Uitspraken

Gelet op de standpunten van partijen, moet eerst worden beoordeeld of Bol na eind februari 2012 nog gebruik mocht maken van haar bevoegdheid (los van de vraag waar die bevoegdheid op stoelt) om de bonussystematiek van [eiseres] te wijzigen.

Volgens [eiseres] dient dit op grond van de hiervoor onder 2.7. weergegeven regels voor 1 maart 2012 gebeurd te zijn omdat de bonussystematiek een vast onderdeel van het doelstellingen gesprek vormde. Dit bestendige gebruik bij Bol is daardoor beleid geworden, aldus [eiseres].

De kantonrechter stelt voorop dat uit artikel 6.2 van de arbeidsovereenkomst geen termijn valt af te leiden waarbinnen de (jaarlijkse) bonus dient te worden vastgesteld.

Evenmin vloeit uit de hiervoor onder 2.7. weergegeven regeling voort dat Bol na 28 februari van enig jaar niet meer de bevoegdheid zou hebben voor dat jaar een bonussystematiek vast te stellen of te wijzigen.

Terecht voert Bol aan dat de regeling slechts ziet op resultaatdoelstellingen. Gesteld noch gebleken is dat onder resultaat mede de bonus valt te verstaan.

Dat de bonussystematiek in de praktijk tegelijkertijd met de gesprekken over de resultaatdoelstellingen en de ontwikkeldoelstellingen werd besproken en vastgelegd, wil nog niet zeggen dat dit nimmer afzonderlijk en na 28 februari van enig jaar zou kunnen en mogen gebeuren. In die zin bevat de regeling geen fatale termijn. Immers wanneer om welke reden ook tussen Bol en enige werknemer niet voor 1 maart van enig jaar de resultaatdoelstellingen en/of de ontwikkeldoelstellingen zijn vastgesteld dan zal dit ongetwijfeld later in het jaar alsnog gebeuren.

Voor zover er sprake zou zijn van beleid op dit punt bij Bol, is Bol vrij om daar van af te wijken indien daar reden voor is. De reden die Bol daarvoor aandraagt, namelijk dat zij de bonus van [eiseres] over 2012 veel te hoog vond in verhouding tot de functie van [eiseres], is daarvoor voldoende grond.

Partijen verschillen voorts van mening over de uitleg en reikwijdte van artikel 6.2 van de arbeidsovereenkomst.

Omtrent de totstandkoming van dit beding hebben partijen geen concrete feiten en/of omstandigheden gesteld.

Hiervoor onder 2.8. is weergegeven op welke wijze partijen uitvoering hebben gegeven aan dit beding.

Partijen zijn het er verder over eens dat in de arbeidsovereenkomst niet is geregeld hoe de bonus concreet wordt vastgesteld.

Uit hetgeen hiervoor onder 2.8. is vermeld vloeit voort dat partijen elk jaar hebben onderhandeld over de percentages en dat met betrekking tot de bonus over 2012 is besproken dat de hoogte daarvan naar beneden zou worden bijgesteld door verlaging van de percentages, welke percentages toen zijn vastgelegd door de marketing director.

Volgens [eiseres] komen de voorstellen van Bol voor 2013 voor haar neer op een inkomensdaling van 22% ten opzichte van 2012 en dat is geen detail als bedoeld in artikel 6.2.

Volgens Bol moet het woord details worden uitgelegd als bijzonderheden en wordt daarmee gedoeld op de hoogte en berekeningssystematiek van de bonus.

Naar het oordeel van de kantonrechter vloeit uit artikel 6.2 voort dat [eiseres] recht heeft op een bonus die wordt gerelateerd aan de business to business omzet van cadeaubonnen, dat wil zeggen omzetgerelateerd.

Dat betekent dat het toekennen van de bonus hier een arbeidsvoorwaarde betreft en niet louter berust op een discretionaire bevoegdheid van de werkgever.

In die zin faalt ook het verweer van Bol waar zij stelt dat artikel 6.2 niets bepaalt over de wijze waarop de bonus dient te worden vastgesteld. Bol heeft verder onvoldoende gemotiveerd weersproken hetgeen [eiseres] onder punt 9 van de conclusie van repliek heeft gesteld, dat haar bonus altijd omzetgerelateerd was ook ten aanzien van de andere door haar ontwikkelde activiteiten.

Partijen hebben dit beding, gelet op de wijze waarop zij er tot en met de vaststelling van de bonus over 2012 uitvoering aan hebben gegeven, kennelijk zo uitgelegd dat de vast te stellen percentages over de verschillende te behalen omzetten flexibel waren. Die percentages werden in onderling overleg afgesproken en daarna vastgesteld door de marketing director.

De kantonrechter leidt hieruit af dat de woorden “wordt bepaald” in artikel 6.2 van de arbeidsovereenkomst zo moeten worden uitgelegd dat partijen in onderling overleg de percentages van de omzetten waarover de bonus werd berekend bepaalden volgens een verder vaste systematiek en dat de concretisering daarvan werd vastgesteld door de managing director.

Zo bezien bevat artikel 6.2 geen eenzijdig wijzigingsbeding op grond waarvan Bol eenzijdig de bonussystematiek kan wijzigen, zoals zij aanvoert.

Daarbij moet eerst beoordeeld worden of er sprake is van een zodanige wijziging van omstandigheden dat Bol als goed werkgever daarin aanleiding heeft kunnen vinden tot het doen van een wijzigingsvoorstel.

Bol heeft een aantal wijzigingen in de omstandigheden aangedragen waardoor de mogelijk te behalen bonus op basis van de gebruikelijke bonussystematiek niet meer in verhouding stond tot de functie van [eiseres] en haar prestaties die gekoppeld zijn aan de bonus.

