Uitspraken

Een deel van alle rechterlijke uitspraken wordt gepubliceerd op rechtspraak.nl. Dit gebeurt gepseudonimiseerd.

Deze uitspraak is gepseudonimiseerd volgens de pseudonimiseringsrichtlijn

ECLI:NL:RBGEL:2018:5215

Rechtbank Gelderland
07-12-2018
07-12-2018
05/880674-18
Hoger beroep: ECLI:NL:GHARL:2019:10272, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
Strafrecht
Eerste aanleg - meervoudig

Veroordeling in verband met voorbereiding (rechts-extremistisch) terroristisch misdrijf. 96, lid 2 sr.

Rechtspraak.nl

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

Team strafrecht

Zittingsplaats Zutphen

Parketnummer : 05/880674-18

Datum uitspraak : 7 december 2018

Tegenspraak

vonnis van de meervoudige kamer

in de zaak van

de officier van justitie bij het arrondissementsparket Oost-Nederland

tegen

[verdachte] ,

geboren op [geboortedag] 1974 te [geboorteplaats] ,

wonende te [adres] , [woonplaats 1] ,

thans gedetineerd te PI Vught, Nieuw Vosseveld Bijz. Afd. te Vught

raadsman: mr. F.G.W.M. Huijbers, advocaat te Nijmegen.

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van 7 september 2018 en 23 november 2018.

1 De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is, na een door de rechtbank toegestane nadere omschrijving, ten laste gelegd dat:

1. hij op één of meer tijdstip(pen) gelegen in de periode van 1 juli 2017 tot en met 23 mei 2018 te Doornenburg en/of te Arnhem en/of elders/althans in Nederland, opzettelijk met het oogmerk ter voorbereiding en/of ter bevordering van de/het te plegen misdrij(f)(ven) omschreven in artikel 157 en/of 170 en/of 176a en/of 176b en/of 289(a) en/of 288a van het Wetboek van Strafrecht, te weten,

-het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of

-het opzettelijk vernielen en/of beschadigen van een gebouw/een voor het publiek toegankelijke plaats (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of

-moord en/of doodslag (te) begaan met een terroristisch oogmerk,

-gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van het misdrijf aan zich en/of een ander(en) heeft verschaft en/of heeft trachten te verschaffen, en/of

-voorwerpen voorhanden heeft gehad waarvan hij wist dat zij bestemd zijn tot het plegen van het misdrijf, immers heeft verdachte (telkens) ten behoeve van één of meer (te plegen) aanslag(en) op één of meer objecten, en/of één of meer perso(o)n(en), door het gebruik van één of meer vuurwapen(s) en/of het teweeg brengen van één of meer ontploffing(en) en/of het stichten van brand en/of het begaan van moord en/of doodslag met een terroristisch oogmerk,
A. racistische/extremistische/tot gewelddadig handelen jegens moslims en/of asielzoekers/vluchtelingen en/of politiek links georiënteerde personen oproepende uitingen uitgedragen/ondersteund/tot zich genomen en/of

B. op social media/internet de (rechts-extremistische) Anti Terreur Brigade (ATB)/'ATB Special Forces' (mede) opgericht en/of deze facebookpagina/internetsite (mede) onderhouden en/of middels social media/internet leden geworven en/of getracht te werven/benaderd voor deze

beweging en/of zich geuit over zijn wens/voornemen ATB nieuw leven in te blazen en/of

C. voorhanden gehad een vuurwapen, te weten een alarmpistool Colt (1911a1) 9mm, en (een grote hoeveelheid) munitie, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22 en/of 100 stuks 9 mm patronen en/of

D. middels een chatgesprek (Facebook Messenger) het contact gelegd met " [naam 1] " ten behoeve van de aanschaf van een vuurwapen en/of (daarbij) het kaliber (passend bij de .22 munitie), de prijs en de verwachte leverperiode besproken en/of

E. via internet zoekvragen gesteld zoals 'loop uitboren, nieuwe loop plaatsen, hitman, Kalkammonsalpeter, Salpeter' en/of

F. voorhanden gehad een recept/notitie betreffende een werkwijze om zelf kaliumnitraat te maken;

2. hij op of omstreeks 23 mei 2018 te Doornenburg, gemeente Lingewaard, in een woning gelegen op of aan de [adres] , een wapen van categorie III, te weten een vuurwapen (alarmpistool) (Colt 1911a1 9mm), en/of munitie van categorie III, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22 en 100 stuks patronen 9mm, voorhanden heeft gehad, terwijl het feit/de feiten is/zijn begaan met een terroristisch oogmerk (als bedoeld in artikel 83 a van het Wetboek van Strafrecht) dan wel met het oogmerk om een terroristisch misdrijf (als bedoeld in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht) voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken.

2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs 1

Aanleiding onderzoek

Op 3 april 2018 heeft de AIVD een ambtsbericht met betrekking tot verdachte afgegeven (blz. 34 dossier). In dat ambtsbericht is, kort gezegd, vermeld dat verdachte als oprichter van het voormalige, rechts-extremistische ATB-Special Forces geweld tegen moslims en islamitische instellingen gerechtvaardigd acht, dat hij daar handelingen voor verricht, dat hij de intentie heeft tot het plegen van geweld tegen moslims ofwel Islamitische instellingen en dat er aanwijzingen zijn dat verdachte de beschikking kan hebben over explosieven.

Na nader onderzoek naar verdachte en naar ATB heeft een huiszoeking bij verdachte plaatsgevonden. Daarbij zijn wapens en een grote hoeveelheid munitie aangetroffen.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het voorbereiden van terroristische misdrijven. Uit hetgeen in de tenlastelegging onder A en B is opgenomen, kan het terroristische oogmerk blijken. Onder de punten C tot en met F in de tenlastelegging zijn de voorbereidingshandelingen nader uitgeschreven, aldus de officier van justitie.

Het standpunt van de verdediging

Verdachte heeft bekend dat hij een alarmpistool en munitie voorhanden heeft gehad. Het overige tenlastegelegde heeft hij ontkend.

De verdediging heeft gepleit voor vrijspraak van feit 1 en van het terroristisch oogmerk onder feit 2 en heeft daartoe, kort samengevat, het volgende aangevoerd. Uit de bewijsmiddelen kan niet volgen dat verdachte heeft gehandeld met enig terroristisch oogmerk, dan wel opzet, noch dat hij enige voorbereidingshandeling voor een terroristisch misdrijf heeft verricht. Onvoldoende blijkt van een concreet verband tussen feitelijk handelen en de genoemde misdrijven, zodat niet bewezen kan worden dat enig misdrijf is voorbereid.

Met betrekking tot de extremistische uitingen zijn over de tenlastegelegde periode slechts twee chats in het dossier opgenomen. In de tenlastegelegde periode is dat een magere oogst.

Verdachte heeft ATB niet opgericht. De facebookpagina van ATB is door anderen overgenomen. ATB is nooit van de grond gekomen; er werd eigenlijk nooit iets gedaan. Er is geen bewijs dat verdachte leden zou hebben geworven voor ATB.

Uit niets blijkt waarvoor verdachte een onklaar vuurwapen en munitie voorhanden had. De chat met [naam 1] kan niet serieus genomen worden, nu kennelijk van beide zijden sprake is geweest van dikdoenerij en opschepperij. Er zijn slechts drie van de in de tenlastelegging bedoelde zoektermen binnen de tenlastegelegde periode door verdachte ingevoerd. Dat is te weinig om strafrechtelijke conclusies aan te verbinden. Uit het voorhanden hebben van het briefje met een recept kan niet enige voorbereidingshandeling worden afgeleid.

Met betrekking tot de onderdelen A, B en E van de tenlastelegging ontbreekt enig verband met een misdrijf. Niet bewezen kan worden dat de in de tenlastelegging onder de onderdelen C en F genoemde voorwerpen bestemd (dan wel geschikt) waren tot het plegen van een genoemd misdrijf. Indien deze onderdelen van de tenlastegelegde feiten bewezen worden verklaard, kwalificeren zij niet tot het strafbare feit dat ten laste is gelegd. Voor deze onderdelen dient verdachte te worden ontslagen van rechtsvervolging.

