Uitspraken

In dit kort geding wordt door eisers een voorlopige voorziening gevorderd. De rechter moet daarom eerst beoordelen of [eiser] ten tijde van deze procedure bij die voorziening een spoedeisend belang heeft. Daarnaast geldt dat de rechter in dit kort geding moet beoordelen of de vorderingen in de bodemprocedure een zodanige kans van slagen hebben, dat vooruitlopend daarop toewijzing van de voorlopige voorziening gerechtvaardigd is. Als uitgangspunt geldt bovendien dat in deze procedure geen plaats is voor bewijslevering.

Aangezien [gedaagde] reeds werkzaam is bij een werkgever die actief is in dezelfde branche als [eiser] , waardoor er mogelijk sprake is van overtreding van een van de genoemde bedingen, is er sprake van spoedeisend belang. De rechter komt dus toe aan een inhoudelijke behandeling van de vordering

[eiser] legt aan de vordering onder meer het volgende ten grondslag. [gedaagde] is toegetreden tot de maatschap [maatschap Y] en voert daar nu dezelfde werkzaamheden uit als bij [eiser] . Volgens [eiser] is het onvermijdelijk dat klanten van [eiser] mee zullen gaan met [gedaagde] . De huidige eigenaar van [maatschap Y] gaat bijna met pensioen en heeft zijn werkzaamheden teruggebracht tot drie dagen per week. [gedaagde] werkt fulltime en zal – als hij de maatschap overneemt – dus ook meer klanten nodig hebben.

[gedaagde] voert als verweer aan dat zijn werkzaamheden niet hetzelfde zijn als bij [eiser] . Verder heeft [gedaagde] ter zitting gesteld dat er in de regio [plaatsnaam] voldoende klanten zijn voor beide bedrijven. Daarom heeft hij de klanten van [eiser] niet nodig voor het uitoefenen van zijn praktijk. De reden voor zijn overstap is volgens [gedaagde] dat zijn opleiding eist dat hij meer tandprothetische behandelingen uitvoert, hetgeen bij [eiser] niet mogelijk bleek. Bij [maatschap Y] kan dat wel. Uiteindelijk is het de bedoeling dat [gedaagde] het bedrijf zal overnemen. Die twee aspecten maken dat de overstap voor hem een grote vooruitgang is. Daarmee is zijn belang bij het kunnen werken bij [maatschap Y] vele malen groter dan het belang voor [eiser] dat hij dat niet doet.

De kantonrechter overweegt als volgt.

In de eerste plaats is het belangrijk om vast te stellen dat [gedaagde] op grond van de arbeidsovereenkomst met [eiser] gebonden is aan een anti-ronselbeding, een relatiebeding en een concurrentiebeding. Dat de eerste twee bedingen door [gedaagde] zouden worden overtreden wordt niet gesteld en is overigens ook niet gebleken.

[eiser] verlangt in dit kort geding nakoming/handhaving van het concurrentiebeding. [gedaagde] verzet zich tegen die vordering op grond van het feit dat hij geen concurrerende werkzaamheden zou verrichten en op grond van een belangenafweging, die in zijn voordeel zou moeten uitvallen.

Een beding tussen de werkgever en de werknemer waarbij deze laatste wordt beperkt in zijn bevoegdheid om na het einde van de overeenkomst op zekere wijze werkzaam te zijn, kan op grond van art. 7:653 lid 3, aanhef en onder b, BW door de rechter geheel of gedeeltelijk worden vernietigd indien in verhouding tot het te beschermen belang van de werkgever, de werknemer door dat beding onbillijk wordt benadeeld.

De kantonrechter stelt vast dat [gedaagde] strikt genomen geen schorsing (in kort geding) van het beding heeft gevorderd maar zich verweert tegen toepassing/handhaving daarvan. De kantonrechter ziet geen reden om de vereisten die gelden voor een vordering tot schorsing niet ook van toepassing te achten indien die worden aangevoerd bij wege van verweer tegen een vordering tot naleving van het concurrentiebeding.

