Uitspraken

Engie Services is een technologisch bedrijf en levert diensten op het gebied van nieuwbouw, installatie, onderhoud, beheer en services van machines, installaties en de infrastructuur van gebouwen, als advies en consultancy, engineering, fabricage, onderhoud beheer & services, installeren en project management in diverse sectoren: farmacie, de foodsector, feedsector, gebouwen, gezondheidszorg, duurzaam vervoer, data centers, innovatieve energieoplossingen, marine en offshore, olie en gas, (petro)chemie.

Engie Noord richt zich op de markt in Noord-Nederland (Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel).

"De ondernemingsraad adviseert u, rekening houdend met de bovenstaande opmerkingen, uw voorgenomen besluiten op zo kort mogelijke termijn om te zetten in definitieve besluiten met daarin bevestigd de gemaakte afspraken 1 tot en met 22 en in te gaan op de adviezen A tot en met LL. Vervolgens kan uitvoering van de definitieve besluiten slechts plaatsvinden onder de voorwaarde dat een Sociaal Plan met de vakbonden (FNV, CNV en de Unie) definitief tot stand is gekomen. De ondernemingsraad verneemt aldus graag zo spoedig mogelijk schriftelijk uw definitieve besluit (artikel 25 lid 5 WOR) waarin u aangeeft of en in hoeverre u de adviezen van de ondernemingsraad overneemt. Daarbij is de ondernemingsraad duidelijk geworden dat de bestuurder niet alle adviezen integraal zal overnemen in het definitieve besluit. Daarom laat de ondernemingsraad de bestuurder hierbij expliciet weten dat hij gebruik zal maken van de opschortingstermijn zoals bedoeld in art. 25 lid 6 WOR."

De ondernemingsraad schrijft in haar advies onder meer:

"Directe functies

Binnen de businessunit Projecten komen veel verschillende directe functies voor. Sommige functies lijken onderling uitwisselbaar en zijn het volgens de bestuurder niet. Andere functies komen soms wel te vervallen en in andere gevallen blijft dezelfde functie wel bestaan. De ondernemingsraad krijgt op basis van wat binnen de businessunit Projecten wordt gepresenteerd niet het idee dat beleidsmatig is gekeken naar functies die al dan niet komen te vervallen. Waarom vervalt binnen Projecten Industrie de functie van Fitter en wordt deze functie elders in de Organisatie gehandhaafd? En waarom vervalt bij de relatiebedrijven de functie van Leidinggevend Monteur terwijl de Leidinggevend Monteur bij Projecten Utiliteit wel kan blijven? Volgens de ondernemingsraad wordt er gemeten met twee maten. Dit gevoel wordt versterkt door de manier waarop de directen bij aQuaintance en Projecten Industrie in de praktijk wel onderling uitgewisseld worden maar dat dit bij het bepalen van boventalligheid niet wordt meegenomen. De ondernemingsraad is van mening dat wanneer er een strategische keuze wordt gemaakt om bepaalde werkzaamheden niet meer zelf uit te voeren, dit voor heel Cofely Noord moet worden doorgevoerd.

De directe medewerkers worden aangestuurd door drie leidinggevenden. De ondernemingsraad stelt vast dat

medewerkers onder X veelal worden ingezet door X en X. De directe medewerkers onder X en X worden gezamenlijk gepland en X en X rapporteren gezamenlijk. Bij het afspiegelen worden juist de medewerkers van X en X in één groep geplaatst (Projecten Industrie) en blijven de medewerkers van (aQuaintance Turnarrounds) apart. Voor de ondernemingsraad is dit niet logisch en leidt dit tot een oneigenlijke afspiegeling. Dit wordt onderschreven doordat op dit moment juist, vanuit kwalitatief oogpunt, teams worden samengesteld / medewerkers worden gekozen vanuit de gehele populatie. Dit sluit ook aan op het competentiegerichte inzetten van medewerkers. Dit alles leidt voor de ondernemingsraad tot het volgende advies:

R. Advies - De ondernemingsraad adviseert om de gelijksoortige functies die vallen onder de heren X, X en X elk als één groep te beschouwen en binnen deze groepen af te spiegelen.

