Uitspraken

Chiqcare stelt zich op het standpunt dat de zorgovereenkomst en gebruikersovereenkomst waarvan zij een verklaring voor recht vraagt dat deze zijn geëindigd, feitelijk één samenhangende overeenkomst vormen tussen haar en [gedaagde] met een gemengd karakter, waarbij de elementen van verzorging, behandeling en/of begeleiding overheersen. [gedaagde] betwist niet zozeer dat sprake is, althans in ieder geval bij aanvang was, van één samenhangende overeenkomst, maar zij stelt zich op het standpunt dat de nadruk daarbij lag, althans is komen te liggen op huur van de woning.

Zaken betreffende een huurovereenkomst behoren op grond van artikel 93 sub c Rv tot het takenpakket van de kantonrechter, zodat beoordeeld dient te worden of verwijzing nodig is. Dit dient op grond van artikel 71 lid 3 Rv te geschieden aan de hand van het voorlopig rechterlijk oordeel omtrent wat het onderwerp van het geschil is. Partijen zijn op dit punt gehoord. Zij hebben beiden het standpunt ingenomen dat de rechtbank bevoegd is en dat verwijzing niet nodig is.

De rechtbank komt tot het voorlopige oordeel dat het onderwerp van geschil geen zaak betreffende een huurovereenkomst is, omdat in de overeenkomsten, waarbij voorlopig oordelend er ook van wordt uitgegaan dat sprake is van een samenhangende overeenkomst, de elementen van begeleiding en verzorging overheersen. Verwijzing is daarom niet aan de orde. Daarbij overweegt de rechtbank dat in de zorgovereenkomst nadrukkelijk staat dat Chiqcare zich specifiek richt op woonbegeleiding, dat daarin het verblijf aan de woning steeds wordt gekoppeld aan verzorging of begeleiding, dat de gebruikersovereenkomst blijkens de inhoud daarvan afhankelijk is van het voorduren van de zorgovereenkomst en dat door [gedaagde] ook niet gemotiveerd is betwist dat de verbondenheid van de zorg en de bewoning van de woning bij het aangaan van de overeenkomst wel de bedoeling is geweest, zij het dat het volgens haar feitelijk niet zo heeft uitgewerkt. Bij de inhoudelijk beoordeling zal de rechtbank hier nader op ingaan.

Zoals overwogen heeft [gedaagde] de stelling van Chiqcare niet betwist het de bedoeling van partijen was dat de zorg- en de gebruikersovereenkomst met elkaar verbonden waren. De rechtbank gaat er van uit dat bij het aangaan van de overeenkomsten de bedoeling was dat deze als één samenhangend geheel worden gezien. Dat volgt ook uit de omstandigheden dat in de zorgovereenkomst expliciet het verblijf van [gedaagde] in de woning wordt vermeld en dat Chiqcare zich inspant deze zo spoedig mogelijk op te leveren, dat de huurovereenkomst waarmee Chiqcare de beschikking kreeg over de woning en zorgovereenkomst op dezelfde datum zijn getekend, en dat de lotsverbondenheid tussen de overeenkomsten ook expliciet in de gebruikersovereenkomst is vermeld. De gebruikersovereenkomst is weliswaar iets later gedateerd, op 29 januari 2015, maar kent als ingangsdatum, 1 januari 2015, wat past bij de in de zorgovereenkomst genoemde zo spoedig mogelijke oplevering van de woning. Aan de bedoeling van partijen om de overeenkomsten als een geheel te zien doet niet af dat de gebruikersovereenkomst een andere contractspartij kent, NegentienVeertien. Niet betwist is dat NegentienVeertien voor Chiqcare als ‘beheerder’ van de woning optrad noch dat Chiqcare inmiddels ten aanzien van de gebruikersovereenkomst in haar rechten is getreden.

Chiqcare stelt dat de zorg- en de gebruikersovereenkomst beide op 24 oktober 2019 zijn beëindigd, op grond van het bepaalde in artikel 4.3 van de zorgovereenkomst en de “lotsverbondenheid” daarmee van de gebruikersovereenkomst. Dit omdat [gedaagde] , aldus Chiqcare:

- zich de woning heeft toegeëigend, althans geen andere bewoners toeliet

- langere periodes in gebreke is gebleven de gebruikersvergoeding te betalen

- weigerde zorg aan te vragen, als gevolg waarvan Chiqcare geen zorg/begeleiding kon bieden en de overeenkomst inhoudsloos is.

[gedaagde] betwist dat zij de verplichting had de woning te delen en andere bewoners toe te laten. Zij stelt dat overeengekomen was dat zij de hele woning tot haar beschikking zou hebben en daar in ieder geval van mocht uitgaan.

