Uitspraken

Vooropgesteld wordt dat niet is betwist dat een rechtsgeldig concurrentiebeding en een rechtsgeldig relatie-en anti-ronselbeding is overeengekomen tussen Covebo en gedaagden. Voor de leesbaarheid zal het relatie- en anti-ronselbeding hierna (verkort) worden aangeduid als relatiebeding.

Op grond van artikel 7:653 lid 3 sub b BW kan de rechter een concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk vernietigen (in dit kort geding: schorsen totdat in de bodemprocedure uitspraak is gedaan) op de grond dat, in verhouding tot het te beschermen belang van de werkgever, de werknemer door dat beding onbillijk worden benadeeld. Het overeengekomen relatiebeding is eveneens onderworpen aan het toetsingscriteria van artikel 7:653 BW. De kantonrechter zal hierna eerst ingaan op het concurrentiebeding en daarna op het relatiebeding.

concurrentiebeding

Uit de tekst van het concurrentiebeding volgt dat gedaagden zich ten opzichte van Covebo gedurende twaalf maanden na het beëindigen van de arbeidsovereenkomst, derhalve tot 28 februari 2023, dienen te onthouden van activiteiten die gelijk of gelijksoortig zijn aan de activiteiten van Covebo, binnen een straal van 100 kilometer vanaf de vestiging waar gedaagden gewoonlijk de arbeid verrichten. Partijen zijn het er over eens dat het middelpunt van die straal zich bevindt in [plaats 2] .

Naar het oordeel van de kantonrechter is op basis van de overgelegde stukken en de verklaringen van partijen ter zitting voldoende aannemelijk geworden dat de activiteiten van het door gedaagden opgezette bedrijf [bedrijf 1] in ieder geval ‘gelijksoortig’ zijn aan de activiteiten van Covebo. Zowel Covebo als gedaagden houden zich bezig met arbeidsbemiddeling in de bouw. Dat gedaagden zich alleen bezig houden met het ter beschikking stellen van zzp-ers, terwijl Covebo daarnaast ook uitzendkrachten ter beschikking stelt, doet er niet aan af dat sprake is van ‘gelijksoortige’ activiteiten, zoals bedoeld in het concurrentiebeding. Nu gedaagden hun bedrijf [bedrijf 1] hebben gevestigd in Den Haag (binnen de straal van 100 kilometer vanaf Nijkerk) en uit het door Covebo overgelegde vacatureoverzicht kan worden afgeleid dat de activiteiten van [bedrijf 1] hoofdzakelijk binnen deze straal plaatsvinden, is voldoende aannemelijk geworden dat gedaagden concurrerende activiteiten verrichten binnen de straal van 100 kilometer.

Daarmee komt de kantonrechter toe aan de vraag of Covebo voldoende belang heeft bij handhaving van het concurrentiebeding. Beoordeeld dient te worden of gedaagden door het concurrentiebeding onbillijk worden benadeeld in verhouding tot het te beschermen belang van Covebo. Er dient een afweging te worden gemaakt tussen enerzijds de belangen van Covebo bij onverkorte handhaving van het concurrentiebeding en anderzijds het belang van gedaagden bij schorsing van het beding.

Bij deze belangenafweging dient voor ogen te worden gehouden dat een concurrentiebeding is bedoeld om het bedrijfsdebiet van de werkgever – de opgebouwde knowhow en goodwill – te beschermen. Het beding is niet bedoeld om werknemers te binden. Het enkele feit dat een werknemer in de uitoefening van zijn functie kennis en ervaring heeft opgedaan, betekent nog niet dat de werkgever bij het vertrek van die werknemer, en ook niet bij het vertrek van die werknemer naar een concurrent, in zijn bedrijfsdebiet is aangetast.1

Daartegenover staat het belang van Covebo om haar bedrijfsgevoelige informatie af te schermen. Covebo heeft aangevoerd dat haar belang bij handhaving is gelegen in het feit dat gedaagden tijdens hun dienstverband bij Covebo veel knowhow en kennis hebben opgedaan op het gebied van arbeidsbemiddeling in de bouw, techniek en industrie. Covebo vreest voor benadeling doordat gedaagden kennis draagt van bedrijfsgeheimen, nu zij bekend zijn met marges en prijsstellingen, zowel ten aanzien van opdrachtgevers als kandidaten.

