Uitspraken

[verzoeker] verzoekt om vernietiging van het ontslag op staande voet. Ter beantwoording ligt de vraag voor of het ontslag op staande voet rechtsgeldig is gegeven. Volgens artikel 7:677 lid 1 BW moet een ontslag op staande voet onverwijld worden gegeven, met gelijktijdige mededeling van de dringende reden voor dat ontslag. Naar het oordeel van de kantonrechter ontbreekt een dringende reden. Daartoe overweegt zij als volgt.

Als dringende reden in de zin van artikel 7:677 lid 1 BW worden op grond van het bepaalde in artikel 7:678 lid 1 BW beschouwd zodanige daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer, die ten gevolge hebben dat van de werkgever redelijkerwijs niet verlangd kan worden de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Bij de beoordeling van de vraag of van een dringende reden sprake is, moeten alle omstandigheden van het geval, in onderling verband en samenhang, in aanmerking worden genomen. Daarbij behoren in de eerste plaats te worden betrokken de aard en ernst van hetgeen de werkgever als dringende reden aanmerkt, en verder onder meer de aard en duur van de dienstbetrekking, de wijze waarop de werknemer deze heeft vervuld, alsmede de persoonlijke omstandigheden van de werknemer, zoals de leeftijd en de gevolgen die een ontslag op staande voet zou hebben.

De in de ontslagbrief van 30 januari 2023 door Profoto opgesomde elf redenen (zie onder 2.22) vormen volgens Profoto ieder voor zich, dan wel in onderlinge samenhang een dringende reden voor ontslag op staande voet. De kantonrechter volgt Profoto daarin niet en overweegt daartoe als volgt.

Tussen partijen bestaat discussie over de vraag of Profoto ervan op de hoogte was dat [verzoeker] in de periode tussen zijn goedgekeurde vakanties in december 2022 en januari 2023 op afstand vanuit Iran zou werken. In geschil is ook of [verzoeker] daarvoor toestemming van Profoto nodig had.

Profoto heeft op de mondelinge behandeling onweersproken verklaard dat er onder de developers binnen het bedrijf een ongeschreven regel bestaat dat zij maximaal een maand per jaar vanuit het buitenland mogen werken, omdat hun werkzaamheden dit toelaten. De kantonrechter oordeelt dat ook al zou Profoto deze vrijheid aan haar werknemers hebben gegeven, dan nog van werknemers verwacht mag worden dat zij Profoto er tenminste van op de hoogte stelt als vanuit het buitenland zal worden gewerkt. Vrijheid brengt ook verantwoordelijkheid met zich mee. Van een dergelijke mededeling van de zijde van [verzoeker] met betrekking tot het werken op afstand vanuit Iran tussen de twee goedgekeurde vakantieperiodes door, is niet gebleken. Profoto is pas op 14 december 2022 op de hoogte geraakt van het vertrek van [verzoeker] naar Iran en zijn plan om vanuit daar op afstand te gaan werken. [verzoeker] is hiermee naar het oordeel van de kantonrechter niet zorgvuldig omgegaan met de vrijheid die hij van Profoto kreeg. Dat [verzoeker] in voorgaande jaren ook vanuit het buitenland heeft gewerkt (Mexico en Iran) staat niet ter discussie, maar maakt het voorgaande niet anders. Een werknemer die voor langere tijd naar het buitenland gaat (mede) om vanuit daar te werken, hoort vanuit het oogpunt van goed werknemerschap met zijn leidinggevende te overleggen voordat hij vertrekt.

[verzoeker] heeft verder, zonder dit aan Profoto te melden, de camera meegenomen naar Iran. Alhoewel de kantonrechter het voldoende aannemelijk vindt dat [verzoeker] de camera met de juiste intenties mee had genomen, namelijk om daar (eventueel) nog werkzaamheden mee te verrichten, valt het hem wel te verwijten dat hij heeft nagelaten Profoto te informeren dat hij voornemens was de camera mee te nemen. Dat het binnen Profoto gebruikelijk is dat werknemers apparatuur buiten kantoor meenemen, zoals [verzoeker] stelt, doet daaraan niet af. Ten eerste omdat er, zoals Profoto terecht aanvoert, een wezenlijk verschil bestaat tussen het vanuit huis op afstand werken met apparatuur (van een klant) van de werkgever en het (voor langere tijd) meenemen van dergelijke apparatuur naar het (verre) buitenland. Ten tweede, omdat de geboden vrijheid ten aanzien van het werken op afstand met apparatuur van (een klant van) de werkgever de verantwoordelijkheid met zich brengt dat dit tenminste wordt overlegd.

