Uitspraken

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het tussenvonnis van 30 juli 2019;

- de bij brief van 14 oktober 2019 van de zijde van [eiser] toegezonden aanvullende producties ten behoeve van de comparitie van partijen, die geen doorgang heeft gevonden;

- de conclusie van repliek, tevens houdende vermeerdering van eis;

- de conclusie van dupliek.

1.2.

Hierna is vonnis bepaald.

2.1.

[eiser] , geboren op 19 september 1967, is sinds 14 november 1988 voor onbepaalde tijd in dienst bij Telder, in de functie van commercieel adviseur projecten.

2.2.

[eiser] neemt deel aan de bij Telder geldende collectieve pensioenregeling. Dit betreft de pensioenregeling van het bedrijfstakpensioenfonds Stichting Pensioenfonds voor de Nederlandse Groothandel (hierna te noemen SPNG).

2.3.

In een door [eiser] op 19 oktober 1992 ondertekende “Pensioenmededeling” van Telder (hierna te noemen de Pensioenmededeling) staat onder meer het volgende vermeld:

2.4.

De deelname van Telder aan de pensioenregeling van SPNG is niet verplicht gesteld als bedoeld in de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000.

2.5.

2.6.

Het in de Pensioenmededeling genoemde pensioenreglement is in de loop der tijd een aantal keer gewijzigd, onder meer bij de invoering van de Pensioenwet in 2007. In het (onder meer) op 31 december 2012 geldende pensioenreglement stond, voor zover relevant, het volgende vermeld:

1. Aangesloten ondernemingen bij de Stichting Pensioenfonds voor de Nederlandse Groothandel, hierna de werkgever genoemd, hebben voor hun werknemers een pensioenregeling getroffen. Deze pensioenregeling is omschreven in dit pensioenreglement. (…)

1. Het pensioenfonds heeft zich het recht voorbehouden de pensioenregeling te wijzigen, te verlagen, te beperken of te beëindigen, als omstandigheden wijzigen die voor de werkgever van zodanig zwaarwegend belang zijn in relatie tot de belangen van de werknemers, dat de belangen van de werknemers daarvoor moeten wijken. Van een zwaarwegend belang is onder meer sprake als:

(…)

2. De werkgever heeft zich het recht voorbehouden zijn bijdrage aan de pensioenregeling te verlagen of te beëindigen in geval van ingrijpende wijziging van omstandigheden.

3. Als het pensioenfonds respectievelijk de werkgever gebruik wil maken van het recht zoals omschreven in lid 1 respectievelijk lid 2, zal hij de deelnemers hierover schriftelijk informeren en met hen overleggen over een eventuele herziening van de pensioenregeling.

De opgebouwde pensioenaanspraken worden niet aangetast.”

2.7.

Telder heeft ongeveer 42 werknemers in dienst en heeft geen ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging of ander medezeggenschapsorgaan.

2.8.

Per 1 januari 2013 verzorgt SPNG de pensioenopbouw in eigen beheer en heeft zij het pensioen niet langer als een verzekerde regeling ondergebracht bij een verzekeraar. Daarnaast heeft zij per die datum een aantal andere wijzigingen in de pensioenregeling doorgevoerd. Telder heeft een ongeadresseerde brief d.d. 21 augustus 2012 van SPNG aan de deelnemers van de pensioenregeling overgelegd, die in verband met deze wijzigingen is verzonden. In die brief staat, voor zover relevant, vermeld:

• -

  Het verhogen van de pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar (versobering);

• -

  De jaarlijkse verhoging van uw pensioen om de stijging van lonen en prijzen te volgen, ontvangt u voortaan alleen als het fonds voldoende geld heeft verdiend met beleggen. Deze verhoging wordt ook wel toeslag of indexatie genoemd en werd in de huidige regeling altijd toegekend. (versobering);

• -

  Het verlagen van het opbouwpercentage ouderdomspensioen van 2,25% naar 1,75% per jaar (versobering);

• -

  Partnerpensioen wordt weer opgebouwd en niet slechts verzekerd (verbetering);

• -

  Partnerpensioen wordt 70% van het ouderdomspensioen in plaats van 50% (verbetering);

• -

  AOW-franchise (deel van het salaris waarover u geen pensioen opbouwt,) wordt vanaf 2013 voor vijf jaar bevroren op € 17.158. Dit leidt tot een hogere pensioenopbouw (verbetering).

• -

  Het verlagen van de AOW-franchise;

• -

  Het verhogen van het opbouwpercentage ouderdomspensioen;

• -

  Het aanbieden van tijdelijk nabestaandenpensioen;

• -

  Het altijd aanpassen van het pensioen van werknemers aan gestegen lonen en prijzen. Dit heet een onvoorwaardelijke toeslag;

• -

  Het verhogen van het maximum salaris waarover pensioen wordt opgebouwd;

• -

  De werknemer meer pensioenpremie laten betalen door het verhogen van de eigen bijdrage van de werknemer van maximaal 6% naar maximaal 8% van pensioengrondslag (is salaris minus AOW-franchise).

2.9.

2.10.

Per brief van 24 maart 2015 is [eiser] door SPNG geïnformeerd dat hij minder pensioen zal gaan opbouwen vanwege een verlaging van het opbouwpercentage voor het ouderdomspensioen naar 1,70 procent per 1 januari 2015.

2.11.

• -

  De standaard opbouw van pensioen (opbouwpercentage) is verlaagd van 1,70% naar 1,50%. Heeft uw werkgever voor een hogere opbouw gekozen, dan ziet u dat onder ‘Op welke gegevens is uw pensioenoverzicht gebaseerd?’