Met deze kennis in combinatie met de knowhow en het opgebouwde netwerk kunnen gedaagden klanten en kandidaten van Covebo benaderen en weglokken met gunstiger tarieven.

Bij de door de kantonrechter te maken belangenafweging wordt van belang geacht dat de geldigheidsduur van het concurrentiebeding is beperkt tot een jaar. Deze termijn wordt redelijk geacht, gelet op de verhouding van het dienstverband van [gedaagde 1] en [gedaagde 2] (ongeveer 4,5 jaar respectievelijk 5,5 jaar). Verder wordt van belang geacht dat gedaagden hun dienstverband zelf hebben opgezegd.

Covebo heeft haar belang bij handhaving van het concurrentiebeding voldoende aannemelijk gemaakt. Dit belang is gelegen in de vrees voor benadeling, omdat gedaagden zich met hun bedrijf ook bezighouden met arbeidsbemiddeling van zzp-ers in de bouw. Voldoende aannemelijk is dat gedaagden tijdens hun dienstverband specifieke knowhow en kennis hebben opgedaan ten aanzien van prijzen, kosten en marges binnen (met name) de arbeidsbemiddeling in de bouwsector. Als werving coördinator respectievelijk commercieel medewerker hadden gedaagden, zo is door Covebo gesteld en door gedaagden onvoldoende gemotiveerd betwist, toegang tot de systemen van Covebo met alle klant- en prijsgegevens, welke informatie zij kunnen inzetten ten behoeve van de door henzelf opgerichte onderneming.

Het voorgaande betekent echter niet dat het concurrentiebeding onverkort van kracht blijft.

Naar het oordeel van de kantonrechter weegt het door Covebo te beschermen belang bij onverkorte handhaving van het concurrentiebeding niet op tegen het nadeel dat gedaagden ondervinden door het zeer ruim geformuleerde concurrentiebeding. In het beding is een straal van 100 kilometer opgenomen vanaf Nijkerk waarbinnen het verbod geldt. Aangenomen wordt dat aan deze geografische beperking van de werking van het concurrentiebeding de opvatting ten grondslag ligt dat naar mate de concurrerende activiteiten verder verwijderd zijn van de vestiging van Covebo in Nijkerk, deze activiteiten minder schadelijk zullen zijn voor Covebo. Naar het oordeel van de kantonrechter brengt de in het concurrentiebeding genoemde straal van 100 kilometer een dusdanige belemmering voor gedaagden mee, dat zij feitelijk maar in een klein deel van Nederland activiteiten kunnen ontplooien. Covebo heeft onvoldoende aannemelijk gemaakt dat zij, mede gelet op de afstand tussen het kantooradres van [bedrijf 1] in Den Haag en de vestiging van Covebo in Nijkerk (hemelsbreed 82 kilometer), een zodanig groot belang heeft bij de onverkorte handhaving van het concurrentiebeding tot de overeengekomen straal van 100 kilometer, dat het belang van gedaagden daarvoor moet wijken. Dit leidt tot het voorlopige oordeel dat gedaagden in dit geval onbillijk worden benadeeld door het concurrentiebeding voor wat betreft de geografische beperking. Voldoende aannemelijk is geworden dat de bodemrechter het betreffende beding op dit onderdeel gedeeltelijk zal vernietigen.

