Uitspraken

Een deel van alle rechterlijke uitspraken wordt gepubliceerd op rechtspraak.nl. Dit gebeurt gepseudonimiseerd.

Deze uitspraak is gepseudonimiseerd volgens de pseudonimiseringsrichtlijn

ECLI:NL:RBROT:2010:BO4037

Rechtbank Rotterdam
13-10-2010
16-11-2010
322307 / HA ZA 09-141
Civiel recht
Eerste aanleg - enkelvoudig

Internationale handelskoop. Onbetaalde facturen. Rechtskeuze. Algemene voorwaarden. Beoordeling geldigheid rechtskeuze in algemene voorwaarden. Rechtskeuze voor Nederlands intern recht. Artikel 3 lid 4 jo artikel 8 lid 1 EVO. Ingevolge EVO beoordeeld volgens 'gekozen' Nederlands recht m.u.v. Weens Koopverdrag. Artikel 6:247 BW. Afdeling 6.5.3 BW mist toepassing. Algemene voorwaarden niet overeengekomen, geen geldige rechtskeuze, Weens Koopverdrag (CISG) van toepassing.

Rechtspraak.nl

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Sector civiel recht

zaaknummer / rolnummer: 322307 / HA ZA 09-141

Vonnis van 13 oktober 2010

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

[eiseres] B.V.,

gevestigd te Barendrecht,

eiseres,

advocaat mr. J. Kneppelhout,

tegen

de vennootschap naar vreemd recht ZEO TRADE S.R.O.,

gevestigd te Zahori, Tsjechië,

gedaagde,

advocaat mr. M.P.M. Meuwese.

Partijen zullen hierna worden aangeduid als “[eiseres]” en “Zeo Trade”.

1. De procedure

1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding van 27 oktober 2008;

- de conclusie van antwoord, met producties;

- het tussenvonnis van 20 mei 2009;

- het proces-verbaal van comparitie van 20 april 2010;

- de akte van [eiseres];

- de akte van Zeo Trade.

1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.

2. De vaststaande feiten

Als enerzijds gesteld en anderzijds erkend dan wel niet of onvoldoende gemotiveerd weersproken, gelet ook op de in zoverre niet betwiste inhoud van de in het geding gebrachte producties, staat tussen partijen - voorzover van belang - het volgende vast:

2.1. [eiseres] en Zeo Trade zijn beide handelsondernemingen die zich voornamelijk bezighouden met de import en export van groenten en fruit.

2.2. Op enig moment zijn partijen een handelsrelatie aangegaan, waarna Zeo Trade diverse bestellingen bij [eiseres] heeft geplaatst. Het bestelde is door [eiseres] onder meer in mei, juni en juli 2006 aan Zeo Trade geleverd.

2.3. Terzake van de geleverde goederen heeft [eiseres] facturen aan Zeo Trade gezonden.

3. De vordering

De (gewijzigde) vordering luidt - verkort weergegeven - om bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad Zeo Trade te veroordelen om aan [eiseres] te betalen een bedrag van

€ 4.825,79, vermeerderd met rente en kosten. Voorts verzoekt [eiseres] het vonnis te waarmerken als een Europese executoriale titel (EET).

[eiseres] heeft aan de vordering de volgende stellingen ten grondslag gelegd:

3.1. [eiseres] heeft goederen geleverd aan Zeo Trade en heeft daartoe facturen aan Zeo Trade doen toekomen. Zeo Trade heeft terzake van de facturen een bedrag € 4.825,79 onbetaald gelaten. [eiseres] vordert dit bedrag van Zeo Trade.

3.2. De algemene voorwaarden van [eiseres] zijn van toepassing op de tussen partijen gesloten overeenkomsten en verklaren Nederlands recht van toepassing.

3.3. Voorts is Zeo Trade contractuele (boete)rente verschuldigd over de hoofdsom vanaf veertien dagen na de factuurdatum en buitengerechtelijke incassokosten.

