Uitspraken

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht het primair ten laste gelegde wettig en overtuigend te bewijzen, met uitzondering van het verbergen en verhullen van de criminele herkomst van het geld.

Partiële vrijspraak ten aanzien van het primair ten laste gelegde

De rechtbank acht - met de officier van justitie - niet bewezen dat verdachte handelingen heeft verricht die gericht zijn geweest op het verbergen of verhullen van de criminele herkomst van het geld en zal verdachte hiervan vrijspreken.

Bewijsmiddelen ten aanzien van het primair ten laste gelegde 1

Aangever [aangever] heeft verklaard dat hij op 8 maart 2018 om 20.19 uur via WhatsApp een berichtje kreeg van iemand van wie hij dacht dat het zijn zus [A] was. Bij het nummer stond een profielfoto van zijn zus. Zijn 'zus' stuurde dat ze een ander nummer had omdat zij was overgestapt van provider. Hij was ervan overtuigd dat hij met zijn zus aan het praten was. Zijn 'zus' vroeg of hij voor haar betalingen kon doen. Ze gaf aan dat ze geen geld kon overmaken omdat ze problemen had met haar internetbankieren. De betalingen die zij moest doen, moesten voor 21.00 uur betaald zijn. [aangever] heeft gezegd dat hij betalingen voor haar kon voorschieten. Hij kreeg toen via WhatsApp de volgende gegevens door:

Verbalisant [verbalisant] heeft gerelateerd dat hij van ING Nederland transactiegegevens heeft ontvangen van het rekeningnummer [rekeningnummer] op naam van [verdachte] . Hij zag dat er op 8 maart 2018 bedragen van 851,95 en 611,25 euro werd bijgeschreven op de rekening afkomstig van [aangever] en dat vervolgens de volgende bedragen werden afgeschreven:

Middels een zoektocht in de politiesystemen kwam hij uit bij de volgende personen

achter de genoemde rekeninghouders: [B] , geboren op [1994] te [geboorteplaats] en [C] , geboren op [1994] te [geboorteplaats] .

[verbalisant] zag dat er op 9 maart 2018 515,05 en 507,95 euro werd bijgeschreven op de

rekening afkomstig van de heer [aangever] en dat vervolgens de volgende bedragen werden afgeschreven:

Verbalisant [verbalisant] heeft gerelateerd dat hij in de politiesystemen een registratie zag

waarin stond dat [B] , geboren op [1994] te [geboorteplaats] , op 31 maart 2018 bij de politie in Hilversum een melding kwam doen. [B] verklaarde dat hij op 8 maart 2018 werd benaderd door [verdachte] , met de vraag of hij zijn salaris kon overmaken naar [B] omdat hij geen pinpas had op dat moment. [verdachte] heeft 1.450,00 euro overgemaakt van zijn eigen rekening [rekeningnummer] naar [B] . [B] verklaarde dit vervolgens gepind te hebben bij de SNS bank in de Kerkenlanden en hier zelf 50,00 euro voor het pinnen van te hebben gekregen. [B] verklaarde dat hij op 23 maart 2018 werd benaderd door [C] . [C] zei dat hij geld had ontvangen van [verdachte] maar dit niet kon pinnen. [C] vroeg dat als hij het geld zou overmaken of [B] dit kon pinnen voor [verdachte] . Dit zou gaan om een bedrag van 1800 euro. [B] verklaarde dat hij hier wederom 50 euro voor had ontvangen. Dit zou op 28 maart 2018 nogmaals gebeurd zijn met een bedrag van 1400 euro. Hier had hij uiteindelijk 100 euro voor gekregen. Ook zag [verbalisant] een registratie waarin stond dat [C] , geboren op [1994] te [geboorteplaats] , op 22 maart 2018 bij het politiebureau in Almere geweest was. [C] verklaarde dat [verdachte] op een gegeven moment vroeg om zijn salaris van ongeveer 2000 euro te storten op de rekening van [C] . [verdachte] vroeg dit contant aan hem te geven. Hier heeft [C] 50 euro van mogen houden. Op 23 maart waren er bedragen overgemaakt van 886,85 en 988,25 door [E] . [C] verklaarde hierop 1850 euro gepind te hebben en contant aan [verdachte] te hebben gegeven. Toen er vervolgens weer twee bedragen van 875,25 euro en 980,75 euro werden gestort door ene [F] heeft hij deze op verzoek van [verdachte] overgemaakt aan [B] . Hiervan heeft hij 50 euro gehouden voor zijn aandeel. [C] verklaarde op 27 maart 2018 een bedrag van 654,84 euro van ene [G] te hebben gekregen wat hij vervolgens aan [verdachte] cash had gegeven. Ook verklaarde [C] vervolgens diezelfde dag bedragen van 743,84, 680,99 en 836,86 te hebben ontvangen op zijn rekening van [H] . Van deze bedragen verklaarde [C] 350 euro op een station te hebben gepind, 100 euro bij een Malboro shop en 250 euro bij een Rabobank. Hij verklaarde dat [verdachte] hierbij was. Vervolgens zou [verdachte] gevraagd hebben om 1400 euro van dit geld over te maken aan [B] .4

