Uitspraken

De officier van justitie heeft – overeenkomstig haar op schrift gestelde requisitoir – gevorderd dat de aan verdachte onder 1 subsidiair, onder 2 en onder 3 primair ten laste gelegde feiten wettig en overtuigend bewezen worden verklaard. De officier van justitie heeft zich daartoe op het standpunt gesteld dat uit de feiten en omstandigheden die in het dossier hun weerslag hebben gevonden, valt af te leiden dat de drie feiten door een en dezelfde dader zijn gepleegd. De bekennende verklaring van verdachte en de signalementen gegeven door drie van de slachtoffers maken volgens de officier van justitie dat verdachte als dader van die feiten kan worden aangemerkt.

De officier van justitie heeft vrijspraak gevorderd van de onder 1 primair ten laste gelegde moord, nu er volgens haar van voorbedachte raad geen sprake is.

De raadsman heeft integrale vrijspraak bepleit en zich daartoe op het standpunt gesteld dat verdachte ten tijde van zijn aanhouding psychotisch was, en dat zijn verklaringen om die reden niet geloofwaardig zijn. Daarnaast heeft de raadsman erop gewezen dat verdachte ten aanzien van de onder 2 en 3 ten laste gelegde feiten geen concrete daderwetenschap heeft gehad. Met betrekking tot het onder 1 ten laste gelegde feit heeft de raadsman aangevoerd dat verdachte geen daderwetenschap heeft gehad die niet aan gepubliceerde informatie was te ontlenen. Voorts heeft de raadsman zich op het standpunt gesteld dat niet valt uit te sluiten dat [naam medeverdachte] betrokken is geweest bij alle ten laste gelegde feiten, en dat (mede) daarom vrijspraak moet volgen.

In deze zaak staat vast dat er zich in de vroege ochtend van 23 november 2003 in Rotterdam binnen een kort tijdsbestek drie ernstige strafbare feiten hebben voorgedaan. In twee gevallen was sprake van het neersteken van het slachtoffer, waarbij een dodelijk slachtoffer viel te betreuren, [naam slachtoffer 1] . Het slachtoffer van het andere incident, [naam slachtoffer 4] , heeft de verwondingen die hij opliep, overleefd. In de derde zaak zijn twee jongens, [naam slachtoffer 2] en [naam slachtoffer 3] , beroofd onder bedreiging met een mes.

De rechtbank zal allereerst bespreken of bewezen kan worden dat de drie zaken zijn gepleegd door een en dezelfde dader. Aansluitend zal de rechtbank aangeven of, en zo ja, waarom zij van oordeel is dat verdachte die persoon is.

Zijn de drie feiten gepleegd door dezelfde dader?

De drie incidenten hebben zich voorgedaan tussen ongeveer 05.30 uur en iets na 06.00 uur. Twee ervan hebben zich voorgedaan in het centrum van Rotterdam, namelijk op de Verlengde Willemsbrug en op de Binnenrotte, en het derde in de Rosestraat in Rotterdam. Het eerst gepleegde feit, te weten het incident op de Verlengde Willemsbrug, betreft een beroving van twee jongens. De pinpas die de dader daarbij heeft buitgemaakt, is kort daarna gebruikt en er is om 05:29 uur een bedrag van 50 euro gepind, waarna nog twee pogingen tot pinnen volgden (gelet op de locatie en het tijdstip, door de dader, zo neemt de rechtbank aan). De dader heeft zijn fiets op de plaats waar het eerste feit zich afspeelde, achtergelaten, en heeft de fiets van een van de slachtoffers meegenomen. Kort nadat er werd gepind, werd in de directe omgeving van de plaats waar was gepind, het delict tegen [naam slachtoffer 4] gepleegd op de Binnenrotte. [naam slachtoffer 4] was op weg naar zijn werk en was gekleed in zijn NS-uniform. Weer enige tijd later, omstreeks 06.00 uur, vindt het incident plaats waarbij [naam slachtoffer 1] om het leven wordt gebracht met messteken. Bij sporenonderzoek aan de jas van [naam slachtoffer 1] zijn vezelsporen aangetroffen die overeenkomen met vezels van de kleding van [naam slachtoffer 4] . De afstanden tussen de plaatsen delict zijn zodanig dat de afstand tussen het delict tegen [naam slachtoffer 4] en dat tegen [naam slachtoffer 1] in de beschikbare tijd niet te voet afgelegd kan worden, maar juist wel met de fiets. Sterker nog, indien wordt uitgegaan van het gebruik van een fiets, zit er net voldoende tijd tussen beide feiten om de afstand tussen beide plaatsen delict te overbruggen. De bewijswaarde van het vezelsporenonderzoek neemt daardoor aanzienlijk toe, en legt een zeer sterke relatie tussen beide strafbare feiten. De enige logische verklaring voor het aantreffen van vezelsporen op de jas van [naam slachtoffer 1] die overeenkomen met die van de kleding van [naam slachtoffer 4] is dat deze vezels door het steken met een mes zijn overgebracht op de kleding van [naam slachtoffer 1] . Voorts overweegt de rechtbank dat de aangevers [naam slachtoffer 2] , [naam slachtoffer 3] en [naam slachtoffer 4] een signalement geven van de dader dat op hoofdlijnen in elkaar past. Ook spreken alle drie de aangevers van één dader die op de fiets was en een mes als wapen gebruikte.

