Uitspraken

Samenvattende tabel scores voor de drie percelen (vervolg op tabel 5.2)

In onderstaand samenvattend overzicht betreffende de gestelde gunningscriteria kunnen de navolgende maximale scores verworven worden, weergegeven per perceel 1, 2 en 3.

Scoreberekening kwaliteit

Voor alle negen onderdelen in bovenstaande tabel (5.3 t/m 5.11) geldt de navolgende beoordelingssystematiek. Voor deze onderdelen is gevraagd een beschrijving te geven waarbij gebruik gemaakt wordt van de daarvoor beschikbaar zijnde Inschrijfformulieren. Deze beschrijvingen worden beoordeeld door een beoordelingscommissie bestaande uit 4 functionarissen die betrokken zijn bij het verlenen van bijstand in relatie tot het zelfstandig ondernemerschap. De gemeente behoudt zich het recht voor de samenstelling en omvang van de commissie indien daar aanleiding toe is te veranderen. Het gaat steeds om de gemiddelde waardering van de commissie als geheel.

De commissieleden waarderen ieder voor zich, onafhankelijk van elkaar. Voor het betreffende onderdeel, waar de punten voor verworven kunnen worden, wordt verwezen naar tabel paragraaf 6.1. De individuele waarderingen van de commissieleden per aan te leveren beschrijving en of document(en) is als volgt:

0 punten: onvoldoende, of

2 punten: voldoende, of

4 punten: goed, of

5 punten: uitmuntend

Rekenvoorbeeld:

Perceel 3, onderdeel, ‘Methodiek’ (5.6). Hier kunnen maximaal 10 punten voor worden verworven. Stel, de leden van de beoordelingscommissie kennen in dit voorbeeld fictief de volgende individuele score toe: 4, 5, 5, 4, totaal 18 punten. Zoals aangegeven wordt hiervan het gemiddelde genomen, 18 : 4 leden = 4,5 gemiddeld. De beoordeling van de commissie is aldus 4,5 punten. Het hoogste haalbare gemiddelde is 5, uitmuntend. De berekening verloopt als volgt: het gemiddelde van 4,5 / door het max. gemiddelde van 5 maal 10 punten, deelscore is 9 punten.

Tot slot wordt de kwaliteit voor 65% en de prijs voor 35% in het totaal begrepen. Op deze wijze wordt de Inschrijving met de hoogste score bepaald. Bij een gelijke score wordt bezien wie de hoogste score, na weging, op kwaliteit heeft behaald. Dat wordt de winnende Inschrijver. Indien er dan alsnog een gelijke score is, dan zal loting plaatsvinden. In beginsel worden de partijen hier niet bij uitgenodigd. Van een loting wordt een proces verbaal opgesteld en aan partijen beschikbaar gesteld.

Scoreberekening prijs

De gevraagde tarieven worden conform Inschrijfformulier 2 [Tarievenblad] omgerekend tot een puntentotaal. Voor de gevraagde tarieven worden per tarief de punten per perceel afzonderlijk bepaald.

Rekenvoorbeeld/-systematiek met fictieve bedragen.

Het laagste, stel uurtarief, als basis, dat delen door het geboden tarief, maal 15 punten. Er wordt tot maximaal 2 plaatsen achter de komma gerekend.

€ 150,--

-------- x 15 = 14,06 punten.

€ 160,--

Vraag 27: Bij perceel 1 verzoekt u om prijzen per deelnemer voor vijf verschillende “producten”. Op welke wijze zal de scoreberekening tot stand komen, hoe is de weging van de verschillende producten hierin?

Worden bijvoorbeeld de 5 verschillende “producten” afzonderlijk tussen de aanbieders beoordeeld en vervolgens per aanbieder opgeteld om te komen tot 1 gewogen cijfer, of is er een andere scorings- en wegingsmethodiek, en zo ja welke.

Antwoord: Zoals beschreven in paragraaf 6.3 van het Gunningsdocument wordt per tarief via de daar genoemde systematiek gerekend. Vervolgens wordt de dan bekende waarde omgerekend tot een totaal zoals genoemd in paragraaf 6.3, de daar genoemde 15 punten.