Verdachte heeft op 17 juli 2018 verklaard dat het rekeningnummer [rekeningnummer] van hem was geweest. Er is mee gerotzooid en daarom was de klantrelatie ongeveer een half jaar eerder verbroken. Alleen hij had toegang gehad tot de bankrekening. Hij heeft zijn bankpas niet uitgeleend. [B] en [C] zijn volgens verdachte jongens uit [woonplaats] .5

Bewijsoverweging medeplegen

Door aangever [aangever] zijn er, nadat hij was opgelicht via WhatsApp, bedragen overgemaakt naar verschillende bankrekeningen. Uit de bewijsmiddelen leidt de rechtbank af dat een deel daarvan naar de bankrekening van verdachte is gegaan en dat verdachte betrokken was bij de opname ervan. Uit het dossier volgt dat de andere bedragen die door [aangever] zijn overgemaakt op bankrekeningen van anderen terecht zijn gekomen en dat bij de opname van die bedragen, weer anderen, vaak in vereniging, betrokken waren. Uit de modus operandi leidt de rechtbank af dat ook in het onderhavige geval meerdere personen betrokken waren bij het opnemen van de bedragen. De rechtbank trekt hieruit de conclusie dat er sprake is geweest van een nauwe en bewuste samenwerking van verdachte met een ander dan wel anderen.

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd verdachte ter zake van het door haar bewezen geachte te veroordelen tot:

Het oordeel van de rechtbank

Bij het bepalen van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de aard en de ernst van het bewezen verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals ter terechtzitting is gebleken. De rechtbank acht daarbij het volgende van belang.

De aard en de ernst van het feit

Verdachte heeft zich samen met anderen schuldig gemaakt aan het witwassen van geld. Dit geld was afkomstig van oplichting via WhatsApp. Witwassen is een ernstig feit. Door witwassen wordt het plegen van criminele activiteiten bevorderd, vergemakkelijkt en in stand gehouden. Verdachte heeft eraan meegewerkt dat de opbrengst van een gepleegd misdrijf aan het zicht werd onttrokken. Hij speelde een rol in een groter geheel. Witwassen tast verder de integriteit van het financiële en economische verkeer aan.

De persoon van verdachte

De rechtbank heeft acht geslagen op een uittreksel uit het Justitieel Documentatieregister van 30 april 2020 betreffende verdachte. Daaruit blijkt dat verdachte op 13 mei 2015 door de politierechter van de rechtbank Amsterdam is veroordeeld voor een soortgelijk feit, namelijk opzetheling.

Verder heeft de rechtbank kennisgenomen van een brief van 8 januari 2020 van P. de Jong, van Reclassering Nederland, waarin staat dat aan verdachte tweemaal een brief is gestuurd met het verzoek om contact op te nemen met de reclassering, maar dat zij geen reactie heeft ontvangen. Om die reden is het niet mogelijk om een reclasseringsadvies uit te brengen.

Verdachte heeft tijdens zijn verhoor door de politie op 17 juli 2018 verklaard dat hij destijds geen werk had en geen andere inkomsten. Er waren op dat moment schulden bij zijn zorgverzekeraar. Omdat verdachte niet ter terechtzitting is verschenen, heeft de rechtbank geen recentere informatie van verdachte verkregen.

De straf

De rechtbank heeft voor het bepalen van de straf gekeken naar de oriëntatiepunten die de rechtbanken hebben voor fraudedelicten. Hieruit volgt dat bij fraude met een benadelingsbedrag tot € 10.000,00 een korte onvoorwaardelijke gevangenisstraf of een taakstraf het uitgangspunt is. Omdat het benadelingsbedrag ver beneden de € 10.000,00 ligt, acht de rechtbank een taakstraf passend.

Voor het bepalen van de omvang van de taakstraf heeft de rechtbank gekeken naar hetgeen in vergelijkbare zaken wordt opgelegd. Verder is in het nadeel van verdachte meegewogen dat verdachte het kennelijk niet nodig heeft gevonden om tekst en uitleg te geven aan de rechtbank gezien het feit dat hij niet ter terechtzitting is verschenen. Daar staat - ten gunste van verdachte - tegenover dat de rechtbank rekening heeft moeten houden met het feit dat het een oude zaak betreft (van een overschrijding van de redelijke termijn is net geen sprake).