Beoordeling door de rechtbank

Feitelijke gedragingen

In het navolgende zet de rechtbank uiteen welke feitelijke gedragingen, zoals tenlastegelegd, kunnen worden bewezen. Er wordt ingegaan op ATB en de rol van verdachte daarbij, de door verdachte gevoerde chatgesprekken en de goederen die onder verdachte zijn aangetroffen. Vervolgens wordt onderzocht of deze gedragingen kunnen worden aangemerkt als voorbereidingshandelingen voor de in de tenlastelegging genoemde misdrijven en of er sprake is van een terroristisch oogmerk.

ATB

Op de aangetroffen facebookpagina van ATB staat (onder andere) het volgende bericht:

ATB staat voor Anti Terreur Brigade. We zijn enkele maanden geleden opgericht door professionals om weerwoord en reactie te kunnen geven aan de terreur van de Islam. (…)
Wat gaan we doen: De boel beveiligen, mensen die ons nodig hebben kunnen ons vragen om te helpen met acties om iedereen een veiliger gevoel te geven.
Omdat goed te kunnen hebben we mensen nodig. Mensen met lef, die niet alleen praten maar ook willen en durven te doen. We hebben mensen nodig die hart voor hun vader land hebben en werkelijk trots zijn op onze driekleur. We hebben mensen nodig die skills hebben, meedogenloos zijn en of willen leren om het te kunnen zijn. (…) Wat biedt ATB: (…) Wij geven opleidingen, diverse niveaus; vechtsporten (we hebben eigen instructeurs), survival a la commandostijl, etc. etc. Fitheid is een belangrijk goed.
WIJ WILLEN JOU ALS ONZE COLLEGA!2

Op 7 juli 2016 is een bericht op die facebookpagina geplaatst waarin instructies worden gegeven voor het aanmelden bij ATB.3

Op die facebookpagina staan ook berichten waarin enkele leden van ATB zich voorstellen. Van een van die leden wil verdachte de naam niet noemen, de andere twee zegt hij niet te kennen.

Zo schreef ‘lid E’:4

ATB is alles wat ik zoek in mijn strijd tegen de Islam (…) Na een goed gesprek waarin uit kwam dat ATB inderdaad stond voor alles wat ik zoek en dan met name tegen de toekomstige Islam overheersing werd ik doorgestuurd naar iemand van het hoogste kader. Daar heb ik een face to face gesprek gehad en die bevestigde wat ik dus al dacht te mogen vinden. Eindelijk, ook al is het niet officieel, maar zij geven mij een echte commando training, mijn vader zou trots op mij zijn.

‘Lid X’ schreef:5

Ik ken de ATB via een familielid van mij. Die had het erover dat er een groep is die zich actief wil opstellen om de islamisering van Nederland tegen te gaan. Hij had het er ook over dat er binnen korte tijd trainingen gegeven zouden worden om weerbaarder te worden tegen straattuig. (…) 3. Jij doet zelf al aan Krav Maga, waarom ben je dat gaan doen en hoe vind je de lessen van de ATB trainer? Ik ben met Krav Maga gestart in 2006 met vele tussenpozen. Ik ben gestart, omdat je toen verhalen hoorden over zinloos geweld en andere gewelddadigheden. Aangezien ik me niet in een slachtofferrol wil begeven, ben ik op zoek gegaan naar een verdedigingsmethode en niet sport (…) Ik zocht iets waar ik niet bij hoefde na te denken, geen regels heeft (je vecht om te overleven en dan zijn er geen regels), en meteen effectief zonder al te veel moeite. Zodoende ben ik bij Krav Maga uitgekomen. Dezelfde filosofie als bij Krav Maga vind ik terug bij de ATB training en ik neem aan dat dit herkenbaar is voor degene die al een paar trainingssessies hebben gedaan met de ATB trainer.

‘Lid M’ schreef:6

Bij ATB lullen we niet (teveel) maar doen we ook…wat kan ik niet zo maar vertellen maar neem maar van mij aan, we zijn bezig met leuke projdectjes. Het “jammere” is dat nooit iemand hier wat van zal horen. ATB komt niet op de voorgrond, ATB is een underground groep en het blijft dan ook underground. Maar geloof mij, er wordt genoeg gedaan…”we are commandoos”. (…)
ATB zal in de toekomst vooral vechten tegen de Islam overheersing, zij zijn daar heilig van overtuigd dat het stuk gaat, wat denk jij dan M?
Daar hebben ze gelijk aan, het enige wat ze willen is ons overheersen en de macht in Europa overnemen. Nou, dacht het dus niet he, daarom dat ik dus bij ATB ben gegaan, die gasten sporen niet, geloven in de Islam…zieke woestijn honden.”

[naam 2] heeft verklaard dat op enig moment het idee ontstond om als ATB op te treden als beveiliging bij Pegida tegen Antifa, dat Antifa volgens hem extreemlinks is en een club die tegen Pegida is.7

Het meest recente bericht op de facebookpagina van ATB dateert van 26 juli 2017.8

[naam 1] ( [naam 1] ) heeft in augustus 2018 verklaard dat hij verdachte via ATB heeft leren kennen, zo’n 6 tot 8 maanden terug. Volgens [naam 1] zei verdachte dat hij mensen van Antifa wilde ophangen of neerschieten en dat verdachte het had over “makakken neerschieten”.9

Rol verdachte binnen ATB

Verdachte heeft verklaard dat hij de ‘master’ van de facebookpagina van ATB was.10 De site is, aldus verdachte, op zijn oude pc opgebouwd. Verdachte en [naam 2] deden de communicatie vanuit ATB.11 Hij maakte in mei 2017 [naam 3] tot moderator en [naam 2] tot master. In augustus 2017 werd verdachte gedegradeerd tot redacteur. Na het vertrek van [naam 3] en [naam 2] , niet lang na september 2017, werd verdachte weer master.12 Het hoogste aantal leden was 19. De meesten kwamen uit Gelderland. Ze reageerden enthousiast op zijn (verdachtes) voorstel.13 Hij is een tijd bezig geweest met het lokken van mensen naar de site en heeft (in het kader van ATB) strooifolders gedrukt en in Arnhem en Nijmegen verspreid.14

Over het aantrekken van leden voor ATB wordt in het dossier gewezen op [naam 4] en [naam 3] .

Verdachte (V) heeft op 28 september 2015 via facebook Messenger contact gehad met [naam 4] (E).15 Hij wilde lid worden, maar verdachte heeft hem afgewezen.16 Het gesprek verliep als volgt:17

“V; Hoi [naam 4] . ik kreeg je naan door. zou jij met ons actief de moslims willen gaan bestrijden
E; Van wie kreeg je dat?
En lig eraan hoe je bedoel met bestrijden? Ik doe niks illegaals
V; dan is het zinloos verder te praten.
Prettige avond”

Op de facebookpagina van ATB stond een bericht tussen iemand namens ATB en [naam 4] , waarin [naam 4] informeert over het aanmelden bij ATB.18 Het gesprek vervolgt:

ATB; Meneer [naam 4] u bent al bij ons bekend. Op 28-9 heeft u een gesprek gehad met eens van onze recruiters U gaf toen aan niets illegaals te willen gaan doen. is die mening veranderert?

E; zekerweten
ATB; Knetter gekke zijn de beste. Een recruiter neemt binnenkort contact met u op”.

De rechtbank overweegt dat gelet op de verwijzing naar 28-9 het hiervoor opgenomen facebookmessenger gesprek moet zijn bedoeld. Verdachte wordt derhalve (namens ATB) als recruiter van ATB aangemerkt.

Over [naam 3] heeft verdachte verklaard dat ze contact hebben gehad en dat hij lid wilde worden van ATB. Verdachte is een gesprek met hem aangegaan.19 [naam 3] is een tijd lang lid geweest.20 Volgens verdachte zette hij er (rechtbank begrijpt: op de facebookpagina van ATB) berichten op over werpsterren, messen en hakbijlen.