Daarbij komt dat [verzoeker] , ondanks de vele verzoeken van Profoto, er niet voor heeft gezorgd dat de camera tijdig terug was bij Profoto. Dit terwijl Profoto medio december 2022 al aan [verzoeker] had meegedeeld dat zij de camera dringend nodig had voor een evenement. Uit de overgelegde e-mailcorrespondentie blijkt dat [verzoeker] heeft geprobeerd om de camera te retourneren, maar dat dit niet is gelukt. De kantonrechter is verder met Profoto van oordeel dat het geen onredelijke instructie van Profoto is geweest om [verzoeker] te verzoeken de camera persoonlijk te komen inleveren op kantoor. Het verzoek van Profoto viel niet in de periode waarin [verzoeker] vakantie had én Profoto had aangeboden om het vliegticket van [verzoeker] te betalen. Daar staat echter tegenover dat de kantonrechter het - gelet op de persoonlijke omstandigheden van het geval - ook niet onredelijk vindt dat [verzoeker] niet aan het verzoek van Profoto heeft voldaan. Mede omdat [verzoeker] stelt dat hij (ook) tussen zijn vakanties door in Iran moest blijven in verband met tandheelkundige behandelingen. Alhoewel [verzoeker] dit niet expliciet heeft onderbouwd met stukken, heeft hij al op 14 december 2022 aan Profoto meegedeeld dat hij (mede) om medische redenen naar Iran was gegaan.

De kantonrechter vindt dat [verzoeker] zich met de hiervoor besproken gedragingen onfatsoenlijk jegens Profoto heeft gedragen, maar is van oordeel dat dit geen dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert.

Vast staat dat [verzoeker] op 30 januari 2023 niet op het kantoor van Profoto was en ook niet op de meeting is verschenen. Uit het feitenrelaas blijkt echter dat [verzoeker] de uitnodiging voor dit gesprek op 12 januari 2023 heeft ontvangen, maar (uiteindelijk) heeft afgewezen omdat hij op 30 januari 2023 nog niet terug in Nederland zou zijn. Vervolgens is [verzoeker] na 16 januari 2023 nog meerdere keren gewezen op de meeting van 30 januari 2023 en is aan hem meegedeeld dat als hij dan niet verschijnt, hij op staande voet zal worden ontslagen. Deze berichten zijn echter naar [verzoeker] verstuurd tijdens zijn vakantie. Het feit dat hij op 30 januari 2023 niet op de meeting is verschenen, valt hem in die zin dan ook niet aan te rekenen. Een werknemer die op vakantie is hoeft immers niet tijdens zijn vakantie zijn e-mail in de gaten te houden. Ook niet in een geval als het onderhavige, waarin er van alles speelt tussen werknemer en werkgever. Wat [verzoeker] echter wel valt te verwijten is dat hij zijn vakantie zonder toestemming van Profoto (tenminste met een aantal dagen) heeft verlengd en/of zonder toestemming van Profoto heeft besloten om kennelijk vanuit het vliegtuig op afstand te werken. Hiermee heeft [verzoeker] het gezag van Profoto ondermijnd. Dit valt hem aan te rekenen, maar levert – gelet op de omstandigheden van dit geval - naar het oordeel van de kantonrechter zowel op zichzelf, als in onderling verband met het voorgaande beschouwd, evenmin een dringende reden voor ontslag op staande voet op. Daarvoor zijn de gedragingen niet ernstig genoeg.

De overige in de ontslagbrief genoemde redenen, te weten het niet verstrekken van (i) voldoende informatie over de arbeidsongeschiktheid in Iran en (ii) bewijs dat [verzoeker] niet voor 30 januari 2023 kon terugkomen, zijn naar het oordeel van de kantonrechter zowel op zichzelf, als in onderling verband beschouwd, niet van zodanige aard dat deze een ontslag op staande voet rechtvaardigen.

De kantonrechter oordeelt dat [verzoeker] zich niet als goed werknemer heeft gedragen. Hij is onzorgvuldig omgegaan met het gezag van Profoto. [verzoeker] is onzorgvuldig omgesprongen met de vrijheden die hij van Profoto in vorige jaren heeft gekregen. Zijn gedrag is onbehoorlijk en onfatsoenlijk, maar niet dermate ernstig dat de aan het ontslag ten grondslag gelegde redenen (ieder voor zich en in onderlinge samenhang) een dringende reden voor een ontslag op staande voet opleveren.

Hoewel dit door Profoto is aangeboden, wordt verder in haar stellingname in deze onvoldoende aanleiding gezien tot nadere bewijslevering.

De conclusie is daarom dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig is. Dit leidt ertoe dat Profoto de arbeidsovereenkomst heeft opgezegd in strijd met artikel 7:671 BW. Het verzoek van [verzoeker] om vernietiging van het ontslag zal dan ook worden toegewezen.

Omdat het ontslag op staande voet wordt vernietigd, duurt de arbeidsovereenkomst voort en heeft [verzoeker] recht op loon. Het verzoek van [verzoeker] tot loonbetaling zal daarom ook worden toegewezen. De gevorderde wettelijke verhoging en de wettelijke rente zullen (vanaf de datum van het opeisbaar worden van de betreffende loonbedragen) ook worden toegewezen, omdat Profoto te laat heeft betaald. De kantonrechter ziet in onderhavig geval reden om de wettelijke verhoging te beperken tot 10%.