De conclusie van de rechtbank is dat de drie feiten door één dader zijn gepleegd. De vaststelling dat de drie zaken door een en dezelfde persoon zijn gepleegd, maakt ook dat de bewijsmiddelen naast elkaar en in samenhang met elkaar kunnen worden beschouwd.

Is verdachte de dader?

Verdachte heeft verklaard dat hij in 2001 “die Feyenoord-supporter” heeft neergestoken. Dit was volgens verdachte bij de lange weg bij de “Paperclip”. Later heeft hij verklaard dat dit ook in 2003 geweest kan zijn. Het was gebeurd nadat hij op de verjaardag was geweest van zijn moeder, die op 22 november jarig is, daar waar die hogere school was, aldus verdachte. Verdachte heeft ook verklaard dat hij daar een woordenwisseling heeft gehad en dat er is gescholden. Al deze specifieke aspecten passen bij het incident waarbij [naam slachtoffer 1] van het leven is beroofd en de rechtbank vat de verklaringen van verdachte dan ook op als een bekennende verklaring dat hij dat strafbare feit heeft gepleegd. Verdachte heeft ook melding gemaakt van eerdere incidenten in dezelfde nacht. Ook bij die eerdere berovingen, die hij volgens zijn eigen verklaring die nacht zou hebben gepleegd in het centrum, zou door hem zijn gestoken. Dit laatste aspect komt spontaan naar voren in zijn verklaring, hetgeen de geloofwaardigheid van die verklaring vergroot. De wijze waarop verdachte heeft verklaard komt ook anderszins geloofwaardig over; hij zegt in wezen dat hij alles wat hij nog weet al heeft verklaard en geen behoefte heeft opnieuw of aanvullend te verklaren. Ook zijn schaamte over de feiten en zijn mededeling dat hij zich zou willen verantwoorden ten opzichte van de nabestaanden, bevestigt dit beeld verder. Verdachte wordt er ten slotte door de verbalisanten op gewezen dat hij geen onjuistheden moet verklaren om “het de politie naar de zin te maken”, en verdachte geeft aan dat hem dat duidelijk is. Hij wijzigt zijn verklaring echter niet. Dat verdachte de dader is geweest van deze drie strafbare feiten vindt voorts steun in de door de aangevers [naam slachtoffer 2] , [naam slachtoffer 3] en [naam slachtoffer 4] gegeven signalementen van de dader. In het bijzonder heeft aangever [naam slachtoffer 4] , de enige die geen alcohol op had, maar op weg was naar zijn werk, een beschrijving gegeven die goed aansluit bij het uiterlijk van verdachte in die tijd. Ook de lengte die hij opgeeft, 1.70 meter, komt precies overeen met de lengte van verdachte. De politie merkt verder in een proces-verbaal een goede gelijkenis op tussen een op aanwijzingen van [naam slachtoffer 4] gemaakte compositietekening van de dader uit 2003 en een politiefoto van verdachte uit 2007.

De rechtbank acht op grond van het bovenstaande wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de drie feiten heeft gepleegd.