Uit inmiddels vaste jurisprudentie (zie bijvoorbeeld de Hoge Raad van 17 juni 2022 ECLI:NL:HR:2022:8940) blijkt dat maar een beperkt aantal belangen aan de kant van de werkgever een relevante rol spelen in het kader van die belangenafweging. Het moet gaan om bescherming van specifieke know how en/of de klantenkring, tezamen wel aangeduid als het bedrijfsdebiet, waarbij het er om gaat dat de nieuwe werkgever – of de oud werknemer zelf – een oneerlijk voordeel zou genieten als die informatie en/of klanten “gratis” in zijn schoot geworpen zouden worden.

Een concurrentiebeding mag dus niet gebruikt worden om een werknemer nog een zekere tijd in dienst te houden, ook niet indien de werkgever tijd nodig heeft om in een krappe arbeidsmarkt vervangend personeel te vinden. Dat werkgever de werknemer een en ander heeft geleerd, is evenmin relevant voor de vraag of het belang van werkgever zwaarder weegt. Dat kennis “vertrekt” is immers inherent aan een vertrekkend werknemer.

Kijkend naar het aspect “specifieke know how” staat vast dat [gedaagde] een opleiding tot tandprotheticus heeft mogen volgen van [eiser] . Dit betreft echter geen specifieke – bedrijfseigen – know how maar enkel de algemeen toegankelijke kennis die iedereen verwerft die deze opleiding volgt. [eiser] heeft verder ook niet toegelicht over welke specifieke bedrijfs know how [gedaagde] dan wel zou beschikken. “Bedrijfsgeheimen” gaan dus niet verloren door de overstap van [gedaagde] naar [maatschap Y] .

Op zich staat wel vast dat [eiser] een inspanning heeft geleverd door [gedaagde] die opleiding te laten volgen. Echter, tussen partijen staat ook vast dat [gedaagde] de studiekosten heeft terugbetaald aan [eiser] . [eiser] heeft geen inzicht gegeven in de verdere kosten van deze opleiding zodat ook niet vastgesteld kan worden dat van een zodanige “inspanning” sprake is dat het oneerlijk zou zijn als [maatschap Y] daarvan het voordeel zou genieten.

Het belang bij behoud van “know how” is dus voorshands van onvoldoende gewicht om een beroep te kunnen doen op naleving van het concurrentiebeding.

Daarnaast speelt het belang van het behoud van de eigen klantenkring. [eiser] vreest dat [gedaagde] een belangrijk aantal klanten zal meenemen naar [maatschap Y] . [gedaagde] weerspreekt die angst en heeft expliciet aangegeven zich aan het relatiebeding te zullen houden. De kantonrechter acht die angst van [eiser] onvoldoende gegrond en overweegt daartoe het navolgende.

• -

  klanten die wellicht de meeste behoefte hebben om met [gedaagde] mee te gaan zijn de klanten wier behandeling gaande is (door [gedaagde] ). Maar [eiser] heeft ook direct zicht op het afbreken van een lopende behandeling en kan dan makkelijk nagaan waar de patiënt heen is gegaan;

• -

  oud-patiënten van [gedaagde] geven wellicht de voorkeur aan hem voor een nieuwe behandeling. Gelet echter op het feit dat het relatiebeding maar een looptijd van één jaar heeft is het risico dat juist in dit jaar een oud-klant een nieuwe behandeling nodig heeft klein;

• -

  bij tandtechnische werkzaamheden bestaat er doorgans geen rechtstreeks contact met de patiënt. De opdracht wordt gegeven door de behandelend tandarts. Zou een tandarts opeens zijn opdrachten verleggen naar [gedaagde] , dan zou dat [eiser] meteen opvallen;

• -

  In [plaatsnaam] bevinden zich slechts twee bedrijven in deze branche. Naar de mening van [gedaagde] kan hij dus prima bestaan zonder de relaties van [eiser] , zeker gedurende het eerste jaar dat het relatiebeding geldig zal zijn.

In het verlengde daarvan overweegt de kantonrechter dat – gelet op de kleinschaligheid van de regio [plaatsnaam] - het op zo grote schaal overtreden van het relatiebeding dat het bedrijfsdebiet van [eiser] zou worden aangetast (daar gaat het tenslotte om bij deze belangenafweging in het kader van het handhaven van een concurrentiebeding) – onvermijdelijk uit zal komen.

[eiser] is de partij die ongelijk krijgt en zij zal daarom in de proceskosten worden veroordeeld. Tot aan dit vonnis worden de proceskosten aan de zijde van [gedaagde] als volgt vastgesteld op € 793,00 aan salaris gemachtigde.