Uitspraken

De spoedeisendheid van de vorderingen in conventie vloeit voort uit het gevorderde en de feiten en spreekt ook overigens voor zich, alleen al gezien het feit dat Balans c.s. op basis van de volgens haar stelling inmiddels verbeurde boetes het faillissement van [eiseres] en [eiser] hebben aangevraagd. Het bevreemdt de kantonrechter dan ook dat Balans c.s. op dit punt verweer voeren, welk verweer aldus faalt.

Voor toewijzing van de vordering in dit kort geding is vereist dat de aan die vordering ten grondslag gelegde feiten en omstandigheden voldoende aannemelijk zijn en dat het ook in voldoende mate waarschijnlijk is dat die vordering in een nog te voeren gewone procedure (bodemprocedure) zal worden toegewezen. Voor nader onderzoek naar bepaalde feiten en omstandigheden of voor bewijslevering door bijvoorbeeld getuigen is in dit kort geding in beginsel geen plaats. Dat moet gebeuren in een eventuele bodemprocedure. De beoordeling in dit kort geding is dan ook niet meer dan een voorlopig oordeel over het geschil tussen partijen.

Onderwerp van dit geschil is de vraag of er aanleiding is de concurrentiebedingen zoals die gelden voor [eiser] en [eiseres] te matigen of geheel of gedeeltelijk te schorsen zoals door hen is verzocht. Balans c.s. voeren terecht aan dat voor matiging in een kort geding procedure geen plaats is, aangezien een voorlopige voorziening wordt getroffen. De kantonrechter zal dan ook alleen onderzoeken in hoeverre aanleiding bestaat de bedingen geheel of gedeeltelijk te schorsen.

Zowel het concurrentiebeding als het relatiebeding is een beding als bedoeld in art. 7:653 BW. Voor schorsing van deze bedingen dient een belangenafweging in het kader van artikel 7:653 lid 3 onder b BW plaats te vinden, waarbij de toets is of aannemelijk wordt geacht dat de bodemrechter het betreffende beding geheel of gedeeltelijk zal vernietigen op de grond dat de ex-werknemers, in verhouding tot het te beschermen belang van Balans c.s., door dat beding onbillijk worden benadeeld. Slechts in het bevestigende geval kan er aanleiding zijn het beding geheel of gedeeltelijk te schorsen. De kantonrechter stelt voorop dat het beding dat geldt voor [eiser] overeengekomen is in 2011, zodat daarop artikel 7:653 van het BW zoals dat luidde voor 1 juli 2015 van toepassing is. Gezien de feiten en omstandigheden die in deze zaak door partijen zijn aangevoerd, heeft dit geen gevolgen voor de inhoudelijke beoordeling van de zaak. Verder geldt dat de bedingen zijn overeengekomen met hun oud-werkgever Balans, zodat [eiseres] en [eiser] terecht aanvoeren dat Constant op basis van deze bedingen geen vordering toekomt.

Naar het voorlopig oordeel van de kantonrechter worden [eiser] en [eiseres] , in verhouding tot het te beschermen belang van Balans, door beide bedingen onbillijk benadeeld, om de volgende redenen in onderlinge samenhang bezien.

Voor de beantwoording van de vraag of het concurrentie- en relatiebeding dient te worden nagekomen dan wel te worden opgeschort, dient een belangenafweging plaats te vinden. Als belangen voor de werkgever bij handhaving van een concurrentiebeding gelden doorgaans aantasting van knowhow, het prijsgeven van bedrijfsgeheimen en door de werkgever gedane investeringen in de werknemer. De kantonrechter stelt voorop dat Balans dit criterium niet of nauwelijks concreet heeft ingevuld of onderbouwd ten aanzien van haar onderneming. Zij heeft feitelijk niet meer gesteld dan dat de banen van haar werknemers op het spel zouden komen te staan bij beperking van de concurrentiebedingen en verder het standpunt ingenomen dat het op de weg van de werknemers ligt te onderbouwen dat een concurrentiebeding met een kortere looptijd en kleinere straal voldoende is, aangezien zij het verzoek doen om schorsing. Daarmee miskent Balans dat het op haar weg ligt als verweer haar belangen bij volledige handhaving van de bedingen te onderbouwen. Dit geldt temeer gezien het feit dat [eiser] en [eiseres] hebben aangegeven de klantenlijst die in het kader van het relatiebeding is opgesteld te zullen respecteren en deze klanten gedurende 1 jaar na einde van het dienstverband niet te benaderen en dat zij zich eveneens gehouden achten een redelijk concurrentiebeding in acht te nemen en dat ook doen.

