Uitspraken

Het gaat in deze zaak om de vraag of het ontslag op staande voet geldig is en of Marant moet worden veroordeeld tot betaling van een vergoeding wegens onregelmatige opzegging, een transitievergoeding en een billijke vergoeding.

Naar het oordeel van de kantonrechter is het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig. Daarover wordt het volgende overwogen.

De wettelijke regels voor ontslag op staande voet staan in het Burgerlijk Wetboek. Volgens die regels is zo’n ontslag alleen geldig als daarvoor een dringende reden bestaat.1 Ook moet er onverwijld worden opgezegd en moet de dringende reden onverwijld worden meegedeeld aan de werknemer.

[verzoeker] heeft in de eerste plaats aangevoerd dat het ontslag niet onverwijld is gegeven. Marant heeft dit weersproken. Voor de vraag of het ontslag onverwijld is gegeven, is beslissend het tijdstip waarop de dringende reden voor dat ontslag ter kennis is gekomen van degene die bevoegd was het ontslag te verlenen.2 De van een werkgever te vergen mate van voortvarendheid is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waaronder de aard en omvang van een eventueel noodzakelijk onderzoek en de eventuele noodzaak tot het inwinnen van rechtskundig advies.3

Marant heeft verklaard dat zij naar aanleiding van het voorval eerst juridisch advies heeft ingewonnen en dat zij bij het gesprek nog iemand aanwezig wilde hebben, waardoor het gesprek met [verzoeker] niet eerder dan 11:00 uur kon plaatsvinden. Gelet op deze gang van zaken heeft Marant voldoende voortvarend gehandeld bij het geven van het ontslag op staande voet en het meedelen van de dringende reden.

Verder heeft [verzoeker] de dringende reden voor het ontslag betwist. In de wet staan voorbeelden van een dringende reden voor ontslag op staande voet. Een dringende reden kan bijvoorbeeld zijn dat een werknemer grovelijk de plichten veronachtzaamd die de arbeidsovereenkomst hem oplegt. Bij de beoordeling van de vraag of er een dringende reden is voor het ontslag op staande voet, moet de kantonrechter alle omstandigheden van het geval in aanmerking nemen. Belangrijk is de aard en ernst van de dringende reden. Ook kunnen meespelen de duur van de dienstbetrekking en de persoonlijke omstandigheden van de werknemer. Verder kan meewegen wat de gevolgen zijn voor de werknemer van een ontslag op staande voet. Maar ook als zo’n ontslag grote gevolgen heeft voor de werknemer, kan dat ontslag toch gerechtvaardigd zijn. Dat kan bijvoorbeeld zo zijn vanwege de aard en de ernst van de dringende reden.4

Marant heeft als dringende reden ongeoorloofd verzuim aangevoerd. Uit de feiten blijkt dat sprake is geweest van een te late ziek melding. Marant erkent immers dat [verzoeker] zich ziek heeft gemeld. Weliswaar trekt Marant de ziekmelding in twijfel, maar het is niet aan haar conclusies daaraan te verbinden. Bij twijfel had het op haar weg gelegen een bedrijfsarts in te schakelen, wat zij niet heeft gedaan. Dat [verzoeker] zich volgens het arbeidsreglement van Marant voor 9.00 uur moet ziek melden, maakt niet dat sprake is van ongeoorloofd verzuim als hij dit later doet. Wel betekent dit dat [verzoeker] zijn verplichtingen bij ziekte heeft geschonden. Deze schending kan echter geen dringende reden voor ontslag op staande voet zijn. Het niet nakomen van verplichtingen in het kader van ziekte en re-integratie door de werknemer kan namelijk op zichzelf geen ontslag op staande voet rechtvaardigen.5 Daarbij is van belang dat een werkgever voor dergelijke gevallen op grond van de wet al de mogelijkheid heeft de loonbetaling te staken of op te schorten.6

Volgens Marant is verder sprake van de zogenaamde “druppel” vanwege eerdere incidenten. De laatste schriftelijke waarschuwing is echter ruim drie jaar eerder, in juni 2018, gegeven. Voor zover daarna waarschuwingen zijn gegeven, wat wordt betwist, is dat mondeling gebeurd. Weliswaar heeft de leidinggevende notities gemaakt van voorvallen na deze officiële waarschuwing, maar deze voorvallen waren kennelijk geen reden voor Marant om hem daarvoor schriftelijk te waarschuwen. Deze notities zijn daarom onvoldoende om de conclusie te rechtvaardigen dat met het voorval op 20 september 2021 een grens is bereikt. Dat geldt ook voor de ten behoeve van deze procedure opgestelde verklaring. De daarin beschreven incidenten werden kennelijk door Marant niet dusdanig ernstig beschouwd dat daarvoor een schriftelijke waarschuwing nodig was. Ook het niet nakomen van de verplichtingen van [verzoeker] bij ziekte, in samenhang met eerdere incidenten, levert geen rechtsgeldig ontslag op staande voet op.

