Uitspraken

[verzoeker] heeft op 29 april 2019 bij de griffie van deze rechtbank een verzoekschrift (met 21 producties) ingediend, kort gezegd strekkende tot toekenning van een transitievergoeding.

Bij op 18 juni 2019 ter griffie ontvangen verweerschrift (met 8 producties), tevens houdende exceptie van onbevoegdheid, hebben [verweerder sub 1] , [verweerder sub 2] , [verweerder sub 3] en [verweerder sub 4] verweer gevoerd.

Voorafgaand aan de zitting heeft [verzoeker] nog nadere producties (genummerd 22 tot en met 25) toegezonden.

De zitting heeft plaatsgevonden op 27 juni 2019. [verzoeker] is ter zitting verschenen, vergezeld door mr. Burger. Voor verweerders zijn verschenen de heer [A] (bestuurder van [verweerder sub 1] en van [verweerder sub 4] ) en de heer [B] (bestuurder van [verweerder sub 2] ), vergezeld door mr. Bloem. De heer [C] , een broer van de heer [verzoeker] en bestuurder van [verweerder sub 1] en van [verweerder sub 3] , is niet ter zitting verschenen, maar heeft zich doen vertegenwoordigen door mr. Bloem. Partijen hebben de standpunten nader toegelicht, mede aan de hand van de door hun gemachtigden overgelegde pleitaantekeningen. Partijen hebben geantwoord op vragen van de kantonrechter en zij hebben op elkaar kunnen reageren. Van het verhandelde ter zitting is aantekening gehouden.

Vervolgens is partijen aangekondigd dat uitspraak zal worden gedaan.

[verzoeker] , geboren op [1959] , is van 1 juni 2001 tot en met 31 januari 2019 als software engineer in dienst geweest van (een rechtsvoorganger van) [verweerder sub 1] , laatstelijk tegen een loon van € 4.210,29 bruto per maand (exclusief vakantiebijslag).

[verweerder sub 1] houdt zich, met ingang van 1 januari 2007 als rechtsopvolger van [bedrijf] B.V., bezig met het ontwikkelen van software en consultancy. Als bestuurders van [verweerder sub 1] treden op de heer [C] en de heer [A] . De aandelen in [verweerder sub 1] worden (voor gelijke delen) gehouden door [verweerder sub 2] , [verweerder sub 3] en [verweerder sub 4] , zijnde respectievelijk de vennootschappen van de heer [B] , de heer [C] en de heer [A] . Beide laatstgenoemden houden (naast een viertal anderen) ook aandelen in [groep] B.V. (hierna: [groep] ), een vennootschap die zich onder meer richt op de handel in hard- en software en dienstverlening op het gebied van automatisering. [groep] is opgetreden als wederverkoper van de door [verweerder sub 1] ontwikkelde software. De bestuurders van [groep] zijn mevrouw [D] en de heer [E] .

Nadat per 1 oktober 2018 de officemanager van [verweerder sub 1] uit dienst trad, was [verzoeker] nog de enige werknemer van [verweerder sub 1] . Hij was vooral betrokken bij het onderhoud van ‘ [softwaresysteem] ’, een softwaresysteem dat door [groep] aan haar opdrachtgevers werd aangeboden. Daarnaast deed hij consultancywerk ten behoeve van [groep] .

Tot en met 2013 ging het [verweerder sub 1] voor de wind. In 2013 werd nog een omzet van € 745.000,-- behaald. Daarna is de omzet steeds verder gedaald. In de jaren 2014 tot en met 2017 heeft [verweerder sub 1] - een elk jaar in hoogte oplopend - verlies gemaakt.

Medio januari 2018 heeft [verweerder sub 1] aan [verzoeker] laten weten dat er in verband met de teruggelopen bedrijfsresultaten moest worden nagedacht over de toekomst van het bedrijf en over zijn positie in dat kader. [verzoeker] werd uitgenodigd om daarover mee te denken, maar hij heeft ervan afgezien om een rol te spelen in die gedachtewisseling. De verhouding tussen de beide broers [verzoeker] was inmiddels gespannen geraakt. In een gesprek op 29 mei 2018 is [verzoeker] meegedeeld dat de aandeelhouders van [verweerder sub 1] niet verder wilden met [softwaresysteem] . De heer [C] bood zijn broer aan om hem te helpen bij het vinden van ander werk, maar [verzoeker] wees dat aanbod af. Eind augustus 2018 heeft [verweerder sub 1] aan [verzoeker] meegedeeld dat was besloten om de bedrijfsactiviteiten om bedrijfseconomische redenen te beëindigen. Tegenover de personeelskosten stonden vrijwel geen inkomsten meer. Omdat [verzoeker] behoefte had aan (externe) ondersteuning bij het zoeken naar ander werk, heeft [verweerder sub 1] hem in contact gebracht met IT Vitae, een instelling die ICT-ers met een autisme spectrum stoornis (waaraan [verzoeker] lijdt) helpt bij het zoeken van werk. [verzoeker] heeft toegestemd in een eerste gesprek met IT Vitae.