• -

  De premie die uw werkgever voor uw pensioen afdraagt is sinds 1 januari 2016 afhankelijk van uw leeftijd. Hoe jonger u bent, hoe lager de premie die voor u betaald wordt. Omgekeerd geldt voor oudere deelnemers een hogere premie.”

2.12.

Telder heeft ervoor gekozen het opbouwpercentage per 1 januari 2016 niet te verlagen maar te handhaven op 1,70 procent.

2.13.

Zowel het pensioenreglement van vóór 1 januari 2013 als het reglement van na die datum voorziet in een (gedeeltelijke) premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid. [eiser] blijft op grond van beide reglementen tot aan zijn pensioengerechtigde leeftijd deelnemer aan de collectieve pensioenregeling van Telder, ook indien Telder zijn arbeidsovereenkomst zou opzeggen op grond van langdurige arbeidsongeschiktheid.

2.14.

2.15.

Sinds 20 augustus 2018 is [eiser] volledig en duurzaam arbeidsongeschikt als gevolg van een ernstige spierziekte. In een re-integratieadvies van 22 maart 2019 staat dat werken niet meer mogelijk lijkt.

2.16.

2.17.

[eiser] heeft Telder (onder meer) bij brief van 29 november 2018 aansprakelijk gehouden voor voornoemde schade.

3.1.

1. voor recht te verklaren dat Telder met de eenzijdige wijzigingen van de pensioenregeling per 1 januari 2013 en daarna onrechtmatig jegens [eiser] heeft gehandeld, althans jegens hem in strijd heeft gehandeld met de beginselen van goed werkgeverschap, althans jegens [eiser] tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit hoofde van de pensioenovereenkomst zoals die tussen partijen van kracht was op 31 december 2012;

2. voor recht te verklaren dat Telder jegens [eiser] aansprakelijk is voor de pensioenschade die hij lijdt, heeft geleden en nog zal lijden als gevolg van de wijzigingen die per 1 januari 2013 en nadien in de pensioenregeling van Telder zijn doorgevoerd;

3. Telder te veroordelen tot betaling van een schadevergoeding aan [eiser] van € 135.800,- bruto, althans een door de kantonrechter in goede justitie te bepalen schadevergoeding, te vermeerderen met de wettelijke rente en te betalen binnen vijf dagen na betekening van dit vonnis;

4. Telder op straffe van verbeurte van een dwangsom te veroordelen om binnen vijf dagen na betekening van het te wijzen eindvonnis aan [eiser] een deugdelijke bruto/netto-specificatie te verstrekken ten aanzien van voornoemde schadevergoeding;

5. voor recht te verklaren dat Telder jegens [eiser] gehouden is, zoveel als mogelijk binnen de daarvoor geldende fiscale kaders, alsnog en met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2013 uitvoering te geven aan de pensioenregeling zoals die op 31 december 2012 op [eiser] van toepassing was en, indien dat binnen de geldende fiscale kaders niet mogelijk is, [eiser] volledig te compenseren voor de pensioenschade die hij lijdt, heeft geleden en nog zal lijden, als gevolg van de wijzigingen die Telder per 1 januari 2013 en nadien in de pensioenregeling heeft doorgevoerd;

6. Telder op straffe van verbeurte van een dwangsom te veroordelen om binnen vier weken na betekening van het te wijzen eindvonnis ten behoeve van [eiser] een aanvullende pensioenverzekering af te sluiten waarmee wordt bewerkstelligd dat, binnen de daarvoor geldende fiscale kaders, door Telder zoveel als mogelijk alsnog uitvoering wordt gegeven aan de pensioenregeling die op 31 december 2012 op [eiser] van toepassing was;

7. indien het voor Telder niet mogelijk is om binnen de daarvoor geldende fiscale kaders alsnog volledig en onverkort uitvoering te geven aan de pensioenregeling zoals die op 31 december 2012 op [eiser] van toepassing was, Telder te veroordelen tot vergoeding aan [eiser] van de door hem geleden en nog te lijden pensioenschade, nader op te maken bij staat;

8. Telder te veroordelen in de buitengerechtelijke kosten van € 2.133,-, althans een door de kantonrechter in goede justitie vast te stellen bedrag, te betalen binnen vijf dagen na betekening van het te wijzen eindvonnis.

9. Telder te veroordelen in de kosten van deze procedure en in de nakosten.

3.2.

[eiser] legt – kort samengevat – aan deze vorderingen het navolgende ten grondslag.
Telder was niet gerechtigd de pensioenregeling per 1 januari 2013 (en daarna) eenzijdig, dus zonder de (welbewuste) instemming van [eiser] , te wijzigen. Telder heeft onrechtmatig jegens [eiser] gehandeld, althans in strijd gehandeld met de beginselen van goed werkgeverschap, althans is zij jegens [eiser] tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit hoofde van de pensioenovereenkomst die op 31 december 2012 tussen partijen van kracht was. [eiser] bouwt als gevolg van de doorgevoerde wijzigingen minder pensioen op dan hij deed vóór 1 januari 2013 en Telder dient primair aansprakelijk te worden gehouden voor deze schade. Subsidiair dient Telder ex artikel 3:296 lid 1 BW de op 31 december 2012 tussen partijen geldende pensioenovereenkomst na te komen, voor zover dat mogelijk is binnen de thans bestaande fiscale kaders.

3.3.

Telder heeft verweer gevoerd. Op de stellingen van partijen zal hierna, voor zover van belang, worden ingegaan.