De arbeidsduur van [eiseres] was verminderd van 40 uur per week naar 28 uur per week, bij haar indiensttreding was [eiseres] alleen verantwoordelijk voor de te realiseren omzet, terwijl zij in 2013 een team had van vier medewerkers en gelet op de kwalificatie van de functie van [eiseres] volgens de Hay-methodiek lag de beloning van [eiseres] in 2011 en 2012 substantieel boven het marktgemiddelde van haar functie.

De kantonrechter begrijpt het standpunt van Bol zo dat de door haar genoemde wijzigingen in onderlinge samenhang bezien er voor zorgen dat [eiseres] ondanks het feit dat zij minder uren werkt toch steeds een hogere bonus behaalt over een substantieel hoger omzet omdat er inmiddels een heel team verantwoordelijk is voor die omzet en dat zij door die steeds hoger wordende bonus een salaris ontvangt dat niet meer in verhouding staat tot haar functie.

Gelet op het verloop van de hoogte van de jaarlijkse bonus, zoals hiervoor onder 2.5 weergegeven, het door [eiseres] verdiende salaris over 2011 en 2012 zoals hiervoor onder 2.6 weer gegeven en de waardering van de functie van [eiseres] zoals onder 2.4 vermeld, heeft Bol voldoende feitelijk onderbouwd dat er sprake is van een zodanige wijziging in de arbeidsrelatie met [eiseres] dat zij als goed werkgever daarin aanleiding heeft kunnen vinden tot het doen van een voorstel tot wijziging van de arbeidsvoorwaarden.

Vervolgens dient dan beoordeeld te worden of de door Bol gedane voorstellen redelijk zijn. Daarbij moet worden gekeken naar alle omstandigheden van het geval, waaronder de aard van de gewijzigde omstandigheden die tot het voorstel aanleiding hebben gegeven en de aard en de ingrijpendheid van de gedane voorstellen alsmede – naast het belang van de werkgever en de door hem gedreven onderneming- de positie van de betrokken werknemer aan wie het voorstel wordt gedaan en diens belang bij het ongewijzigd blijven van de arbeidsvoorwaarden.

Vaststaat dat de twee door Bol gedane voorstellen leiden tot een maximaal jaarinkomen voor 2013 van ongeveer € 72.000,-- bruto per jaar en dat dit voor [eiseres] leidt tot een inkomensachteruitgang van 22% ten opzicht van het jaar 2012.

Verder staat vast dat partijen jaarlijks onderhandelden over de hoogte van de verschillende percentages van de verschillende omzetten op grond waarvan vervolgens de bonus van dat jaar werd bepaald en dat naar aanleiding van de hoogte van de bonus over 2011 in 2012 tussen partijen is onderhandeld op basis van het uitgangspunt dat de te behalen bonus over 2012 terug gebracht moest worden tot realistische proporties.

Het moet voor [eiseres] dus niet als een verrassing zijn gekomen dat Bol ten aanzien van de hoogte van de bonus voor 2013 en de wijze van totstandkoming daarvan met wijzigingsvoorstellen zou komen voor een neerwaartse bijstelling van de bonus.

Hoewel 22% inkomensachteruitgang ten opzichte van 2012 op het eerste gezicht uiterst ingrijpend lijkt, staat daartegenover dat, gelet op het verloop van de hoogte van de bonus over de jaren (zie 2.5) en het salaris van 2011, waarvan [eiseres] wist dat Bol dit te hoog vond, beide partijen over 2012 hebben gesproken over bijstelling van de bonus met als uitgangspunt de bonus terug te brengen naar een realistisch uitgangspunt en de bonus voor 2012 ook is vastgesteld op basis van dit uitgangspunt. Aan het feit dat de bonus over 2012 toch veel hoger is uitgevallen kon en mocht [eiseres] dus niet het vertrouwen ontlenen dat haar jaarsalaris op het hoge niveau van 2012 zou blijven.

Vergeleken met het inkomen van [eiseres] over 2011 komen de voorstellen van Bol overeen met een inkomensachteruitgang van € 6.000,-- bruto per jaar, ongeveer 7,5%.

Gesteld noch gebleken is dat [eiseres] door de uitschieter van de hoogte van haar inkomen in het jaar 2012 aan een dergelijk hoog inkomen gewend is geraakt.

Het door Bol voorgestelde jaarsalaris 2013 zit verder in het midden van het salaris voor de functie van [eiseres], zoals berekend volgens de Hay-systematiek.

Niet weersproken is dat Bol voor de evaluatie en profilering van de bij haar bestaande functies gebruik maakt van deze systematiek. Bol heeft er dus, zoals zij stelt, belang bij deze systematiek ook ten opzichte van [eiseres] te gebruiken, zodat zij haar werknemers gelijk behandelt.

Alle omstandigheden overziende acht de kantonrechter het tweede door Bol gedane voorstel redelijk, mede gelet op de inkomensontwikkeling van [eiseres] van voor 2011 en omdat in dat voorstel de door [eiseres] te bereiken bonus vastgesteld blijft wordt conform de systematiek waarmee partijen steeds uitvoering hebben gegeven aan artikel 6.2 van de arbeidsovereenkomst maar met kennelijk lagere percentages. Van [eiseres] kon verlangd worden dat zij dit voorstel als goed werkneemster accepteerde.

Dit moet leiden tot afwijzing van de vordering van [eiseres].

De beslissing

De kantonrechter:

wijst de vordering af;

veroordeelt [eiseres] tot betaling van de proceskosten aan de zijde van Bol, tot de uitspraak van dit vonnis begroot op € 1.200,-- aan salaris gemachtigde.

Dit vonnis is gewezen door mr. L.C. Heuveling van Beek, kantonrechter, en is in aanwezigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op 17 september 2014.