De kantonrechter ziet daarom aanleiding het concurrentiebeding schorsen voor zover het betrekking heeft op de geografische beperking vanaf 45 kilometer vanaf Nijkerk. Met andere woorden: de straal van het concurrentiebeding wordt beperkt tot 45 kilometer. Deze beperking wordt als volgt gemotiveerd. Covebo heeft ter zitting desgevraagd verklaard dat zij een drietal ondernemingen heeft gericht op arbeidsbemiddeling in de bouw: in Almere, Breda en Nijkerk. Aangezien Covebo deze werkzaamheden dus niet verricht vanuit één vestiging voor heel Nederland, acht de kantonrechter het reëel om de straal in het concurrentiebeding te beperken tot (ongeveer) de helft van de afstand tussen de vestiging van Covebo in Nijkerk en de (ten opzichte van die vestiging) verst gelegen vestiging van Covebo in Breda. Hemelsbreed is die afstand (afgerond) 88 kilometer.

Covebo vordert in conventie een voorschot van € 25.000,00 aan geleden schade wegens schending van het concurrentiebeding.

Hoewel hiervoor is overwogen dat voldoende aannemelijk is geworden dat gedaagden tijdens hun dienstverband specifieke knowhow en kennis hebben opgedaan ten aanzien van prijzen, kosten en marges binnen (met name) de arbeidsbemiddeling in de bouwsector, omdat zij toegang hadden tot de systemen van Covebo, heeft Covebo niet aannemelijk gemaakt dat gedaagden bedrijfsgevoelige informatie hebben gebruikt, waardoor Covebo is benadeeld en waardoor Covebo ook daadwerkelijk schade heeft geleden. Covebo heeft haar vordering op dit punt niet, althans onvoldoende, onderbouwd. Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, begroot Covebo haar schade op € 50.000,00 en maakt zij in deze procedure schattenderwijs aanspraak op een voorschot van € 25.000,00.

Naar het oordeel van de kantonrechter is thans niet aannemelijk geworden dat de bodemrechter in een eventuele bodemprocedure zal overgaan tot het toewijzen van enig bedrag aan schadevergoeding. Dit brengt met zich dat het door Covebo gevorderde voorschot zal worden afgewezen.

relatiebeding

Uit de tekst van het relatiebeding volgt – onder meer – dat gedaagden zich ten opzichte van Covebo gedurende twaalf maanden na het beëindigen van de arbeidsovereenkomst, derhalve tot 28 februari 2023, dienen te onthouden van zakelijke contacten met relaties/opdrachtgevers van Covebo, waaronder onder meer vallen personen, bedrijven, ondernemingen en/of instellingen in wiens opdracht de aan Covebo gelieerde ondernemingen werkzaamheden hebben verricht. In het beding is in het algemeen (‘doch niet uitputtend’) aangegeven wat onder relaties/opdrachtgever wordt verstaan. Uit de tekst kan worden afgeleid daaronder in ieder geval wordt verstaan opdrachtgevers en klanten van Covebo. Enige aanwijzing in het beding dat daaronder ook de in te schakelen arbeids(uitzend)krachten of zzp-ers vallen, ontbreekt.

Verder volgt uit het laatste lid van de bepaling – kort gezegd – dat het gedaagden is verboden om (uitzend)werknemers van (de met) de werkgever (gelieerde) ondernemingen te benaderen met het doel hen te bewegen hun dienstverband met werkgever op te zeggen (anti-ronselbeding).

Covebo stelt zich op het standpunt dat zij een zwaarwegend belang heeft bij handhaving van het relatiebeding, nu zij meerdere overtredingen van het beding heeft geconstateerd.

Volgens Covebo heeft [gedaagde 2] werknemers van Aannemingsbedrijf [bedrijf 2] (hierna: [bedrijf 2] ) benaderd, zijnde een relatie van Covebo. [gedaagde 2] contact heeft opgenomen met [betrokkene 1] , die op dat moment (via Covebo) werkzaam was bij [bedrijf 2] .

Covebo heeft voorts gesteld dat [gedaagde 2] voor klussenbedrijf ‘ [betrokkene 2] ’ heeft bemiddeld bij Bouwbedrijf [bedrijf 3] , zijnde een klant van Covebo, waar Covebo laatstelijk in 2018 arbeidskrachten heeft geplaatst.

Verder wijst Covebo op een brief van 18 juli 2022 van de gemachtigde van gedaagden, waarin gedaagden erkennen dat zij werkzaamheden verrichten voor een relatie van Covebo.