Op 31 augustus 2018 heeft [verweerder sub 1] aan [verzoeker] - op diens verzoek - een concept vaststellingsovereenkomst gestuurd. Deze voorzag in een beëindiging van de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden per 5 december 2018. Artikel 6 van dit concept luidde: ‘Wegens gebrek aan middelen is Werkgever niet in staat een transitievergoeding ex artikel 7:673 BW te voldoen.’ [verweerder sub 1] was wél bereid tot een bedrag van maximaal € 750,-- (exclusief btw) bij te dragen in de door [verzoeker] te maken kosten voor rechtsbijstand. In de e-mail van 3 september 2018 schreef de heer [A] aan [verzoeker] : ‘Het blijft onze intentie om het constructieve gesprek van vorige week voort te zetten en om jou maximaal te helpen bij het vinden van een nieuwe baan. Omdat [verweerder sub 1] met de vaststellingsovereenkomst een verplichting aangaat die de volledige financiële ruimte die er nog is zal opeisen, zal voor alle zaken in dat kader die geld kosten (in natura of in cash) een beroep op de aandeelhouders moeten worden gedaan. Omdat de invulling daarvan nog alle kanten op kan, en grotendeels afhankelijk is van hoe de zaken rond jouw herplaatsing zich in de komende weken ontwikkelen, zal hierover nog niets in de vaststellings-overeenkomst komen. Samenvattend: de concept-overeenkomst wordt beperkt door de mogelijkheden binnen de financiële kaders van [verweerder sub 1] , alles daarbuiten is intentioneel.’

De toenmalige gemachtigde van [verzoeker] heeft, bij e-mail van 13 september 2018, namens hem aanspraak gemaakt op een transitievergoeding van € 57.830,-- bruto. Bovendien stelde deze gemachtigde dat vanwege de opzegtermijn het dienstverband niet eerder dan op 1 februari 2019 zou kunnen eindigen. Bij e-mail van 14 september 2018 wees de heer [A] erop dat in het tegenvoorstel van [verzoeker] , wat betreft de hoogte van de transitievergoeding, ten onrechte ‘de geldende regels voor kleine ondernemingen met een slechte financiële positie’ niet waren toegepast. De toenmalige gemachtigde van [verzoeker] verzocht daarop om toezending van de jaarstukken over de afgelopen drie jaren. [verweerder sub 1] zond hem de winst- en verliesrekeningen over 2013 tot en met 2016.

[verzoeker] heeft de hem aangeboden vaststellingsovereenkomst niet getekend.

Op 9 oktober 2018 heeft [verweerder sub 1] het UWV te Zwolle gevraagd om toestemming voor de opzegging van de arbeidsovereenkomst met [verzoeker] . Aan dat verzoek heeft [verweerder sub 1] ten grondslag gelegd dat de bedrijfsactiviteiten per 1 oktober 2018 om bedrijfseconomische redenen waren gestaakt. In haar aanvraag van de ontslagvergunning heeft [verweerder sub 1] opgave gedaan van de financiële gegevens van de onderneming in de jaren 2015 (€ 35.000,-- verlies bij een eigen vermogen van € 188.000,--), 2016 (€ 42.000,-- verlies bij een eigen vermogen van € 145.000,--) en 2017 (€ 91.000,-- verlies bij een eigen vermogen van € 54.000,--) en een (daarmee in lijn liggende) prognose gegeven voor 2018. In haar aanvraag heeft [verweerder sub 1] geen beroep gedaan op de Overbruggingsregeling transitievergoeding voor kleine werkgevers (hierna ook te noemen de Overbruggingsregeling), zoals bedoeld in artikel 7:673d juncto artikel 24 van de Ontslagregeling. [verzoeker] heeft zich tegen de gevraagde toestemming door het UWV niet inhoudelijk verweerd.

Op 2 november 2018 heeft het UWV de door [verweerder sub 1] verzochte toestemming verleend. [verweerder sub 1] heeft vervolgens op 7 november 2018 de arbeidsovereenkomst met [verzoeker] opgezegd tegen 31 januari 2019. Op de sommatie van de huidige gemachtigde van [verzoeker] van 1 april 2019, om de wettelijke transitievergoeding te betalen, is geen betaling gevolgd.

