Uitspraken

1.1.

De stichting heeft een verzoek ingediend om de arbeidsovereenkomst tussen partijen te ontbinden, ingekomen ter griffie op 19 augustus 2016.

1.2.

[verweerder] heeft op 12 september 2016 een verweerschrift ingediend.

1.3.

De stichting heeft bij faxberichten van 21 september 2016 nadere producties ingezonden, waaronder een verklaring van mevrouw [medewerker] (hierna: [medewerker] ), werkzaam in dienst van de stichting als locatie coördinator van de locatie [locatie].

1.4.

Op 22 september 2016 heeft een zitting plaatsgevonden. Namens de stichting zijn verschenen mr. Siesling en [medewerker] , voornoemd, alsmede mevrouw [medewerker 2], regiocoördinator (hierna: [medewerker 2]), [medewerker 3], begeleider van [verweerder] op de locatie [locatie] (hierna: [medewerker 3]) en [medewerker 4], coördinator personeelszaken. Tevens zijn [verweerder] , zijn echtgenote en mr. Achterveld verschenen. Partijen hebben ter zitting hun standpunten (nader) toegelicht. De kantonrechter heeft geweigerd de onder 1.3 genoemde verklaring van [medewerker] als processtuk bij haar beoordeling te betrekken, gelet op de omvang van deze verklaring, het tijdstip van indiening hiervan en het om die redenen daartegen gemaakte bezwaar door [verweerder] .

2.1

De stichting houdt zich bezig met de ondersteuning in het dagelijks leven van mensen met een (verstandelijke) beperking. Binnen de stichting geldt de richtlijn 'Professioneel handelen'. Hierin is onder andere - en voor zover hier van belang - vermeld:

2.2.

[verweerder] , geboren op [geboortedatum], is vanaf 1 juli 2012 werkzaam in dienst van de stichting en werkte, tot aan zijn ziekmelding op 29 januari 2016, als locatie assistent op de locatie [locatie] voor 20 uur per week. Uit hoofde van zijn functie hield [verweerder] zich voornamelijk bezig met huishoudelijke taken en ondersteuning van cliënten in de keuken. Het laatstelijk genoten salaris van [verweerder] bedroeg € 912,79 bruto per maand, nog te vermeerderen met vakantiebijslag en eindejaarsuitkering.

2.3.

Op 27 november 2015 heeft zich tijdens het koken een incident voorgedaan tussen [verweerder] en een cliënte (hierna: A), waarbij lichamelijk, seksueel getint contact tussen hen heeft plaatsgevonden. [verweerder] was op dat moment alleen met A in de keuken. Een collega van [verweerder] , die de keuken binnenkwam, heeft gezien wat er gebeurde en heeft hiervan melding gemaakt bij [medewerker] . [verweerder] is naar aanleiding van voornoemd incident twee maal drie weken op non actief gesteld - voor dit soort incidenten een standaard maatregel bij de stichting vanwege te starten onderzoek - gedurende welke periode intern onderzoek heeft plaatsgevonden naar de gebeurtenissen op de bewuste 27e november 2015. In dit kader zijn onder andere gesprekken met [verweerder] en A gevoerd.

2.4.

Incidenten als het incident op 27 november 2015 waren in het verleden (sinds 2012) vaker voorgekomen. [verweerder] heeft hierover toen met zijn (toenmalige) leidinggevenden gesproken, onder andere in 2012, maart 2013 en in juli 2015. Daarbij is aan de orde gekomen dat [verweerder] zich slachtoffer voelt van seksueel intimiderende gedragingen van A in zijn richting en dat hij hier last van heeft, in de zin dat hij angsten ontwikkelt. Naar aanleiding van de gebeurtenissen tussen [verweerder] en A heeft [verweerder] gevraagd om begeleiding in hoe hij nu verder moet en is in 2013 de afspraak gemaakt dat moet worden voorkomen dat [verweerder] en A alleen op de locatie aanwezig zijn. Desondanks heeft zich op 27 november 2015 het hiervoor onder 2.3. genoemde incident voorgedaan.

2.5.

