Uitspraken

In dit kort geding moet aan de hand van de door partijen gepresenteerde feiten, zonder nader onderzoek naar die feiten, beoordeeld worden of de vorderingen tot het treffen van voorlopige voorzieningen als de onderhavige in een bodemprocedure zodanige kans van slagen heeft, dat vooruitlopend daarop en gelet op de wederzijdse belangen, toewijzing van de vordering gerechtvaardigd is. Voor nader onderzoek om tot vaststelling van een bepaalde rechtstoestand of feiten of omstandigheden te komen of voor bewijslevering is in een kort geding procedure in beginsel geen plaats. Dat dient te gebeuren in een eventuele bodemprocedure.

De vorderingen in conventie en in reconventie hangen zodanig samen dat zij zich lenen voor een gezamenlijke behandeling.

Voor ontvankelijkheid van de vorderingen over en weer in deze kortgedingprocedure is vereist dat partijen een spoedeisend belang hebben bij de door hen gevorderde voorzieningen. Partijen hebben dat belang van elkaar niet betwist. Mede gelet op de aard van de vorderingen en het feit dat [eiser] per 1 juli 2019 in dienst is getreden bij [bedrijfsnaam] , acht de kantonrechter dat belang aanwezig. Partijen zijn dan ook ontvankelijk in hun vorderingen.

Tussen partijen is niet in geschil dat in de arbeidsovereenkomst tussen [gedaagde] en [eiser] een rechtsgeldig concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding is opgenomen. [eiser] heeft verklaard zich aan het relatie- en geheimhoudingsbeding te houden.

[eiser] doet een beroep op artikel 7:653 lid 3 onder b BW, waarin is bepaald dat de rechter een concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk kan vernietigen op grond dat, in verhouding tot het te beschermen belang van de werkgever, de werknemer door dat beding onbillijk wordt benadeeld. De kantonrechter gaat er, bij het in kaart brengen van de belangen van [gedaagde] bij handhaving van het concurrentiebeding in het voordeel van [gedaagde] en bij wijze van veronderstelling, vanuit dat [gedaagde] en [bedrijfsnaam] concurrenten zijn, in die zin dat zij min of meer vergelijkbare werkzaamheden en/of activiteiten verrichten. [eiser] heeft erkend dat de werkzaamheden en/of activiteiten van [gedaagde] en [bedrijfsnaam] elkaar (gedeeltelijk) overlappen. De discussie tussen partijen in welke mate dit het geval is - volgens [eiser] gaat het om een overlap van nog geen 2% van de omzet en volgens [gedaagde] gaat het om een overlap van 90% van [naam opleidingsinstituut] en [bedrijfsnaam] - kan de kantonechter onbesproken laten. Uitgangspunt voor de verdere beoordeling is dan ook dat [gedaagde] en [bedrijfsnaam] gelijke, of ten minste gelijksoortige, ondernemingen zijn, zodat bij een overstap van [eiser] van [gedaagde] naar [bedrijfsnaam] het concurrentiebeding in beginsel een rol speelt.

De kantonrechter stelt voorop dat een concurrentiebeding bedoeld is om het bedrijfsdebiet van de werkgever - de opgebouwde knowhow en goodwill - te beschermen. Het beding is niet bedoeld om werknemers te binden, of om te bewerkstelligen dat een werknemer pas na betaling van een vergoeding kan vertrekken. Een werkgever die zijn werknemers aan zich wil binden, dient dat te doen door zorg te dragen voor goede, of in elk geval concurrerende arbeidsvoorwaarden, door zijn werknemers de mogelijkheid te geven zich te ontwikkelen en door hun inspanningen te waarderen. Het enkele feit dat een werknemer in de uitoefening van zijn functie kennis en ervaring heeft opgedaan, betekent nog niet dat de werkgever bij het vertrek van die werknemer, en ook niet bij het vertrek van die werknemer naar een concurrent, in zijn bedrijfsdebiet is aangetast. Dat een werknemer bij zijn vertrek kennis en ervaring die is opgedaan bij zijn werkgever ‘meeneemt’ is inherent aan zijn vertrek. Dat de nieuwe werkgever profijt heeft van de kennis en ervaring van de werknemer is inherent aan het in dienst nemen van een werknemer met kennis en ervaring. Het concurrentiebeding biedt geen bescherming tegen het vertrek van een ervaren werknemer en tegen de indiensttreding van die werknemer bij een concurrent van de oude werkgever, maar alleen tegen de aantasting van het bedrijfsdebiet door zo’n overstap. Van zo’n aantasting zal bijvoorbeeld sprake zijn wanneer de betrokken werknemer door zijn functie op de hoogte is van essentiële relevante commerciële en technische informatie of van unieke werkprocessen en strategieën en hij deze kennis ten behoeve van zijn nieuwe werkgever kan gebruiken, waardoor de nieuwe werkgever in de concurrentieslag met de oude werkgever in het voordeel is, of bijvoorbeeld doordat de werknemer zo intensief samenwerkt met bepaalde klanten van de oude werkgever dat deze klanten overstappen naar diens nieuwe werkgever (vergelijk: ECLI:GHARL:2018:6776).

