Uitspraken

Inleiding

Gelet op het proces-verbaal en de inhoudelijke behandeling van de zaak ter zitting kunnen de volgende (mede tot een goed begrip van dit vonnis strekkende) feiten en omstandigheden, die ter terechtzitting niet ter discussie hebben gestaan, als vaststaand worden aangemerkt.

Op 30 juni 2020 ontving de Rijksrecherche een afscherm proces-verbaal naar aanleiding van onderschepte Encrochat-berichten. In dat proces-verbaal werd beschreven dat politieambtenaar en medeverdachte [medeverdachte 1] vertrouwelijke politie informatie verstrekte aan onbevoegden. Vervolgens is onderzoek ‘Lunel’ gestart. Uit tapgesprekken, observatie en bakengegevens bleek vervolgens dat [medeverdachte 1] betrokken lijkt te zijn bij ‘een observatieklus’.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie vindt beide feiten te bewijzen.

Ten aanzien van feit 2 heeft de officier van justitie betoogd dat verdachte alleen al door het geven van informatie over [naam 1] en [naam 2] dit feit heeft uitgelokt en dat uit het dossier blijkt dat [medeverdachte 1] de informatie uit de politiesystemen heeft gedeeld met medeverdachte [medeverdachte 2] .

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft betoogd dat verdachte van beide feiten moet worden vrijgesproken.

Ten aanzien van feit 1 heeft de raadsman erop gewezen dat vereist is dat moet komen vast te staan dat verdachte met een gift aan [medeverdachte 1] het oogmerk heeft gehad dat [medeverdachte 1] de politiesystemen zou bevragen op informatie over [naam 1] en [naam 2] . Dat blijkt niet uit het dossier. Bovendien hebben [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [naam 4] allen verklaard dat verdachte alle benodigde informatie al had. Daaruit blijkt dat het niet voorzienbaar was dat [medeverdachte 1] daadwerkelijk bevragingen zou doen, en dat verdachte dergelijke bevragingen niet wilde.

Het oordeel van de rechtbank

[medeverdachte 1] heeft bij de Rijksrecherche verklaard dat hij op enig moment door zijn zwager, medeverdachte [medeverdachte 2]2, is benaderd voor een observatieklus voor verdachte3, voormalig lid van de [christelijke geloofsgemeenschap] . Subjecten in de observatieklus waren [naam 1] en [naam 2] .4 Zij zouden zich een groot geldbedrag van de [christelijke geloofsgemeenschap] hebben toegeëigend en de familie van verdachte hebben bedreigd.5 Hiervan was aangifte gedaan bij de politie, maar dat duurde volgens verdachte te lang. Verdachte wilde onder meer weten hoe het geld zou worden weggesluisd en of sprake was van een deal van [naam 1] met het Openbaar Ministerie, die [naam 1] als oud-medewerker van de FIOD had kunnen sluiten met een hem bekende officier van justitie.6 [naam 4] heeft op verzoek van medeverdachte [medeverdachte 1] zijn medewerking aan de klus verleend.7 Afgesproken werd een tarief van 50 euro per uur voor de observatie.8 Nadat medeverdachte [medeverdachte 1] en [naam 4] aan verdachte te kennen hebben gegeven niet te willen observeren, hebben zij op verzoek van verdachte geprobeerd om peilbakens onder de auto’s van [naam 1] en [naam 2] aan te brengen.9 Dat is niet gelukt.

[medeverdachte 1] is werkzaam als brigadier van het basisteam Alkmaar10, onderdeel van de politie eenheid Noord-Holland.

[medeverdachte 2] heeft over de observatieklus verklaard: ‘meneer [verdachte] had mij benaderd of ik iemand wist van de observatiepolitie’.11 Vervolgens heeft hij een afspraak geregeld tussen verdachte en [medeverdachte 1] .