Tot slot heeft Covebo gesteld dat gedaagden het relatiebeding hebben overtreden door elkaar te bewegen hun arbeidsovereenkomst met Covebo op te zeggen.

Gedaagden hebben aangevoerd dat zij onbillijk benadeeld worden door het relatiebeding, omdat het zodanig ruim is geformuleerd dat daaronder alle relatie en opdrachtgevers van Covebo en de aan haar gelieerde vestigingen vallen. Aangezien Covebo verspreid over heel Nederland 33 vestigingen heeft en in het relatiebeding geen specifieke lijst van relaties is opgenomen, is het voor gedaagden volstrekt onduidelijk of een bepaald bedrijf/persoon een relatie van Covebo is. Daardoor is het risico dat gedaagden onverhoopt een van de relaties van Covebo benaderd zeer groot. Ondanks herhaalde verzoeken van gedaagden blijkt Covebo niet bereid om een concrete lijst te verstrekken van relaties van Covebo, waarmee gedaagden geen contact mogen hebben. Gedaagden zijn bereid om zich te onthouden van contact met het relatiebestand waarmee zij in de laatste twaalf maanden van hun dienstverband bij Covebo contact hebben gehad en hebben daarom zelf een lijst opgesteld van deze relaties. Meer subsidiair vorderen gedaagden dat het relatiebeding gedeeltelijk wordt geschorst in die zin dat het beding wordt beperkt tot de relaties in deze lijst (die is overgelegd als productie 2).

Gedaagden hebben voorts betwist dat zij het relatiebeding hebben overtreden door het benaderen van [betrokkene 1] en Bouwbedrijf [bedrijf 3] . Ter zitting hebben gedaagden toegelicht dat [gedaagde 2] [betrokkene 1] als zzp-er telefonisch heeft benaderd en dat [betrokkene 1] op dat moment toevallig aanwezig (of werkzaam) was bij [bedrijf 2] . Gedaagden hebben betwist dat zij [bedrijf 2] (zelf) hebben benaderd. Gedaagden hebben voorts toegelicht dat zij [betrokkene 2] hebben geplaatst bij Bouwbedrijf [bedrijf 3] , maar dat zowel [betrokkene 2] als [bedrijf 3] sinds 2018 geen zaken meer doen met Covebo en ook geen zaken meer met Covebo willen doen. Dat [bedrijf 3] geen zaken meer met Covebo wenst te doen hebben gedaagden ook met en schriftelijke verklaring van [bedrijf 3] onderbouwd. Van schending van het relatiebeding is daarom geen sprake, aldus gedaagden.

Alles afwegende is de kantonrechter van oordeel dat gedaagden door de zeer ruime strekking van het relatiebeding onbillijk worden benadeeld. Het is ondoenlijk om van gedaagden te verwachten dat zij weet wie de relaties van Covebo zijn. Dat Covebo om haar moverende redenen niet bereid is om een lijst op te stellen van relaties waarmee gedaagden geen contact mogen hebben, mag zo zijn, maar leidt er in de gegeven omstandigheden toe dat gedaagden ‘vogelvrij’ zijn wat betreft het aangaan van relaties. Het relatiebeding ziet immers (onder meer) op personen, bedrijven, ondernemingen en/of instellingen in wiens opdracht de aan Covebo gelieerde ondernemingen werkzaamheden hebben verricht én op klanten aan wie de aan Covebo verbonden ondernemingen een offerte hebben uitgebracht of een aanvraag hebben gedaan. Gelet op het feit dat Covebo verspreid over heel Nederland 33 vestigingen heeft, leidt het relatiebeding er toe dat het voor gedaagden volstrekt onduidelijk is welke relaties de verschillende vestigingen van Covebo hebben en met wie zij dus wel of geen contact mogen leggen. Covebo had deze duidelijkheid op eenvoudige wijze kunnen verschaffen door gedaagden een lijst te verstrekken van relaties die volgens haar onder het relatiebeding vallen. Door gedaagden deze duidelijkheid te onthouden, worden gedaagden als het waren ‘gegijzeld’. Zij kunnen geen werkzaamheden uitoefenen zonder het risico te lopen door Covebo te worden aangesproken wegens overtreding van het relatiebeding. De kantonrechter is van oordeel dat deze onduidelijkheid voor rekening en risico van Covebo moet komen.