[verweerder] heeft op 11 januari 2016 met [medewerker] en met [medewerker 2] besproken dat hij zal starten met een traject om - kort gezegd - zijn weerbaarheid te vergroten en dat dit traject zal plaatsvinden op een plek waar hij zich veilig kan voelen (een andere locatie dan de locatie [locatie]). [medewerker] heeft per e-mailbericht van 11 januari 2016 de collega's van [verweerder] op de locatie [locatie] geïnformeerd over het voorgenomen traject en over de beslissing dat [verweerder] niet meer terug zal keren naar de locatie [locatie]. De op non-actiefstelling is vervolgens opgeheven en [verweerder] is vrijgesteld van werk in afwachting van de start van voornoemd traject. Op 18 januari 2016 heeft een vervolggesprek plaatsgevonden over de nadere invulling van het traject.

2.6.

Op 22 januari 2016 heeft [verweerder] in een plaatselijke Jumbo supermarkt een gesprek gehad met een andere cliënte van de locatie [locatie] (hierna aangeduid als het Jumbo-incident), waarbij [verweerder] met deze cliënte informatie heeft gedeeld over de gebeurtenissen tussen hem en A. [medewerker] heeft hiervan kennis gekregen en zij heeft een afspraak gemaakt met [verweerder] voor een gesprek op 1 februari 2015 te [locatie]. [verweerder] heeft zich bij e-mailbericht van 29 januari 2016 ziekgemeld en afgemeld voor het gesprek, waarbij hij heeft aangegeven:

2.7.

De ziekmelding door [verweerder] per 29 januari 2016 is na zijn bezoek aan de bedrijfsarts op 4 februari 2016 alsnog, met terugwerkende kracht, door de stichting geaccepteerd. Het advies van de bedrijfsarts aan de stichting houdt in - voor zover van belang-:

2.8.

[verweerder] is verwezen naar de SGGZ, waar hij onder behandeling is gekomen bij een psychiater.

2.9.

2.10.

Op 8 maart 2016 is het gesprek tussen [medewerker] , [medewerker 2] en [verweerder] hervat, in het bijzijn van een medewerkster van de Arbodienst. Afgesproken is dat eerst de re-integratie van [verweerder] zal worden opgepakt en dat vervolgens zal worden gestart met (wat vanaf dat moment in de verslaglegging wordt aangeduid als) het verbetertraject. In het gespreksverslag van 8 maart 2016 is vermeld dat het feit dat [verweerder] een officiële waarschuwing heeft gekregen voor het delen van vertrouwelijke informatie zal worden meegenomen in het traject. Vervolgens heeft [verweerder] vanaf 24 maart 2016 - met een opbouw van uren - zijn werkzaamheden hervat op de locatie [locatie]. Op 26 april 2016 is hij volledig gere-integreerd.

2.11.

Op 24 mei 2016 heeft wederom een gesprek plaatsgevonden tussen [verweerder] , [medewerker] en [medewerker 2], waarbij ook [medewerker 3] aanwezig was. Bij deze gelegenheid heeft [medewerker] [verweerder] er op aangesproken dat hij heeft gepraat met een collega van de locatie [locatie] over een incident in [plaats] waarbij een achtjarig kind in de omgeving van 'de [naam]' (een andere locatie van de stichting) werd vermist. Dit kind is later uit het water gered door buurtgenoten (hierna: het [naam]-incident). [verweerder] heeft aan zijn collega gevraagd:

2.12.

Vervolgens heeft [medewerker] tijdens het gesprek op 24 mei 2016 aan [verweerder] het verbeterplan uitgereikt, waarin wordt vermeld dat sprake is van een verbetertraject met een looptijd van zes maanden, startende op 24 mei 2016. Als algemeen doel is in dit plan gesteld:

2.13.

Bij brief gedateerd 31 mei 2016 heeft [verweerder] aan [medewerker] geschreven dat hij geen aanleiding ziet om akkoord te gaan met het verbeterplan. [verweerder] schrijft daarin - voor zover van belang -:

2.14.

[verweerder] heeft voornoemde brief van 31 mei 2016 aanvankelijk niet verzonden en hij is gestart met zijn traject. Tijdens een voortgangsgesprek op 21 juni 2016 heeft [verweerder] de brief alsnog aan [medewerker] overhandigd, tezamen met een door hem voor "gezien" ondertekend exemplaar van het verbeterplan. Vervolgens is hij vanaf 22 juni 2016 vrijgesteld van werk met doorbetaling van salaris, met als reden dat hij niet achter zijn verbetertraject staat. Deze vrijstelling van werk duurt tot op heden voort.

3.1.

De stichting verzoekt ingevolge artikel 7:671b lid 1, onderdeel a, van het Burgerlijk Wetboek (BW) de arbeidsovereenkomst met [verweerder] te ontbinden. Aan dit verzoek legt de stichting primair ten grondslag dat sprake is van - kort gezegd - verwijtbaar handelen door [verweerder] als bedoeld in artikel 6:669 lid 3 onder e BW (de e-grond) en subsidiair dat sprake is van ongeschiktheid van [verweerder] tot het verrichten van de bedongen arbeid als bedoeld in artikel 6:669 lid 3 onder d BW (de d-grond). Voor zover de e-grond van toepassing is, ligt herplaatsing volgens de stichting niet in de rede en verzoekt de stichting om ontbinding met onmiddellijke ingang en om te bepalen dat de stichting aan [verweerder] geen vergoeding verschuldigd is, omdat sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van [verweerder] . Ingeval van toepasselijkheid van de d-grond geldt volgens de stichting dat herplaatsing van [verweerder] binnen een redelijke termijn niet meer mogelijk is. Zij verzoekt in dat geval ontbinding met inachtneming van de opzegtermijn zoals bepaald in artikel 7:671b lid 8a BW. Van enig opzegverbod is volgens de stichting geen sprake.

3.2.

Ter onderbouwing van haar verzoek heeft de stichting het volgende - kort samengevat en zakelijk weergegeven - naar voren gebracht. Er is sprake van (ernstig) verwijtbaar handelen doordat [verweerder] meerdere keren in strijd heeft gehandeld met de richtlijnen die gelden bij de stichting, wat ernstige gevolgen heeft gehad voor bewoners en collega's van de stichting. De stichting heeft gewezen op het incident met A op 27 november 2015 en het als gevolg hiervan afgesproken traject waarin de weerbaarheid van [verweerder] moest worden vergroot. Hiernaast heeft de stichting gewezen op het delen door [verweerder] van het voorval op 27 november 2015 met een andere bewoonster van de stichting (het Jumbo-incident), wat ertoe heeft geleid dat [verweerder] een waarschuwing heeft gekregen voor zijn onverantwoorde en onprofessionele werkhouding, en op het 'incident de [naam]' waarbij hij onjuiste negatieve verhalen heeft verspreid over medewerkers van de stichting en waarover hij wisselende verklaringen heeft afgelegd. Uit dit alles volgt dat [verweerder] in ernstige mate de bekwaamheid en geschiktheid blijkt te missen tot de arbeid waarvoor hij zich heeft verbonden. Daarbij komt dat [verweerder] zonder redelijke grond weigert om een verbetertraject te doorlopen, aldus de stichting. Door zijn toedoen is het vertrouwen in hem ernstig geschaad. Ter zitting heeft de stichting aanvullend nog gesteld dat [verweerder] in strijd heeft gehandeld met de professionele standaard door te passief te zijn in de relatie met de bewuste cliënte (hij is niet weggelopen en heeft A niet weggeduwd) en door risicovolle situaties niet te vermijden (hij kwam soms al heel vroeg op zijn werk, als collega's er nog niet waren). Verder heeft de stichting opgemerkt dat [verweerder] geen gebruik gemaakt heeft van de hem aangereikte handvatten om zijn weerbaarheid te vergroten en dat hij geen inzicht heeft in zijn eigen functioneren. [verweerder] mist daarmee de visie en de vaardigheden die de stichting voorstaat, aldus de stichting.

3.3.

De subsidiaire grond - ongeschiktheid tot het verrichten van de bedongen arbeid - is volgens de stichting aan de orde nu het functioneren van [verweerder] onvoldoende is en hij niet voldoet aan de eisen die zij mag verwachten van een locatie assistent. Het gaat daarbij om houding en gedrag van [verweerder] en om het feit dat hij de bij de stichting gehanteerde werkafspraken en richtlijnen niet naleeft. De stichting heeft [verweerder] tijdig in kennis gesteld van het feit dat hij niet naar behoren functioneert en hem voldoende in de gelegenheid gesteld zijn functioneren te verbeteren. [verweerder] wil echter niet meewerken aan het verbeterplan en hij ziet zijn eigen tekortkomingen niet, aldus de stichting. De stichting heeft er voorts moeite mee dat [verweerder] niet altijd hetzelfde verhaal vertelt en onduidelijke signalen geeft over wat hij wel of niet wil.

4.1.