Vast staat dat een concurrentiebeding een werknemer beperkt in het grondrecht van de vrijheid van arbeidskeuze. Een dergelijke beperking is slechts gerechtvaardigd indien daar een groot belang van de werkgever tegenover staat. In dat kader dient een belangenafweging te worden gemaakt van alle belangen van beide partijen. [eiser] heeft in dat verband aangevoerd dat hij bij [bedrijfsnaam] een aanzienlijk positieverbetering heeft gekregen en kansen heeft om zich verder te ontwikkelen. Hij gaat bij [bedrijfsnaam] een internationale positie bekleden waarin hij meer verantwoordelijkheden krijgt en zijn salaris nagenoeg verdubbeld wordt en ook de te verdienen bonussen zijn substantieel hoger. Volgens [eiser] heeft hij tijdens zijn dienstverband bij [gedaagde] tot tweemaal toe een uitbreiding van zijn verantwoordelijkheden gekregen, alsmede een omzetting van zijn arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd naar onbepaalde tijd zonder dat dit tot een verbetering van zijn arbeidsvoorwaarden heeft geleid. Dat [gedaagde] na de opzegging van [eiser] hem een verbeterde positie heeft toegezegd, maakt het belang van [eiser] om bij [bedrijfsnaam] in de treden niet ongedaan. De toezegging zijn immers pas gedaan nadat [eiser] de baan bij [bedrijfsnaam] al had geaccepteerd en bij [gedaagde] had opgezegd.

Tegenover deze belangen van [eiser] stelt [gedaagde] zich op het standpunt dat de overgang van [eiser] naar [bedrijfsnaam] een bedreiging is voor haar bedrijfsdebiet door de bijzondere kennis van [eiser] die hij heeft opgedaan tijdens zijn dienstverband bij [gedaagde] . [gedaagde] heeft in dit verband aangevoerd dat [eiser] binnen [gedaagde] een hoge positie bekleedde en uit dien hoofde toegang had tot belangrijke bedrijfsinformatie van bijna alle dochtervennootschappen van de [gedaagde] -groep, waaronder bijvoorbeeld strategieën, klantencontacten, prijsstellingen, financiële cijfers, medewerkersoverzichten, overzichten van freelancers waarmee gewerkt wordt, alle input voor tenders waarbij hij ook nog eens persoonlijk betroken was bij een groot aantal tenders. Volgens [eiser] betreft dit echter informatie die op intranet beschikbaar is, dan wel bij en grote groep medewerkers bekend is. Die gegevens kunnen dan ook niet worden gekwalificeerd als unieke bedrijfskennis van [eiser] . Voor de informatie waarover [eiser] wel beschikt heeft te gelden dat de vertrouwelijkheid van die informatie wordt geacht te worden beschermd door het geheimhoudingsbeding.