Nu er gelet op het bovenstaande niet van uitgegaan kan worden dat [gedaagde] de verplichting had medebewoners toe te laten, levert de omstandigheid dat zij weigerde de woning te delen geen tekortkoming noch een contractuele grond voor beëindiging op.

Geen geschilpunt is dat [gedaagde] op enig moment – volgens [gedaagde] uit protest - een aanzienlijke betalingsachterstand hand, maar dat deze op 6 juni 2018, en dus vóór de in r.o. 2.8 genoemde brief van oktober 2019, was ingelopen. Nadien is er wel sprake geweest van betalingsachterstand maar, zo begrijpt de rechtbank de stellingen van partijen, nooit van meer dan drie maanden, welke dan steeds weer direct werd ingelopen. Op dit moment is er geen betalingsachterstand. In deze omstandigheden is naar het oordeel geen sprake van een tekortkoming die beëindiging van de overeenkomst rechtvaardigde.

Chiqcare stelt dat de gecombineerde zorg- en gebruikersovereenkomsten zijn aangegaan met de bedoeling dat begeleid wonen in combinatie met zorg zou worden geleverd en afgenomen. Op grond van artikel 4.3. van de zorgovereenkomst mocht deze worden beëindigd indien, kort gezegd de financiering van de zorg door zorgkantoor, de gemeente cq verzekeraar zou komen te ontbreken en [gedaagde] de zorgkosten niet zelf zou voldoen. Chiqcare stelt dat in dat geval gelijktijdig de met de zorgovereenkomst verbonden gebruikersovereenkomst eindigt. Dit gelet op artikel B 4 van de gebruikersovereenkomst en de daarin opgenomen bepaling dat de gebruikersovereenkomst ‘lotsverbonden’ is aan de zorgovereenkomst, in de zin dat indien de zorgovereenkomst, om welke reden dan ook eindigt, ook de gebruikersovereenkomst eindigt.

Geen punt van geschil is dat er geen zorg (meer) wordt gefinancierd door zorgkantoor, de gemeente of verzekeraar, dat [gedaagde] de zorgkosten zelf ook niet betaalt en dat deze ook niet op enige andere wijze worden gefinancierd. Dit heeft er toe geleid dat er thans geen sprake (meer) is van de bij het aangaan van de overeenkomsten beoogde zorg en begeleiding. Dit zou op zich kunnen betekenen dat de zorgovereenkomst én de gebruikersovereenkomst gelet op voornoemde door Chiqcare genoemde bepalingen beëindigd mocht worden en dat met de brief van 24 oktober 2019 ook is gebeurd.

[gedaagde] stelt echter, zo begrijpt de rechtbank, dat de nadruk van de gecombineerde overeenkomst zozeer is komen te liggen op de verhuur van de woning, dat het wegvallen van de zorg vanwege het – kort gezegd - niet verkrijgen van financiering daarvan, mede gelet op aan [gedaagde] toekomende huurbescherming, niet aan het voortduren van de gebruikersovereenkomst/ het huren van de woning in de weg staat.

Deze stelling wordt verworpen. Zoals overwogen wordt gelet op de tekst van de overeenkomsten en de bedoelingen van partijen van samenhang van de overeenkomsten uitgegaan. Voorts heeft [gedaagde] de stellingen van Chiqcare niet betwist dat zij geen verhuurbedrijf is maar een organisatie die ‘totale ondersteuning’ biedt aan mensen met een psychische stoornis en dat zij zich richt op de combinatie van zelfstandig wonen met professionele begeleiding. Niet betwist is voorts dat de ‘gebruikersvergoeding’ voor de woning aanzienlijk lager is dan de huurprijs die Chiqcare betaalt en dat dit ook geen reële marktprijs voor de huur van woning is. Evenmin is betwist dat [gedaagde] voordat zij bij Chiqcare kwam eerder spoedhulp ontving, toen bij Chiqcare is gekomen via een maatschappelijk werker en dat op dat moment een indicatiebesluit was afgeven voor een zorgzwaartepakket van zeven etmalen per week dat verblijf, begeleiding inclusief dagbesteding, persoonlijke verzorging en verpleging bevat. Daarbij is in het indicatiebesluit overwogen dat [gedaagde] deze zorg krijgt omdat zij een beschermde en gestructureerde woonomgeving met intensieve begeleiding en verzorging nodig heeft en dat voortdurende begeleiding nodig is vanwege gedragsproblematiek, intensieve persoonlijke verzorging vanwege ouderdomsproblemen en dagbesteding vanwege de behoefte aan dagstructuur. In de zorgovereenkomst staat dat aan [gedaagde] “woonzorg met begeleiding” wordt aangeboden (artikel 1h) en dat Chiqcare in de woning, aangeduid als “zorglocatie”, zorg annex begeleidingswerkzaamheden gaat verrichten in opdracht en voor rekening van [gedaagde] (Artikel 1e). Volgens de zorgovereenkomst, onder het kopje “gevraagde dienstverlening” wordt begeleiding aangeboden met als primair doel [gedaagde] te activeren om te komen tot een gefaseerde opbouw naar een prettige woonomgeving al dan niet met een zinvolle dagbesteding en spant Chiqcare zich subsidiair in om de begeleiding en dagbesteding zo in te richten dat [gedaagde] uiteindelijk de stap kan maken naar zelfstandig wonen al dan niet (nog) onder begeleiding bij Chiqcare of naar volledige zelfredzaamheid. Zijdens [gedaagde] is in de conclusie van antwoord (randnummer 37 sub 3.) ook erkend dat verbondenheid van zorg, begeleiding en het gebruik van de woning ‘mogelijk wel, in het begin’ de bedoeling is geweest van partijen. Ook [gedaagde] zelf heeft tijdens de zitting erkend dat met haar is gesproken over aan haar te verlenen zorg, voordat zij de woning betrok .

