Uitspraken

Op grond van artikel 1 van de Auteurswet, is het auteursrecht het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, om dat werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Wil op een werk auteursrechtelijke bescherming rusten, dan dient sprake te zijn van een eigen intellectuele schepping, hetgeen inhoudt dat het een eigen, oorspronkelijk karakter moet bezitten en het persoonlijk stempel van de maker moet dragen (HR 22 februari 2013, NJ 2013/501).

Tussen partijen is in geschil of de door [eiser] gemaakte foto’s werken van intellectuele schepping zijn. Als vaststaand moet echter worden beschouwd dat [eiser] bij het maken van de foto’s het moment van het maken van de foto heeft bepaald alsmede de positie en de gebruikte instellingen van zijn camera. [eiser] heeft hierbij creatieve keuzes moeten maken. Er is daarom sprake van een eigen intellectuele schepping.

De kantonrechter begrijpt de stelling van [eiser] verder aldus dat gedaagden onrechtmatig jegens hem hebben gehandeld, omdat zij (1) de foto’s op de website van de stichting hebben geplaatst, (2) de foto’s in een bezoekerscentrum van de stichting hebben afgespeeld en (3) de foto’s hebben gebruikt op een aantal dvd’s die aan de vrijwilligers van de stichting cadeau zijn gegeven. Hoewel [eiser] dat niet nadrukkelijk stelt, wordt een en ander zo begrepen dat volgens [eiser] het gebruik van de foto’s op de website en het vertonen van de beelden in het bezoekerscentrum moeten worden aangemerkt als een openbaarmaking als bedoeld in artikel 12 Auteurswet, terwijl het plaatsen van de foto’s op de dvd’s moet worden aangemerkt als een verveelvoudiging als bedoeld in artikel 13 Auteurswet.

Gedaagden betwisten dat sprake is van een openbaarmaking in de zin van de Auteurswet. Zoals reeds overwogen is dit slechts van belang voor de foto’s op de website en het afspelen in het bezoekerscentrum. Gedaagden voeren aan dat zij de foto’s niet openbaar hebben gemaakt voor een nieuw en onbepaald publiek, omdat de foto’s reeds geruime tijd met toestemming van [eiser] op het internet beschikbaar waren.

[eiser] heeft onvoldoende weersproken dat de foto’s in 2013 reeds enige tijd op een andere website werden getoond. Aangezien [eiser] niet heeft gesteld dat de foto’s op die website slechts voor een beperkte groep toegankelijk waren, valt niet in te zien waarom met de hyperlink op de website van de stichting een nieuw publiek zou zijn bereikt. Aangezien de foto’s daar met toestemming stonden, is geen sprake van een openbaarmaking in de zin van de Auteurswet. Het tonen van de foto’s op de website van de stichting levert dan ook geen schending van het auteursrecht op. Het tonen van de foto’s in het bezoekerscentrum moet wel worden aangemerkt als een openbaarmaking.

Gedaagden voeren als verweer dat zij erop mochten vertrouwen dat [eiser] toestemming had gegeven voor het gebruik van de foto’s. Daarvoor hebben gedaagden echter onvoldoende gesteld. Uit het enkele feit dat de foto’s met toestemming van [eiser] op de website van de vogelwerkgroep stonden, mochten gedaagden niet afleiden dat hij tevens toestemming had gegeven voor het gebruik van de foto’s op de dvd’s en in het bezoekerscentrum.

Gedaagden hebben meer subsidiair als verweer gevoerd dat hierop de uitzondering van artikel 16 Aw van toepassing is, welk artikel ziet op de situatie dat de beelden uitsluitend worden gebruikt ter toelichting bij het onderwijs. Daarvan is in dit geval geen sprake. De door [gedaagde 1] gemaakte dvd had weliswaar mede ten doel de vrijwilligers beter in staat te stellen vogelgeluiden te herkennen, maar dat valt niet binnen het bereik van onderwijs als bedoeld in artikel 16 Aw.

Op grond van het vorenstaande moet worden geconcludeerd dat gedaagden door het vertonen van de beelden in het bezoekerscentrum inbreuk hebben gemaakt op het auteursrecht van [eiser]. Gedaagden hebben daarom onrechtmatig gehandeld, hetgeen hun kan worden toegerekend. Gedaagden hadden er immers van op de hoogte kunnen zijn dat [eiser] voor het gebruik van de foto’s geen toestemming had gegeven. [eiser] heeft aldus recht op schadevergoeding. Ook het verveelvoudigen van de beelden op dvd levert een onrechtmatige inbreuk op op het auteursrecht van [eiser].

Vooropgesteld wordt het volgende. Ook in het geval van schending van het auteursrecht, dient de schade die de auteur geleden heeft, te worden vastgesteld conform de gewone regels van de tiende afdeling van de eerste titel van Boek 6 BW. Daarop bestaat slechts de uitzondering dat in het geval van een schending van het auteursrecht zowel schade als behaalde winst kan worden gevorderd (artikel 27a Auteurswet). Voor de berekening van schade moeten worden vergeleken de positie waarin [eiser] thans verkeert en de situatie waarin hij zou verkeren zonder de onrechtmatige daad. In dit geval moet derhalve beoordeeld worden in welke situatie [eiser] zou verkeren als gedaagden de foto’s niet op de dvd’s hadden geplaatst en de foto’s niet in het bezoekerscentrum hadden vertoond.

[eiser] heeft de door hem geleden schade begroot aan de hand van de door hem gederfde winst. Hij stelt in het verleden foto’s te hebben verkocht voor € 100,- per stuk. Volgens eiser heeft hij daarom voor een bedrag van € 12.000,- (120 foto’s x € 100,-) aan schade geleden. [eiser] heeft echter niet gesteld dat de stichting of de mensen aan wie de dvd’s zijn verstrekt, voor de foto’s zou(den) hebben betaald indien zij de foto’s niet op onrechtmatige wijze hadden verkregen. Dat is in het geval van de stichting ook niet aannemelijk omdat de stichting geen winstoogmerk heeft en draait op vrijwilligers. Van winstafdracht kan evenmin sprake zijn, omdat moet worden aangenomen dat de stichting niet voor het gebruik van de foto’s zou hebben betaald. Aangezien gedaagden de foto’s vrijwillig hebben verwijderd, heeft [eiser] ook voor het ongedaan maken van de onrechtmatige situatie geen kosten hoeven maken. De vordering tot betaling van schadevergoeding zal daarom worden afgewezen.

[eiser] heeft niet weersproken dat de stichting de vrijwilligers gevraagd heeft de dvd’s te retourneren, maar dat sommige vrijwilligers daartoe niet bereid bleken. Het ligt niet binnen de macht van gedaagden om ook de andere, niet teruggegeven dvd’s aan [eiser] te overhandigen. Dit deel van de vordering zal daarom eveneens worden afgewezen.

[eiser] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld.