Uitspraken

Ekro heeft in haar akte toegelicht waarom zij van mening is dat het beperkte eigen schuld regime haars inziens bij de risicoaansprakelijkheid voor dieren niet van toepassing is.

Zij brengt in dit verband naar voren dat de ratio en de rol van de werkgever bij de risicoaansprakelijkheid voor dieren fundamenteel afwijkt van de risicoaansprakelijkheid voor ondergeschikten. Het verschil is er volgens Ekro vooral in gelegen dat bij aansprakelijkheid voor fouten van ondergeschikten de werkgever invloed kan uitoefenen op de wijze waarop zijn werknemers zich tijdens de uitoefening van hun werkzaamheden gedragen en daarop het nodige toezicht kan houden. Tegen die achtergrond acht Ekro het begrijpelijk dat ook bij toepasselijkheid van art. 6:170 BW een beperkt eigenschuldregime geldt. Dit is volgens haar wezenlijk anders bij de risicoaansprakelijkheid voor dieren. Daarop kan de werkgever geen invloed uitoefenen. De invloed van de werkgever op de gedragingen van het dier vormt geen vereiste voor het bestaan van de aansprakelijkheid voor door een dier aangerichte schade. De interne aansprakelijkheidsbegrenzing zoals art. 6:170 BW die wel kent (functioneel verband), kent art. 6:179 BW niet. De enkele omstandigheid dat de werknemer schade opliep in de uitvoering van zijn werkzaamheden (terwijl vaststaat dat de werkgever aan zijn zorgplicht voldeed) vormt naar mening van Ekro onvoldoende aanleiding om een (nog) verdergaande aansprakelijkheid in het leven te roepen voor situaties waarop de werkgever nu juist géén invloed kan c.q. hoeft uit (te) oefenen.

Hoewel het arrest van de Hoge Raad van 9 november 2001 betrekking had op een situatie waarin een werkgever aansprakelijk werd gesteld op grond van artikel 6:170 BW, leidt die omstandigheid er naar het oordeel van de kantonrechter niet toe dat het arrest restrictief moet worden uitgelegd in die zin dat het door de Hoge Raad geïntroduceerde beperkte eigen schuld regime niet van toepassing kan zijn bij een aansprakelijkheid ex artikel 6:179 BW jo. artikel 6:181 BW. De Hoge Raad heeft in voormeld arrest overwogen dat “nu de schade binnen een dienstverband is geleden en het de werkgever is die in eerste instantie de werkomstandigheden bepaalt, de in artikel 6:101 lid 1 BW bedoelde billijkheid eist om de schuld van de werknemer die niet bestaat in opzet of bewuste roekeloosheid voor rekening van de werkgever te laten komen”. Ook de schade van [eisende partij] is binnen het dienstverband geleden. Ekro laat zijn werknemers werken met dieren en het is dus ook Ekro die in dat opzicht de werkomstandigheden bepaalt. Zij is immers degene die het productieproces inricht en in dat kader bijvoorbeeld bepaalt hoeveel kalveren per uur worden geslacht, hoe snel die kalveren na het verdoven via de sleuf op de krib terechtkomen en ook hoe snel zij vervolgens geslacht en aan de transportrails bevestigd moeten worden, zodat Ekro in die zin wel degelijk invloed uitoefent op de arbeidsomstandigheden.

Dat Ekro daarbij geen invloed heeft op de gedragingen van het dier, maakt dit niet anders. Het gaat erom dat zij op veel manieren kan anticiperen op die onberekenbare en gevaarlijke gedragingen door het productieproces daarop af te stemmen.

Overeenkomstig het arrest van de Hoge Raad van 9 november 2001 eist de in artikel 6:101 lid 1 BW bedoelde billijkheid naar het oordeel van de kantonrechter daarom ook in dit geval dat de eventuele schuld van [eisende partij] die niet bestaat in opzet of bewuste roekeloosheid voor rekening van Ekro dient te blijven. Deze ruime uitleg van het arrest wordt ondersteund door de conclusie van Advocaat-Generaal mr. L. Strikwerda en de noot van mr. P.A. Stein bij het arrest en wordt daarnaast (ook recentelijk) onderschreven in de literatuur (zie S.D. Lindenbergh, Arbeidsongevallen en beroepsziekten, derde druk, 2016, blz. 78 en 115 en W.L.C. van der Grinten, Arbeidsovereenkomstenrecht, 26e druk, 2018, blz. 284).