De kantonrechter overweegt dat gesteld noch gebleken is dat Balans gedurende het dienstverband op enige manier heeft geïnvesteerd in het opleiden van [eiser] of [eiseres] . Evenmin is gebleken dat aan de inhoud en strekking van de concurrentie- en relatiebedingen expliciete onderhandelingen tussen partijen ten grondslag hebben gelegen. Voorts is van belang dat [eiseres] en [eiser] onbetwist hebben aangevoerd dat geen sprake is van bijzonder concurrentiegevoelige informatie of van specialistische kennis in deze branche van interieurreiniging van bedrijven, hetgeen ook blijkt uit het feit dat beide werknemers nadat zij hun arbeidsovereenkomst hadden opgezegd bij Balans zijn blijven werken tot de einddatum van hun contract. Wanneer zij zouden werken met zeer (concurrentie)gevoelige informatie ligt dat niet voor de hand.

[eiser] en [eiseres] hebben aangevoerd dat zij door de lange duur en de geografische reikwijdte van de concurrentiebedingen onevenredig worden beperkt in hun mogelijkheden om in hun inkomen te voorzien, terwijl de belangen van de werkgever mede gezien het voorgaande een dergelijke beperking niet vereisen. Zij betogen dat het voor het welslagen van de onderneming die zij hebben opgericht om in hun inkomen te kunnen voorzien, van belang is dat zij hun contacten in Kennemerland kunnen gebruiken.

Daar komt bij dat [eiser] heeft gesteld dat hij gedurende het hele dienstverband bij Balans geen specifieke kennis heeft opgedaan met betrekking tot de werkwijze, de klanten, de inhoud van contracten met klanten en tarifering. Dit is niet weersproken door Balans c.s. Gesteld noch gebleken is voorts dat [eiser] die werkzaam was als HR manager persoonlijk commercieel contact heeft (gehad) met klanten van Balans.

De kantonrechter is van oordeel dat de looptijd van een jaar van het concurrentiebeding van [eiseres] in redelijke verhouding staat tot de duur van haar dienstverband, mede gezien het feit zij in een commerciële functie heeft gewerkt. De kantonrechter zal in het kader van dit kort geding dan ook niet overgaan tot een schorsing van de duur van dit beding. Voor [eiser] is dat anders. Het concurrentiebeding voor [eiseres] loopt af op 15 oktober 2017, terwijl het beding voor [eiser] nog een jaar langer zou voortduren. Dit bevreemdt aangezien door Balans c.s. niet is betwist dat de functie die [eiseres] vervulde een veel grotere commerciële component had dan de functie die [eiser] vervulde. Verder was zij veel langer in dienst en is haar concurrentiebeding bij haar vertrek opnieuw overeengekomen en geformuleerd en beperkt tot één jaar. Balans heeft niet gemotiveerd waarom het concurrentiebeding voor [eiser] langer zou moeten duren dan voor [eiseres] , anders dan dat zij stellen dat [eiser] daarvoor heeft getekend in 2011. Verder voeren zij aan dat het belangrijk is dat dit in stand blijft, aangezien [eiser] vertrouwelijke informatie heeft gekregen toen hij gesprekken voerde over de mogelijke overname van het bedrijf. Deze argumenten overtuigen niet, enerzijds omdat werknemers wanneer zij in dienst wensen te treden bij een werkgever vaak noodgedwongen instemmen met dergelijke (langdurige) bedingen en anderzijds omdat de mogelijke overname pas speelde nádat het beding was overeengekomen en daarvoor bovendien een afzonderlijke geheimhoudingsovereenkomst is getekend. Bovendien heeft Balans c.s. niet voldoende gemotiveerd betwist dat [eiser] geen stukken heeft ontvangen in het kader van de mogelijke overname. Dit betekent dat de kantonrechter het concurrentiebeding van [eiser] met ingang van 15 oktober 2017 zal schorsen, aangezien Balans onvoldoende heeft onderbouwd waarom dit langer dan een jaar zou moeten gelden om haar bedrijfsdebiet voldoende te beschermen.