4. Het verweer

Het verweer strekt tot afwijzing van de vordering, met veroordeling van [eiseres] in de kosten van het geding.

Zeo Trade heeft daartoe het volgende aangevoerd:

4.1. Zeo Trade heeft bij een aantal zendingen gereclameerd. [eiseres] heeft in verband daarmee creditnota’s verzonden aan Zeo Trade. De gevorderde hoofdsom wordt betwist en houdt geen rekening met – ten onrechte door [eiseres] onvermeld gelaten – crediteringen en betalingen.

4.2. De telefonisch afgesproken algemene voorwaarden van Zeo Trade waren van toepassing op alle leveranties. De algemene voorwaarden van [eiseres] zijn niet van toepassing op de tussen partijen gesloten overeenkomst. Zeo Trade heeft de algemene voorwaarden van [eiseres] nimmer ontvangen.

4.3. De gevorderde contractuele rente zoals opgenomen in de algemene voorwaarden van [eiseres] is niet verschuldigd, nu de algemene voorwaarden niet zijn overeengekomen.

4.4. Zeo Trade betwist dat [eiseres] daadwerkelijke buitengerechtelijke incassokosten heeft gemaakt en betwist dus de verschuldigdheid daarvan.

5. De beoordeling

5.1. Nu [eiseres] is gevestigd in Nederland en Zeo Trade is gevestigd in de Tsjechische Republiek heeft deze zaak een internationaal karakter en dient allereerst de vraag beantwoord te worden of de Nederlandse rechter bevoegd is om van de onderhavige vorderingen kennis te nemen. Nu Zeo Trade in de onderhavige procedure is verschenen en verweer heeft gevoerd zonder daarbij aan te geven dat zij de rechtsmacht van deze rechtbank betwist, is deze rechtbank bevoegd op grond van een stilzwijgende aanvaarding van rechtsmacht ex artikel 24 EEX-Vo (Verordening (EG) nr. 44/2001 van de Raad van 22 december 2000 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken). Nu Zeo Trade dit verweer niet tijdig, te weten vóór alle weren, heeft gevoerd stond het haar niet meer vrij om dit later in haar antwoordakte alsnog te doen.

5.2. In de akte die [eiseres] na de comparitie heeft genomen, is een wijziging van de feitelijke grondslag van haar eis vervat. [eiseres] vordert immers de hoofdsom niet langer alleen op grond van de facturen met nummers 152729, 152913, 153914, 154235 en 154251, maar maakt een nieuwe berekening met inachtneming van vorenbedoelde facturen, eerder onvermelde verdere facturen (genummerd 153088, 154249 en 154250), diverse eerder onvermelde creditnota’s en betalingen van Zeo Trade. Zeo Trade heeft in haar antwoordakte bezwaar gemaakt tegen deze eiswijziging op de grond dat deze in strijd is met een behoorlijke procesgang, omdat [eiseres] hiermee de in de dagvaarding gestelde grondslag van de eis volledig verlaat.

Artikel 130 lid 1 Rv geeft [eiseres] echter de bevoegdheid om haar eis - of de grondslag daarvan - bij conclusie of akte ter rolle te wijzigen zolang er nog geen eindvonnis is gewezen. Nu zulks nog niet was gebeurd mocht zij haar eis wijzigen zoals zij heeft gedaan. Van redenen om deze eiswijziging in strijd met de goede procesorde te achten is niet gebleken. De rechtbank zal in de verdere beoordeling daarom uitgaan van de gewijzigde eis.

5.3. Het onderhavige geschil betreft betaling van de facturen van de internationale verkoop door [eiseres] aan Zeo Trade van groente en fruit.

Hoewel beide partijen in het midden laten wanneer tussen hen een of meer koopovereenkomsten zijn gesloten, staat vast dat zij op enig moment een handelsrelatie zijn aangevangen, waarna Zeo Trade diverse bestellingen bij [eiseres] heeft geplaatst en [eiseres] het bestelde in mei, juni en juli 2006 heeft geleverd. Nu is gesteld noch gebleken dat partijen bij aanvang van hun relatie een raamovereenkomst hebben gesloten, zal de rechtbank ervan uitgaan dat dit niet is geschied en dat iedere bestelling als afzonderlijke koopovereenkomst dient te worden beschouwd.