Door een observatieteam is gezien dat er op 8 juli 2020 en 22 juli 2020 ontmoetingen hebben plaatsgevonden tussen verdachte, [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [naam 4] .12

Tijdens een doorzoeking van de werkplek van [medeverdachte 1] is in zijn kast13 een handgeschreven notitie (IBN nummer C.01.001) aangetroffen. Op dit briefje stond onder meer: ‘is er een deal OM-jvdl [naam 5]’.14

Over dit briefje heeft [medeverdachte 1] verklaard15: ‘Dit gaat over [naam 1] . Dit was een vraag van de opdrachtgever [naam 6] ’. Op vraag van de verbalisant wat de vraag dan was, heeft [medeverdachte 1] geantwoord: ‘Die [naam 6] die zegt dat die [naam 1] 8 miljoen verduisterd heeft en begreep niet waarom hij nog op vrije voeten liep. Hij had gehoord dat [naam 1] een deal had gesloten met het OM. [naam 6] zei dat hij en zijn familie waren bedreigd, hij huilde hier bijna bij. Ik vond dit wel zielig, ik wilde hierbij wel helpen. [naam 6] was bang dat het geld weg gesluisd werd. (..) Ik heb dit briefje van die [naam 6] gehad. (..) . [naam 5] zou deze officier van justitie zijn.

In een afgeluisterd telefoongesprek tussen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] wordt gesproken over ‘4300’.16 Hierover heeft [medeverdachte 1] verklaard: ‘het ging over de uren die wij gemaakt hebben en dat wij hiervoor betaald zouden krijgen’.17

Tussen 6 juli 2020 en 15 augustus 2020 heeft [medeverdachte 1] meerdere bevragingen in het politiesysteem BVI-IB gedaan die zijn te relateren aan [naam 1] en [naam 2] .18

Bewijsoverwegingen

De rechtbank stelt vast dat uit de hiervoor genoemde bewijsmiddelen blijkt dat verdachte nadrukkelijk had gevraagd om iemand ‘van de observatiepolitie’. Daaruit blijkt dat diegene die de observatieklus zou gaan uitvoeren de hoedanigheid van politieambtenaar moest hebben. Om andere competenties werd door verdachte niet gevraagd. [medeverdachte 1] hoedanigheid als politieambtenaar was dus de enige reden dat hij werd gevraagd voor de observatieklus.

Het is een feit van algemene bekendheid dat de kans op een geslaagde observatie groter wordt als zoveel mogelijk informatie over de te observeren subjecten bekend is. Ook met het oog op veiligheid is informatie van groot belang. Daarvoor is het politiesysteem uitermate geschikt. Daarin is informatie opgenomen die alleen door politieambtenaren zoals [medeverdachte 1] is te raadplegen.

Daar komt bij dat in de kast van [medeverdachte 1] in het politiebureau het briefje is aangetroffen waarop stond vermeld: ‘is er een deal OM-jvdl [naam 5]’. [medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij dit briefje van verdachte heeft ontvangen. Niet valt in te zien hoe deze vraag door [medeverdachte 1] beantwoord kan worden met een observatie en/of het plaatsen van een peilbaken. Het kan daarom niet anders dan dat verdachte deze concrete opdracht bij [medeverdachte 1] heeft neergelegd omdat [medeverdachte 1] toegang had tot de politiesystemen. In de opdracht van verdachte lag dus als noodzakelijk besloten dat [medeverdachte 1] het politiesysteem zou bevragen.

Daarmee is bewezen dat verdachte [medeverdachte 1] een geldbedrag heeft aangeboden om hem te bewegen bevragingen in het politiesystemen te doen die zijn te relateren aan [naam 1] en [naam 2] . Feit 1 acht de rechtbank dan ook wettig en overtuigend bewezen. Er is onvoldoende bewijs dat verdachte aan [medeverdachte 1] een koffiezetapparaat, drankjes of etentjes heeft aangeboden. Hiervan zal de rechtbank verdachte daarom partieel vrijspreken.

Als feit 2 is aan verdachte ten laste gelegd dat hij [medeverdachte 1] heeft uitgelokt tot het delen van vertrouwelijke informatie. Voor een bewezenverklaring is onder meer vereist dat komt vast te staan dat [medeverdachte 1] vertrouwelijke informatie heeft gedeeld. De rechtbank stelt vast dat dat uit het dossier niet blijkt.

Uit het proces-verbaal van het verhoor van [medeverdachte 1] op pagina 690 blijkt weliswaar het volgende:

‘V: Hoe is de opdracht tot stand gekomen?

A: Het kwam via [medeverdachte 2] Die man, een [naam 6] , zat bij een geloofsgemeenschap en was voor 8 miljoen opgelicht Hij wilde dat de twee mannen werden gevolgd en dat er een baken werd geplakt. Ik heb toen [naam 4] gebeld. Ik heb dat toen aangenomen. Ik ben vijf keer op locatie geweest in Apeldoorn en in Zeist en ik heb de politiesystemen bevraagd op [naam 1] en [naam 2] .