[verweerder sub 1] is niet in staat van faillissement verklaard, noch is aan haar surseance van betaling verleend.

[verzoeker] verzoekt de kantonrechter om voor recht te verklaren dat [verzoeker] in verband met de beëindiging van de arbeidsovereenkomst met [verweerder sub 1] recht heeft op een transitievergoeding van € 32.208,-- bruto. [verzoeker] vordert de veroordeling van [verweerder sub 1] tot betaling aan hem van deze transitievergoeding, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf 1 februari 2019 tot de voldoening. Tevens vordert [verzoeker] dat [verweerder sub 2] , [verweerder sub 3] en [verweerder sub 4] hoofdelijk worden veroordeeld om aan hem bedoeld bedrag van € 32.208,-- bruto, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf 1 februari 2019 tot de voldoening, te betalen. Een en ander met veroordeling van verweerders in de proceskosten.

[verzoeker] legt aan zijn verzoek en vordering ten grondslag dat hem op grond van artikel 7:673 Burgerlijk Wetboek (BW), gelet op de duur van het dienstverband met (de rechtsvoorganger van) [verweerder sub 1] - van 1 juni 2001 tot 1 februari 2019 -, een transitievergoeding van € 32.208,-- bruto toekomt. [verzoeker] meent dat [verweerder sub 1] geen beroep kan doen op de Overbruggingsregeling, omdat zij deel uitmaakt van een groep in de zin van het eerste lid van artikel 24 van de Ontslagregeling, alsook omdat zij niet voldoet aan de voorwaarden die het tweede lid van dit artikel stelt. Ook de periode vóór 1 mei 2013 telt dus volgens [verzoeker] mee bij de berekening van de hoogte van de transitievergoeding.

Voor zijn standpunt dat, naast [verweerder sub 1] , ook haar aandeelhouders - hoofdelijk - gehouden zijn om hem het bedrag van € 32.208,-- bruto te voldoen, voert [verzoeker] aan dat [verweerder sub 2] , [verweerder sub 3] en [verweerder sub 4] moeten worden vereenzelvigd met [verweerder sub 1] , althans dat zij misbruik hebben gemaakt van het verschil in identiteit tussen de rechtspersonen en aldus onrechtmatig hebben gehandeld. De aandeelhouders hebben volledige zeggenschap binnen [verweerder sub 1] en zijn bij het besluit om de arbeidsovereenkomst met [verzoeker] te beëindigen gezamenlijk opgetrokken. Gezien de vennootschapsrechtelijke constellatie van de vier vennootschappen van verweerders met onder meer [groep] , waarbij [verweerder sub 1] als personeelsvennootschap heeft gefungeerd, hebben de aandeelhouders van [verweerder sub 1] jarenlang geprofiteerd van de opbrengsten van het werk van [verzoeker] , maar nagelaten om te reserveren voor een correcte afwikkeling van zijn dienstverband toen de zaken minder gingen, aldus [verzoeker] .

[verweerder sub 1] voert verweer tegen het verzoek en betwist de vordering van [verzoeker] . Ingevolge de Overbruggingsregeling bedraagt de transitievergoeding waarop [verzoeker] recht heeft niet meer dan € 8.336,37 bruto. [verweerder sub 1] heeft in de jaren 2016, 2017 en 2018 verlies geleden. [verweerder sub 1] verzoekt de kantonrechter om te bepalen dat zij de aan [verzoeker] verschuldigde transitievergoeding in zes termijnen mag betalen.

[verweerder sub 2] , [verweerder sub 3] en [verweerder sub 4] beroepen zich op de onbevoegdheid van de kantonrechter om kennis te nemen van de door [verzoeker] tegen hen ingestelde vordering. De grondslag van de door [verzoeker] gestelde hoofdelijke aansprakelijkheid van de aandeelhouders van [verweerder sub 1] is artikel 6:162 BW (onrechtmatige daad) en het bedrag gaat de competentiegrens van de kantonrechter te boven. Overigens menen [verweerder sub 2] , [verweerder sub 3] en [verweerder sub 4] dat [verzoeker] in zijn verzoek niet-ontvankelijk moet worden verklaard, althans dat zijn vordering moet worden afgewezen, omdat van misbruik van rechtspersoonlijkheid geen sprake is. [verweerder sub 1] was geen personeelsvennootschap, maar had zelfstandig bedrijfsactiviteiten en opereerde onafhankelijk van (onder meer) [groep] . Betwist wordt dat de aandeelhouders [verweerder sub 1] hebben ‘leeg getrokken’. Er is juist, mede uit zorg jegens [verzoeker] , geprobeerd hem zo lang mogelijk in dienst te houden, loon te betalen en elders te herplaatsen.