5.4. [eiseres] stelt dat op deze overeenkomsten het Nederlandse recht van toepassing is op grond van een in haar algemene voorwaarden neergelegde rechtskeuze. Zij doelt daarmee kennelijk op artikel XIV van haar algemene voorwaarden, welke bepaling luidt:

“1. Auf Kaufverträge und diesen gleichgestellte Vereinbarungen ist ausschließlich niederländisches Recht anwendbar.

2. Der niederländische Text ist ausschlaggebend. Die Anwendbarkeit des sogenannten Einheitlichen Kaufrechts und des Wiener Kaufvertrags wird ausdrücklich ausgeschlossen.”

Indien deze rechtskeuze deel uitmaakt van de tussen partijen gesloten koopovereenkomsten, is van toepassing uitgesloten het Verdrag der Verenigde Naties inzake internationale koopovereenkomsten betreffende roerende zaken van 11 april 1980 (Weens Koopverdrag of CISG), dat ingevolge art. 1 lid 1 onder a CISG in beginsel van toepassing is op koopovereenkomsten als de onderhavige (nu beide partijen - verkoper en koper - gevestigd zijn in verschillende staten - Nederland respectievelijk de Tsjechische Republiek - die beide partij zijn bij het verdrag).

Of de rechtskeuze rechtsgeldig is overeengekomen moet ingevolge artikel 3 lid 4 juncto artikel 8 lid 1 EVO (Verdrag inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst van 19 juni 1980) beantwoord worden volgens het gekozen recht, in casu derhalve Nederlands (binnenlands) recht. Nu partijen beide handelen in de uitoefening van hun bedrijf en zij niet beide in Nederland gevestigd zijn, is daarbij ingevolge artikel 6:247 lid 2 BW afdeling 6.5.3 BW niet van toepassing. Relevant is derhalve of toepasselijkheid van de door [eiseres] ingeroepen algemene voorwaarden deel uitmaakte van het aanbod van de ene partij en of dit aanbod is aanvaard door de andere partij.

[eiseres] heeft ter comparitie verklaard dat zij bij aanvang van een handelsrelatie met haar nieuwe klanten altijd haar algemene voorwaarden doorneemt, en dat de medewerkster die het contact met Zeo Trade voerde desgevraagd zou hebben gezegd dat zij ‘destijds’ de algemene voorwaarden met Zeo Trade had besproken. Nadat Zeo Trade dit had betwist, is aan [eiseres] de gelegenheid geboden om haar standpunt terzake bij akte toe te lichten en te onderbouwen.

Bij akte heeft [eiseres] gesteld dat zij voorafgaand aan de totstandkoming van ‘de overeenkomst’ (naar de rechtbank begrijpt: voor aanvang van de handelsrelatie) telefonisch heeft gesproken over lever- en klachttermijnen en duidelijk heeft gecommuniceerd dat Nederlands recht daarop van toepassing zou zijn, en gesteld dat er bij Zeo Trade geen twijfel over kon bestaan dat [eiseres] daarmee (telkens) een uitdrukkelijk beroep deed op haar algemene voorwaarden. Zeo Trade heeft deze stellingen betwist.

Uit deze stellingen van [eiseres] komt onvoldoende naar voren dat de toepasselijkheid van haar algemene voorwaarden als zodanig aan de orde is gesteld en door Zeo Trade is aanvaard. De algemene voorwaarden bevatten vijftien gedetailleerde artikelen en bij gebreke van nadere toelichting valt niet in te zien waarom Zeo Trade moet worden geacht de gehele inhoud daarvan te hebben aanvaard op grond van een telefonische bespreking van enkele onderdelen daarvan. De stelling dat de toepasselijkheid van de algemene voorwaarden is overeengekomen wordt daarom als onvoldoende gemotiveerd gepasseerd.