Vervolgens komt de geografische reikwijdte van het concurrentiebeding aan de orde. [eiser] en [eiseres] hebben aangevoerd dat de klantenkring van Balans zich voor het overgrote deel bevindt boven het Noordzeekanaal, zodat de geografische reikwijdte van een straal van 50 kilometer rondom Sint Pancras veel te ruim is, mede gezien het grote aantal schoonmaakbedrijven dat actief is in Nederland. Balans heeft daar niet meer tegen in gebracht dan dat zij hebben getekend voor dit beding en dat Balans ook klanten beneden het Noordzeekanaal heeft. Mede gezien het feit dat voor [eiser] en [eiseres] ook een relatiebeding geldt in die zin dat zij gedurende 1 jaar niet mogen werken voor de klanten van Balans, is de kantonrechter van oordeel dat Balans onvoldoende heeft gemotiveerd waarom een straal van 50 kilometer noodzakelijk is om haar bedrijfsdebiet te beschermen. [eiser] en [eiseres] hebben gemotiveerd aangevoerd dat Balans voornamelijk boven het Noordzeekanaal werkzaam is en Balans heeft daar niet gemotiveerd op gereageerd doch zich op het standpunt gesteld dat het aan de werknemers is om te motiveren waarom een straal van 50 kilometer te groot is, doch daarmee miskent zij dat het op haar weg ligt te motiveren waarom een dergelijke ruime beperking in de mogelijkheden van haar ex-werknemers noodzakelijk is.

De kantonrechter zal de concurrentiebedingen tegen deze achtergrond schorsen voor zover zij zich verder uitstrekken dan tot een straal van 25 kilometer rondom Sint Pancras. Waarbij de kantonrechter opmerkt dat ten aanzien van de tekst van het concurrentiebeding van [eiser] terecht is aangevoerd dat dit hem niet verbiedt klanten te bedienen binnen de overeengekomen straal, nu de tekst uitdrukkelijk spreekt over het drijven of vestigen van een zaak.

Voor zover bedoeld is in het petitum van de dagvaarding te verzoeken om de boetes die op overtreding van de bedingen zijn gesteld te matigen, is deze vordering onvoldoende concreet onderbouwd zodat deze wordt afgewezen.

Balans heeft aangevoerd dat reeds overtredingen zijn geconstateerd van de relatie- en concurrentiebedingen. Wat betreft het relatiebeding geeft zij aan dat de directeur van één van haar klanten heeft laten weten benaderd te zijn door [eiser] en [eiseres] . Nu de klant niet met name genoemd wil worden, kan zij dit niet concretiseren. Gezien het feit dat [eiser] en [eiseres] betwisten dat zij klanten van Balans hebben benaderd, en Balans haar verwijt onvoldoende heeft onderbouwd en op geen enkele wijze aannemelijk heeft gemaakt noch heeft gesteld dat zij klanten verloren heeft in de ruim 8 maanden die sinds hun vertrek zijn verstreken, gaat de kantonrechter ervan uit dat geen sprake is geweest van een overtreding van het relatiebeding. Voor toewijzing van de vordering van [eiser] en [eiseres] om Balans c.s. te veroordelen om op te geven welke overtredingen [eiser] en [eiseres] hebben begaan volgens haar, bestaat dan ook bij gebrek aan belang geen aanleiding.

De overtreding van het concurrentiebeding is volgens Balans gelegen in de personeelsadvertentie die werd geplaatst voor de regio Haarlem. Hiervoor is in 5.12 (voorshands) geoordeeld dat de concurrentiebedingen dienen te worden geschorst voor zover deze zich verder uitstrekken dan tot een straal van 25 kilometer rondom Sint Pancras. Deze uit te spreken schorsing heeft weliswaar geen terugwerkende kracht, maar de kantonrechter acht aannemelijk dat de bodemrechter de in het geding zijnde boetes zal matigen tot nihil, althans zeer aanzienlijk zal matigen (art. 6:94 BW). Tegen die achtergrond kan in dit voorlopig oordeel de discussie tussen partijen omtrent de uitleg van het concurrentiebeding en de vraag of op basis van die uitleg de activiteiten van ( [eiser] en) [eiseres] in Haarlem al dan niet een overtreding van het beding vormen, buiten beschouwing blijven aangezien op basis van de schorsing van het beding voor zover het de straal van 25 kilometer te buiten gaat, activiteiten in Haarlem niet onder het beding vallen.