Voor het omrekenen wordt per perceel het gemiddelde bepaald. Voorbeeld: voor perceel 1 worden op de geboden tarieven respectievelijk 13, 14, 12, 11, en 10 punten behaald, totaal 60 punten, delen door de gevraagde 5 tarieven is 12 punten. Het totaalbedrag krijgt bij de gunning geen betekenis, dit is in het als bijlage bij deze nota gevoegde actuele Tarievenblad verwijderd.

Als bijlage bij de brief is de score-onderbouwing gevoegd.

Bij e-mailbericht van 23 december 2014 heeft de heer [betrokkene], aanbestedingsadviseur bij de gemeente, KplusV bericht dat vanwege de komende vakantieperiode was besloten om de in de brief van 16 december 2014 genoemde opschortende en vervaltermijn (bezwaartermijn) te verlengen tot en met 15 januari 2015.

De gemeente heeft KplusV niet bericht dat IMK bezwaar had gemaakt tegen de voorlopige gunningsbeslissing.

In paragraaf 2.1 van de aanbestedingsprocedure geeft u aan dat de mogelijkheid bestaat dat tegen de

gunningsbeslissing een civiel kort geding wordt aangespannen.

• Is de gemeente door één van de inschrijvers gedagvaard in kort geding?

Neen, zover wilde de gemeente het niet laten komen.

• Zo ja, kunt u ons deze dagvaarding ter beschikking stellen?

• Zo nee, op welke wijze is dan wel bezwaar aangetekend? Kunt u ons dit bezwaar op schrift ter beschikking stellen?

Het document gaan we niet ter beschikking stellen. De inhoud hebben we weergegeven. Er wordt een

tegenstrijdigheid geconstateerd tussen, kort en bondig, tabel 2.12 (35-65%) en tabel 6.1. (15 punten prijs en 100 punten kwaliteit)

• Welke partij heeft het bezwaar ingediend?

De verliezende partij van perceel 1 en vervolgens ook die van perceel 2 en 3.

In paragraaf 2.14 van het gunningsdocument staat aangegeven hoe omgegaan wordt met tegenstrijdigheden of onjuistheden die niet tijdig kenbaar zijn gemaakt aan de gemeente Arnhem.

• Wat is exact de vermeende inconsistentie op grond waarvan een belanghebbende partij bezwaar heeft gemaakt?

Zoals hierboven weergegeven, die tussen tabel 2.12 en tabel 6.1. Ofwel, de prijs zou voor 1/3 dienen te tellen, dan is 15 punten niet geoorloofd, aldus de bewaar makende partij.

• Op grond van welke argumentatie heeft de gemeente Arnhem besloten het bezwaar te honoreren gelet op het gestelde in paragraaf 2.14?

Vóórdat de gemeente het tot een kort geding laat komen moet afgewogen worden of het Grossmann-verweer een kans van slagen heeft. Geoordeeld is dat dit verweer niet kon slagen door genoemde inconsistentie.

• Wat is de onderbouwing om af te wijken van het gestelde in paragraaf 2.14 en heeft de gemeente gekozen voor het terugtrekken van de aanbesteding?

In kort geding moet een rechter zich hier over buigen en verwacht wordt dat het bezwaar hout snijdt waardoor het tot een veroordeling tot heraanbesteden komt.

In u schrijven van 13 januari 2013 geeft u aan “De gemeente zal op zo kort mogelijke termijn een aangepast gunningsdocument verstrekken aan de in de selectiefase ten aanzien van perceel 1 geselecteerde gegadigden”.

• Kunt u ons bevestigen dat de aanpassingen in het gunningsdocument uitsluitend betrekking hebben op het opheffen van de vermeende inconsistentie?

Op dit moment kan de gemeente hier nog geen stelling op innemen. Dat was alleen anders geweest als inderdaad enkel perceel 1 onder het bezwaar zou vallen, dat is inmiddels niet meer het geval. Voor nu moet de 20 dagentermijn worden afgewacht.