5.5. Nu de algemene voorwaarden van [eiseres] niet van toepassing kunnen worden geacht en de daarin neergelegde uitsluiting van het Weens Koopverdrag geen effect sorteert, is dit verdrag van toepassing op de tussen partijen gesloten overeenkomsten.

De verdere stellingen van partijen leiden niet tot een ander oordeel. Indien immers zou komen vast te staan dat [eiseres] in de gestelde telefonische contacten de toepasselijkheid van het Nederlandse recht aan de orde heeft gesteld en dat Zeo Trade deze heeft aanvaard, dan voert een dergelijke rechtskeuze - bijzondere, hier niet gestelde, omstandigheden daargelaten - in afwijking van het in de algemene voorwaarden bepaalde tot toepassing van het Nederlandse recht met inbegrip van het eenvormig kooprecht en dus tot toepassing van het Weens Koopverdrag. Tot ditzelfde resultaat voert de stelling van Zeo Trade dat Tsjechisch recht van toepassing is. Zeo Trade stelt immers niet dat er een rechtskeuze is gemaakt, laat staan dat een rechtskeuze voor Tsjechisch recht met uitsluiting van het Weens Koopverdrag zou zijn gemaakt.

5.6. Wat betreft de niet in dit verdrag geregelde onderwerpen is - anders dan Zeo Trade ongemotiveerd stelt - aanvullend het Nederlandse recht van toepassing op grond van artikel 4 EVO. [eiseres] moet immers als verkoper in dit verband worden aangemerkt als kenmerkende prestant in de zin van het tweede lid van dit artikel, zodat op grond daarvan Nederlands recht van toepassing is, nu [eiseres] in Nederland is gevestigd, terwijl gesteld noch gebleken is dat de onderhavige koopovereenkomst(en) duidelijk nauwer verbonden is (zijn) met een ander land als bedoeld in de tweede volzin van lid 5 van artikel 4 EVO.

5.7. [eiseres] vordert betaling van € 4.825,79 als saldo van hetgeen door Zeo Trade in haar visie voor verrichte leveringen is verschuldigd onder aftrek van gecrediteerde bedragen en ontvangen betalingen, een en ander zoals weergegeven in het haar als productie 6 bij akte overgelegde overzicht. Ter comparitie heeft [eiseres] toegelicht dat zij per ordernummer factureert, dat indien een klant klaagt over een zending een creditnota wordt opgesteld tot het bedrag dat de klant wil aftrekken, en dat de creditnota met een aanvullende factuur ongedaan wordt gemaakt indien en voor zover overleg met de klant ertoe leidt dat de klacht wordt teruggedraaid. Ook Zeo Trade stelt in haar conclusie van antwoord dat wordt gefactureerd en na klachten wordt gecrediteerd. Daarover zijn partijen het dus eens. Ook de door [eiseres] gestelde leveringen worden op zichzelf niet betwist door Zeo Trade.

5.8. Uit de over en weer geproduceerde stukken leidt de rechtbank het volgende af.

5.9. [eiseres] heeft € 7.316,25 gefactureerd (factuur 152729, door [eiseres] aangeduid als order 12/1 en door Zeo Trade als B1) waarop in mindering strekt € 1.448,60 (creditnota 154070, door [eiseres] aangeduid als order 12/2 en door Zeo Trade als B2). Per saldo was voor deze levering dus € 5.867,65 verschuldigd. Niet in geschil is dat Zeo Trade € 5.796,68 heeft betaald, zodat te betalen resteert € 70,97. Dit bedrag is in beginsel toewijsbaar.