Ten aanzien van de functie voorman merkt de ondernemingsraad het volgende op: er wordt gesteld dat de functie van voorman (WTB en E&I) volledig vervalt. Deze functie is een laag tussen uitvoerder en hoofdmonteur. Uitvoerders zijn belangrijk om te behouden (5 WTB en 1 E&I) voor het benodigde hogere competentieniveau (zoals organiseren, coördineren en plannen) en de huidige rol van voorman ( 2 WTB en 2 E&I) kan worden opgevangen door de hoofdmonteurs (2 WTB en 2 E&I). De ondernemingsraad ziet dit echter anders: de hoofdmonteurs hebben namelijk niet de kwaliteiten en competenties, die deze voormannen hebben, zoals o.a. werkverantwoordelijk en schakelbevoegd. De hoofdmonteurs WTB kunnen dit wel. Dit leidt tot het volgende advies:

S. Advies - De ondernemingsraad adviseert om de functie voorman E&I niet te laten vervallen om de continuïteit van deze afdeling te waarborgen.

"Helaas heeft u ondanks ons herhaaldelijk verzoek besloten uw voorwaarde niet te laten vervallen dat alleen

uitvoering aan het besluit kan worden gegeven wanneer met vakbonden een sociaal plan is overeengekomen. Hierdoor moeten wij helaas constateren dat deze voorwaarde de uitvoering van de reorganisatie (op korte termijn) feitelijk onmogelijk maakt, aangezien de vakbonden conform hun brief van 19 februari jl. inderdaad bij het laatste geplande overleg op 29 februari jl. de onderhandelingen over een sociaal plan niet hebben opgepakt en er daarom redelijkerwijs (op korte termijn) een met de vakbonden overeengekomen sociaal plan niet is te verwachten.

Dit betekent echter niet dat Cofely de reorganisatie gaat uitvoeren zonder sociaal plan. Het is de bedoeling

om het vertrouwelijk aan u verstrekte eenzijdige sociaal plan te hanteren (met daarin bovenwettelijke

ontslagvergoedingen, het aanbieden van outplacementbegeleiding en het ter beschikking stellen van een

opleidingsbudget). Hiermee meent Cofely dat de voorwaarde die de OR heeft gesteld is ingevuld en

uitvoering kan worden gegeven aan het besluit.

Zoals reeds eerder aangegeven, wordt het voorgenomen besluit ten aanzien van de reorganisatie van Cofely

Noord BV geëffectueerd, met inachtneming van het hierboven gestelde met betrekking tot de adviezen en

afspraken. Bij de uitvoering van het besluit wordt, gelet op het niet integraal overnemen van alle adviezen

en de voorwaarde, de door de Ondernemingsraad ingestelde opschortingstermijn in acht genomen. Dit

houdt in dat de betrokken medewerkers niet eerder dan in april 2016 geïnformeerd zullen worden over de

persoonlijke consequenties, tenzij de Ondernemingsraad alsnog afziet van haar mogelijkheid tot het instellen

van beroep. De bestuurder betreurt het feit dat de periode van onzekerheid voor de medewerkers hiermee

helaas nog verder wordt verlengd. Naast het mogelijk toenemen van arbeidsonrust bestaat tevens een

gerede kans op (stakings-)acties met risico van schade aan in- en externe relaties, de bedrijfsvoering en het

imago van Cofely Noord."

"Uw arbeidsovereenkomst zal daarom per 1 mei 2016 eindigen.

Er zijn voor u op dit moment geen herplaatsingsmogelijkheden gevonden binnen ENGIE Services of binnen één van de bedrijven van de groep ENGIE in Nederland. Wij zullen daarom voor u een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV Werkbedrijf. Wij zullen ons echter tot en met 30 april 2016 blijven inspannen om voor u een passende functie te vinden.