[naam 3] heeft verklaard dat hij in april 2016 contact kreeg met ene [naam 5] , die hem introduceerde bij verdachte. [naam 5] noemde verdachte de leider van de groep, de eerste man. Verdachte had hem (via de chat) verteld dat de club bestond uit oud soldaten. [naam 3] is in april/mei 2016 samen met [naam 5] bij verdachte geweest. Daarbij heeft verdachte bij [naam 3] navraag gedaan naar het verkrijgen van wapens. Tevens vertelde verdachte over kogels die ze hadden, die door het lichaam zouden gaan wanneer ze afgeschoten zouden worden. [naam 3] heeft de facebookpagina van ATB gemaakt en onderhouden. Verdachte was de eigenaar, omdat het op zijn account gebeurde.21

[naam 5] heeft verklaard dat ze bij ATB betrokken was. Ze moest mensen vragen die interesse hadden c.q. gelijkgestemd waren. Dit was op verzoek van de mensen die bij ATB zaten. [naam 5] heeft verdachte via ATB ontmoet.22 Zij was volgens verdachte de recruiter.23

[naam 2] heeft verklaard dat verdachte de oprichter van ATB was. Verdachte of zijn broer maakte de Facebookpagina van ATB. Verdachte nodigde hem uit om naar de sportschool in [woonplaats 2] te komen, daar werd in krav maga getraind.24

In de hierna verder te bespreken ‘brief aan [naam 12] ’ gedateerd op 20 maart 2016, met verdachte als afzender, geeft verdachte aan dat hij zich heeft aangesloten bij een groep die bestaat uit zo’n 40 mensen en die strijdt tegen moslims. Beschreven wordt in die brief het probleem van een wapenarsenaal, reden waarom men zich tot [naam 12] wendt.25

In het dossier wordt melding gemaakt dat ATB medio 2017 niet langer actief zou zijn. Het dossier bevat uitdraaien van chatgesprekken tussen verdachte en [naam 1] (alias ‘ [naam 1] ’). Verderop in dit vonnis wordt uiteengezet dat verdachte in deze chatgesprekken een echt wapen voor zijn munitie probeert te bemachtigen. Op 14 mei 2018 van 10.52 – 11.03 uur chat verdachte (V) met [naam 1] (D):26

V; ken jij Private Military group. You pay, we kill.
Die heeft via de ATB site contact opgenomen ze willen koffie met ons drinken
Is een gelijk gestemde. Alleen veel groffer.
D; uhu…maar let op dat het geen inlichtingen diensten zijn of infiltratie
V; Hij stelde voor. Eerst koffie dan cv. Ga ik er alleen heen of met iemand
D; ja dat wel grondig chekke

V; zekers. Was wel een grof manneke. Beetje als [naam 6]
ATB zal toch weer opgestart moeten worden. Niks doen levert alleen naar filmpjes op zoals die vader en zoon die in elkaar geslagen worden.

D; Ja klopt..maar moeten groter zijn met desnoods presidenten in belgie enz

V; Eerst maar eens 10 man zien te krijgen en ruim 100 sponsors (…)”.

Ter zitting geconfronteerd met de door hem geuite wens om ATB nieuw leven in te blazen, heeft verdachte geen verklaring willen afleggen.

Tussenconclusie ATB en verdachtes rol

Uit de hiervoor weergegeven informatie over ATB leidt de rechtbank af dat ATB een racistisch en/of rechts-extremistisch samenwerkingsverband is, waarbinnen (vuurwapen)geweld tegen moslims gerechtvaardigd werd geacht, waarbinnen werd getraind om geweld toe te passen en waarbinnen ook acties tegen extreemlinks werden besproken. ATB was in april 2016 al opgericht. Verdachte was de eigenaar van de ATB facebookpagina, had de rechten om facebookberichten te verwijderen en was (mede) verantwoordelijk voor de communicatie. Daarnaast was verdachte actief bezig om personen lid te maken van ATB en organiseerde hij activiteiten voor ATB.

Naar het oordeel van de rechtbank had verdachte dan ook een leidinggevende, organiserende en rekruterende rol binnen ATB. Begin 2018 had verdachte nog contacten met ‘gelijkgestemden’ via de ATB site en in mei 2018 uitte hij de wens ATB nieuw leven in te blazen. Dit betekent dat de rechtbank de uitingen van ATB en haar “leden” als zodanig ook aan verdachte als individu toerekent.

Chatgesprekken

Op 4 april 2017 had verdachte (V) van 20.44.18 tot 21.02.04 uur het volgende chatgesprek met zijn broer [naam 7] (P)27:

V; ben trouwens geinteresseerd in een minidraaibank

Daarmee kan je kogels maken

(…)

P; Zelf kogels maken is goed

V; Ja en je kunt de punt scherp afdraaien waardoor een 0.22 alsnog door je heengaat

P; en kun je ook een loop maken?

V; Ja dat kan

(…)

V; maar als je een loop wilt maken is een metaal boor belangrijker

Maar nogmaals dat zijn leuke spelen dingetjes.”

Op 13 mei 2018 had verdachte (V) van 10.21.26 tot 10.31.14 uur het volgende chatgesprek met [naam 8] (M)28:

V; denk dat ik maar free lance ga worden.

M; hih hih hoezo dat dan

V; Free lance Assasin betekend veel geld

(…)

M; hihihi vanwaar dat idee nu weer

V; Het kriebelt nadat ik een M4 en Colt 1911a1 heb vast gehouden.

M; oeps

V; Hij zei ook, dat heb je vaker gedaan want je komt heel vertrouwd over.

M; ja dat weet ik nog

Bij de commando maar weer aankloppen dan

V; te oud. Vandaar free lance. Heb al een bod van 6000€ per maand.

M; poef

V; Heb ik afgewezen. Te weinig

(…) Nee dat was in Omam maar ik heb een spuug hekel aan moslims.

Daar zit ik dus aan te denken

Even 2,5-3 miljoen verdienen en verdwijnen.

Op 13 mei 2018 heeft verdachte (V) vanaf 11.16 uur een aantal chatgesprekken met [naam 1] (D) waarin onder andere gesproken werd over NVU, NAZI, “negerdoodgeslagen”, vlaggen met hakenkruisen en een club (in België) die groot gaat worden.29 Van 11.27.07 tot 12.11.13 uur die dag had verdachte het volgende chatgesprek met [naam 1] :30

V; nog maals, ik wil wel schoonmaken.

1 doe ik er gratis. [naam 9]

D; ik ook ja…maar denk dat we nu onderweg zijn naar escalatie na zoveel maanden jaren is geduld bij de mensen op

V; Is ook zo. Ze zijn het zat.

D; Idd ja. Meer dan zat

V; Dan is de tijd rijp.

Ik zoek trouwens een colt 1911a1 government. Weet jij wat

D; ik denk dat ik die kn regelen voor jou… ik heb in 2 wekn geleden smith en Wesson gekocht 9mm

V; Lekkerrr. Dan wil ik de 0,22-0,23 versie want ik heb 1500 kogels

Dus niet de 9mm

Verdachte stuurt tijdens dit gesprek een afbeelding, waarop een verpakking van -gezien de context van het gesprek- .22 munitie zichtbaar is, welke afbeelding lijkt op een doosje met munitie zoals onder verdachte in beslag genomen.31

V; Waar die in kunnen

D; ik ga er eens voor kijken ;)

V: Top man. Wel een echte dus niet omgekat aub

D; nee zoiezo echte en nog niet mee geknalt…kijk had er overlaatst nog eentje en die was wel enkel schot…

V; mooi, maar ik zoek echt een colt 911

0,22-0,23 want daar heb ik kogels voor

D; oke, ik heb hem al een bericht gestuurd die kerel had colts, dus mits een beetje geluk kan ik u helpen 8/10

V; heel mooi. Ik weet al waar mijn vakantie geld naar toe gaat haha

D; maar zo duur waren ze niet..vriend van mij had dessert eagle gekocht 850€ en nog 12 kogels bij

V; hahahaha, nou dan koop ik ook nog een ijsje haha

(…)

V; Ha tuurlijk als je wat concreet heb kom ik wel langs.

