Uitspraken

1.1

Eiser is sinds 2005 werkzaam als politieambtenaar. Hij was werkzaam als wijkagent in [plaats 1] en is per 3 november 2018 (naar aanleiding van zijn sollicitatie) verplaatst naar de eenheid [plaats 2] , district [gebied 1] , basisteam [teamnaam 1] . Vanaf april 2019 heeft eiser het taakaccent jeugd. In november 2019 is eiser bewust beloond vanwege de verbinding die hij met de jeugd in de wijk heeft weten te maken.

1.2

[naam 8] (inspecteur van politie basisteam [teamnaam 1] ) rapporteert op 21 december 2020 over een aantal voorvallen die vanaf het eerste kwartaal 2020 hebben plaatsgevonden en waarin eiser een rol speelt. Onder andere de volgende voorvallen, hierna samengevat weergegeven, worden daarin vermeld:

1.3

Een opmerking van het IPGA (integrale persoonsgerichte aanpak) team [teamnaam 3] ( [teamnaam 3] ) is dat eiser zich te veel met hun subjecten ( [lijst 2] ) bezighield zonder daar van tevoren afspraken over te maken. Dit komt onder meer tot uiting in een mail van 14 februari 2020 aan eiser, waarin een IPGA-teamlid aangeeft niet blij te zijn met een interventie van eiser. In maart 2020 zoekt eiser contact met een regiehouder (hulpverlener) van een subject van [teamnaam 3] , zonder dat [teamnaam 3] daarvan op de hoogte is. Het verwijt aan eiser is dat hij met zijn handelen IPGA en/of de wijkagent passeert en dat hij zijn eigen koers lijkt te varen.

1.4

Op 13 maart 2020 wordt eiser gebeld door hem bekende jongeren. Ze hebben een hotelkamer geboekt in het hotel. De jongeren zijn [lijst 1] -jongeren. In het hotel ontstaat ruzie en er worden vernielingen aangericht. Het hotel belt de politie en er wordt een eenheid (vanuit [district 1] , waar het hotel onder valt) gestuurd. Eiser gaat er ook heen, met een collega. Ter plaatse neemt eiser het over van de plaatselijke eenheid en bemiddelt tussen het hotel en de jongeren en muteert dit. Naar aanleiding van het verzoek van collega’s van IPGA (gebleken was dat bij het hotel ingecheckt was met een ID-kaart van iemand die niet aanwezig was en identiteitsfraude wordt vermoed) om een proces-verbaal van bevindingen op te maken, antwoordt hij dat hij dat liever niet doet, omdat hij wil voorkomen dat hij in de rechtbank tegenover een jongere komt te staan waarmee hij een goede band heeft. Pas na druk van de teamchef gaat eiser over tot het opmaken van een proces-verbaal.

1.5

Eiser herkent de verdachte van camerabeelden en gaat naar de districtsrecherche. Eiser stelt voor het met een STOP-gesprek op te lossen (dus niet strafrechtelijk). Hij krijgt het dossier mee. De volgende dag gaat hij naar de verdachte toe, deze bekent en ze maken afspraken. Een collega van [district 2] mailt eiser hierna en spreekt zijn verbazing erover uit dat eiser al handelt nog voordat zij hebben kunnen reageren op zijn mails waarin hij de samenwerking zoekt. Er vindt vervolgens een gesprek plaats tussen eiser en twee collega’s van [district 2] . Daarin wordt hem opgedragen het dossier over te dragen aan [district 2] , omdat zij zelf hun afwegingen willen maken. Eiser heeft daarna contact met de Officier van Justitie, eerst over een andere zaak, maar daarna ook over deze straatroof. De handelwijze van eiser roept irritatie op bij [district 2] . Het dossier wordt pas na inmenging van [naam 10] aan [district 2] overgedragen. [district 2] heeft uiteindelijk de desbetreffende jongeren ontboden op het bureau. Die komen uiteindelijk niet, omdat eiser ze zou hebben geadviseerd niet te gaan.

1.6

Zonder dat de leiding daarvan goed op de hoogte was, is eiser in privétijd gestart met sporten met jongeren (rolmodellen). Daarnaast sport hij privé in [gebied 1] , waar hij soms ook jongeren uit [gebied 1] tegenkomt. Op 30 september 2020 heeft een gesprek plaatsgevonden naar aanleiding hiervan. Eiser wordt er daarbij onder meer op gewezen dat hij nooit expliciet besproken heeft dat hij met jongeren aan het sporten is en dat dit een stelselmatig karakter had of zou krijgen. Ook is hem in dit verband gewezen op de risico’s van rolvermenging en de noodzaak van scheiding werk en privé.

