Uitspraken

2.1.

2.2.

2.3.

2.4.

2.5.

De hiervoor aangekondigde beslissing zal worden opgenomen in het eindvonnis.

2.6.

De rechtbank heeft in het tussenvonnis aangegeven dat zij overweegt om een of meer deskundigen te benoemen die over de schade aan de boerderij van [eiser] kunnen rapporteren. NAM heeft in haar akte na tussenvonnis meegedeeld dat het onderzoek wat haar betreft zowel op de bovengrond als op de ondergrond betrekking dient te hebben en voorstellen gedaan ten aanzien van de te benoemen deskundigen en de aan deze te stellen vragen. [eiser] en EBN hebben aangegeven zich in de voorstellen van NAM te kunnen vinden, zij het dat [eiser] een paar kanttekeningen heeft geplaatst bij de te benoemen deskundigen en van mening is dat deze niet zonder meer via de door NAM voorgestelde TNO-methodiek te werk dienen te gaan. Partijen zijn het ook eens geworden over de benoeming van een calculator en hebben daartoe Notebomers Bouwgroep te Lutjegast en Surhuisterveen voorgesteld. De rechtbank merkt hierbij op dat NAM en EBN aan de benoeming de voorwaarde hebben gesteld dat Notebomers Bouwgroep niet zal worden ingeschakeld voor (herstel)werkzaamheden waarvoor [eiser] een of meer gedaagden aansprakelijk acht. De rechtbank verstaat dat [eiser] met deze voorwaarde heeft ingestemd.

2.7.

De rechtbank zal de door NAM voorgestelde onderzoeken laten uitvoeren en met het oog daarop de in het dictum genoemde personen als deskundigen benoemen. Zij hebben laten weten daartoe bereid te zijn en ten opzichte van partijen vrij te staan. De rechtbank zal aan deze deskundigen de vragen voorleggen die in de akte na tussenvonnis van NAM zijn geformuleerd, zij het vraag c in een enigszins aangepaste vorm.

2.8.

NAM en EBN, op wier weg het ligt om tegenbewijs te leveren, hebben ter comparitie laten weten dat zij bereid zijn om de kosten van de deskundigen voor te schieten.

2.9.

In afwachting van de deskundigenberichten over de oorzaak van de schade aan de boerderij en de daarmee gemoeide herstelkosten, houdt de rechtbank iedere verdere beslissing aan.

1. beveelt onderzoeken door deskundigen ter beantwoording van de volgende vragen:

I. Boven- en ondergronds onderzoek

1. Wat is de algehele bouwkundige toestand van de boerderij van [eiser] , uitgesplitst per gebouwdeel?

2. Kunt u de door [eiser] genoemde schades (die niet reeds door Dekra in het Dekra-rapport van 14 mei 2014, productie 8 bij dagvaarding, als aardbevingsgerelateerd zijn beoordeeld) per gebouw en per gevel/bouwdeel in beeld brengen, mede op basis van een 3D-scan?

3. Wat is de oorzaak of wat zijn oorzaken van de diverse schade ? Wilt u in uw onderzoek in ieder geval de volgende punten betrekken:

4. alle omgevingsfactoren die trillingen kunnen veroorzaken, zoals verkeer, windbelasting/storm en aardbevingen;

5. de bodemgesteldheid, inclusief de grondwaterstand en eventuele grondverbetering; en

6. de wijze waarop de boerderij van [eiser] is gefundeerd.

7. Indien u concludeert dat sprake is van meerdere oorzaken van de schades, kunt u toelichten in welke mate (uitgedrukt in percentages) de verschillende oorzaken aan het ontstaan van de schades hebben bijgedragen?

8. Kunt u aangeven of en zo ja in welke mate (uitgedrukt in percentages) en op welke termijn de diverse schades ook zouden zijn ontstaan indien er geen sprake zou zijn van aardbevingen ten gevolge van de gaswinning in het Groningenveld?

9. Geeft uw onderzoek overigens nog aanleiding tot opmerkingen?

1. Welk bedrag is per post volgens u gemoeid met herstel van de geconstateerde schade?

2. Wat zijn – indien nodig - de kosten van ontruiming van de opstallen, tijdelijke woon- en opslagruimte en nieuwe aanleg van tuin en afrastering van de weilanden ?