De betrouwbaarheid van de verklaringen van verdachte

De verdediging stelt zich op het standpunt dat verdachte ten tijde van zijn aanhouding psychotisch was, en dat zijn verklaringen om die reden niet geloofwaardig zijn. De rechtbank stelt allereerst vast dat verdachte heeft geweigerd om mee te werken aan het opstellen van rapportages over zijn persoon. Hij heeft niet meegewerkt aan psychologisch en psychiatrisch onderzoek en evenmin aan een klinische observatie. Om die reden hebben de deskundigen op dit punt niets met enige mate van zekerheid kunnen vaststellen. Tijdens de contacten in de vroeghulpfase bleek niet van psychotische verschijnselen bij verdachte. In de vroeghulprapportage van de reclassering van mevrouw [naam reclasseringsmedewerkster] van 15 april 2016 (e-mailbericht) wordt geen melding gemaakt van uitlatingen of gedragingen die wijzen op psychotische belevingen bij verdachte. Opvallend is juist dat in dit rapport staat vermeld dat verdachte tegenover [naam reclasseringsmedewerkster] heeft aangegeven “schoon schip te willen maken”, en dat hij ten tijde van de delicten (het rapport spreekt van “het delict”, rechtbank) onder invloed was van alcohol en drugs. Beide aspecten keren terug in de verklaringen die verdachte kort daarvoor bij de politie had afgelegd, en bevestigen daarmee eens te meer voor de rechtbank dat verdachte in die verklaringen zowel voor wat betreft de inhoud daarvan als voor wat betreft het motief om zich te melden bij de politie, toen naar waarheid heeft verklaard.

Alternatief scenario

De verdediging heeft er ook op gewezen dat niet valt uit te sluiten dat [naam medeverdachte] betrokken is geweest bij deze feiten, en dat (mede) daarom vrijspraak moet volgen. De rechtbank merkt allereerst op dat de raadsman een te ruim criterium aanlegt als het gaat om (de weging van) alternatieve scenario’s. Het gaat er immers om dat, om betekenis te hebben in een strafzaak, een alternatief scenario een zekere, zij het geringe, mate van waarschijnlijkheid moet hebben om verder te worden betrokken bij de weging van de zaak. In deze zaak is daar niet van gebleken. Er is, ondanks uitgebreid technisch onderzoek, geen enkel verband gelegd tussen een van de drie delicten en [naam medeverdachte] . Ook verklaringen van een getuige bleken bij nader onderzoek geen verdere ondersteuning te hebben in de feiten. Zo bleek een in de woning waar [naam medeverdachte] verbleef aangetroffen portemonnee niet van het slachtoffer [naam slachtoffer 1] te zijn en werd de Feyenoordpas van [naam slachtoffer 1] bij hem thuis aangetroffen, zodat de bij [naam medeverdachte] aangetroffen Feyenoordpas niet van [naam slachtoffer 1] kan zijn geweest. Dit alles levert niet eens een begin van twijfel op dat niet verdachte, maar [naam medeverdachte] , de feiten zou hebben gepleegd.

Toegespitst op de drie feiten, leidt dit tot de volgende conclusies.

In de bijlage heeft de rechtbank de inhoud van de wettige bewijsmiddelen opgenomen, houdende voor de bewezenverklaring redengevende feiten en omstandigheden. Op grond daarvan, en op grond van de redengevende inhoud van het voorgaande, verklaart de rechtbank ten aanzien van verdachte wettig en overtuigend bewezen dat:

1.

hij op 23 november 2003 te Rotterdam, opzettelijk [naam slachtoffer 1] ( [geboortedatum slachtoffer] ) van het leven heeft beroofd, immers heeft verdachte met dat opzet elf maal, (met kracht) met een mes, in de buik en organen van die [naam slachtoffer 1] gestoken, ten gevolge waarvan voornoemde [naam slachtoffer 1] is overleden, welke voren omschreven doodslag werd gevolgd en/of vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten diefstal met geweld, en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf straffeloosheid en/of bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;

hij op 23 november 2003 te Rotterdam, aan de Verlengde Willemsbrug, aan de openbare weg, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen een fiets,

toebehorende aan [naam slachtoffer 2] , welke diefstal werd voorafgegaan van geweld en bedreiging met geweld tegen voornoemde [naam slachtoffer 2] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en gemakkelijk te maken,

en met het oogmerk om zich te bevoordelen door geweld en bedreiging met geweld [naam slachtoffer 2] en/of [naam slachtoffer 3] heeft gedwongen tot de afgifte van een portemonnee met inhoud, waaronder (waarde)papieren en een identiteitskaart en een bankpas en een geldbedrag, toebehorende aan [naam slachtoffer 2] en/of [naam slachtoffer 3] ,

welk geweld en welke bedreiging met geweld hierin bestonden dat hij, verdachte

hij op 23 november 2003 te Rotterdam, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een persoon genaamd [naam slachtoffer 4] van het leven te beroven, met dat opzet, meermalen met een mes in de rug van die [naam slachtoffer 4] heeft gestoken en welke voren omschreven poging tot doodslag werd gevolgd en vergezeld van enig strafbaar feit, te weten diefstal met geweld en welke poging tot doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en gemakkelijk te maken.

Voor zover in de tenlastelegging type- en taalfouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is verdachte daardoor niet in de verdediging geschaad.