1.7

Op 26 november 2020 wordt het FLEX-team ingezet voor een bromfiets- / scootercontrole. Een jongere stopte niet maar ging er vandoor. De jongere werd vervolgens gedwongen te stoppen waarbij hij een aanrijding veroorzaakte. Hij wilde zich niet bekend maken en verzette zich tegen aanhouding. Andere hem bekende jongeren gingen zich ermee bemoeien. Eiser werd vrijwel direct daarna benaderd door de jongeren. Ze stuurden hem ook filmpjes door. Eiser heeft daarop contact gezocht met de operationeel coördinator (OPCO) en ook zijn ongenoegen geuit. Vervolgens heeft eiser (via verschillende wegen) geprobeerd de scooter aan de jongere te laten teruggeven.

1.8

1.9

Op 22 april 2020 vindt een gesprek plaats tussen eiser, [naam 2] (teamchef) en [naam 3] (Operationeel specialist A). Bij de start van het gesprek heeft [naam 2] eiser verteld dat de leiding het fundament onder zijn functioneren ziet verdwijnen en dat de leiding te druk bezig is om het fundament/draagvlak te voorzien van nieuwe bewapening. In het vervolg van het gesprek wordt getracht eiser tot zelfreflectie aan te zetten. Aan het eind van het gesprek wordt aan eiser meegedeeld dat er nog geen uitsluitsel gegeven kan worden over zijn toekomstige rol binnen het team omdat dat mede afhankelijk zal zijn van de zelfreflectie die eiser in een volgend gesprek laat zien. In het gespreksverslag staan een aantal concrete vragen geformuleerd waarmee eiser aan de slag zou moeten gaan, onder meer met betrekking tot het verbeteren van de arbeidsrelatie met de collega’s van IPGA en [district 2] , hoe hij de zaak straatroof gaat afhandelen en hoe hij interne polarisatie gaat voorkomen.

1.10

Op 30 april 2020 vindt een vervolggesprek plaats. In het gespreksverslag staat dat [naam 2] start met het schetsen van het probleem en de zorg die bestaat over het functioneren van eiser. Daarbij wordt de verstoorde samenwerking en verstoorde arbeidsrelatie met collega’s van [district 2] en IPGA aangehaald. Ook wordt, naar aanleiding van een aantal voorbeelden waarin het handelen van eiser niet leidt tot het opmaken van een proces-verbaal waar dat wel wordt verwacht, de zorg uitgesproken over de relatie van eiser met de jeugd. Eiser lijkt te veel rollen te willen vervullen, namelijk van broer, jongerenwerker, vertrouwenspersoon, CIE-medewerker en wijkagent. Benadrukt wordt dat eiser bovenal de rol van politieman zal moeten vervullen en dat er dus nooit discussie zou moeten kunnen ontstaan over wat hij relateert in een proces-verbaal.

1.11

Op 14 mei 2020 vindt opnieuw een gesprek met eiser plaats, waarbij zijn belangenbehartiger aanwezig was. In het gespreksverslag is onder meer vermeld dat de nog te ontwikkelen competenties aan de orde zijn geweest. Het gaat daarbij om samenwerken, sociale vaardigheden, organisatiebewustzijn en coachbaar/zelfreflectie. Er wordt een coachingstraject afgesproken, waarin reflectie tot uitdrukking zal moeten komen. Operationeel expert [naam 4] zal eiser coachen.

1.12

Eiser heeft naar aanleiding van de gespreksverslagen opmerkingen gemaakt en aanvullingen gegeven. Eiser geeft daarin blijk van een andere visie op de gebeurtenissen en op zijn functioneren. Eiser heeft de gespreksverslagen niet getekend, ook niet voor gezien.

1.13

[naam 4] concludeert in zijn verslag van de coaching van 16 december 2020 dat hij ervan overtuigd is geraakt dat eiser zijn manier van werken niet zal en kan aanpassen en dat de genoemde verbeterpunten / competenties niet voldoende zullen verbeteren.