U bent per direct vrijgesteld van werk, echter zonodig zal uw leidinggevende binnenkort contact met u opnemen om een afspraak in te plannen voor de werkoverdracht."

“Beoordeling

Uw aanvraag is gebaseerd op bedrijfseconomische redenen, te weten de subgrond slechte of slechter wordende financiële situatie. Wij hebben geconstateerd dat de OR na een adviesaanvraag heeft geadviseerd en voorts dat daadwerkelijk overleg met de vakbonden heeft plaatsgevonden. Op grond daarvan hebben wij uw aanvraag in behandeling genomen.

(…)

Ons is aannemelijk geworden, nu overige maatregelen kennelijk onvoldoende resultaat hebben gehad, dat in uw bedrijf op bedrijfseconomische overwegingen arbeidsplaatsen structureel moeten komen te vervallen. Nu uw overige maatregelen ruim 2 miljoen aan besparingen tot gevolg hebben, doch 6,4 miljoen aan besparingen vereist is, vinden wij het niet onredelijk dat u 4,2 miljoen op uw personeelskosten wenst te bezuinigen. Wij achten de ontslagvoordracht qua omvang niet onevenredig.

Daarbij is niet aannemelijk, dat de voor ontslag voorgedragen werknemers structureel worden vervangen door uitzendkrachten die onderhoudswerkzaamheden plegen. Er is immers sprake van andere niet uitwisselbare functies. U hoeft deze uitzendkrachten niet heen te zenden. Hiermee is niet gezegd dat deze werkzaamheden niet passend zouden kunnen zijn voor de voor ontslag voorgedragen werknemers.

Van belang is daarbij vast te stellen, dat de hiervoor bedoelde uitzendkrachten geen tijdelijke werkzaamheden verrichten. Uit de door u in de procedure gebrachte grafiek omtrent de omvang van het ingehuurde flexpersoneel volgt, dat u meerjarig het gehele jaar inleent. Er is geen sprake van tijdelijk, maar van voortdurend werk. Daarmee zijn de stellingen van werknemers dat niet enkel bij bedrijfsstops sprake is van onderhoud aannemelijk geworden.

U zet, zo stelt u, zo nodig tevens uitzendkrachten tijdens de stopperiode in op boventallig verklaarde functies. Nu niet aannemelijk is geworden dat onderhoud enkel kortlopend tijdens een stopperiode plaatsvindt worden derhalve wel uitzendkrachten ingezet op de functies van de werknemers die voor ontslag worden voorgedragen. U

heeft dit qua omvang onvoldoende gespecificeerd. Twijfel is derhalve gerezen of dit zich verhoudt met de vigerende regelgeving en op zich niet reeds in de weg staat aan het verlenen van een toestemming tot het mogen opzeggen van een arbeidsverhouding.

Ons is aannemelijk geworden dat er geen werkzaamheden zijn uitbesteed die de bij deze ontslagaanvraag betrokken werknemers zouden kunnen verrichten.

Ontslagvolgorde

De formele werkgever is de Engie Services Nederland NV. Engie Services Nederland NV detacheert zijn werknemers bij Engie Services Noord BV. Hier is sprake van een eigen rechtspersoon, een eigen locatie, inschrijving Kamer van Koophandel en cijfers die geconsolideerd zijn bij de moedermaatschappij en het zich extern publiekelijk profileren als aanbieder van goederen en diensten.

Engie Services Noord BV is derhalve een zelfstandige bedrijfsvestiging met een eigen bedrijfsvoering. Op basis van artikel 14 Uitvoeringsregels Ontslag wordt derhalve afgespiegeld bij Engie Services Noord BV. Waar dit de afspiegelingsentiteit is, is de discussie over meerdere vestigingen daarbinnen niet relevant. Als peildatum geldt 4 april 2016. Daarbij is niet aannemelijk geworden dat tussen 1 januari 2016 en 4 april 2016 sprake is geweest van relevante mutaties in het personeelsbestand.