Toelichting intrekkingsbeslissing

In par. 2.12 van het gunningsdocument is vermeld dat de gemeente de opdracht zal gunnen op

basis van het criterium economisch meest voordelige inschrijving. Daarbij worden twee criteria,

de kwaliteit en de prijs, ten opzichte van elkaar gewogen. Uit de tabel blijkt dat kwaliteit voor

65% van het totaal meetelt, en prijs voor 35% van het totaal. De tabel geeft dus de verhouding

tussen het gewicht van de prijs en het gewicht van de kwaliteit bij de bepaling van de EMVI

weer.

Ook in par. 6.2 van het gunningsdocument is vermeld:

“Tot slot wordt de kwaliteit voor 65% en de prijs voor 35% in het totaal begrepen. Op deze wijze

wordt de Inschrijving met de hoogste score bepaald.”. [onderstreping door ondergetekende

toegevoegd]

In de tabellen in par. 5.2 en 6.1 is de puntensystematiek die de gemeente voor de beoordeling

van de inschrijvingen voornemens was te hanteren uitgewerkt. Uit deze tabellen volgt dat voor

het criterium kwaliteit in totaal maximaal 100 punten konden worden behaald. Op het

daadwerkelijke behaalde aantal punten zou vervolgens een wegingsfactor van 65% worden

toegepast. Op het criterium prijs kon volgens deze tabellen maximaal 15 punten worden

behaald, waarop vervolgens een wegingsfactor van 35% zou worden toegepast.

De gemeente heeft de beoordeling van de inschrijvingen uitgevoerd volgens de in de tabellen

opgenomen puntensystematiek. Deze puntensystematiek, waarbij slechts 15 punten voor prijs

konden worden “verdiend”, brengt echter met zich mee dat de gemeente aan de geboden prijs

ten opzichte van de kwaliteit feitelijk een veel lagere weging heeft toegekend dan 35. Prijs

weegt dus veel minder mee in de totaalbeoordeling dan de in par. 2.12 opgenomen 35%.

De gemeente heeft zich deze vergissing helaas pas gerealiseerd naar aanleiding van een op

perceel 1 ingediend bezwaar. De gemeente is uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat zij op

basis van het onderhavige gunningsdocument niet tot rechtsgeldige gunning kan overgaan. Het

aanbestedingsdocument is immers onduidelijk, althans niet ondubbelzinnig en dus niet consistent als het gaat om de vraag hoeveel gewicht bij de beoordeling dient te worden toegekend aan het criterium prijs ten opzichte van het criterium kwaliteit. Tabel 2.12 en par. 6.2 zijn immers tegenstrijdig met de tabellen in par. 5.2 en 6.1. Dat het document voor meerderlei uitleg vatbaar is, blijkt ook uit het feit dat verschillende inschrijvers (zo blijkt uit de ingediende bezwaren) een volledig tegenstrijdige uitleg aan de te hanteren gunnings- en beoordelingssystematiek hebben gegeven. Dit betekent dat het aanbestedingsrechtelijke gelijkheids- en transparantiebeginsel is geschonden, reden waarom de gemeente niet rechtsgeldig tot gunning over kan gaan.

Herstel van het gebrek is niet mogelijk. Het is op basis van het aanbestedingsdocument niet te

zeggen of moet worden gerekend met 100 punten voor prijs of met 15 punten voor prijs.

Bovendien weet de gemeente niet op basis van welke uitgangspunten de inschrijvers, of zij nu

tot de gegunde inschrijvers behoren of niet, hun aanbieding hebben samengesteld. Kortom, het

is onmogelijk te kiezen voor de ene dan wel de andere uitleg.

Bij deze stand van zaken kan de gemeente niet anders dan besluiten om de gunningsbeslissing

én het gunningsdocument volledig in te trekken. Aangezien in alle drie de percelen hetzelfde

gunningsdocument met dezelfde systematiek is gehanteerd en in alle drie de percelen

bezwaren zijn ontvangen die zich richtten tot deze systematiek, heeft de gemeente niet anders

kunnen besluiten dan in alle drie de percelen dezelfde beslissing te nemen.