1.14

2. Op 15 januari 2021 heeft de (toenmalig) teamchef eiser meegedeeld dat hem met ingang van 15 januari 2021 buitengewoon verlof in het belang van de dienst wordt verleend. In de schriftelijke toelichting in het besluit van 21 januari 2021 is als reden daarvoor vermeld dat er sinds maart 2020 verscheidene malen met eiser gesproken is over zijn houding en gedrag in zijn rol als wijkagent jeugd en de negatieve signalen die daarover van verscheidene partijen (zowel intern als extern) zijn ontvangen. Vermeld is ook dat eiser daarin tot op dat moment geen / onvoldoende verandering heeft weten te brengen, ondanks pogingen vanuit de leiding eiser daarbij te coachen. Dat heeft ertoe geleid dat de werkverhoudingen flink onder druk zijn komen te staan, het draagvlak bij de leidinggevenden weg is en er zorg is over het functioneren van eiser. Een nieuw incident op 14 januari 2021 noopte ertoe, zo staat in het besluit, eiser buitengewoon verlof te verlenen.

3. In het besluit van 21 januari 2021 heeft verweerder eiser aanvullend een ‘spreekverbod’ opgelegd. Verweerder heeft hiertoe besloten nadat in de media berichten zijn verschenen over de rechtspositie van eiser als politieambtenaar in relatie tot district [gebied 1] en waarin vermoedelijke oorzaken van de ontstane situatie worden genoemd. Als reden voor het ‘spreekverbod’ worden vervolgens de interne en externe onrust en de hieruit voortvloeiende negatieve uitstraling op de politieorganisatie en het risico van een rolconflict genoemd.

4. Op 4 februari 2021 heeft verweerder eiser zijn voorgenomen verplaatsingsbesluit gestuurd. Als redenen voor de verplaatsing worden genoemd:

- functioneren: vanaf eind 2019 komen signalen binnen waarbij kritiek wordt geuit op de solistische werkwijze, de moeizame samenwerking, het passeren van gemaakte afspraken/collega’s en het ontstaan van een mogelijk rolconflict in zijn handelen als politieambtenaar en als privépersoon. Deze signalen blijven aanhouden in de loop van 2020 ondanks dat eiser daarop is aangesproken.

5. Eiser heeft zijn zienswijze naar aanleiding van het voorgenomen besluit kenbaar gemaakt. Eiser stelt daarin onder meer dat hij juist goed functioneert in zijn rol als wijkagent jeugd, maar dat anderen het conflict met hem zoeken.

6. Verweerder heeft vervolgens het besluit van 25 februari 2021 genomen.

7. Het bestreden besluit berust, zo staat erin vermeld, op het standpunt dat het dienstbelang de verplaatsing vordert. Eisers houding en gedrag, met name de manier van omgaan van eiser met jeugd die tevens onder de aanpak van andere teams viel, en het ontbreken van zelfreflectie heeft ertoe geleid dat het vertrouwen in eiser is geschonden. De leiding heeft getracht eisers gedrag bij te sturen/te ontwikkelen, maar er is geen verbetering opgetreden. Daardoor is de noodzaak ontstaan eiser te verplaatsen. Deze noodzaak ontstond ook doordat andere teamchefs zich afvroegen of zijn werkwijze gangbaar was binnen het team van eiser. Verder nam eiser onvoldoende afstand van de jongeren in de [buurt] . Verweerder acht het dienstbelang zwaarder wegen dan de persoonlijke belangen van eiser, te meer omdat hem wel de kans wordt geboden terug te keren in de rol van wijkagent.

8.1

Eiser voert aan dat hem ten onrechte verweten wordt dat zijn werkwijze oorzaak is van de conflicten en dat hij geen zelfreflectie heeft laten zien. Eiser werkte volgens het plan dat hij had opgesteld (het groeidocument), de plannen van aanpak van de gemeente, werkwijzen binnen het district en samen met de daarin genoemde interne en externe betrokkenen. Eiser voert verder aan dat hij steeds iedereen in zijn omgeving heeft meegenomen in zijn werkwijze en/of plannen. Tijdens het uitvoeren van zijn opdrachten liep eiser aan tegen een paar collega’s van andere teams (IPGA en FLEX) die het niet eens waren met wat hij deed. Met al de andere teams werkte hij, zo stelt hij, naar tevredenheid van een ieder samen.