Voorgaande betekent dat als [gedaagde] al belang heeft bij handhaving van het concurrentiebeding dit belang naar het voorlopig oordeel van de kantonrechter niet, of hooguit zeer marginaal, een belang is dat door het beding wordt beschermd. De kantonrechter neemt daarbij in aanmerking dat [gedaagde] naast een concurrentiebeding ook een geheimhouding- en relatiebeding heeft, dat haar beschermt tegen het benaderen van en werken voor haar relaties en het delen van bedrijfsinformatie van [gedaagde] door [eiser] . Anders dan [gedaagde] is de kantonrechter er voorshands in het kader van dit kort geding niet van overtuigd dat [eiser] het geheimhoudingsbeding heeft geschonden. Dat [eiser] informatie met zijn echtgenote heeft gedeeld/aan haar heeft doorgestuurd is niet onbegrijpelijk, dat [eiser] ook informatie met derden heeft gedeeld, en zo ja, welke informatie exact, is vooralsnog niet voldoende aannemelijk geworden. Voorts dient de kantonrechter bij de beoordeling of aan het delen van die informatie ook de consequentie moet worden verbonden dat het geheimhoudingsbeding daarmee is overtreden in het kader van dit kort geding terughoudendheid te betrachten, deze beoordeling leent zich meer voor een bodemprocedure waarin nadere bewijslevering mogelijk is.

De kantonrechter merkt, gezien het bovenstaande ten overvloede, op dat [gedaagde] gelet op het door haar advocaat gedane voorstel tot afkoop van het concurrentiebeding kennelijk zelf een relatief gering belang hechtte aan (handhaving van) het beding. [gedaagde] lijkt vooral beledigd te zijn door het vertrek van [eiser] en de manier waarop hij dat heeft gedaan. [gedaagde] heeft ter gelegenheid van de mondelinge behandeling immers verklaard het arrogant van [eiser] te vinden dat hij, zonder daarover eerst met haar in gesprek te gaan, heeft besloten bij [bedrijfsnaam] in dienst te treden. Door deze handelswijze van [eiser] heeft hij [gedaagde] voor een voldongen feit gesteld. [gedaagde] had de opzegging van [eiser] niet zien aankomen en vond zijn vertrek bijzonder jammer en was daarom graag met [eiser] in gesprek gegaan.

De kantonrechter acht het niet aannemelijk dat [eiser] [bedrijfsnaam] door een overstap naar die laatste een positie verschaft waarbij sprake is van ongerechtvaardigd voordeel in de concurrentiestrijd met [gedaagde] . Het enkele feit dat [gedaagde] door zo’n overstap een goede werknemer verliest, en [bedrijfsnaam] een goede werknemer rijker wordt, is onvoldoende om tot een dergelijke conclusie te kunnen komen. Volgens bestendige jurisprudentie mag een concurrentiebeding niet worden gebruikt om goed personeel vast te houden. Verder is niet gebleken dat [gedaagde] bovengemiddeld heeft geïnvesteerd in de ontwikkeling van [eiser] .

Alles overziend en tevens rekening houdend met het feit dat [eiser] onverkort gebonden is aan een relatie- én geheimhoudingsbeding ten gunste van [gedaagde] acht de kantonrechter voorshands aannemelijk dat de afweging van de wederzijdse belangen van partijen in een bodemprocedure in het voordeel van [eiser] zal uitvallen en dat de bodemrechter het concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk zal vernietigen omdat [eiser] door dit beding onbillijk wordt benadeeld. Het dienstverband bij [bedrijfsnaam] betekent een aanzienlijke positieverbetering voor [eiser] , zowel inhoudelijk als financieel. Bovendien komt het tegemoet aan de internationale ambities van [eiser] , iets wat thans (nog) niet mogelijk is bij [gedaagde] , althans hiervan is onvoldoende concreet gebleken. In dit verband is ook van belang dat het beding in geografisch opzicht behoorlijk ruim is, gelet op de reistijd die er met een afstand van 150 kilometer doorgaans is gemoeid. De kantonrechter zal daarom met inachtneming van het door [eiser] in deze procedure gestelde belang het concurrentiebeding met onmiddellijke ingang gedeeltelijk schorsen, namelijk voor zover dit ziet op de indiensttreding van [eiser] bij [bedrijfsnaam] .

Dit oordeel in conventie leidt tot afwijzing van de vordering van [gedaagde] in reconventie.

[gedaagde] zal als de zowel in conventie als in reconventie overwegend in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld gevallen aan de zijde van [eiser] , met dien verstande dat, nu de vordering in reconventie nauw samenhangt met het verweer in conventie, de proceskosten in reconventie op de helft van het gebruikelijke tarief zullen worden gesteld.

De nakosten, waarvan [eiser] betaling vordert, zullen op de in het dictum weergegeven wijze worden begroot.