[eiseres] vordert -kennelijk in verband met deze levering- nog betaling van € 458,70 (factuur 154250, door [eiseres] aangeduid als order 12/3), maar onderbouwt niet waarom zij op dit bedrag recht zou hebben. Uit haar eigen - op dit punt niet weersproken - stellingen volgt immers dat zij slechts gerechtigd is een aanvullende factuur te sturen indien en voor zover een klacht na overleg met Zeo Trade wordt teruggedraaid. Nu is gesteld noch gebleken dat dit hier aan de orde is, bestaat voor toewijzing van dit bedrag geen aanleiding.

5.10. [eiseres] heeft € 6.560,-- gefactureerd (factuur 152913, door [eiseres] aangeduid als order 13/1 en door Zeo Trade als A1) waarop in mindering strekt € 1.600,-- (creditnota 154071, door [eiseres] aangeduid als order 13/2 en door Zeo Trade als A2). Per saldo was voor deze levering dus € 4.960,-- verschuldigd. Niet in geschil is dat Zeo Trade € 4.468,49 heeft betaald, zodat te betalen resteert € 491,51. Dit bedrag is in beginsel toewijsbaar.

[eiseres] vordert - kennelijk in verband met deze levering - nog betaling van € 800,-- (factuur 154249, door [eiseres] aangeduid als order 13/3), maar onderbouwt niet waarom zij op dit bedrag recht zou hebben. Uit haar eigen - op dit punt niet weersproken - stellingen volgt immers dat zij slechts gerechtigd is een aanvullende factuur te sturen indien en voor zover een klacht na overleg met Zeo Trade wordt teruggedraaid. Nu is gesteld noch gebleken dat dit hier aan de orde is, bestaat voor toewijzing van dit bedrag geen aanleiding.

5.11. [eiseres] heeft € 2.900,-- gefactureerd (factuur 153088, door [eiseres] aangeduid als order 14/1 en door Zeo Trade als C1) waarop in mindering strekt € 246,-- (creditnota 153313, door [eiseres] aangeduid als order 14/2 en door Zeo Trade als C2). Per saldo was voor deze levering dus € 2.654,-- verschuldigd.

[eiseres] heeft voorts € 4.380,-- gefactureerd (factuur 153914, door [eiseres] aangeduid als order 15/1 en door Zeo Trade als D1) waarop in mindering strekt € 151,80 (creditnota 153915, door [eiseres] aangeduid als order 15/2 en door Zeo Trade als D2). Per saldo was voor deze levering dus € 4.228,20 verschuldigd.

Voor beide leveringen tezamen is Zeo Trade derhalve € 6.882,20 verschuldigd geweest. Niet in geschil is dat Zeo Trade voor deze leveringen € 6.753,93 heeft betaald, zodat te betalen resteert € 128,27. Dit bedrag is in beginsel toewijsbaar.

5.12. Tussen partijen staat vast dat Zeo Trade terzake van factuur 154235 (door [eiseres] aangeduid als order 16 en door Zeo Trade als E) € 3,66 teveel heeft betaald, zodat dit bedrag op het uiteindelijk toe te wijzen bedrag in mindering strekt.

5.13. [eiseres] vordert voorts betaling van € 7.200,-- op grond van haar factuur 154251 (door haar aangeduid als order 17 en door Zeo Trade als F). Zeo Trade heeft betwist dat zij deze factuur heeft ontvangen en stelt dat zij nog wacht op een creditnota groot

€ 2.880,-- ter zake van deze levering. Ter comparitie heeft [eiseres] verklaard dat zij bekend is met de kwaliteitsklachten van Zeo Trade over deze levering en met het naar aanleiding daarvan opgestelde expertiserapport, en dat zij geen contraexpertise heeft laten verrichten. Bij die stand van zaken zal de rechtbank ervan uitgaan dat Zeo Trade - in lijn met hetgeen tussen partijen gebruikelijk was - recht had op creditering van het door haar aangegeven en door het expertiserapport ondersteunde bedrag. Voor deze vordering was derhalve € 4.320,-- verschuldigd, welk bedrag - naar tussen partijen vaststaat - Zeo Trade heeft betaald.