De vordering van [eiser] en [eiseres] tot opheffing van het door Balans c.s. gelegde conservatoire derdenbeslag komt ook voor toewijzing in aanmerking, nu de vordering van Balans c.s. die aan het beslag ten grondslag is gelegd, gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, summierlijk ondeugdelijk is en er voor handhaving van dat beslag dus geen grond meer is. De in dat kader gevorderde dwangsom zal worden toegewezen als na te melden.

De conclusie is dat de kantonrechter de vorderingen van [eiser] en [eiseres] grotendeels zal toewijzen.

De proceskosten komen voor rekening van Balans c.s. omdat zij ongelijk krijgen.

Balans c.s. hebben in dit kort geding in reconventie, voor zover van belang en kort weergegeven, gevorderd dat haar inzage wordt verleend in de in beslaggenomen bescheiden alsmede dat [eiser] en [eiseres] worden veroordeeld deze aan haar te verstrekken. Balans c.s. hebben aangevoerd dat zij deze bescheiden nodig hebben omdat daaruit zal kunnen blijken dat [eiser] en [eiseres] de in het geding zijne bedingen overtreden en onrechtmatig jegens Balans c.s. hebben gehandeld en aansprakelijk zijn voor de schade.

De kantonrechter stelt voorop dat een bewijsbeslag op grond van artikel 843a Rv bedoeld is om kennis te nemen van een stuk dat de verzoeker in beginsel wel bekend is, maar niet in haar bezit is. Uit hetgeen is weergegeven in 2.10 hiervoor blijkt dat het in het onderhavige geval gaat om stukken waar Balans c.s. zelf over beschikken. Het gaat immers om documenten die zijn opgesteld in verband met de overname c.q. (ver)koop van Balans. In het verzoekschrift is ook niet gesteld dat Balans c.s. niet over deze stukken beschikken. Ter zitting is weliswaar nog aangevoerd dat wellicht onder het beslag offertes e.d. worden aangetroffen die Balans zelf niet in haar bezit hebben, doch dit acht de kantonrechter volstrekt onaannemelijk gezien het feit dat het gaat om stukken die Balans zelf heeft opgesteld in het kader van de verkoop van haar bedrijf. Bovendien is niet gemotiveerd betwist de stelling van [eiser] dat aan hem in het geheel geen stukken ter beschikking zijn gesteld in het kader van de gesprekken over de overname van Balans door hem. Evenmin is betwist de stelling van [eiser] en [eiseres] dat een minder ingrijpend middel voor handen was, zoals een voorlopig getuigenverhoor.

Dit betekent dat het gelegde beslag niet op artikel 843 a Rv kan worden gebaseerd en alle vorderingen van Balans die daarop gebaseerd zijn zullen worden afgewezen. Ten overvloede overweegt de kantonrechter nog dat de wettelijke grondslag waarop de civielrechtelijke huiszoeking in de woning van [eiser] en [eiseres] in het kader van het gelegde bewijsbeslag berust, een inbreuk op het huisrecht zoals die in dit geval heeft plaats gevonden, mogelijk niet kan rechtvaardigen.

Nu de concurrentiebedingen (deels) geschorst worden dient er in het kader van deze voorlopige voorzieningen vanuit gegaan te worden dat de kans aanzienlijk is dat de bodemrechter zal concluderen dat er geen sprake is geweest van overtredingen jegens Balans noch van onrechtmatig handelen jegens Constant, zodat voor het toewijzen van voorschotten op (boete)bedragen – voor zover daarvoor al een spoedeisend belang aanwezig is – geen plaats is.

Met het slagen van het de vorderingen in conventie is voor het overige in wezen ook reeds op de reconventie beslist, aangezien het ervoor moet worden gehouden dat geen sprake is van overtreding van de relatie- geheimhoudings- of concurrentiebedingen.

De conclusie is dat de kantonrechter de vorderingen van Balans c.s. zal afwijzen.

De proceskosten komen voor rekening van Balans c.s. omdat zij ongelijk krijgen.