De Ontslagregeling bepaalt dat werknemers volgens het afspiegelingsbeginsel voor ontslag in aanmerking moeten worden gebracht.

Uitwisselbare functies zijn functies die vergelijkbaar zijn voor zover het betreft de inhoud van de functie, de voor de functie vereiste kennis, vaardigheden en competenties, en de tijdelijke of structurele aard van de functie; en het niveau van de functie en de bij de functie behorende beloning gelijkwaardig zijn.

U heeft de uitwisselbare functiecategorieën juist vastgesteld aan de hand van de definitie van uitwisselbare functies. U heeft daarbij functieomschrijvingen overgelegd. U heeft eveneens een adequaat personeelsoverzicht verstrekt.

Werknemer acht zijn functie wel uitwisselbaar met andere functies binnen uw Organisatie. De functies tussen aQuaintance en projecten industrie zijn niet uitwisselbaar omdat de functieplaatsen bij

aQuaintance primair worden ingezet voor de olie & gas ofwel voor de NAM. In het contract met de

NAM zijn door de NAM in dit verband specifieke proceseisen opgesteld (een zogenaamde TIM lijst

van kwalificaties/opleidingen die aan de functie geëist worden) waaraan de werknemers moeten

voldoen. Deze kennis is met name gericht op installaties van de NAM.

Bij projecten industrie worden de functieplaatsen in het gehele gebied van projecten industrie ingezet (bijvoorbeeld bij de Akzo of bij een kaasfabriek of NAM, wanneer minder diepe kennis van de

installaties is vereist), waardoor een bredere kennis en ervaring op meerdere onderdelen van de

procesindustrie vereist is. Daarbij tekenen wij aan dat de door werknemer aangevoerde uitwisselbaarheid

op basis van het arbeidsverleden niet relevant is, evenmin als de vraag welke werkzaam

heden de werknemer zou kunnen verrichten.

U heeft aangegeven dat werknemer sedert [datum] in dienst is en werkzaam in de functie van

Uitvoerder E&I Projecten Industrie. Deze uitwisselbare functiecategorie krimpt van vier naar twee

werknemers.

In de uitwisselbare functiecategorie Uitvoerder E&I Projecten Industrie zijn de werknemers als

volgt verdeeld over de leeftijdsgroepen, waarbij 2 werknemers voor ontslag worden voorgedragen:

[tabel]

Werknemer is ingedeeld in de leeftijdscategorie 45 jaar tot en met 54 jaar. In deze leeftijdscategorie zijn drie werknemers ingedeeld. En deze leeftijdscategorie dient gekrompen te worden met een

werknemer. Werknemer heeft het kortste dienstverband. Uw voordracht om werknemer te ontslaan, is juist en daarmee een redelijke.

Ons is niet gebleken van leeftijdsdiscriminatie. U heeft niet afgeweken van het afspiegelingsbeginsel dat een objectieve ontslagvoordracht waarborgt.

Herplaatsing

Er is geen redelijke grond voor ontslag als de werknemer binnen een redelijke termijn, al dan niet met behulp van scholing, herplaatst kan worden binnen de onderneming of de groep. Van een werkgever mag daarom verwacht worden dat hij zich inspant om een werknemer van wie de arbeidsplaats vervalt te herplaatsen.

Niet aannemelijk is geworden, dat u voldoende herplaatsingsinspanningen gepleegd heeft.

U leent immers meerjarig en gedurende het gehele jaar uitzendkrachten in die zowel werkzaam zijn op onderhoudswerkzaamheden (waarvan niet uitgesloten kan worden dat dit passend werk voor de voor ontslag voorgedragen werknemers is) als op de eigen functies van werknemers die voor ontslag zijn voorgedragen. Daarbij worden werknemers zo nodig ook op andere vakgebieden/disciplines dan de eigen ingezet, kennelijk vanwege behoefte aan personele capaciteit aldaar.