De conclusie is dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig is. [verzoeker] heeft zich bij het ontslag neergelegd en maakt aanspraak op een aantal vergoedingen.

De gevorderde vergoeding wegens onregelmatige opzegging zal worden toegewezen, omdat is opgezegd tegen een eerdere dag dan die tussen partijen geldt. De vergoeding is gelijk aan het bedrag van het loon over de opzegtermijn. De opzegtermijn is vier maanden, zodat deze vergoeding over de periode 21 september 2021 tot en met januari 2022
€ 13.982,56 bruto bedraagt, op welk bedrag [verzoeker] ook aanspraak heeft gemaakt en waartegen door Marant geen verweer is gevoerd. De gevorderde wettelijke rente over deze vergoeding wordt toegewezen, te rekenen vanaf de dag waarop de arbeidsovereenkomst is geëindigd, dus vanaf 21 september 2021.

Het verzoek om Marant te veroordelen tot betaling van een transitievergoeding wordt eveneens toegewezen. De kantonrechter heeft hiervoor geoordeeld dat het ontslag op staande voet niet terecht is gegeven, omdat daarvoor geen dringende reden aanwezig was. Een dringende reden valt niet zonder meer samen met ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van een werknemer. Maar bij gebreke van een dringende reden en gelet op de hiervoor vastgestelde feiten en omstandigheden is er geen grond om te oordelen dat het eindigen van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van [verzoeker] . Dat betekent dat Marant de transitievergoeding verschuldigd is en zal worden veroordeeld tot betaling van die vergoeding tot een bedrag van € 18.606,74 bruto. Tegen de hoogte van de transitievergoeding heeft Marant immers geen verweer gevoerd. De gevorderde wettelijke rente over de transitievergoeding zal worden toegewezen, te rekenen vanaf een maand na de dag waarop de arbeidsovereenkomst is geëindigd, dus vanaf 22 oktober 2021.

Omdat hiervoor is geoordeeld dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig is, moet het verzoek van [verzoeker] om toekenning van een billijke vergoeding worden toegewezen. Daarbij wordt opgemerkt dat het geven van een ongeldig ontslag op staande voet als ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever moet worden aangemerkt.7

Voor het vaststellen van de hoogte van de toe te kennen billijke vergoeding zijn in de rechtspraak uitgangspunten geformuleerd.8 De kantonrechter moet bij het bepalen van de billijke vergoeding rekening houden met alle (uitzonderlijke) omstandigheden van het geval en die vergoeding moet daarbij aansluiten. Het gaat er uiteindelijk om dat de werknemer wordt gecompenseerd voor het ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. Ook met de gevolgen van het ontslag kan rekening worden gehouden, voor zover die gevolgen zijn toe te rekenen aan het verwijt dat de werkgever kan worden gemaakt. De billijke vergoeding heeft geen bestraffend doel, maar met de billijke vergoeding kan ook worden tegengegaan dat werkgevers ervoor kiezen een arbeidsovereenkomst op ernstig verwijtbare wijze te laten eindigen.

De kantonrechter gaat bij het bepalen van de hoogte van de billijke vergoeding in de eerste plaats uit van een te verwachten inkomensschade van [verzoeker] over een periode van zes maanden na het incident op 21 september 2021. Daarbij wordt in aanmerking genomen dat de arbeidsovereenkomst naar verwachting nog ongeveer een half jaar zou hebben voortgeduurd, indien Marant in plaats van een ontslag op staande voet ervoor had gekozen een ontbindingsprocedure te starten. De kantonrechter is van oordeel dat het ontbindingsverzoek, gelet op wat Marant naar voren heeft gebracht, hoogstwaarschijnlijk zou zijn toegewezen. Marant heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat [verzoeker] , ondanks de officiële schriftelijke waarschuwingen, zich niet hield aan de regels bij of tijdens ziekte, dat hij nog steeds te laat kwam waardoor Marant planningen moest aanpassen en wat leidde tot toenemende spanningen in de arbeidsrelatie en ontevredenheid over [verzoeker] . Rekening houdend met de duur dat de arbeidsovereenkomst nog zou hebben voortgeduurd en dat aan [verzoeker] een vergoeding wegens onregelmatige opzegging van vier maanden zal worden toegekend, is de inkomensschade van [verzoeker] twee maanden.

Het voorgaande brengt mee dat de billijke vergoeding zal worden vastgesteld op
€ 6.500,00 bruto. Voor een verdere verhoging van de billijke vergoeding ziet de kantonrechter geen aanleiding. Dat [verzoeker] pensioenschade heeft over de periode dat de arbeidsovereenkomst nog had geduurd, heeft hij onvoldoende onderbouwd. Voor een vermindering van de billijke vergoeding met de transitievergoeding ziet de kantonrechter ook geen aanleiding, vanwege de aard en ernst van het verwijtbaar handelen of nalaten van Marant en vanwege het feit dat kan worden aangenomen dat [verzoeker] de transitievergoeding nodig heeft en zal moeten gebruiken voor het vinden en verkrijgen van een andere baan. Marant wordt dus veroordeeld tot betaling van een billijke vergoeding van € 6.500,00 bruto, vermeerderd met de verzochte wettelijke rente met ingang van de datum van deze beschikking.

