Uitspraken

Statutaire ontslagbesluit is rechtsgeldig

Is het arbeidsrechtelijke ontslag op een redelijke grond gebaseerd?

Voor zover [verzoeker] heeft gesteld of heeft bedoeld te stellen dat hij ten tijde van het ontslag met de reden daarvan niet bekend was en reeds om die reden van een redelijke grond geen sprake is, wordt het volgende overwogen. Op grond van de wet heeft de statutair bestuurder het recht om ten aanzien van het voorgenomen ontslagbesluit te worden gehoord in verband met zijn persoonlijke belangen (artikel 2:8 BW) en om zijn raadgevende stem uit te brengen in verband met de belangen van de vennootschap (artikel 2:227 lid 7 BW). De bestuurder moet, kort gezegd, weten waartegen hij zich heeft te verweren. Deze bevoegdheden worden uitgeoefend tijdens de aandeelhoudersvergadering waarin het voorgenomen ontslag op de agenda staat. Uiterlijk op dat moment moet de statutair bestuurder dus bekend zijn met de redenen voor het voorgenomen vennootschapsrechtelijke ontslag. Nu dat ontslag ook gevolgen heeft voor de arbeidsovereenkomst geldt dat ook voor de vraag of een redelijke grond voor de opzegging van de arbeidsovereenkomst bestaat. De werkgever moet de bestuurder daarover voor de ava hebben geïnformeerd. Die gegeven redenen zijn bepalend voor de toets of van een redelijke grond sprake was.

De rechtbank overweegt in dit verband dat in de uitnodiging voor de ava de redenen niet zijn opgenomen. Dat laat onverlet dat [verzoeker] met die redenen wel bekend was, nu die redenen, desgevraagd, door [verweerder] zijn gedeeld in de e-mail van 23 oktober 2024. Blijkens het verslag van de ava heeft [verzoeker] daartegen tijdens de ava ook uitgebreid verweer gevoerd. Voor zover [verzoeker] heeft gesteld of heeft bedoeld te stellen dat er überhaupt geen reden is gegeven voor het ontslag, wordt die stelling als zijnde onjuist verworpen.

Geen h-grond

Disfunctioneren is niet aannemelijk geworden

De rechtbank is van oordeel dat de door [verweerder] in de e-mail van 23 oktober 2024 genoemde redenen niet leiden tot een voldragen d-grond. Hoewel op [verzoeker] , gelet op zijn bijzondere positie binnen de onderneming, een grote mate van verantwoordelijkheid rust om de door de onderneming gestelde doelen te behalen en [verzoeker] zich er ook van bewust moest zijn dat tegenvallende resultaten consequenties konden hebben voor zijn positie binnen de onderneming, ontslaat dit [verweerder] niet van de verantwoordelijkheid om [verzoeker] tijdig op zijn (dis-)functioneren aan te spreken en hem enige gelegenheid te geven zijn functioneren aan te passen aan de wensen van de aandeelhouders. Dit geldt in dit geval des te meer nu [verzoeker] ook privé fors in de onderneming van [verweerder] heeft geïnvesteerd, te weten met een bedrag van € 140.000,00. Dat [verweerder] [verzoeker] al in een eerder stadium heeft aangesproken op zijn functioneren én hem daarbij is verteld dat het uitblijven van verbeteringen gevolgen zou hebben voor zijn positie als statutair bestuurder, is niet gebleken. Er hebben weliswaar, ook met een of meer bestuurders van de aandeelhouders, gesprekken plaatsgevonden over de financiële omstandigheden waarin de onderneming verkeerde, maar [verzoeker] heeft betwist dat tijdens deze besprekingen ook zijn functioneren en/of zijn positie ter discussie heeft gestaan. [verweerder] heeft geen bewijsstukken in het geding gebracht waaruit anders blijkt. De verklaringen van de heren [naam 4] , [naam 5] , [naam 2] en [naam 6] kunnen niet dienen als onderbouwing van het vermeende disfunctioneren van [verzoeker] , althans een voldragen d-grond. Uit die verklaringen, ook niet in onderlinge samenhang bezien, blijkt niet dat met [verzoeker] nadrukkelijk is besproken dat de aandeelhouders vonden dat sprake was van disfunctioneren en dat hij de resultaten moest verbeteren omdat anders zijn baan op de tocht stond. Dat meermaals met [verzoeker] gesproken zou zijn en in die gesprekken de slechte financiële situatie van [verweerder] ter sprake kwam en [verzoeker] zelf zorgen, ook over zijn positie, zou hebben geuit is daartoe onvoldoende, nog daargelaten dat [verzoeker] de juistheid van deze verklaringen met klem betwist. Bovendien moet terughoudend worden omgegaan met deze verklaringen nu die achteraf, kennelijk in het zicht van deze procedure, zijn opgesteld.

Ook de algemeen geformuleerde uitnodiging voor het gesprek van 15 oktober 2024 geeft geen aanwijzing voor de stelling van [verweerder] dat het disfunctioneren en de risico’s voor de positie van [verzoeker] reeds (vaker) met hem waren besproken. Het lijkt op dat eerst in dat gesprek de onvrede over zijn functioneren en zijn positie (serieus) ter sprake zijn gekomen.