5.14. Het voorgaande leidt ertoe dat aan [eiseres] in totaal kan worden toegewezen € 687,09 (€ 70,97 plus € 491,51 plus € 128,27 minus € 3,66).

Ter comparitie heeft [eiseres] toegelicht dat zij rente vordert vanaf 30 dagen na de factuurdata. Nu onder r.o. 5.4 is geoordeeld dat de algemene voorwaarden van [eiseres] toepassing missen, bestaat geen grond voor toewijzing van de primair gevorderde contractuele rente maar slechts voor toewijzing van de wettelijke rente bedoeld in artikel 6:119a BW. Deze rente zal, als overigens onbestreden, onder toerekening van het op 7 augustus 2006 teveel betaalde bedrag van € 3,66 aan de oudste schuld, als volgt worden toegewezen:

- over € 70,97 vanaf 30 dagen na 13 mei 2006 tot en met 7 augustus 2006;

- over € 67,31 vanaf 8 augustus 2006;

- over € 491,51 vanaf 30 dagen na 20 mei 2006;

- over € 128,27 vanaf 30 dagen na 3 juli 2006.

5.15. Nu [eiseres] niet stelt dat zij buitengerechtelijke incassokosten heeft gemaakt bestaat geen aanleiding voor toewijzing van haar vordering tot vergoeding van dergelijke kosten.

5.16. [eiseres] heeft verzocht het in deze zaak te wijzen vonnis te waarmerken als Europese Executoriale Titel als bedoeld in de EET-Verordening juncto de Uitvoeringswet EET-Verordening (hierna: EET). De EET is bedoeld voor opeisbare en niet betwiste schuldvorderingen. Een schuldvordering wordt conform artikel 3 van de EET-Verordening niet betwist als de schuldenaar uitdrukkelijk met de vordering heeft ingestemd door deze te erkennen in een schikking die door het gerecht is goedgekeurd of de schuldenaar zich niet in de procedure overeenkomstig de toepasselijke vormvoorschriften heeft verweerd. Nu aan deze criteria van de EET-Verordening niet is voldaan, zal de rechtbank het onderhavige vonnis niet waarmerken als Europese Executoriale Titel.

5.17. Zeo Trade zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [eiseres] worden begroot op:

- dagvaarding EUR 71,80

- vast recht 303,00

- salaris advocaat 960,00 (2,5 punten × tarief EUR 384,00)

Totaal EUR 1.334,80.

6. De beslissing

De rechtbank,

6.1. veroordeelt Zeo Trade om aan [eiseres] te betalen een bedrag van € 687,09 (zeshonderdzevenentachtig euro en negen eurocent), vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119a BW over € 70,97 vanaf 30 dagen na 13 mei 2006 tot en met 7 augustus 2006, over € 67,31 vanaf 8 augustus 2006, over € 491,51 vanaf 30 dagen na 20 mei 2006 en over € 128,27 vanaf 30 dagen na 3 juli 2006, tot de dag van volledige betaling;

6.2. veroordeelt Zeo Trade in de proceskosten, aan de zijde van [eiseres] tot op heden begroot op EUR 1.334,80;

6.3. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

6.4. wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. P.A.M. van Schouwenburg-Laan en in het openbaar uitgesproken op 13 oktober 2010.?

2120/1885

De gegevens worden opgehaald

Hulp bij zoeken

Er is een uitgebreide handleiding beschikbaar voor het zoeken naar uitspraken, met onder andere uitleg over:

Selectiecriteria

De Rechtspraak, Hoge Raad der Nederlanden en Raad van State publiceren uitspraken op basis van selectiecriteria:

  • Uitspraken zaken meervoudige kamers
  • Uitspraken Hoge Raad en appelcolleges
  • Uitspraken met media-aandacht
  • Uitspraken in strafzaken
  • Europees recht
  • Richtinggevende uitspraken
  • Wraking

Weekoverzicht

Selecteer een week en bekijk welke uitspraken er in die week aan het uitsprakenregister zijn toegevoegd.