8.2

Bij de casus straatroof [district 2] had eiser de contacten met verdachten, justitie en de recherche, maar wilde [district 2] de zaak op hun manier oplossen. Hun aanpak heeft er volgens eiser toe geleid dat de zaak niet is opgelost. Met betrekking tot de casus waarbij eiser, een rechercheur en een collega van IPGA een brommer wilden teruggeven aan een jongere die daarmee gepakt was door het FLEX-team, stelt eiser dat hij werd gesteund door zijn leidinggevende die het zou oplossen, maar dat alles toch bij eiser werd neergelegd. In de casus [locatie] van 14 januari 2021 had eiser de opdracht om met een collega de jeugd in kaart te brengen die daar steeds voor overlast zorgde. Het FLEX-team had, zo zeggen zij, de opdracht om hard op te treden tegen deze jeugd. Terwijl eiser en een collega in gesprek waren en contact maakten, joegen collega’s van het FLEX-team deze jongeren op, sloten ze hen in en gaven hen bekeuringen. Volgens eiser hadden in deze situaties verschillende collega’s, afdelingen en teams allemaal andere doelen, belangen en opdrachten. Eiser is van mening dat het probleem zit bij de teamleiding en de districtsleiding die daar iets heeft laten liggen en niet bij hem.

8.3

8.4

Eiser voert verder aan dat hem niet duidelijk is over welke acties het gaat waar verweerder schrijft dat de leiding te veel en te vaak werd verrast door acties van eiser en dat die vervolgens gerepareerd moesten worden door anderen.

8.5

Dat omgang met de jeugd een ontwikkelpunt was, wordt volgens eiser eerst in de beslissing op bezwaar gezegd, daarvoor was dit nooit een probleem en werd dit juist gekoesterd.

8.6

Het verwijt dat eiser geen zelfreflectie toont en anderen niet meeneemt, staat haaks op de bijna vijftig reacties van collega’s en ketenpartners die het tegenovergestelde ervaren. Eiser organiseerde (integrale) wijkoverstijgende acties en werd door de teamleiding als voorbeeld genoemd als het ging om gezamenlijke groepsaanpak en het nieuwe wijkagenten werken.

8.7

8.8

8.9

Met betrekking tot de verplaatsing voert eiser aan dat hij het er niet mee eens is dat opeens in de beslissing op bezwaar wordt gesteld dat hij definitief is verplaatst uit [gebied 1] , omdat dit beter voor hem zou zijn. Volgens eiser is het wel beter voor het handjevol collega’s en een aantal leidinggevenden die iets tegen hem hebben en hun best hebben gedaan hem weg te krijgen uit [gebied 1] . Inmiddels zijn diverse van deze collega’s en leidinggevenden weggegaan, verplaatst of bekleden zij elders een andere functie. Volgens eiser gaat het in het primaire besluit om een tijdelijke verplaatsing en had dit moeten worden gehandhaafd.

8.10

Eiser zet verder vraagtekens bij de afweging die door verweerder is gemaakt; zijn belangen als veiligheid, verbinding, preventie, repressie, strafrechtelijk optreden, informatie delen, ondergeschikt aan die paar collega’s die niet met de werkwijze van eiser of met hem kunnen omgaan? Eiser verwijt verweerder dat die vergeet wat dit alles met eiser doet, zowel privé als op het werk. Eiser wordt dagelijks geconfronteerd met dit wanbeleid vanuit de leiding en de fouten die gemaakt zijn. Eiser wordt herkend op straat en hij ondervindt psychische en lichamelijke problemen door de wijze waarop hij behandeld wordt.

9.1

9.2

Volgens verweerder werd de boventoon van het functioneren van eiser in 2020 gevormd door de kritiekpunten die op zijn functioneren werden geuit. Verweerder verwijst voor de aard en omvang van de kritiekpunten naar het uitgebreide rapport van 21 december 2020 van [naam 10] . In dit rapport worden, onder andere door diverse collega’s, ervaringen beschreven en voorbeelden gegeven waar als rode draad de beschreven kritiekpunten doorheen lopen. De verscheidene signalen komen niet alleen van verschillende teams maar ook via bijvoorbeeld het stadsdeel en vanuit de jeugd van [gebied 1] zelf. Het rapport behelst concrete voorbeelden van botsingen van belangen. Vanaf begin 2020 zijn gesprekken met eiser gevoerd, aanvankelijk informeel maar later kregen deze gesprekken een meer formele vorm, nadat verbetering uitbleef. Rode draad in het dossier is volgens verweerder dat eiser te veel zijn eigen koers vaart en onvoldoende oog heeft voor dienstbelangen waardoor conflicten ontstaan, dat hij voor de oorzaak naar anderen wijst en dat hij onvoldoende reflectie toont omtrent zijn werkwijze als wijkagent jeugd en zijn eigen aandeel hierin. Volgens verweerder is het niet mis gelopen in het proces van de groepsaanpak – dat is een landelijke werkwijze en sloot aan bij de ambitie van het team – maar is het mis gelopen door het gebrek aan vertrouwen in het optreden en de uitvoering binnen deze groepsaanpak van eiser.