D; oke eens ik hem gehoord heb zal het snel kunne gaan ;)

V; Pinnen gaat ook snel  (…)

Op 13 mei 2018 had verdachte (V) van 12.03.53 tot 12.48.59 uur het volgende chatgesprek met [naam 8] (M)32:

V; ben stout geweest

(…)

Nee heb net een wapen gekocht en 1500 kogels

M; duur?

V; 1000€. 800+200

M; Valt nog wel mee

Verdachte stuurt de hiervoor vernoemde (aan [naam 1] opgestuurde) afbeelding van munitie.

D; ja is een licht wapen. Google maar eens colt1911 a1 government

M; maar ja wat moet je er mee

D; Assasin

M; oke nu nog een klant lol

V; Dat kom ook wel goed. Rechts Nederland zoekt.

Linkse kopstukken afknallen

[naam 10] , [naam 9]

[naam 11] (…)

Elke dam schreeuwer

(…)

V; ik zou [naam 11] eerst een beurt geven vastbinden en er dan met 20 man overheen. Haar emotioneel kapot maken

M; Ik ken haar niet

V; “ik vier geen 4 mei”

(…)

Mooie kop mooi lichaam maar verrot van binnen.

Een echte [nationaliteit]

(…)

Vandaar op bed binden en emotioneel kapot maken. Totdat ze toezegt te stoppen. Geen onzin meer in de media

M; doet ze toch niet. Verspilde moeite

V; dan is er lood voor haar

(…)

V; dus assasin. 25.000€.

Aangetroffen wapen en munitie

Bij de doorzoeking van de woning van verdachte zijn op 23 mei 2018 (op zijn slaapkamer) een vuurwapen en munitie aangetroffen.33 Het vuurwapen is een gaspistool van het merk Umarex, type Colt A1911, kaliber 9mm PAK. Het voorwerp heeft een deels gedemonteerde, voor het doorlaten van gassen of stoffen geschikte loop. Het betreft een vuurwapen in de zin van artikel 1, onder 3e, gelet op artikel 2, lid 1, categorie III, onder 1e van de Wet wapens en munitie.34

Naar aanleiding van een door de verdediging gestelde onderzoeksvraag, te weten of vastgesteld kon worden of de loop van genoemd vuurwapen open of dicht was, is een aanvullend proces-verbaal opgemaakt.35 In dat aanvullend proces-verbaal is gerelateerd dat het onder verdachte in beslag genomen wapen van fabriekswege voorzien was van een sper (dat wil zeggen een dwarsverbinding in het uiteinde van de loop, waarmee wordt beoogd te voorkomen dat er scherpe patronen mee kunnen worden afgevuurd). Van dit wapen is echter het voorste gedeelte van de loop en de sper verwijderd, waardoor de loop open is. De bovenzijde van de kamer van de loop was eveneens verwijderd (hetgeen overigens niets afdoet aan de bestemming van het wapen, namelijk het verschieten van gassen, zoals pepperspray, via de loop).
Hoewel het de verbalisant ambtshalve, vanuit zijn functie als wapenonderzoeker, bekend is dat de loop van gaswapens veelvuldig door derden wordt bewerkt om een gaswapen om te bouwen naar een wapen dat scherpe patronen kan verschieten, kon hij de ingebrachte stelling niet bevestigen noch ontkennen.36

De aangetroffen munitie bleek 1.713 stuks munitie, type randvuur van het kaliber .22 en 100 stuks munitie, type volmantel van het kaliber 9x 19 mm. De munitie is passend en geschikt om te worden verschoten met een vuurwapen en is derhalve munitie als bedoeld in artikel 1 onder 4, gelet op artikel 2, lid 2, categorie III van de Wet wapens en munitie.37

Verdachte heeft bij de politie verklaringen afgelegd over de wijze waarop hij het gaspistool en de munitie in zijn bezit heeft gekregen: hij zou deze op 16 mei 2018 hebben gevonden. Over de plaats waar hij het wapen en de munitie heeft gevonden heeft verdachte twee elkaar uitsluitende verklaringen gegeven. Ter zitting heeft verdachte geweigerd vragen over deze verschillen te beantwoorden, ook niet na confrontatie met onderzoeksresultaten waaruit blijkt dat het koffertje met het wapen sterk lijkt op het koffertje (met identieke sticker “kerst 2016”) met een identiek wapen dat op de slaapkamer van zijn vader is aangetroffen en waarvan zijn vader heeft verklaard het al meerdere jaren daarvoor te hebben aangeschaft.38 Ook na confrontatie met onderzoeksgegevens waaruit blijkt dat verdachte met ‘ [naam 1] ’ enkele dagen voor 16 mei 2018 gechat heeft en daarbij een afbeelding heeft verstuurd van een doosje .22 munitie gelijkend op de doosjes die bij verdachte zijn aangetroffen, heeft verdachte geweigerd een verklaring af te leggen. Verdachtes verklaringen over het tijdstip en de wijze waarop hij in het bezit is gekomen van het wapen en de munitie acht de rechtbank derhalve niet aannemelijk geworden.

Hoewel niet is vast te stellen sinds wanneer verdachte in het bezit is geweest van het gasalarmpistool en de munitie, is er gezien het bovenstaande alle reden om aan te nemen dat dit ruimschoots voor mei 2018 is geweest, zoals hierna nog verder wordt toegelicht.

Overige onder verdachte aangetroffen voorwerpen

Bij de doorzoeking van (de slaapkamer van) de woning van verdachte (de [adres] te Doornenburg) is de computer van verdachte in beslag genomen. Op de computer waren via Google veel zoekvragen gesteld.39 Onder andere is gezocht naar:

  • -

    (juni 2015): huurmoordenaar, huurmoordenaar huren, huurmoordenaars inhuren, huurmoordenaars in syrie;

  • -

    (september/december 2015): 9mm pistol, 9mm pistol beratta for sale, gun kopen zonder vergunning, heckler and koch p30 te koop, vuurwapen te koop;

  • -

    (juli 2017): loop uitboren, nieuwe loop plaatsen, hitman.40

Ook is op de computer van verdachte een word-bestand aangetroffen genaamd: ‘brief aan [naam 12] ’. Het bestand is gemaakt op 21 maart 2016, voor het laatst geprint op 2 april 2016 en voor het laatst benaderd op 20 oktober 2017.41

Het word-bestand betreft een brief42 gericht aan de [naam 18] en aan ‘mijnheer [naam 12] ’, is gedagtekend 20 maart 2016 en wordt afgesloten door de namen en adresgegevens van verdachte en (als getuige auteur) [naam 2] . Samengevat stelt verdachte zichzelf in die brief voor en geeft hij aan dat hij zich heeft aangesloten bij een groep voormalige speciale strijdkrachten van oud-commando’s. De groep bestaat uit zo’n 40 mensen en zij strijden (ten slotte) tegen moslims. Voorts staat vermeld: “Dan is er ook nog het probleem van een wapenarsenaal. We hebben slechts lichte wapens. Om die reden wenden we ons tot u, mijnheer [naam 12] . (…) Een land of volk dat ons financieel en met wapens steunt zal ons op een hoger plan tillen en meer openbaarheid levert bijna zeker meer strijders op.”43

[naam 2] , volgens [naam 3] samen met verdachte de top van ATB44, heeft op de vraag of hij wel eens contact heeft gezocht met [naam 12] , verklaard dat verdachte dat wel heeft gedaan. Verdachte heeft een brief geschreven en deze brief heeft [naam 2] voor verdachte op de post gedaan bij de [naam 18] in Den Haag.45

Verdachte heeft verklaard dat hij zich niet kan voorstellen dat iemand anders dan hijzelf gebruik heeft gemaakt van deze computer.46

Tussenconclusie over voorgenomen misdrijf

Uit voorgaande bewijsmiddelen, in onderling samenhang bezien, leidt de rechtbank het volgende af.

Vanaf 2015 heeft verdachte informatie gezocht over huurmoordenaars. In elk geval vanaf begin 2016 is verdachte betrokken bij het rechtsextremistische ATB, waar hij een leidinggevende, organiserende en rekruterende rol had. Binnen ATB werd, zoals hiervoor overwogen, (vuurwapen)geweld tegen moslims gerechtvaardigd geacht, er werd getraind om geweld toe te passen en er werden ook acties tegen extreemlinks besproken. In die periode zocht verdachte naar (informatie over) vuurwapens (zoektermen via google, brief aan [naam 12] , vraag aan [naam 3] ). In 2017 zijn weliswaar geen zoekslagen naar het bemachtigen van vuurwapens geregistreerd, maar in april 2017 chat verdachte over een draaibank om eigen munitie te maken en zocht hij op google naar informatie over ‘loop uitboren’ en ‘nieuwe loop plaatsen’. Dit wijst erop dat verdachte al langere tijd de beschikking had over het in mei 2018 aangetroffen vuurwapen. Van dat vuurwapen is bovendien het voorste deel van de loop en de sper verwijderd. De rechtbank gaat er vanuit dat dit tot doel had het wapen geschikt te maken om scherpe patronen mee af te vuren. Volgens de wapendeskundige die het aanvullend proces-verbaal over dit gaspistool heeft opgemaakt, is een dergelijke ombouw van een gaspistool technisch mogelijk en gebeurt dit veelvuldig. Ook zoekt verdachte in de periode juli 2017 weer naar informatie over huurmoordenaars (‘hitman’).47

Tegenover [naam 8] geeft verdachte aan dat hij zich als huurmoordenaar wil laten inzetten. Ondertussen tracht hij via [naam 1] een (echt) wapen te bemachtigen waarmee hij de 1.700 stuks scherpe .22 kogels kan afvuren, die hij op dat moment naar zijn mededeling in die chat al in zijn bezit had. Vervolgens geeft verdachte tegenover [naam 8] aan wat zijn doel is; ‘linkse kopstukken afknallen’ en noemt de namen [naam 10] , [naam 9] en [naam 11] , kennelijk als mogelijke doelwitten.

De rechtbank heeft onder ogen gezien dat een aantal uitlatingen in chatgesprekken en zoektermen in Google, hebben plaats gevonden vóór de tenlastegelegde periode. Dat betekent echter niet dat zij buiten de bewijsvoering moeten blijven. Deze feiten geven immers wel een beeld van de opvattingen en gedachtegang van verdachte, wat relevant is voor onder meer de intenties die verdachte heeft en de vraag naar het terroristisch oogmerk.

Dit overziend, komt de rechtbank tot de vaststelling dat verdachte in een eerste fase, vanaf 2015 bezig is geweest met groepsvorming om actief moslims te bestrijden en acties uit te voeren tegen extreemlinks, dat hij daarbij een sturende rol heeft gehad en dat hij via openbare bronnen, zoals het internet, gezocht heeft naar informatie over wapens en de bewerking van wapens en dat hij daarover interactief informatie heeft uitgewisseld. Vanaf in elk geval 2018 heeft verdachte meer concrete handelingen verricht en doelen geformuleerd door grote hoeveelheden scherpe munitie voorhanden te hebben, door op zoek te gaan naar een echt vuurwapen dat bij die munitie paste en door levensbedreigende taal richting “linkse kopstukken” te uiten.

De intenties van verdachte

Verdachte heeft verklaard dat de chatgesprekken als ‘grootspraak’ en dus niet als serieus moeten worden bezien. Op dat punt overweegt de rechtbank als volgt.

Het zich voordoen als “assassin” (huurmoordenaar), die zich laat inhuren voor € 6.000 en al een opdracht uit Oman zou hebben (maar er van afziet omdat hij een spuughekel heeft aan moslims), valt naar het oordeel van de rechtbank nauwelijks serieus te nemen en zal zeer waarschijnlijk inderdaad grootspraak van verdachte zijn. In dit kader wordt ook verwezen naar het NIFP-triplerapport, dat hierna zal worden besproken bij de strafmotivering. De gedragsdeskundigen hebben in hun onderzoek vastgesteld dat bij verdachte sprake is van een persoonlijkheidsstoornis met narcistische trekken en dat het gedrag van verdachte wordt gekenmerkt door bravoure en grootspraak, onbewust gehanteerd om zijn eigen maatschappelijk falen te verbloemen.

Dit geldt naar het oordeel van de rechtbank echter niet voor andere uitlatingen. Immers, uit voorgaande bewijsmiddelen kan een zekere volharding en opbouw in een terroristisch plan worden afgeleid. Verder had verdachte ook daadwerkelijk scherpe munitie in zeer grote aantallen (en een vuurwapen) voorhanden. Verdachte heeft op geen enkel moment een aannemelijke verklaring, laat staan een deze specifieke verdenking ontzenuwende verklaring, willen geven voor het feit dat hij zoveel scherpe patronen voorhanden had en dat hij op zoek was naar een echt vuurwapen.

Bij gebreke daarvan, kan de rechtbank niet anders dan haar eigen conclusies verbinden aan deze vondst, in het licht van het overige bewijsmateriaal. Een afbeelding van deze munitie stuurt hij op aan degene bij wie hij een wapen wil bemachtigen, kennelijk om zeker te stellen dat hij een voor die munitie geschikt wapen ontvangt. Ook stuurt hij deze afbeelding op aan degene aan wie hij zijn plan kenbaar heeft gemaakt. Dit kennelijk om zijn woorden (zijn plan) kracht bij te zetten. Dit handelen gaat verder dan grootspraak, verder dan gedrag van een ‘toetsenbordterrorist’ zoals verdachte het noemde.

Het hiervoor weergegeven handelen en de uitlatingen van verdachte in de hiervoor geschetste tijdspanne, brengen naar het oordeel van de rechtbank mee dat bewezen kan worden dat verdachte zich reeds geruime tijd voorgenomen had actief en gewapend op te treden, tezamen met gelijkgestemden, tegen de ‘toenemende islamisering van de samenleving’, door ‘actief moslims te bestrijden’ etc. terwijl hij zich ook keert tegen personen die bekend staan om een politieke opvatting, die verdachte niet deelt, en onder meer aangeeft hen te zullen afknallen.

Dit handelen en de hiervoor weergegeven uitlatingen van verdachte over een dergelijke periode rechtvaardigen de conclusie dat verdachte zich het plegen van moorden had voorgenomen. Hij heeft zich immers over langere periode kunnen beraden over zijn voorgenomen daad en heeft daarin volhard.

De grote hoeveelheid munitie waarover verdachte beschikte, was bestemd tot het plegen van het door hem voorgenomen misdrijf. Hij hoefde alleen nog maar een bijpassend vuurwapen te hebben om zijn aankondiging in daden om te zetten.

Met het invoeren van de zoektermen in de zoekmachine van Google en de chat met [naam 1] heeft verdachte zich middelen (het vuurwapen) en/of inlichtingen (het ombouwen van een gaspistool tot een vuurwapen voor scherpe patronen) tot het plegen van die moorden verschaft of getracht te verschaffen. Dat de beoogde leverancier van het vuurwapen, [naam 1] , heeft verklaard verdachte toentertijd niet helemaal serieus te nemen in zijn wens een bij de munitie passend vuurwapen te verkrijgen, zoals de raadsman op zich terecht naar voren heeft gebracht, doet hier niet aan af. Het gaat hier immers om de bedoeling van verdachte, om zijn intentie. En die intentie was om andersdenkenden (‘linkse kopstukken’ en ‘damschreeuwers’) het zwijgen op te leggen, desnoods door hen neer te schieten.

Het betoog van de raadsman dat het aangetroffen gaspistool ondeugdelijk was omdat daarmee geen scherpe patronen kunnen worden afgeschoten en dat de hoeveelheid scherpe munitie onbruikbaar is zonder bijpassend vuurwapen, miskent dat het niet gaat om een poging tot het plegen van terroristische misdrijven, maar om het voorbereiden daarvan, wat ligt in de fase daarvoor. Bovendien miskent het betoog dat gaspistolen in de praktijk wel degelijk worden omgebouwd om scherpe munitie mee te verschieten. Uit de chatgesprekken en overige bewijsmiddelen in onderling verband bezien, leidt de rechtbank verder af dat verdachte deze middelen wel met deze bestemming voorhanden had.