Volgens [verzoeker] heeft hij gedurende zijn ziekte van 1 april 2020 tot en met 28 februari 2021 ten onrechte niet zijn volledige loon ontvangen. In deze procedure verzoekt hij daarom om betaling van achterstallig loon. In de eerste plaats legt [verzoeker] aan dit verzoek ten grondslag dat sprake is van willekeur en dat hij erop mocht vertrouwen dat hij recht heeft op 100 % loonbetaling bij ziekte. Andere werknemers kregen wel 100 % loondoorbetaling bij ziekte en de eerste twee maanden ontving ook [verzoeker] zijn volledige loon. Hoewel de bepaling in de arbeidsovereenkomst Marant een zekere mate van vrijheid geeft vanaf twee maanden ziekte per geval het volledige loon door te betalen, is van willekeur niet gebleken. Marant heeft tijdens de zitting verklaard dat alle werknemers na twee maanden 70 % van het loon ontvangen. [verzoeker] heeft daar tegenin gebracht dat hem een werknemer bekend is die 100 % van het loon heeft ontvangen, maar hij heeft dit niet met stukken onderbouwd. Verder sluit de volledige loondoorbetaling tijdens de eerste twee maanden van zijn arbeidsongeschiktheid juist aan bij de bepaling in de arbeidsovereenkomst en kan dit dan ook geen gerechtvaardigd vertrouwen opleveren. De primaire grondslag van dit verzoek slaagt dan ook niet.

In de tweede plaats heeft [verzoeker] als grondslag aangevoerd dat hij valt onder de algemeen verbindend verklaarde CAO klein metaal op grond waarvan hij tijdens de eerste zes maanden ziekte recht heeft op 100 % van het loon en de volgende 18 maanden 90 %. Marant heeft gemotiveerd weersproken dat deze CAO op de functie van [verzoeker] van toepassing is. Volgens Marant zijn de werkzaamheden binnen het bedrijf zeer divers en daarom niet in te delen in een specifieke bedrijfstak, zoals blijkt uit een onderzoek van de Rabobank in 2017. De uitkomst van dit onderzoek heeft ertoe geleid dat Marant niet verplicht is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds. [verzoeker] heeft erkend dat zijn werk zeer divers is. Zijn functie bestaat uit verschillende werkzaamheden, zowel op locatie als bij Marant. Dit maakt dat niet zonder meer kan worden gezegd dat zijn functie (grotendeels) het be- en/of verwerken van metaal inhoudt. [verzoeker] heeft, gelet op de betwisting, onvoldoende onderbouwd dat hij onder de werkingssfeer van de CAO klein metaal valt. Ook op deze grondslag slaagt het verzoek tot betaling van achterstallig loon daarom niet. Dit betekent dat ook de verzochte wettelijke verhoging voor afwijzing gereed ligt.

De door [verzoeker] verzochte verklaring voor recht dat Marant geen rechten kan ontlenen aan het concurrentie- en relatiebeding omdat sprake is van ernstig verwijtbaar handelen van Marant zal ook worden toegewezen. Op grond van de wet kan de werkgever aan een beding tussen de werkgever en de werknemer waarbij deze laatste wordt beperkt in zijn bevoegdheid om na het einde van de overeenkomst op zekere wijze werkzaam te zijn geen rechten ontlenen, indien het eindigen of niet voortzetten van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever.9 Zoals hiervoor al is geoordeeld, is het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig en brengt dit mee dat Marant ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. Daaruit volgt ook dat het eindigen van de arbeidsovereenkomst, door het ongeldige ontslag op staande voet, het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van Marant.

De proceskosten komen voor rekening van Marant, omdat sprake is van (ernstig) verwijtbaar handelen of nalaten van Marant. De wettelijke rente over de proceskosten is toewijsbaar vanaf veertien dagen na betekening van de beschikking.

Het verzoek van Marant om [verzoeker] te veroordelen tot betaling van een gefixeerde schadevergoeding zal worden afgewezen, omdat hiervoor is geoordeeld dat [verzoeker] Marant geen dringende reden heeft gegeven de arbeidsovereenkomst onverwijld op te zeggen.

De proceskosten komen voor rekening van Marant, omdat zij ongelijk krijgt. Vanwege de nauwe samenhang met het verzoek en omdat niet is gebleken van proceskosten die zijn gemaakt voor dit tegenverzoek, worden de proceskosten vastgesteld op nihil.