Op het verzoek tot wedertewerkstelling zal onder de beoordeling van het tegenverzoek worden ingegaan.

De proceskosten komen voor rekening van Profoto, omdat zij ongelijk krijgt.

De door Profoto verzochte verklaring voor recht dat [verzoeker] schadeplichtig is jegens Profoto, zodat de gefixeerde schadevergoeding verrekend mocht worden met de eindafrekening en er per saldo niks meer verschuldigd is aan [verzoeker] voor wat betreft de eindafrekening, zal worden afgewezen. In het voorgaande is immers geoordeeld dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig is verleend, zodat geen sprake kan zijn van het door [verzoeker] aan Profoto met opzet of schuld geven van een dringende reden om de arbeidsovereenkomst onverwijld op te zeggen.

Omdat hiervoor is geoordeeld dat het ontslag op staande voet zal worden vernietigd, zal het verzoek van Profoto om ontbinding van de arbeidsovereenkomst worden beoordeeld.

Profoto voert primair aan dat de redelijke grond voor ontbinding is gelegen in (ernstig) verwijtbaar handelen door [verzoeker] . Naar het oordeel van de kantonrechter leveren de door Profoto in dat verband naar voren gebrachte feiten en omstandigheden een redelijke grond voor ontbinding op, zoals bedoeld in artikel 7:669 lid 3 sub e BW. Daartoe wordt het volgende overwogen.

Profoto legt aan het ontbindingsverzoek dezelfde feiten ten grondslag als die zij heeft aangevoerd in het kader van het verweer tegen het verzoek tot vernietiging van het ontslag op staande voet. Hiervoor is geoordeeld dat zowel de afzonderlijke gedragingen van [verzoeker] als al deze gedragingen tezamen weliswaar geen dringende reden opleveren voor een ontslag op staande voet, maar naar het oordeel van de kantonrechter zijn die gedragingen tezamen wel zodanig verwijtbaar dat de arbeidsovereenkomst op de e-grond moet worden ontbonden. De kantonrechter licht dat als volgt toe.

Van [verzoeker] had, als redelijk handelend werknemer, mogen worden verwacht dat hij voordat hij naar Iran vertrok (tenminste) aan Profoto zou hebben gemeld dat hij (i) in de periode tussen zijn goedgekeurde vakanties op afstand vanuit Iran zou werken, (ii) de camera had meegenomen naar Iran, (iii) tijdrovende tandheelkundige behandelingen zou ondergaan in de periode dat hij vanuit Iran op afstand zou werken en (iv) mogelijk later dan 30 januari 2023 weer terug zou kunnen zijn op het kantoor van Profoto. Door hierover niet op een fatsoenlijke manier met Profoto te communiceren, heeft hij het naar het oordeel van de kantonrechter zelf in de hand gewerkt dat Profoto vervolgens twijfelde aan de intenties van [verzoeker] met betrekking tot het niet opvolgen van de instructies van Profoto, de door [verzoeker] gestelde arbeidsongeschiktheid en de onmogelijkheid om eerder terug te komen naar Nederland. Al [verzoeker] ’s gedragingen tezamen, die hiervoor onder de zaak van het verzoek reeds uitvoerig zijn besproken, maken dat sprake is van verwijtbaar handelen.

Gezien het voorgaande, luidt de conclusie dat de verzochte ontbinding wordt toegewezen op de e-grond. De hoge drempel van ernstige verwijtbaarheid wordt echter niet gehaald. Het handelen van [verzoeker] kan weliswaar als hoogst onfatsoenlijk en onredelijk worden bestempeld, maar is naar het oordeel van de kantonrechter niet zodanig ernstig verwijtbaar dat dit ertoe zou moeten leiden dat [verzoeker] (onder andere) geen recht meer zou hebben op een transitievergoeding. Het verzoek van Profoto om te bepalen dat [verzoeker] geen recht heeft op de transitievergoeding zal dan ook worden afgewezen.

Het einde van de arbeidsovereenkomst zal worden bepaald op 1 augustus 2023. Dat is de datum waarop de arbeidsovereenkomst bij regelmatige opzegging zou zijn geëindigd, verminderd met de duur van deze procedure, met dien verstande dat een termijn van ten minste een maand resteert (artikel 7:671b lid 8, sub a, BW).

Het verzoek van [verzoeker] tot veroordeling van Profoto om [verzoeker] toe te laten de bedongen werkzaamheden te verrichten zal worden afgewezen, omdat het ontbindingsverzoek wordt toegewezen en het niet opportuun is [verzoeker] werkzaamheden te laten verrichten tussen de datum van de beschikking en de ontbindingsdatum.

De proceskosten komen voor rekening van [verzoeker] , omdat hij grotendeels ongelijk krijgt. Daarbij wordt [verzoeker] ook veroordeeld tot betaling van € 132,00 aan nasalaris, voor zover daadwerkelijk nakosten door Profoto worden gemaakt.

Omdat de overige stellingen van partijen (in zowel het verzoek als het tegenverzoek) niet tot een ander oordeel leiden, behoeven deze geen bespreking.