Van een deel van de tenlastegelegde gedragingen zal de rechtbank verdachte vrijspreken. Onder verdachte is een handgeschreven notitie met daarop een recept voor kaliumnitraat in beslag genomen. Daarop is beschreven dat kaliumnitraat bewerkt kan worden tot een explosief. Daarnaast is geconstateerd dat verdachte op 5 november 2017 heeft gezocht naar gegevens over “kalkammonsalpeter” en in de periode van 20 oktober 2017 tot 23 mei 2018 heeft gezocht naar gegevens over “salpeter”.48 Kalkammonsalpeter is een kunstmeststof, die kan worden gebruikt voor het vervaardigen van explosieven, hetzelfde geldt voor het kaliumnitraat dat uit salpeter kan worden gewonnen.49 Hoewel verdachte weinig geloofwaardige verklaringen heeft afgelegd voor wat betreft de herkomst en het doel van dit briefje en bij ondervraging daarover ter zitting geweigerd heeft nader te verklaren, is het bewijs op dit onderdeel te summier voor een bewezenverklaring.

Geen van de in het recept genoemde ingrediënten is namelijk onder verdachte aangetroffen. Uit de (voor het overige zeer expliciete) chatgesprekken, dan wel anderszins, kan evenmin voldoende bewijs gevonden worden voor een plan van verdachte om een explosief tot ontploffing te brengen. Gelet hierop, is de rechtbank van oordeel dat niet kan worden bewezen dat verdachte voorbereidingshandelingen heeft verricht gericht op de misdrijven genoemd onder artikelen 157, 170, 176a dan wel 176b van het Wetboek van Strafrecht. De rechtbank zal verdachte van dit deel van de tenlastelegging vrijspreken.

Terroristisch oogmerk?

Artikel 83a Sr luidt als volgt:

Onder terroristisch oogmerk wordt verstaan het oogmerk om de bevolking of een deel der bevolking van een land ernstige vrees aan te jagen, dan wel een overheid of internationale organisatie wederrechtelijk te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden, dan wel de fundamentele politieke, constitutionele, economische of sociale structuren van een land of een internationale organisatie ernstig te ontwrichten of te vernietigen.

Verdachte had een grote rol bij een rechts-extremistische groepering, waarbinnen onder meer werd gesproken over ‘weerwoord tegen de terreur van de islam’, ‘strijd tegen de islam’, ‘ATB zal in de toekomst vooral vechten tegen de islam overheersing’ en over acties tegen extreemlinks. Als mogelijke doelen noemt verdachte “linkse kopstukken” en hij noemt de namen van [naam 10] , [naam 9] en [naam 11] . Van deze personen is bekend dat zij opkomen voor minderheden, dan wel stelling nemen tegen rechtse politici en symbool kunnen staan om hun linkse gedachtengoed. Over [naam 11] heeft verdachte expliciet aangegeven dat zij ”aangepakt moet worden” totdat ze toezegt te zullen stoppen en zij geen ‘onzin in de media’ meer verspreidt, omdat er anders “lood” (naar de rechtbank begrijpt: een kogel) is voor haar.

Het plegen van een aanslag op personen om hun geloofsovertuiging, hun mening of hun politieke voorkeur brengt als zodanig grote gevoelens van angst onder een groot deel van de bevolking teweeg. Het feit dat verdachte zelf melding maakt van debat in de samenleving rondom geloof en politiek en zijn plannen daarmee verband houden, brengt mee dat verdachte ook het oogmerk heeft gehad op het aanjagen van ernstige vrees bij een groot deel van de bevolking. Verdachte heeft dan ook gehandeld met een terroristisch oogmerk.

De rechtbank komt dan ook tot een bewezenverklaring van de tenlastegelegde feiten. Wat meer of anders door de verdediging is aangevoerd, vindt zijn weerlegging in de bewijsmiddelen en behoeft daarom geen verdere bespreking meer.

3 Bewezenverklaring

Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder de feiten 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:

1. hij op één of meer tijdstip(pen) gelegen in de periode van 1 juli 2017 tot en met 23 mei 2018 te Doornenburg en/of te Arnhem en/of elders/althans in Nederland, opzettelijk met het oogmerk ter voorbereiding en/of ter bevordering van de/het te plegen misdrij(f)(ven) omschreven in artikel 157 en/of 170 en/of 176a en/of 176b en/of 289(a) en/of 288a van het Wetboek van Strafrecht, te weten,

-het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of

-het opzettelijk vernielen en/of beschadigen van een gebouw/een voor het publiek toegankelijke plaats (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of

-moord en/of doodslag (te) begaan met een terroristisch oogmerk,

-gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van het misdrijf aan zich en/of een ander(en) heeft verschaft en/of heeft trachten te verschaffen, en/of

-voorwerpen voorhanden heeft gehad waarvan hij wist dat zij bestemd zijn tot het plegen van het misdrijf, immers heeft verdachte (telkens) ten behoeve van één of meer (te plegen) aanslag(en) op één of meer objecten, en/of één of meer perso(o)n(en), door het gebruik van één of meer vuurwapen(s) en/of het teweeg brengen van één of meer ontploffing(en) en/of het stichten van brand en/of het begaan van moord en/of doodslag met een terroristisch oogmerk,


A. racistische/extremistische/tot gewelddadig handelen jegens moslims en/of asielzoekers/vluchtelingen en/of politiek links georiënteerde personen oproepende uitingen uitgedragen/ondersteund/tot zich genomen en/of

B. op social media/internet de (rechts-extremistische) Anti Terreur Brigade (ATB)/'ATB Special Forces' (mede) opgericht en/of deze facebookpagina/internetsite (mede) onderhouden en/of middels social media/internet leden geworven en/of getracht te werven/benaderd voor deze

beweging en/of zich geuit over zijn wens/voornemen ATB nieuw leven in te blazen en/of

C. voorhanden gehad een vuurwapen, te weten een alarmpistool Colt (1911a1) 9mm, en (een grote hoeveelheid) munitie, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22 en/of 100 stuks 9 mm patronen en/of

D. middels een chatgesprek (Facebook Messenger) het contact gelegd met " [naam 1] " ten behoeve van de aanschaf van een vuurwapen en/of (daarbij) het kaliber (passend bij de .22 munitie), de prijs en de verwachte leverperiode besproken en/of

E. via internet zoekvragen gesteld zoals 'loop uitboren, nieuwe loop plaatsen, hitman, Kalkammonsalpeter, Salpeter' en/of

F. voorhanden gehad een recept/notitie betreffende een werkwijze om zelf kaliumnitraat te maken;

2. hij op of omstreeks 23 mei 2018 te Doornenburg, gemeente Lingewaard, in een woning gelegen op of aan de [adres] , een wapen van categorie III, te weten een vuurwapen (alarmpistool) (Colt 1911a1 9mm), en/of munitie van categorie III, te weten 1713 stuks patronen kaliber .22 en 100 stuks patronen 9mm, voorhanden heeft gehad, terwijl het feit/de feiten is/zijn begaan met een terroristisch oogmerk (als bedoeld in artikel 83a van het Wetboek van Strafrecht) dan wel met het oogmerk om een terroristisch misdrijf (als bedoeld in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht) voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.

Verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

4 De kwalificatie van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:

ten aanzien van feit 1:

met het oogmerk om het in artikel 289 Sr omschreven misdrijf met terroristisch oogmerk voor te bereiden of te bevorderen,
zich gelegenheid, middelen of inlichtingen tot het plegen van het misdrijf trachten te verschaffen, en

voorwerpen voorhanden hebben waarvan hij weet dat zij bestemd zijn tot het plegen van het misdrijf;

ten aanzien van feit 2:

handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie, meermalen gepleegd, terwijl het feit is begaan met een terroristisch oogmerk als bedoeld in artikel 83a van het Wetboek van Strafrecht dan wel met het oogmerk om een terroristisch misdrijf als bedoeld in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken.