Gelet op deze omstandigheden is de rechtbank van oordeel dat partijen niet alleen bij het aangaan de bedoeling hadden dat het gebruik van de woning gepaard zou gaan met substantiële zorg en begeleiding, maar ook dat het gebruik van de woning daar niet los van kon worden gezien. De zorg- en gebruikersovereenkomst zijn contractueel en ook naar de over en weer kenbare bedoelingen van partijen bij het aangaan van die overeenkomsten dermate nauw met elkaar verbonden dat het eind van de eerst vermelde overeenkomst tot gevolg heeft dat de andere evenmin in stand kan blijven. Zij kunnen, gelet op hun opzet en hun inhoud, niet los van elkaar worden gezien in die zin dat [gedaagde] bij het wegvallen van de zorgovereenkomst onverminderd aanspraak zou kunnen maken op het woon-/huurgenot in/van de woning, dat haar nu juist in het kader van die begeleiding is toegekend. [gedaagde] was ermee bekend, althans diende te begrijpen, dat de woning haar uitsluitend in samenhang met de zorgovereenkomst ter beschikking werd gesteld. Gelet op die koppeling moet voorshands worden aangenomen dat indien de zorg en woonbegeleiding eindigt, of vanwege het niet krijgen van financiering niet van de grond komt, ook de daarmee verband houdende aanspraak om de woning te bewonen in haar kern getroffen wordt (vgl Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 7 mei 2013 ECLI:NL:GHARL:2013:BZ9779).

[gedaagde] stelt dat er een overeenkomst ‘is ontstaan’ die zich in feite concentreert om het gebruik van de woning, omdat er feitelijk nooit zorg is verleend. Dit wordt in zoverre door Chiqcare betwist, dat zij stelt dat er aanvankelijk wel zorg is verleend en dat daarvoor ook is gefactureerd. Zij betwist niet (onderbouwd) dat er na mei 2015 feitelijk geen zorg meer aan [gedaagde] is verleend. [gedaagde] stelt dat de door haar ontvangen facturen voor zorg en begeleiding tot mei 2015 onjuist zijn, nu de daarin vermelde zorg nooit zou zijn verricht, wat op haar beurt weer Chiqcare betwist. Wat er daar ook van zij, niet betwist is dat Chiqcare steeds vanaf januari 2015 (na de overgang van de financiering van zorgvoorzieningen vanuit de AWBZ, waarvoor een indicatiebesluit was gegeven, naar financiering vanuit de Wmo) tot oktober 2018 heeft gecorrespondeerd met verschillende instanties (het Zorgkantoor afdeling toekenning PGB, SVB Servicecentrum PGB, de gemeente [plaats], Sociaal Domein,de gemeente [woonplaats] en het ministerie van VWS) met het doel om zorgverlening aan [gedaagde] gefinancierd te krijgen. In die omstandigheden kan, zonder nadere onderbouwing, die op dit punt ontbreek, niet worden aangenomen dat Chiqcare heeft aanvaard dat het zorg- begeleidingselement en de financiering daarvan uit de gecombineerde zorg- en gebruikersovereenkomsten zou ontvallen, of dat [gedaagde] daarvan mocht uitgaan. Uit de voortdurende pogingen om zorg gefinancierd te krijgen volgt immers dat Chiqcare onverminderd steeds de intentie heeft gehad om, als dit werd gefinancierd, alsnog de zorg te gaan leveren. Een andere onderbouwing van hoe uit de samenhangende overeenkomsten die zagen op de combinatie zorg en begeleid wonen een overeenkomst ‘is ontstaan’ die zich enkel concentreert op het gebruik van de woning is niet gegeven.