Verder is van belang dat [verzoeker] met de door hem tijdens de mondelinge behandeling gegeven toelichting, onder verwijzing naar de door hem als productie 12 overgelegde grafiek, gemotiveerd heeft weersproken dat het na zijn aantreden bergafwaarts is gegaan met [verweerder] . Uit de grafiek volgt dat al ruim voor de aanstelling van [verzoeker] de omzet af nam en dat de omzet juist na de aanstelling van [verzoeker] min of meer is gestabiliseerd, althans niet verder is weg gezakt.

De door [verweerder] als productie 13 in het geding gebrachte grafiek wordt gepasseerd omdat die geen inzicht geeft in de cijfers van [verweerder] vóór de aanstelling van [verzoeker] en omdat de resultaten van een franchiseonderneming van [verweerder] niet leidend zijn voor de resultaten van [verweerder] zelf. [verweerder] heeft de slechte resultaten als gevolg van beweerdelijk disfunctioneren van [verzoeker] verder niet deugdelijk onderbouwd.

Herplaatsing

Tussenconclusie: [verweerder] is aan [verzoeker] een billijke vergoeding verschuldigd

De hoogte van de billijke vergoeding

Het is voor een statutair bestuurder niet ongebruikelijk om contractueel een vergoeding overeen te komen voor het geval de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd. De houdbaarheid van een statutair bestuurder is immers vaak beperkter dan van een gewone werknemer, nu de statutair bestuurder een groter afbreukrisico kent omdat hij eindverantwoordelijk wordt gehouden voor het welvaren van de onderneming.

Dat [verzoeker] die contractuele vergoeding van drie maandsalarissen inmiddels uitbetaald heeft gekregen laat onverlet dat de rechtbank aanleiding ziet tot toekenning van de genoemde billijke vergoeding. De arbeidsovereenkomst geeft sowieso aanspraak op die contractuele vergoeding in geval van een opzegging door [verweerder] zonder dat daaraan gebreken kleven. De contractuele vergoeding voorziet derhalve niet in compensatie van een opzegging met gebreken, zoals in dit geval waarin een redelijke grond ontbreekt.

Een vergelijking van de situatie waarin [verzoeker] verkeerd zou hebben als niet was opgezegd met de situatie waarin hij zich nu bevindt leidt niet tot (relevante) inkomensschade. Immers [verzoeker] heeft al met ingang van 1 april 2025, derhalve een maand na het einde van zijn arbeidsovereenkomst met [verweerder] , een nieuwe baan gevonden met vergelijkbare arbeidsvoorwaarden. Dat heeft tot gevolg dat de financiële gevolgen van het ontslag voor hem beperkt zijn tot een maandsalaris (inclusief emolumenten).

Dat betekent niet dat de billijke vergoeding tot (ongeveer) een maandsalaris beperkt dient te blijven. Anders dan soms het geval lijkt, is de billijke vergoeding immers niet uitsluitend bedoeld ter compensatie van de (te begroten) inkomensschade. In de hoogte van de billijke vergoeding kan ook de mate van verwijtbaarheid van de werkgever tot uitdrukking komen en daarnaast moet de billijke vergoeding zodanig zijn dat de werkgever daarmee wordt gewezen op de noodzaak het eigen gedrag in toekomstige gevallen aan te passen.4

De beperkte inkomensschade en de omstandigheid dat [verweerder] de arbeidsovereenkomst met [verzoeker] , als statutair bestuurder, binnen afzienbare tijd alsnog wel met een redelijke grond zou hebben kunnen opzeggen, zijn omstandigheden die de hoogte van de billijke vergoeding drukken. Daarentegen is de wijze waarop [verweerder] [verzoeker] zonder deugdelijke voorafgaande (schriftelijke) opgave van de ontslagreden heeft ontslagen wetende dat [verzoeker] privé € 140.000,00 in de onderneming heeft geïnvesteerd in certificaten welke volgens [verweerder] zelf op het moment van het ontslag niets meer waard zijn, een omstandigheid die de hoogte van de billijke vergoeding opdrijft. Hetzelfde geldt voor de omstandigheid dat het [verweerder] duidelijk moet zijn dat zij in de toekomst anders moet handelen in situaties als deze. Tot slot heeft bij het bepalen van de billijke vergoeding meegewogen dat partijen, daarover zijn zij het eens, in de arbeidsovereenkomst zijn overeengekomen dat voor het geval na een opzegging door [verweerder] een billijke vergoeding aan [verzoeker] zou worden toegekend, de reeds betaalde contractuele vergoeding daarop in mindering wordt gebracht. Dat betekent dat [verweerder] indachtig die contractuele bepaling, nu zij de contractuele vergoeding van drie maandsalarissen reeds heeft uitbetaald, per saldo het verschil tussen de billijke vergoeding en de betaalde contractuele vergoeding dient te betalen. Daarmee kan het verzoek van [verzoeker] om te bepalen dat niet mag worden verrekend, buiten de beoordeling blijven.

[verweerder] wordt veroordeeld tot betaling van de billijke vergoeding. Ook de gevorderde wettelijke rente wordt toegewezen vanaf veertien dagen na de datum waarop deze beschikking is gegeven.

Proceskosten