Alles afwegende, acht de rechtbank een taakstraf van 50 uren, te vervangen door 25 dagen hechtenis passend en geboden. Gelet op het hiervoor genoemde tijdsverloop ziet de rechtbank aanleiding om af te wijken van hetgeen de officier van justitie heeft gevorderd en zal niet ook nog een voorwaardelijke gevangenisstraf worden opgelegd.

Het standpunt van de officier van justitie

Volgens de officier van justitie moet [aangever] ten aanzien van de gevorderde vergoeding voor immateriële schade niet-ontvankelijk worden verklaard omdat dit onderdeel van de vordering onvoldoende is onderbouwd. Ten aanzien van de gevorderde vergoeding voor materiële schade heeft de officier van justitie geconcludeerd tot toewijzing van een van

€ 2.486,20, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het ontstaan van de schade. Zij heeft hieraan ten grondslag gelegd dat verdachte slechts verantwoordelijk kan worden gehouden voor de vergoeding van voormeld bedrag. Voor een hoofdelijke veroordeling is volgens de officier van justitie geen plaats. Wel is verzocht de schadevergoedingsmaatregel op te leggen.

De gevorderde vergoeding voor materiële schade

Naar het oordeel van de rechtbank is voldoende aannemelijk geworden dat [aangever] als rechtstreeks gevolg van het bewezen verklaarde materiële schade heeft geleden. Een bedrag van € 2.486,20 kan worden aangemerkt als rechtstreekse schade. Dit zal worden toegewezen,

te vermeerderen met de wettelijke rente over het bedrag van € 1.463,20 vanaf 8 maart 2018 en over het bedrag van € 1.023,00 vanaf 9 maart 2018, tot de dag van volledige betaling.

Ten aanzien van het restant is niet gebleken van een voldoende verband met het bewezen verklaarde. De rechtbank zal [aangever] daarom voor dat deel niet-ontvankelijk verklaren en bepalen dat dit deel van de vordering bij de burgerlijke rechter kan worden aangebracht.

De gevorderde vergoeding voor immateriële schade

De rechtbank begrijpt dat de vordering tot immateriële schadevergoeding ziet op vergoeding van geestelijk letsel. Voor vergoeding van dergelijke schade is op grond van art. 6:106, lid 1, onder b van het Burgerlijk Wetboek vereist dat het bestaan van geestelijk letsel, waardoor iemand in zijn persoon is aangetast, in rechte kan worden vastgesteld, hetgeen in het algemeen slechts het geval zal zijn indien sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. De vaststelling dat daarvan sprake is, kan op informatie van een deskundige worden gebaseerd (HR 4 oktober 2016, ECLI:NL:HR:2016:2241 en HR 27 september 2016, ECLI:NL:HR:2016:2201). Uit de thans beschikbare informatie kan niet worden afgeleid of sprake is van in de psychiatrie erkend ziektebeeld. Nader onderzoek daarnaar zou noodzakelijk zijn. Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat de behandeling van de vordering tot immateriële schadevergoeding een onevenredige belasting van het strafgeding oplevert als bedoeld in art. 361, derde lid, van het Wetboek van Strafvordering. [aangever] zal daarom niet-ontvankelijk worden verklaard in dit deel van zijn vordering en kan dit onderdeel van zijn vordering bij de burgerlijke rechter aanbrengen.

Hoofdelijkheid

Niet gebleken is dat verdachte met anderen hoofdelijk aansprakelijk is voor het toegewezen bedrag. Om die reden kan van een hoofdelijke veroordeling geen sprake zijn.

Schadevergoedingsmaatregel

Als extra waarborg voor betaling zal de rechtbank ten behoeve van [aangever] aan verdachte de verplichting opleggen tot betaling aan de Staat van het bedrag van € 2.486,20, te vermeerderen met de wettelijke rente over het bedrag van € 1.463,20 vanaf 8 maart 2018 en over het bedrag van € 1.023,00 vanaf 9 maart 2018, tot de dag van volledige betaling.

Als door verdachte niet wordt betaald, zal deze verplichting worden aangevuld met 34 dagen gijzeling, waarbij toepassing van de gijzeling de betalingsverplichting niet opheft.

De betaling die is gedaan aan de Staat wordt op de verplichting tot betaling aan [aangever] in mindering gebracht. Dit geldt andersom ook indien betaling is gedaan aan [aangever] .

Proceskosten

Verdachte zal worden veroordeeld in de kosten die [aangever] heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog zal maken. Deze kosten worden tot op dit moment begroot op nihil.