V: Heb je de informatie over [naam 1] en [naam 2] met [medeverdachte 2] gedeeld?

A: Ja.’

Op dit antwoord is door de Rijksrecherche niet doorgevraagd, zodat niet duidelijk is welke informatie over [naam 1] en [naam 2] door [medeverdachte 1] met [medeverdachte 2] is gedeeld. Daar komt bij dat medeverdachte [medeverdachte 2] heeft verklaard dat dat niet klopt (pagina 1034) en dat [medeverdachte 1] in een later verhoor heeft verklaard dat hij de informatie over [naam 1] en [naam 2] al van verdachte had gekregen (pagina 698).

Daarom zal de rechtbank verdachte van feit 2 vrijspreken.

De bewezenverklaring

De rechtbank acht op grond van de hiervoor genoemde bewijsmiddelen wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het ten laste gelegde feit heeft begaan, met dien verstande dat:

1

hij in de periode van 1 juli 2020 tot 1 september 2020 in Nederland, (telkens) tezamen en in vereniging met een ander, een ambtenaar van de politie (bij eenheid Noord-Holland te Alkmaar in de rang van brigadier), genaamd [medeverdachte 1] giften heeft aangeboden, te weten:

De rechtbank acht niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd, zodat zij hem daarvan zal vrijspreken.

Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd in de bewezenverklaring. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft een geheel onvoorwaardelijke gevangenisstraf van acht maanden geëist.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft geen strafmaatverweer gevoerd.

De gronden voor een straf of maatregel

Bij de strafoplegging houdt de rechtbank rekening met de aard en de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals die uit het dossier en tijdens de behandeling ter terechtzitting naar voren zijn gekomen. De rechtbank acht daarbij het volgende van belang.

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan actieve omkoping, door een politieambtenaar te betalen voor informatie over [naam 1] en [naam 2] , met wie hij een conflict had. In plaats van het afwachten van een civiele procedure en het politieonderzoek heeft verdachte – uit het dossier blijkt een vermogende vishandelaar – zonder zich te bekreunen over het kwalijke van zijn handele – gekozen voor een vorm van eigenrichting, en daarmee een grove inbreuk gemaakt op de privacy van [naam 1] en [naam 2] . Met zijn handelen heeft verdachte bovendien het publiek vertrouwen in de politie en daarmee de integriteit van de overheid geschaad.

Vanwege de ernst van het feit kan niet anders worden gereageerd dan met het opleggen van een forse onvoorwaardelijke gevangenisstraf.

Bij het bepalen van de hoogte van de op te leggen straf heeft de rechtbank acht geslagen op de straffen die in soortgelijke zaken worden opgelegd. Ook heeft de rechtbank rekening gehouden met de straf die aan medeverdachte [medeverdachte 1] (parketnummer 08-963562-20) is opgelegd, waarbij de rechtbank in die zaak een aantal omstandigheden in het voordeel van [medeverdachte 1] heeft meegewogen. Verdachte heeft geen opening van zaken gegeven en zich op zijn zwijgrecht beroepen. De rechtbank stelt vast dat niet van omstandigheden is gebleken die in het voordeel van verdachte zouden moeten worden meegewogen bij het bepalen van de hoogte van de op te leggen straf.

Alles afwegende acht de rechtbank een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van twee maanden passend en geboden. Daarnaast vormt de klaarblijkelijk lichtzinnige wijze waarop verdachte zijn financiële middelen voor deze manier van eigenrichting aanwendt een risico dat hij op een ander moment eenzelfde keuze zal maken en zich nogmaals schuldig zal maken aan een strafbaar feit. Daarin ziet de rechtbank aanleiding voor een forse stok achter de deur om verdachte er gedurende de proeftijd van drie jaren van te weerhouden opnieuw strafbare feiten te plegen. Daarom zal de rechtbank verdachte ook een voorwaardelijke gevangenisstraf van vier maanden opleggen. Dat betekent dat de rechtbank verdachte zal veroordelen tot een gevangenisstraf van zes maanden, waarvan vier maanden voorwaardelijk, moet een proeftijd van drie jaren.