[verweerder] verweert zich tegen het verzoek en concludeert tot afwijzing daarvan omdat geen sprake is van verwijtbaar handelen dan wel van ongeschiktheid tot het verrichten van de bedongen arbeid. [verweerder] is bereid om te praten over een herplaatsing naar een andere locatie dan de locatie [locatie] te [plaats], waartoe volgens hem concrete mogelijkheden bestaan binnen de organisatie van de stichting. Voor het geval de kantonrechter besluit tot ontbinding verzoekt [verweerder] - subsidiair - om toekenning van de transitievergoeding en hiernaast om toekenning van een billijke vergoeding van € 25.000,00.

4.2.

Het verweer van [verweerder] komt - kort samengevat en zakelijk weergegeven - neer op het volgende. Het incident zoals dat op 27 november 2015 heeft plaatsgevonden stond niet op zichzelf. Er is in het verleden vaker sprake geweest van seksuele intimidatie door A in de richting van [verweerder] , waarover [verweerder] met zijn leidinggevende heeft gesproken en naar aanleiding waarvan ook afspraken zijn gemaakt. De benaderingen door A hebben steeds zeer tegen de wil van [verweerder] plaatsgevonden en hiervan kan hem geen verwijt gemaakt worden. [verweerder] ondervond en ondervindt nog steeds psychische problemen als gevolg van de al langer bestaande problematiek met de betreffende cliënte A, waarvoor hij onder behandeling staat bij een psychiater. [verweerder] heeft het gevoel dat hij voor wat betreft deze problematiek door de stichting niet serieus wordt genomen. Zo heeft de stichting zich niet gehouden aan de afspraak dat [verweerder] niet alleen met A zou worden gelaten tijdens zijn werk. In de medische klachten die [verweerder] heeft ontwikkeld voelt hij zich ook niet gesteund door zijn werkgever. Als voorbeelden geeft [verweerder] aan dat zijn ziekmelding op 29 januari 2016 aanvankelijk niet is geaccepteerd en dat de stichting heeft gedreigd met arbeidsrechtelijke stappen toen hij wegens ziekte niet is ingegaan op de uitnodiging voor een gesprek op 1 februari 2016. [verweerder] erkent dat het niet verstandig is geweest om met een mede-cliënte in gesprek te gaan over het incident zoals dat in november 2015 heeft plaatsgevonden (het Jumbo-incident). Hij heeft hiermee evenwel geen kwade bedoelingen gehad en meende dat hij aan deze mede-cliënte uitleg kon geven over zijn afwezigheid op de locatie [plaats], mede omdat het incident in grote lijnen al bekend was bij de bewoners. [verweerder] heeft hieraan toegevoegd dat zijn medische situatie van dat moment een rol kan hebben gespeeld. Het probleem met cliënte A zat hem hoog en het was voor hem, gezien zijn psychische gesteldheid, moeilijk om hierover niet te praten als er specifiek naar gevraagd werd, hetgeen daar nu juist gebeurde. Het incident de [naam] is volgens [verweerder] opgeblazen. Het betrof hier normale communicatie met een collega en geen verwijtbaar handelen. [verweerder] heeft niet meer gedaan dan belangstelling tonen voor een directe collega van hem.

4.3.

[verweerder] heeft verder aangevoerd dat hij wel degelijk mee heeft willen werken aan het verbetertraject en dat hij alleen bezwaar heeft gemaakt tegen de suggestie in het verbeterplan dat er feitelijk sprake zou zijn van disfunctioneren. [verweerder] vindt het niet acceptabel dat er op een oneigenlijke manier wordt omgegaan met het oorspronkelijke probleem (het incident op 27 november 2015), nu het er uiteindelijk op uit komt dat (het functioneren van) [verweerder] tot het probleem is verworden.

4.4.

[verweerder] kan zich voorts niet vinden in de stelling van de stichting dat hij ongeschikt zou zijn tot het verrichten van de bedongen arbeid. Hij krijgt juist veel positieve feedback op zijn functioneren van cliënten en hun familieleden. De stichting heeft geen informatie in het geding gebracht waaruit blijkt dat [verweerder] niet voldoet aan de verwachtingen die de functiebeschrijving aan [verweerder] stelt. [verweerder] is bereid om te werken aan het aspect in zijn werk waarmee hij moeite heeft, namelijk het omgaan met lastige cliëntrelaties. Overigens heeft dit zich nog slechts in één enkele situatie, namelijk met de bewuste cliënte in [plaats], voorgedaan. [verweerder] had met behulp van een weerbaarheidstraining kunnen leren hoe hij om zou moeten gaan met dit soort lastige relaties. Zo is het echter niet gegaan.