Voor de goede orde wijst de gemeente er op dat zij overigens te allen tijde bevoegd is de

gunningsbeslissing in te trekken en de aanbesteding tijdelijk of definitief te stoppen. Dit volgt in

de eerste plaats uit par. 2.1, sub 7, van het gunningsdocument. Bovendien staat het de

gemeente, gelet op de contractsvrijheid, te allen tijde vrij om te besluiten de opdracht in het

geheel niet te gunnen (zie o.m.: Pijnacker Hordijk e.a., Aanbestedingsrecht, Handboek van het

Europese en het Nederlandse Aanbestedingsrecht, vierde druk, 2009, p. 476; Vzr. Rechtbank

Overijssel, 26 juli 2013, ECLI:NLRBOVE:2013:1598; Vzr. Rechtbank Maastricht, 24 augustus

2009, ECLI:NL:RBMAA:2009:BJ7650; en Vzr. Rechtbank Den Haag, 19december2007,

ECLI: NL:RBSGR:2007: BC3862).

Kortom, uit het bovenstaande volgt dat de gemeente, gezien de inhoud van het

gunningsdocument, genoodzaakt was om de gunningsbeslissing in te trekken omdat zij op

basis van het gunningsdocument niet tot een rechtsgeldige gunning kon overgaan.

De vraag of de gemeente het recht heeft om de gunningsbeslissing c.q. de aanbesteding in te

trekken, staat overigens los van het feit dat zij het vervolgtraject, c.q. de nieuwe gunningsfase,

zorgvuldig zal moeten inrichten. De gemeente beraadt zich nog over de inhoud van het

vervolgtraject.

Verloop van de procedure

De gemeente is zich helaas pas bewust geworden van de zojuist toegelichte “inconsistentie” in

het gunningsdocument na ontvangst van een bezwaar namens één van de inschrijvers op

perceel 1, op 22 december 2014. Aangezien dit bezwaar zag op de inhoud van het

gunningsdocument, dat voor alle drie de percelen identiek is, de gemeente zich ter zake van de

inhoud van het bezwaar wilde beraden én er een vakantieperiode in aantocht was, heeft de

gemeente besloten om de termijn voor het aanhangig maken van een kort geding voor alle

percelen te verlengen tot en met 15 januari 2015. Na bedoelde vakantieperiode heeft de

gemeente het ingediende bezwaar nader bestudeerd en geconstateerd dat inderdaad sprake

was van een fout in het aanbestedingsdocument. Daarop heeft de gemeente besloten om ten

aanzien van perceel 1, te weten het perceel waarop het bezwaar was ontvangen, de beslissing

tot intrekking te nemen. Dit besluit is op 14 januari 2015 aan alle inschrijvers op perceel 1

gecommuniceerd. Toen de gemeente daags daarna, maar nog binnen de verlengde

“bezwaartermijn”, ook op perceel 2 en perceel 3 gelijkluidende bezwaren ontving, heeft zij

besloten om op grond van dezelfde argumenten ook ten aanzien van deze percelen dezelfde

beslissing te nemen en deze op 15 januari 2015 aan de betreffende inschrijvers te

communiceren.

in de hoofdzaak

De gemeente heeft in het gunningsdocument weergegeven hoe de beoordeling van de inschrijvingen zou worden uitgevoerd. Volgens de systematiek van ‘economisch meest voordelige inschrijving’ gelden voor de twee criteria kwaliteit en prijs wegingsfactoren van respectievelijk 65% en 35% (tabel paragraaf 2.12). Het criterium kwaliteit is nader onderverdeeld in subcriteria, welke subcriteria in paragraaf 5.2 in een tabel zijn weergegeven. Uit deze tabel volgt dat voor kwaliteit in totaal 100 punten kunnen worden behaald en voor prijs (welk gunningscriterium niet nader onderverdeeld is) 15 punten. In paragraaf 6.1 is een tabel weergegeven waarin per perceel het maximum aantal te behalen punten per onderdeel kwaliteit (in totaal negen onderdelen) en prijs zijn weergegeven. Tevens is vermeld dat na weging van het gunningscriterium kwaliteit maximaal 65 punten zijn te behalen en na weging van het gunningscriterium prijs maximaal 5,25 punten te behalen zijn. In totaal kunnen per perceel maximaal 70,25 punten worden behaald, zo volgt uit de tabel in paragraaf 6.1. In paragraaf 6.2 is de scoreberekening van het criterium kwaliteit weergegeven en in paragraaf 6.3 de scoreberekening van het criterium prijs.