In het voorgaande ziet de kantonrechter daarom aanleiding het relatiebeding gedeeltelijk te schorsen, in die zin dat het beding wordt beperkt tot de relaties die zijn opgenomen in de door gedaagden als productie 2 (bij haar conclusie van antwoord in conventie, tevens eis in reconventie) overgelegde lijst. Covebo heeft de juistheid van deze lijst niet, althans onvoldoende gemotiveerd weersproken.

De door Covebo gevorderde voorschotten van de verbeurde contractuele boetes vanwege schending van het relatiebeding door gedaagden zullen worden afgewezen.

Voldoende aannemelijk is geworden dat [gedaagde 2] niet wist dat [betrokkene 1] als zzp-er werkzaam was bij een relatie van Covebo ( [bedrijf 2] ) op het moment dat hij telefonisch contact met hem opname. Bovendien kan [betrokkene 1] niet als relatie in de zin van het relatiebeding worden aangemerkt, zodat van schending van het relatiebeding geen sprake kan zijn.

De plaatsing van arbeidskracht [betrokkene 2] bij [bedrijf 3] leidt evenmin tot de conclusie dat [gedaagde 2] een boete heeft verbeurd wegens schending van het relatiebeding. In dit kader acht de kantonrechter van belang dat [gedaagde 2] onweersproken heeft gesteld dat zowel [bedrijf 3] als [betrokkene 2] sinds 2018 geen zaken meer doet met Covebo en in de toekomst ook geen zaken meer met Covebo willen doen. Ter onderbouwing van deze stelling hebben gedaagden een verklaring van [bedrijf 3] overgelegd. Zonder nadere toelichting aan de zijde van Covebo, die ontbreekt, valt daarom niet in te zien welk belang zij heeft bij handhaving van het relatiebeding ten aanzien van [bedrijf 3] en [betrokkene 2] . Voor zover Covebo heeft bedoeld te stellen dat ook alle voormalige relaties van Covebo onder het relatiebeding vallen, is de kantonrechter voorshands van oordeel dat een dergelijke uitleg van het beding te ruim is en leidt tot een onbillijke benadeling van gedaagden.

De kantonrechter begrijpt dat de ‘erkenning’ in de brief van 18 juli 2022 van de gemachtigden van gedaagden (productie 20) waarop Covebo zich beroept ook betrekking heeft op de plaatsing van [betrokkene 2] bij [bedrijf 3] . Voor zover Covebo heeft bedoeld te stellen dat de erkenning ziet op een andere relatie, geldt dat zij haar stellingen op dit punt onvoldoende heeft onderbouwd, dan wel aannemelijk heeft gemaakt. De op deze erkenning gebaseerde boete wegens schending van het relatiebeding zal daarom ook worden afgewezen.

Tot slot het verwijt van Covebo dat gedaagden elkaar hebben bewogen het dienstverband bij Covebo te beëindigen. De kantonrechter acht deze gestelde schending van het relatiebeding onaannemelijk en gekunsteld. Dat gedaagden het plan hebben opgevat om samen een bedrijf te beginnen en daarom beiden hun arbeidsovereenkomst met Covebo hebben opgezegd, leidt niet tot de conclusie dat zij elkaar hebben benaderd ‘teneinde elkaar te bewegen het dienstverband met Covebo op te zeggen’. Voldoende aannemelijk is geworden dat het de eigen keuze was van beide gedaagden om deze stap te zetten.

voorts

De vorderingen van Covebo in conventie worden afgewezen. Covebo zal daarom in conventie worden veroordeeld in de proceskosten aan de zijde van gedaagden.

In reconventie worden beide partijen deels in het ongelijk. Daarom zullen de proceskosten in reconventie worden gecompenseerd, in die zin dat partijen ieder hun eigen kosten dragen.