3. Geeft uw onderzoek overigens nog aanleiding tot opmerkingen?

deskundigen

2. benoemt tot deskundige:

 de heer Ing. P.B.J.M. Elferink,

 de heer Flip Hoefsloot, Principal Consultant, verbonden aan Fugro N.V.,

 de heer N. Zeldenrust, verbonden aan Notebomers Bouwgroep,

3. bepaalt met het oog op de vaststelling van het voorschot op de kosten van de deskundigen het volgende:

• -

  de deskundigen dienen ieder binnen twee weken na ontvangst van het procesdossier een begroting van de kosten op te geven aan de griffie van de rechtbank, gespecificeerd naar het verwachte aantal te besteden uren, het uurtarief en de eventuele overige kosten

• -

  na ontvangst van de opgave zal de procedure binnen twee weken verwezen worden na de rol, om partijen de gelegenheid te geven zich bij akte uit te laten over de deskundigenkosten

• -

  indien niet of niet tijdig bezwaar wordt gemaakt, wordt de hoogte van het voorschot op de kosten van de deskundigen reeds nu voor alsdan vastgesteld op het door de deskundige begrote bedrag

• -

  indien wel tijdig bezwaar wordt gemaakt, zal het voorschot worden vastgesteld bij afzonderlijke rechterlijke beslissing,

4. bepaalt dat NAM en EBN het voorschot ter griffie zullen deponeren, welk bedrag na ontvangst van een nota met betaalinstructies van het Landelijk Dienstencentrum voor de Rechtspraak moet worden voldaan aan de griffier.

5. draagt de griffier op om de deskundigen onmiddellijk in kennis te stellen van de betaling van het voorschot,

het onderzoek

5. bepaalt dat NAM het procesdossier binnen twee weken na uitspraak van dit vonnis in afschrift aan de deskundigen dient te doen toekomen,

6. bepaalt dat de deskundige het onderzoek zelfstandig zal instellen op de door de deskundige in overleg met partijen te bepalen tijd en plaats,

7. wijst de deskundigen er op dat:

• -

  de deskundige voor aanvang van het onderzoek dient kennis te nemen van de Leidraad deskundigen in civiele zaken (te raadplegen op www.rechtspraak.nl),

• -

  de deskundige het onderzoek onmiddellijk dient te staken en contact dient op te nemen met de griffier, indien tijdens de uitvoering van de werkzaamheden het voorschot niet toereikend blijkt te zijn,

• -

  de deskundige partijen bij een onderzoek van een object ter plaatse gelegenheid dient te bieden dit onderzoek bij te wonen; indien slechts één partij, althans niet alle partijen, bij het onderzoek van objecten ter plaatse aanwezig is of zijn, de deskundige dit onderzoek niet mag uitvoeren, tenzij alle partijen zijn uitgenodigd om bij dat onderzoek aanwezig te zijn, en dat uit het rapport moet blijken dat hieraan is voldaan,

• -

  indien partijen bij het onderzoek van objecten ter plaatse aanwezig zijn geweest, uit het rapport moet blijken welke opmerkingen zij hebben gemaakt en welke verzoeken zij hebben gedaan, en hoe de deskundige hierop heeft gereageerd,

8. bepaalt dat partijen nadere inlichtingen en gegevens aan de deskundigen dienen te verstrekken indien deze daarom verzoekt, de deskundigen toegang dienen te verschaffen tot voor het onderzoek noodzakelijke plaatsen, en de deskundigen ook voor het overige gelegenheid dienen te geven tot het verrichten van het onderzoek,

het schriftelijk rapport

9. draagt de deskundigen op om uiterlijk drie maanden na ontvangst van de in kennisstelling van de betaling van het voorschot een schriftelijk en ondertekend bericht in drievoud ter griffie van de rechtbank in te leveren, onder bijvoeging van een gespecificeerde declaratie,

10. wijst de deskundigen er op dat:

• -

  uit het schriftelijk bericht moet blijken op welke stukken het oordeel van de deskundige is gebaseerd,

• -

  de deskundige een concept van het rapport aan partijen moet toezenden, opdat partijen de gelegenheid krijgen binnen vier weken daarover bij de deskundige opmerkingen te maken en verzoeken te doen, en dat de deskundige in het definitieve rapport de door partijen gemaakte opmerkingen en verzoeken en de reactie van de deskundige daarop moet vermelden,

11. bepaalt dat partijen binnen vier weken dienen te reageren op het conceptrapport van de deskundige nadat dit aan partijen is toegezonden en dat partijen bij de deskundige geen gelegenheid hebben op elkaars opmerkingen en verzoeken naar aanleiding van het conceptrapport te reageren,

12. draagt de griffier op de zaak op een eerdere rol te plaatsen:

• -

  indien het voorschot niet binnen de daarvoor bepaalde (eventueel verlengde) termijn is ontvangen: voor artikel 2.11. van het landelijk procesreglement of

• -

  na ontvangst ter griffie van het deskundigenbericht:

• -

  voor conclusie na deskundigenbericht aan de zijde van [eiser] op een termijn van vier weken, waarna NAM en EBN op de rol van vier weken daarna een antwoordconclusie na deskundigenonderzoek kunnen nemen,

13. verklaart de beslissing over het voorschot uitvoerbaar bij voorraad,

14. houdt iedere verdere beslissing aan.