5 De strafbaarheid van het feit

De feiten zijn strafbaar.

6 De strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.

7 Overwegingen ten aanzien van straf en/of maatregel

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geëist dat verdachte ter zake van de onder 1 en 2 tenlastegelegde feiten zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 40 maanden. Daarnaast heeft de officier van justitie verzocht om op basis van artikel 38z Sr nu reeds een gedragsbeïnvloedende en/of vrijheidsbeperkende maatregel op te leggen zoals de reclassering heeft geadviseerd.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft geen strafmaatverweer gevoerd.

Beoordeling door de rechtbank

De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon en de omstandigheden van de verdachte zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken, waarbij onder meer is gelet op:

  • -

    het uittreksel van verdachte uit het algemeen documentatieregister, gedateerd 25 oktober 2018;

  • -

    rapporten van de Reclassering Nederland, gedateerd 28 augustus 2018 en 13 november 2018;

  • -

    een trajectconsult, opgesteld door het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie, psychiater [naam 13] , gedateerd 13 juni 2018; en

  • -

    een triple-onderzoek Pro Justitia (PJ), opgesteld door forensisch milieu-rapporteur [naam 14] , psycholoog [naam 15] en psychiater [naam 16] , gedateerd 9 november 2018.

De rechtbank heeft bij de straftoemeting in het bijzonder rekening gehouden met het volgende.

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het voorbereiden van misdrijven met een terroristisch oogmerk en aan verboden bezit van een wapen en een grote hoeveelheid munitie met een terroristisch oogmerk. Verdachte nam bepaalde mensen of groepen mensen op de korrel, alleen omdat zij een andere geloofsovertuiging, mening of politieke voorkeur hebben dan verdachte. Hij heeft meerdere keren aangegeven dat hij ze daarom zou doden. Hij trof daarvoor ook voorbereidingen, gezien zijn zoektocht op internet waar hij zocht op termen “loop uitboren” en “nieuwe loop plaatsen”, zijn chatgesprekken met zijn broer en zijn poging om een vuurwapen te krijgen waarmee de patronen die hij al in zijn bezit had, afgeschoten konden worden. Verdachte is daarmee de fase van het ‘toetsenbordterrorisme’ voorbij. Verdachte gaat er bovendien aan voorbij dat ook ‘toetsenbordgeweld’ in het huidige tijdperk gevaarlijk kan zijn vanwege het risico dat anderen zich laten meeslepen in gewelddadige en opruiende fantasieën en die op zeker moment in daden omzetten. Gelijkheid van burgers en vrijheid van meningsuiting raken kernwaarden in de Nederlandse samenleving. Die waarden komen in de knel als mensen juist vanwege hun overtuiging worden bedreigd en moeten vrezen voor specifiek tegen hen gericht geweld. Aan die terreur heeft verdachte zich schuldig gemaakt. Op deze manier jaagt hij ook de bevolking of delen daarvan ernstige vrees aan.

Dit soort feiten kan alleen bestraft worden met een langdurige vrijheidsstraf.

Ten aanzien van de persoon van de verdachte is een onderzoek ingesteld door een psycholoog, psychiater en een forensisch milieuonderzoeker. Hieruit komt naar voren dat verdachte in het verleden meerdere keren geprobeerd heeft een betaalde baan te houden of een eigen bedrijf te starten, maar dat is allemaal niet gelukt. Er is sprake van een structureel disfunctioneren op diverse levensgebieden, wat een aanwijzing is voor een cluster B persoonlijkheidsstoornis. Er is een sterke neiging tot bagatelliseren en externaliseren. Op de voorgrond staat echter een narcistische problematiek, die tot uiting komt in grootse fantasieverhalen. Zijn structureel maatschappelijk falen wordt ontkend en overdekt met verwijten aan het adres van buitenlanders (“zij krijgen alles, ik krijg niets”). De frustraties over zijn eigen maatschappelijk falen wordt op anderen geprojecteerd; “en daar zijn mijn rechts-extremistische ideeën op gebaseerd”, zo liet hij zich onverhoeds ontvallen tegenover de psycholoog, om daarop te laten volgen: “ik heb mezelf wel een beetje verraden nu, of niet?” (NIFP-rapport, p. 27). Hij heeft het gevoel bijzondere rechten te hebben en doet de waarheid geweld aan om indruk te maken. Hij kan geen goede reden geven voor de leugens die hij, ook tegen zijn eigen familie, heeft verteld. Eigen tekorten en fouten ziet hij zeer moeilijk, die van anderen ziet hij heel snel. De gewetensfunctie is verminderd. De gedragsdeskundigen verbinden het rechts-extremistische gedachtegoed aan de geconstateerde narcistische persoonlijkheidsstoornis. Er is geen geïnternaliseerd normbesef, wel een grote behoefte aan bewondering vanuit zijn omgeving en een behoefte zich groter en belangrijker voor te doen dan hij is.

De deskundigen kunnen geen uitspraak doen over een (causale) relatie tussen stoornis en handelen (en dus ook niet over de toerekenbaarheid), noch hebben zij een recidive-analyse kunnen maken. Dit is omdat de problematiek van verdachte niet verklaart waarom hij de feiten heeft gepleegd, terwijl complicerend is dat verdachte de kern van het hem gemaakte verwijt ontkent. Verdachte zou volgens de deskundigen echter wel kunnen profiteren van een betere maatschappelijke inbedding. Als gekeken wordt naar de sociaal contextuele factoren van werk en inkomen moet geconcludeerd worden dat verdachte op dit moment weinig heeft. De verwachting is dat het risico op recidive in ieder geval ingeperkt kan worden door aandacht te besteden aan deze sociaal-contextuele factoren. Volgens de psychiater zou verdachte idealiter hiervoor worden begeleid door de reclassering, zodat hij geholpen kan worden in het vinden van een pro-sociale dagbesteding en weer zelfstandig kan wonen.

Op grond van de deskundigenrapportage acht de rechtbank verdachte volledig toerekeningsvatbaar.

De rechtbank overweegt dat uit het reclasseringsrapport volgt dat verdachte geen behoefte heeft aan ondersteuning of begeleiding door de reclassering. Door de proceshouding van verdachte, het ontbreken van een hulpvraag en de resultaten van het NIFP-rapport kan de reclassering niet komen tot een inhoudelijk plan van aanpak, gericht op het verminderen van de risico’s en de kans op recidive. De reclassering ziet geen mogelijkheden om met interventies of toezicht de risico’s te beperken of het gedrag van verdachte te beïnvloeden.

Daarom ziet de rechtbank geen aanleiding tot het voorwaardelijk opleggen van een deel van de gevangenisstraf. Evenmin ziet de rechtbank aanleiding voor het opleggen van een gedragsbeïnvloedende en/of vrijheidsbeperkende maatregel op basis van artikel 38z Sr. Uit de wetsgeschiedenis volgt dat deze maatregel met name bedoeld is voor zeden- en gewelddelinquenten, dat die maatregel ingaat na (in dit geval) het uitzitten van de gevangenisstraf en dat deze maatregel steeds verlengd kan worden zonder maximum. De rechtbank stelt vast dat een toelichting van de reclassering bij dit deel van het advies ontbreekt. Bovendien wordt door de reclassering gerapporteerd dat men geen mogelijkheden ziet voor beïnvloeding van het gedrag van verdachte. Het vinden van een pro-sociale dagbesteding en zelfstandig wonen acht de rechtbank geen belangen die met toepassing van artikel 38z Sr gediend zijn. Al met al ziet de rechtbank onvoldoende reden om de maatregel ex artikel 38z Sr op te leggen, mede gelet op de duur van de op te leggen gevangenisstraf die er ook toe strekt verdachte te doordringen van de ernst van zijn handelen en ter voorkoming van herhaling.

In het kader van de voorwaardelijke invrijheidstelling kan zonodig wel opnieuw worden onderzocht of voorwaarden te formuleren zijn om recidive van verdachte te voorkomen.

De rechtbank is van oordeel dat aan verdachte voor deze ernstige feiten een gevangenisstraf voor de duur van 36 maanden moet worden opgelegd, met aftrek van het voorarrest. Deze straf is enigszins korter dan door de officier van justitie gevorderd omdat de rechtbank minder gedragingen bewezen acht.