De berekening van het puntenaantal voor het onderdeel kwaliteit is met een rekenvoorbeeld weergegeven. Hierin wordt aangegeven dat per onderdeel een maximaal aantal punten kan worden verworven. De leden van de beoordelingscommissie kennen scores (van 0, 2, 4 of 5 punten) toe, die worden opgeteld en waarvan vervolgens het gemiddelde wordt genomen. Dat gemiddelde wordt dan gedeeld door het maximale te behalen gemiddelde, welk getal wordt vermenigvuldigd met het aantal te behalen punten. De berekening van het puntenaantal voor het onderdeel prijs is als volgt: degene die de laagste prijs biedt, krijgt 15 punten en de prijzen van de andere inschrijvers worden daarvan afgeleid. Dit gebeurt door de laagste prijs te delen door de prijs waarmee de betreffende inschrijver heeft ingeschreven, welk bedrag wordt vermenigvuldigd met 15 punten. Indien er op een perceel meerdere prijzen voor verschillen onderdelen moeten worden geoffreerd, wordt per geoffreerde prijs het aantal punten berekend volgens de methode die hiervoor is geschreven en vervolgens wordt van die behaalde punten het gemiddelde genomen. In paragraaf 6.2. (waarin de scoreberekening voor het onderdeel kwaliteit wordt uitgelegd) is vermeld dat de kwaliteit voor 65% en de prijs voor 35% in het totaal is begrepen.

In de tabel in paragraaf 2.12 is dus vermeld dat de prijs voor 35% en kwaliteit voor 65% bij de beoordeling meeweegt. Uit de tabellen in de paragrafen 5.2 en 6.1 volgt evenwel dat er nog een extra weging plaatsvindt. Aan het gunningscriterium kwaliteit worden namelijk maximaal 100 punten toegekend en aan het criterium prijs maximaal 15 punten.

De maximaal te behalen score is daarmee 65% x 100 + 35% x 15 = 70,25 punten. De voorzieningenrechter stelt – onder verwijzing naar de door IMK overgelegde berekening van prof. dr. ir. W.J. Keller waarvan de juistheid niet in geschil is – vast dat het onderdeel kwaliteit hierin voor 92,5% (65% x 70,25) meeweegt en het onderdeel prijs voor 7,5% (35% x 15). Door aan het onderdeel prijs 15 punten te koppelen en hier vervolgens een wegingsfactor van 35% op los te laten, en aan het onderdeel kwaliteit 100 punten te koppelen en hier een wegingsfactor van 65% op los te laten, is er feitelijk geen sprake meer van een verdeling tussen prijs en kwaliteit van 35%-65%, maar speelt het onderdeel prijs een veel kleinere rol speelt (7,5% in plaats van 35%) dan in paragraaf 2.12 is weergegeven, en het onderdeel kwaliteit een veel grotere rol (namelijk 92,5% in plaats van 65%).

4.18 Dit betekent dat de primaire vorderingen van KplusV worden afgewezen. Dit geldt ook voor de subsidiaire en meer subsidiaire vorderingen van KplusV (en daarmee de primaire vordering van IMK). Immers ook de herbeoordeling aan de hand van de wijze van berekening zoals KplusV subsidiair vordert (waarbij de gunnings- en beoordelingssystematiek zo wordt toegepast, dat op kwaliteit maximaal 100 punten en op prijs eveneens maximaal 100 punten, althans op beide criteria hetzelfde maximum aantal punten, kunnen worden verdiend door de inschrijvers, op welke totaalscores de weegfactoren 65% voor kwaliteit en 35% voor prijs worden toegepast) is een wijze van interpretatie van het gunningsdocument, waarvan niet gezegd kan worden dat die door iedere normaal oplettende en goed geïnformeerde inschrijver op dezelfde manier begrepen had moeten worden, terwijl bij die berekeningssystematiek een andere uitkomst zou volgen (IMK zou dan bij perceel 1 wel tot de gegadigden behoren). De subsidiaire vordering van IMK wordt hiermee dus toegewezen (en de primaire vordering van IMK afgewezen).