Gelet op de veelheid aan werkzaamheden die zijn ondergebracht bij flexkrachten en de kennelijke behoefte aan personeel bij andere disciplines van uw bedrijf is niet aannemelijk geworden, dat door een andere organisatie dan wel herschikking van de werkzaamheden in uw bedrijf geen herplaatsingsmogelijkheden aanwezig zouden kunnen zijn.”

Aan dit verzoek legt Engie Services ten grondslag dat sprake is van - kort gezegd - bedrijfseconomische omstandigheden, op grond waarvan zij het UWV toestemming heeft gevraagd om de arbeidsovereenkomst met [verweerder] - en 18 andere werknemers - te mogen opzeggen. Engie Services kan zich niet verenigen met de beslissing van het UWV die toestemming te weigeren en verzoekt de kantonrechter daarom de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Ter onderbouwing heeft Engie Services het navolgende naar voren gebracht.

De financiële positie van Engie Noord is de afgelopen periode sterk verslechterd. Kostenbesparingen hebben onvoldoende effect gehad, zodat voor het voortbestaan van de onderneming, en daarmee een doelmatige bedrijfsvoering, het structureel vervallen van arbeidsplaatsen is vereist.

Extern personeel

Uitwisselbare functies

Engie Services stelt dat de functies binnen Engie Noord zich onderscheiden in (i) vakgebied (industrie en utiliteit), (ii) specialismen (elektrotechniek en werktuigbouwkunde) en (iii) mate van zelfstandigheid en klantcontact (project en services). Gelet hierop is volgens Engie Services van uitwisselbaarheid niet snel sprake. Daar komt bij dat tevens het leidinggevend karakter, de loonschaal en de mate van zelfstandig klantcontact per functie verschilt. Door Engie Services wordt dit als volgt uitgewerkt:

Een basisonderscheid met betrekking tot het bepalen van de uitwisselbaarheid van de

functies is het verschil in vakgebieden tussen (i) industrie en utiliteit en (ii) elektrotechnische werkzaamheden en werktuigbouwkundige werkzaamheden. Vervolgens wordt er per vakgebied onderscheiden in functievereisten en werkzaamheden. Zo onderscheidt Engie Services binnen deze vakgebieden de volgende specialismen: Industriële automatisering, Hoogspanning, Fire en Security, Maintenance en Maintenance Engineering.

In de industriële sector worden materiële goederen in fabrieken en ondernemingen

geproduceerd. De activiteiten van Engie Noord zijn gericht op de werkzaamheden aan

procesgebonden installaties waarbij Engie Noord in het primaire proces van de klant

werkzaam is. De werkzaamheden in de foodindustrie zijn daarbij heel verschillend ten

opzichte van de werkzaamheden in bijvoorbeeld de staalindustrie, door bijvoorbeeld het

verschil in werkomstandigheid (hygiëne), werkomgeving, veiligheidsvereisten, het

gebruik van andere materialen en dergelijke.

In de utiliteit worden activiteiten verricht met betrekking tot alle gebouwgebonden

installaties zoals bijvoorbeeld, verlichting, verwarming, toegangscontrole, cctv, en dergelijke, in bouwwerken die geen woonbestemming hebben. Zoals bijvoorbeeld: kantoren, scholen, opslagruimtes (waaronder data centers), winkels, ziekenhuizen, opvangcentra, enzovoorts.

Elektrotechnische werkzaamheden zijn werkzaamheden aan elektrotechnische installaties in de utiliteit en de industrie. Hierbij kan gedacht worden aan: beveiligingsinstallaties, technische automatiseringsinstallaties, elektromechanisch onderhoud, beheer en inspectie van installaties, infratechnische installaties, aardings- en overspanningsinstallaties, laagspanningsinstallaties en hoogspanningsinstallaties. Ieder van dit soort werkzaamheden kent in het algemeen weer zijn eigen expertise en vaardigheden.

