Uitspraken

1.1.

Eiser heeft de Algerijnse nationaliteit, verblijft ongeveer negentien jaar in Nederland, heeft geen rechtmatig verblijf en is ongewenst verklaard.

1.2.

2.1.

In het bestreden besluit heeft verweerder het primaire besluit in stand gelaten. Daarbij heeft verweerder herhaald dat eiser zich kan melden bij een VBL of zich kan wenden tot de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. Voorts heeft verweerder opgemerkt dat, indien mocht blijken dat eiser om medische redenen meer nodig heeft dan een sobere bed-, bad- en brood-opvang, wellicht verblijf in een psychiatrische inrichting gerealiseerd kan worden. Ten slotte heeft verweerder meegedeeld dat op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) een niet rechtmatig in Nederland verblijvende vreemdeling formeel niet in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening en dat eiser om die reden geen recht heeft op een dergelijke voorziening.

3. Eiser voert in beroep - onder meer en voor zover hier van belang - aan dat opvang in een VBL geen optie is, omdat hij niet uitzetbaar is. Voorts wijst eiser op de uitspraak van de voorzieningenrechter van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) van 17 december 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:4179, en die van de rechtbank Amsterdam van 8 mei 2015, ECLI:NL:RBAMS:2015:2651, waaruit volgens eiser blijkt dat ook meerderjarige vreemdelingen zonder geldige verblijfsstatus een onvoorwaardelijk recht hebben op toegang tot onderdak, voedsel en kleding om te voorkomen dat deze personen hun basale levensbehoeften worden onthouden. Ten slotte stelt eiser dat het niet bieden van opvang in strijd is met artikel 8 van het (Europees) Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM), het Europees Sociaal Handvest (ESH) en de geldende jurisprudentie.

4. Verweerder heeft in het verweerschrift - onder meer en voor zover hier van belang - naar voren gebracht dat voor opvang op basis van de Wmo enkel ruimte bestaat in geval er geen andere voorziening voorhanden is. Daarmee is de Wmo een vangnetvoorziening, aldus verweerder.

5. Op 1 januari 2015 is de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) in werking getreden en is de Wmo ingetrokken. Ingevolge het overgangsrecht, geregeld in artikel 8.9, tweede lid, van de Wmo 2015, blijft het recht zoals dat gold vóór het tijdstip van inwerkingtreding van de Wmo 2015 van toepassing ten aanzien van besluiten genomen op grond van de Wmo.

5.1.

De Wmo 2015 is voor een deel al in werking getreden op 19 juli 2014. Dit geldt onder meer voor de bepalingen inzake procedures rond het onderzoek naar de behoefte aan maatschappelijke ondersteuning, zoals opgenomen in paragraaf 3 van de Wmo 2015. Dit betekent dat het onderzoek in het kader van de maatwerkvoorziening voor 1 januari 2015 kan plaatsvinden, maar dat dit uitsluitend betrekking kan hebben op voorzieningen waarvan de ingangsdatum op of na 1 januari 2015 ligt.

5.2.

In dit geval dateert de aanvraag van na 19 juli 2014 en zijn het primaire besluit en het bestreden besluit na 1 januari 2015 genomen, zodat de rechtbank met toepassing van de Wmo 2015 zal beslissen.

6.1.

Ingevolge artikel 2.3.2, vierde lid, aanhef en onder a en b, van de Wmo 2015 onderzoekt het college onder meer de behoeften, persoonskenmerken en de voorkeuren van de cliënt, alsmede de mogelijkheden om op eigen kracht of met gebruikelijke hulp zijn zelfredzaamheid of zijn participatie te verbeteren of te voorzien in zijn behoefte aan beschermd wonen of opvang.

7.1.

De rechtbank stelt vervolgens vast dat verweerder, gelet op de inhoud van het primaire besluit en het bestreden besluit, het verzoek van 30 oktober 2014 niet heeft behandeld als een verzoek om op grond van de Wmo 2015 een maatwerkvoorziening toe te kennen. Ter zitting is dit namens verweerder desgevraagd bevestigd. De gemachtigden van verweerder hebben in dit verband uiteengezet dat de Wmo 2015 een vangnetregeling is en dat er in de ogen van verweerder sprake is van een voorliggende voorziening in de vorm van opvang via het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COa).

7.2.

De rechtbank stelt voorts vast dat de Wmo 2015 - anders dan de Wmo - het begrip ‘voorliggende voorziening’ niet kent. Daar waar in artikel 2 van de Wmo was geregeld dat geen aanspraak op maatschappelijke ondersteuning kon worden gemaakt, voor zover er een voorziening op grond van een andere wettelijke bepaling bestond, is een dergelijke bepaling niet opgenomen in de Wmo 2015.

7.3.

Hiermee geconfronteerd hebben de gemachtigden van verweerder ter zitting opgemerkt dat dit weliswaar zo is, maar dat impliciet in de Wmo 2015 moet worden gelezen dat geen recht op een maatwerkvoorziening bestaat, indien er een andere (Rijks)voorziening voorhanden is.

7.4.

De rechtbank volgt dit standpunt niet. Nog daargelaten de vraag of het begrip ‘voorliggende voorziening’ - impliciet - in de Wmo 2015 kan worden gelezen, is het aan verweerder om een aanvraag om een voorziening te beoordelen en deze toe- of af te wijzen onder toepassing van de Wmo 2015. De enkele stelling dat de Wmo 2015 niet van toepassing is, betekent dat verweerder het besluit in dit opzicht niet van een deugdelijke wettelijke grondslag heeft voorzien. Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder het verzoek van 30 oktober 2014 dan ook ten onrechte niet geduid als een verzoek om hem een maatwerkvoorziening toe te kennen. Verweerder had de melding van 30 oktober 2014 moeten onderzoeken volgens het traject dat in paragraaf 3 van de Wmo 2015 is beschreven. Dit heeft verweerder ten onrechte nagelaten.

7.5.

De rechtbank stelt vast dat verweerder in het bestreden besluit, in het licht van het voorgaande lijkt dit ten overvloede, nog heeft geoordeeld dat op grond van de Wmo 2015 een niet rechtmatig in ons land verblijvende vreemdeling formeel niet in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening. De rechtbank overweegt dat verweerders standpunt miskent dat volgens vaste jurisprudentie van de CRvB artikel 8 van het EVRM kan meebrengen dat een vreemdeling die in Nederland geen rechtmatig verblijf heeft als bedoeld in artikel 1.2.2, eerste lid, van de Wmo 2015, toch in aanmerking kan komen voor opvang (zie bijvoorbeeld de uitspraak van 19 april 2010 ECLI:NL:CRVB:2010:BM0956). Mede gelet op hetgeen eiser in bezwaar heeft aangevoerd, heeft verweerder niet mogen volstaan met een verwijzing naar voornoemde wetsbepaling. Het besluit is onvoldoende zorgvuldig voorbereid.

8. Het voorgaande leidt de rechtbank tot de conclusie dat het beroep gegrond is. De rechtbank zal het bestreden besluit vernietigen en verweerder opdragen een nieuw besluit op het bezwaar te nemen, omdat de gebreken van dien aard zijn dat de rechtbank op basis van het besluit en het verhandelde ter zitting niet tot een vorm van finale geschilbeslechting kan komen.

9. Nu het beroep gegrond is, ziet de rechtbank aanleiding te bepalen dat verweerder aan eiser het door hem betaalde griffierecht vergoedt.

10. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 980,-- (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van € 490,-- en wegingsfactor 1).