9.3

Verweerder is verder van mening dat eiser voldoende gewaarschuwd is. Aanvankelijk is per voorval getracht om eiser te coachen, bij te sturen indien dat noodzakelijk werd geacht. Nadat dit onvoldoende effect had, heeft de teamchef hem op 18 maart 2020 een indringende mail gestuurd, waarbij eiser is aangesproken op zijn houding en gedrag en een proeftijd van een half jaar heeft gekregen. Na deze e-mail zijn drie gesprekken gevoerd, op 22 en 30 april en 14 mei 2020 en is een coachingstraject gestart. Het doel was eiser aan te zetten tot zelfreflectie en ontwikkeling. Eiser blijft echter oorzaken bij anderen zoeken en is niet of nauwelijks in staat tot zelfreflectie of aanpassingsvermogen, aldus verweerder.

9.4

Eiser is aangesproken op zijn solistische werkwijze, maar hij paste zijn gedrag niet aan. Dit heeft erin geresulteerd dat het draagvlak onder de collega’s en externen voor zijn werkwijze afnam en de leiding uiteindelijk heeft uitgesproken dat zij geen vertrouwen meer had in eiser.

9.5

Met betrekking tot de te repareren acties van eiser wijst verweerder naar de voorbeelden in het dossier, en met name op het rapport van [naam 10] , waarin te lezen is welke interventies bij herhaling hebben moeten plaatsvinden. Door de werkwijze van eiser kwamen de belangen van collega’s in het gedrang. Zij dienden vanuit de politietaak jongeren aan te pakken, iets wat eiser in bepaalde situaties tegenhield door zijn werkwijze. Eiser raakte de balans kwijt tussen zijn rol als politieambtenaar en hulpverlener voor de jeugd, waardoor zijn positie voor de jeugd maar ook voor partners en collega’s onduidelijk werd. Het spreekt voor zich dat verweerder heeft ingegrepen voordat de gehele situatie zou escaleren. Het gaat volgens verweerder om een opeenstapeling van gebeurtenissen die maken dat eiser niet langer te handhaven is in district [gebied 1] omdat men het vertrouwen in eiser is verloren.

9.6

Met betrekking tot het contact met de jeugd wijst verweerder erop dat vanaf het begin is gezegd dat hij moest oppassen met de rol die hij aannam. Hij is en blijft politieambtenaar, maar nam steeds meer de rol van hulpverlener of belangenbehartiger op zich.

9.7

Omdat eiser aan zijn coach duidelijk heeft laten weten dat hij zich niet wilde aanpassen en dat men moest wennen aan hem, achtte verweerder een mediationtraject niet haalbaar en onvoldoende passend bij het probleem. Aanspreken en begeleiden is wel passend.

9.8

Met betrekking tot het ‘spreekverbod’ stelt verweerder dat eiser niet wordt beperkt in zijn vrijheid van meningsuiting. Voor alle politieambtenaren geldt dat geen informatie naar buiten gebracht mag worden die de organisatie kan schaden. Met het spreekverbod heeft verweerder willen voorkomen dat de discussie rondom het functioneren van eiser via de media en/of externen zou gaan lopen. Het spreekverbod zag ook uitsluitend op de feiten en omstandigheden rondom eisers rechtspositie / arbeidsverhouding.

9.9

Voor zover het voor eiser onduidelijk was heeft verweerder in de beslissing op bezwaar expliciet benoemd dat eiser blijvend is verplaatst uit district [gebied 1] . Daar is te veel gebeurd om eiser te laten terugkeren. Gezien de signalen die binnenkwamen en het feit dat de rol van wijkagent jeugd niet teamgebonden is, is er geen vertrouwen meer in terugkeer van eiser in [gebied 1] .

9.10

Volgens verweerder is het belang van de dienst, te weten een werkomgeving bieden waar iedere collega en/of ketenpartner kan werken aan zijn opdracht / doel groter dan het belang van eiser om zijn werkwijze door te drukken ten koste van de opdrachten en/of doelen van anderen.