Het verzoek van de verdediging om de voorlopige hechtenis op te heffen, wordt afgewezen, omdat dat verzoek zich niet verdraagt met deze uitspraak.

7.a. Ten aanzien van het beslag

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de volgende in beslag genomen en nog niet teruggegeven goederen verbeurdverklaard moeten worden:

  • -

    een computer, goednummer A.01.01.005;

  • -

    een mobiele telefoon, goednummer A.04.01.001 en

  • -

    een brief (het recept voor kaliumnitraat), goednummer A.04.01.002.

De Samsung GSM (goednummer A.04.02.001), de Blackberry (goednummer A.04.02.002) en de Tomtom (goednummer a.05.01.001) kunnen worden teruggegeven aan verdachte.

De verdediging heeft ten aanzien van het beslag geen verweer gevoerd.

De rechtbank overweegt als volgt.

De na te melden in beslag genomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten

  • -

    een computer, goednummer A.01.01.005 en

  • -

    een mobiele telefoon, goednummer A.04.01.001,

zijn vatbaar voor verbeurdverklaring, nu zij aan verdachte toebehoren en het voorwerpen zijn met behulp waarvan het onder feit 1 bewezenverklaarde is begaan.

Het in beslag genomen en nog niet teruggegeven briefje (het recept voor kaliumnitraat), goednummer A.04.01.002 dient te worden onttrokken aan het verkeer, aangezien het van zodanige aard is dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met het algemeen belang.

Van de overige in beslag genomen goederen, te weten de Samsung GSM (goednummer A.04.02.001), de Blackberry (goednummer A.04.02.002) en de Tomtom (goednummer

a.05.01.001) zal de teruggave worden gelast.

8 De toegepaste wettelijke bepalingen

De beslissing is gegrond op de artikelen 33, 33a, 36b, 36c, 57, 83a, 96, 289 van het Wetboek van Strafrecht en op de artikelen 26 en 55 van de Wet wapens en Munitie.

9 De beslissing

De rechtbank:

 wijst af het verzoek tot opheffing van de voorlopige hechtenis;

• verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder punt 3, heeft begaan;

 verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;

 verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder punt 4;

 verklaart verdachte hiervoor strafbaar;

 veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot een gevangenisstraf voor de duur van 36 (zesendertig) maanden;

 beveelt dat de tijd, door veroordeelde vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;

  • -

    beveelt de onttrekking aan het verkeer van het in beslag genomen, nog niet teruggegeven briefje (het recept voor kaliumnitraat), goednummer A.04.01.002;

  • -

    verklaart verbeurd de in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten: een computer, goednummer A.01.01.005 en een mobiele telefoon, goednummer A.04.01.001;

 gelast de teruggave van de in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen aan veroordeelde, te weten: de Samsung GSM (goednummer A.04.02.001), de Blackberry (goednummer A.04.02.002) en de Tomtom (goednummer a.05.01.001).

Dit vonnis is gewezen door mr. M.C. van der Mei (voorzitter), mr. F.J.H. Hovens en
mr. I. Draisma, rechters, in tegenwoordigheid van mr. C. Aalders, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 7 december 2018.

Mr. Hovens en mr. Draisma zijn buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.

1 Het bewijs is terug te vinden in het in de wettelijke vorm door verbalisant [verbalisant] van de politie Oost-Nederland, team opsporing, opgemaakte proces-verbaal met nummer 20180717.1617, gesloten op 29 augustus 2018 en in de bijbehorende in wettelijke vorm opgemaakte processen-verbaal en overige schriftelijke bescheiden, tenzij anders vermeld. De vindplaatsvermeldingen verwijzen naar de pagina’s van het doorgenummerde dossier, tenzij anders vermeld.

2 CTER OSINT rapportage, p. 48 en 49, als overig geschrift gevoegd bij het stamproces-verbaal.

3 Stamproces-verbaal, p. 11.

4 CTER OSINT rapportage, p. 41 en 42.

5 CTER OSINT rapportage, p. 43 en 44.

6 CTER OSINT rapportage, p. 46 en 47.

7 Proces-verbaal van verhoor getuige [naam 2] , p. 487.

8 CTER OSINT rapportage, p. 39.

9 Proces-verbaal van verhoor getuige [naam 1] , p. 527.

10 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 611.

11 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 619 en 620.

12 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 664.

13 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 611.

14 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 620.

15 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 611 en proces-verbaal bevindingen gesprek [naam 4] , p. 65.

16 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 617.

17 Proces-verbaal bevindingen van gesprek [naam 4] , p. 65.

18 Stamproces-verbaal, p. 12.

19 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 612.

20 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 620.

21 Proces-verbaal van verhoor getuige [naam 3] , p. 515 t/m 517.

22 Proces-verbaal van verhoor getuige [naam 5] , p. 466 en 469.

23 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 652.

24 Proces-verbaal van verhoor getuige [naam 2] , p. 487 en 489.

25 Een (vertaling van een) brief, p. 153.

26 Een uitdraai van chatgesprekken, p. 218 t/m 224.

27 Een uitdraai van chatgesprekken, p. 281 t/m 291.

28 Een uitdraai van chatgesprekken, p. 251 t/m 259.

29 Proces-verbaal van bevindingen m.b.t chatgesprekken aanschaf wapen, p. 183.

30 Een uitdraai van chatgesprekken, p. 204 t/m 217.

31 Proces-verbaal van bevindingen m.b.t chatgesprekken aanschaf wapen, p. 184 en 185.

32 Een uitdraai van chatgesprekken, p. 260 t/m 278.

33 Proces-verbaal van bevindingen, p. 98.

34 Proces-verbaal van onderzoek wapen, p. 111 en 112.

35 Proces-verbaal aangaande aanvullingen, proces-verbaalnummer 201810177.1454, d.d. 17 oktober 2018, p. 1.

36 Proces-verbaal van bevindingen, proces-verbaalnummer: PL0600-2018144913-12, d.d. 11 oktober 2018, blad 1.

37 Proces-verbaal van onderzoek wapen, p. 117.

38 Stamproces-verbaal, p. 16; proces-verbaal van bevindingen, p. 98; proces-verbaal van verhoor [naam 17] , p. 454.

39 Proces-verbaal (van bevindingen), p. 139.

40 Proces-verbaal Onderzoek naar Google zoekopdrachten, procesverbaalnummer: 18-0692, d.d. 10 oktober 2018, p1 en (bijbehorende) bijlagen, p. 1 t/m 10.

41 Proces-verbaal van Onderzoek aan gegevensdrager(s), p. 147 en 148.

42 Een Engelstalige brief, p. 149.

43 Een (vertaling van een) brief, p. 153.

44 Proces-verbaal van verhoor getuige [naam 3] , p. 516.

45 Proces-verbaal van verhoor getuige [naam 2] , p. 489.

46 Proces-verbaal van verhoor verdachte, p. 637.

47 Proces-verbaal aangaande aanvullingen, proces-verbaalnummer 201810177.1454, d.d. 17 oktober 2018, p. 1.

48 Proces-verbaal onderzoek aan gegevensdragers, p. 142-143.

49 Informatierapport van het Nationaal Bom Data Centrum van de Landelijke Politie Eenheid, p. 127 ev.

De gegevens worden opgehaald

Hulp bij zoeken

Er is een uitgebreide handleiding beschikbaar voor het zoeken naar uitspraken, met onder andere uitleg over:

Selectiecriteria

De Rechtspraak, Hoge Raad der Nederlanden en Raad van State publiceren uitspraken op basis van selectiecriteria:

  • Uitspraken zaken meervoudige kamers
  • Uitspraken Hoge Raad en appelcolleges
  • Uitspraken met media-aandacht
  • Uitspraken in strafzaken
  • Europees recht
  • Richtinggevende uitspraken
  • Wraking

Weekoverzicht

Selecteer een week en bekijk welke uitspraken er in die week aan het uitsprakenregister zijn toegevoegd.