Voor zover de rechtbank de stellingen van [gedaagde] nog zo moet begrijpen dat zij stelt dat Chiqcare geen beroep kan doen op het ontbreken van financiering van de zorg omdat zij zelf, aldus [gedaagde] , een door de gemeente aangeboden financiering van acht uur zorg per week zou hebben geweigerd, omdat zij hogere indicaties en vergoedingen zou wensen, wordt ook deze stelling als onvoldoende gemotiveerd verworpen. Chiqcare heeft betwist dat zij het toekennen van een voorgenomen maatwerkvoorziening PGB van 8 uur ambulante zorg per week heeft geweigerd. Zij heeft deze betwisting onderbouwd met een brief aan de gemeente [woonplaats] van 31 mei 2018 waarop zij juist positief op een voorgenomen financiering voor dit aantal uren zorg reageert. Zij heeft voorts een kennelijk daarop volgende briefwisseling tussen de voormalige advocaat van [gedaagde] en Chiqcare overgelegd. Daarin schrijft de advocaat dat zij verbaasd is van Chiqcare een ingevuld PGB-plan te ontvangen met het verzoek dit door [gedaagde] te laten tekenen, dat [gedaagde] op basis van de WMO 2015 de aanvraag zélf dient in te dienen en dat zij Chiqcare ‘adviseert’ eerst samen met [gedaagde] een PGB-plan op te stellen en schrijft Chiqcare als reactie dat zij betwist dat de aanvraag niet met [gedaagde] is besproken en dat zij voorstelt dat [gedaagde] zelf naar de gemeente gaat om een PGB-plan in te vullen, omdat Chiqcare zelf niet diagnosticeert en niet in discussie gaat over de zorgvraag van [gedaagde] . Van enige weigering aan de zijde van Chiqcare van een financieringsvoorstel van acht uur zorg per week lijkt op basis van deze stukken geen sprake, en een nadere onderbouwing op dit punt, die hier wel verwacht had mogen worden, is niet gegeven.

De conclusie is dat de contractuele bepalingen met zich brengen dat het niet vergoed kunnen krijgen of zelf betalen van de zorg er toe leidt dat zowel de overeenkomst als de gebruikersovereenkomst kunnen worden beëindigd, zoals dat dus terecht is gedaan in de brief van Chiqcare van 24 oktober 2019. In de hiervoor in 4.13 en 4.14 weergegeven omstandigheden, waarbij het zorgelement dat van het ‘huurgenot’ overheerst, kan geen beroep gedaan worden op de wettelijke huurbescherming (vgl Hoge Raad, 28 juni 1985, ECLI:NL:HR:1985:AC8975 NJ 1986, 38).

Het vorenstaande betekent dat de gevorderde verklaring voor recht kan worden toegewezen. Nu [gedaagde] niet bereid is in te gaan op het voorstel rechtstreeks van [naam] te huren dient zij de woning te verlaten en ontruimen. Chiqcare erkent dat [gedaagde] , mede gelet op haar kwetsbare situatie, een redelijke termijn moet worden gegund om een nieuwe woning te kunnen vinden en te kunnen verhuizen, waarbij de rechtbank een termijn van 6 maanden na vonnisdatum redelijk acht. Omdat dit vonnis ten uitvoer kan worden gelegd, eventueel met behulp van de sterke arm, en Chiqcare niet heeft gesteld dat ze daarnaast ook belang heeft bij de gevorderde dwangsommen wanneer [gedaagde] niet tot ontruiming overgaat, zullen de door Chiqcare gevorderde dwangsommen worden afgewezen. Nu [gedaagde] geen verweer heeft gevoerd tegen de gevorderde gebruikersvergoeding voor het gebruik van de woning tot het moment van de ontruiming zal dit deel van de vordering worden toegewezen, zij het pas vanaf 1 november 2020, aangezien geen punt van geschil is dat de betaling van de gebruikersvergoeding tot en met het moment van de zitting op 13 oktober 2020 is voldaan.

[gedaagde] zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Chiqcare worden begroot op:

- dagvaarding € 85,09

- griffierecht 656,00

- salaris advocaat 1086,00 (2,0 punten × tarief € 543,00)

Totaal € 1.827,09