Werktuigbouwkunde richt zich binnen de industrie op de verschillende technieken in de

metaalverwerking (plaatwerk, verspaning, constructiebank/lassen, of montage of onderhoudswerkzaamheden). Werktuigbouwkundige werkzaamheden worden ook weer

opgesplitst in deelgebieden, zoals: machinebouw, energie- en aandrijftechniek, staal- en

constructiebouw. Binnen al deze sectoren worden objecten ontworpen, gemaakt en

onderhouden die mechanische handelingen moeten uitvoeren (tillen, bewegen,

verplaatsen, druk opbouwen, enz.). Werktuigkunde binnen de Utiliteit betreft

bijvoorbeeld: klimaatinstallaties, cv, verwarmen, koelen, sanitair installaties en pompen.

Ook hier geldt dat elk van dit soort werkzaamheden in het algemeen weer zijn eigen

expertise en vaardigheden en werkomstandigheden kent.

Ten slotte verschilt de zelfstandigheid en de mate van klantcontact. Werknemers die op

projectbasis werken worden ingedeeld in teams. Deze teams worden aangestuurd door

een voorman, chefmonteur en/of een uitvoerder. Dit betekent dat de werknemer in

kwestie een bepaald aantal taken krijgt dat moet worden uitgevoerd onder leiding en

toezicht van een chefmonteur en/of een uitvoerder. Werknemers op projectbasis hebben in

principe geen verantwoordelijkheid voor direct klantcontact. Werknemers die op

servicebasis werken, worden niet direct aangestuurd, zijn alleen of met zijn tweeën aan

het werk, zijn vaak langere tijd aan een klant verbonden en stemmen (zo nodig) in

overleg met de klant af welke werkzaamheden dienen te worden verricht.

Volgens Engie Services zegt de (generieke) functietitel niets over de onderlinge uitwisselbaarheid van functies.

Volgens Engie Services is [verweerder] werkzaam, niet enkel als Uitvoerder, maar als Uitvoerder E&I Projecten Industrie.

Kennis, kunde en ervaring in genoemde specifieke omgevingen, processen en vakgebieden zijn onontbeerlijk om werkzaamheden uit te voeren en in belangrijke mate bepalend voor de rol en het niveau die in die omstandigheden kunnen worden ingevuld. Engie Services kent functiereeksen als Aankomend Monteur - Monteur - Eerste Monteur - Hoofdmonteur - Chefmonteur, die vallen te beschouwen als een loopbaanpad binnen elke kennis, markt en processituatie.

Afspiegelingsbeginsel

Herplaatsing

Leeftijdsdiscriminatie

Extern Personeel

Uitwisselbare functies

Afspiegelingsbeginsel

[verweerder] is van mening dat hij in dienst is bij Engie Services in de functie van Uitvoerder en dat deze functie wel degelijk onderling en wederzijds uitwisselbaar is met de andere functies van uitvoerder op andere inzetgebieden. Uitwisseling vindt in de praktijk ook steeds plaats tussen de verschillende inzetgebieden.

Volgens [verweerder] heeft Engie Services ten onrechte de uitwisselbare functie van Uitvoerder E&I binnen aQuaintance buiten aanmerking gelaten. Engie Services heeft niet nader onderbouwd welke andere competenties volgens haar nodig zouden zijn voor dezelfde functie binnen aQuaintance en waaruit blijkt dat de overige Uitvoerders E&I niet over deze competenties beschikken.

Uit de Reorganisatienota en het advies van de OR blijkt dat in de praktijk uitwisseling plaatsvindt tussen aQuaintance en Projecten Industrie en dat er tevens een gezamenlijke planning en rapportage plaatsvindt. De OR vindt afzonderlijke afspiegeling daarom niet logisch.

Herplaatsing

Leeftijdsdiscriminatie