Uitspraken

Deze zaak betreft een internationaal geval, aangezien Prima Navis in Kroatië is gevestigd en MDC in Nederland. Daarom dient de rechtbank eerst haar bevoegdheid (rechtsmacht) en het toepasselijk recht te bepalen.

De bevoegdheid van deze rechtbank is niet in geschil. Omdat MDC gevestigd is in Nederland, is ingevolge artikel 4 lid 1 Verordening (EU) Nr. 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (Brussel I bis-Vo), de Nederlandse rechtbank bevoegd om van de vordering van Prima Navis kennis te nemen.

Het toepasselijk recht is niet in geschil. Gelet op de door partijen aangehaalde Nederlandse wetsartikelen en Nederlandse jurisprudentie, achten partijen kennelijk (zoals ook logischerwijze zou volgen uit “Clause 11: Applicable law and disputes” van de “Framework Agreement”) Nederlands recht van toepassing op het geschil. De rechtbank volgt partijen daarin.

Vast staat dat de werkzaamheden door Prima Navis zijn verricht. MDC is dus in beginsel gehouden het uit dien hoofde verschuldigde bedrag van € 54.000,00 aan Prima Navis te voldoen, tenzij de juistheid komt vast te staan van de - als bevrijdend verweer aan te merken - stelling van MDC dat zij een tegenvordering (verrekeningsrecht) op Prima Navis heeft uit hoofde van de boetes.

Prima Navis heeft gemotiveerd betwist dat er een rechtsgeldige grondslag is op basis waarvan MDC de boetes aan haar kan doorbelasten c.q. mag verrekenen. Prima Navis betwist dat zij met verrekening heeft ingestemd en betwist dat voornoemde verplichting aan haar is opgedragen.

Kern van het geschil is de vraag of MDC de boetes mag verhalen op Prima Navis. Op MDC rust ingevolge de hoofdregel van artikel 150 Rv de stelplicht en bewijslast van het bestaan van een tegenvordering op Prima Navis, nu MDC zich op het rechtsgevolg daarvan beroep.

Feiten of omstandigheden waaruit volgt dat Prima Navis aansprakelijkheid voor de boetes heeft aanvaard, zijn gesteld noch gebleken. Aanvaarding is een tot de aanbieder gerichte wilsverklaring. Aanvaarding blijkt niet uit de op zichzelf niet betwiste omstandigheid dat Prima Navis en MDC en hun gezamenlijke advocaat hebben afgesproken in bezwaar te gaan tegen de boetes en de bezwaarprocedure af te wachten. Prima Navis heeft juist kort nadat MDC aan Prima Navis de factuur heeft gestuurd van 7 september 2016, waarmee zij de boetes aan Prima Navis heeft doorbelast, aan MDC geschreven dat daar geen rechtsgeldige grondslag voor is. Prima Navis heeft aansprakelijkheid voor de boetes dus niet aanvaard.

De eerst ter zitting door MDC ingenomen - en door Prima Navis gemotiveerd betwiste - stelling dat partijen tot drie keer toe mondeling zouden zijn overeengekomen dat boetes zouden worden doorbelast aan Prima Navis (de eerste keer in een gesprek voor aanvang van de werkzaamheden, de tweede keer “toen het mis ging in juni 2015” en de derde keer toen partijen afscheid namen van elkaar), is op het punt van de aanvaarding van die aansprakelijkheid onvoldoende feitelijk uitgewerkt om tot bewijslevering te worden toegelaten. MDC heeft het slechts over instructies en aanwijzingen die zij zou hebben gegeven aan Prima Navis om zich aan de regels te houden en over een mededeling van MDC dat als Prima Navis zich niet aan de regels zou houden, de schade van MDC voor Prima Navis zou zijn. Dit kwalificeert niet als aanvaarding in de zin van voornoemd artikel, maar ziet op eenzijdige handelingen van MDC. MDC heeft in haar correspondentie aan Prima Navis ook niet gerept over een nadere mondelinge afspraak. MDC schrijft in haar brief van 19 februari 2016 (waarvan Prima Navis overigens aanvoert dat zij die niet heeft ontvangen) slechts dat Prima Navis op grond van de “Framework Agreement” aansprakelijk is voor de schade die MDC heeft geleden. Vast staat echter dat in de “Framework Agreement” geen verhaalsbeding ten aanzien van eventueel bestuurlijke boetes is opgenomen.

Feiten of omstandigheden waaruit, mits deze komen vast te staan, blijkt dat MDC de ook op haarzelf rustende verplichting van artikel 2a Wav aan Prima Navis heeft opgedragen, zijn onvoldoende gesteld.

Uit het voorgaande volgt dat MDC niet bevoegd was tot het doorbelasten c.q. verrekening van de boetes aan Prima Navis. De vordering van Prima Navis tot betaling van € 54.000,00 ligt dan ook voor toewijzing gereed.

Prima Navis doet primair een beroep op onverschuldigde betaling. Volgens Prima Navis is sprake van facturen met haar onbekende schadeposten die haar zonder onderbouwing zijn toegezonden. Prima Navis betwist verder dat zij expliciet heeft ingestemd met verrekening van deze bedragen. Prima Navis voert aan dat zij de gang van zaken alleen heeft geaccepteerd, omdat zij in een financieel afhankelijke positie van MDC verkeerde.

Prima Navis voert aan dat zij met verrekening van de facturen niet expliciet heeft ingestemd, maar dat zij de gang van zaken heeft aanvaard, omdat zij financieel afhankelijk was van MDC. Ingevolge artikel 6:127 lid 1 BW is de onderliggende verbintenis van Prima Navis tot betaling van de facturen met deze aanvaarding teniet gegaan. Prima Navis kan daar achteraf niet meer op terugkomen. De reden waarom Prima Navis verrekening heeft aanvaard doet daar niet aan af. Overigens heeft MDC de financieel afhankelijke positie van Prima Navis betwist en heeft Prima Navis die afhankelijkheid verder niet onderbouwd.

Het eerst ter zitting gedane subsidiaire beroep op misbruik van omstandigheden verwerpt de rechtbank, omdat Prima Navis daar geen rechtsgevolg aan heeft verbonden en Prima Navis dit beroep bovendien niet heeft onderbouwd.

Het voorgaande brengt mee dat de vordering van € 21.848,41 zal worden afgewezen.

MDC betwist deze overeenkomt. Volgens MDC is Prima Navis met haar werkzaamheden gestopt, terwijl het project nog niet was afgerond en heeft Prima Navis het bedrag van € 5.500,00 gecrediteerd ter compensatie voor de nog openstaande werkzaamheden.

MDC zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. Omdat een aanzienlijk deel van het gevorderde bedrag wordt afgewezen, begroot de rechtbank de proceskosten aan de zijde van Prima Navis op basis van het toegewezen bedrag op:

- dagvaarding € 94,08

- griffierecht 1.924,00

- salaris advocaat 1.788,00 (2,0 punten × tarief € 894,00)

Totaal € 3.806,08

Ter onderbouwing van haar vordering uit hoofde van wanprestatie voert MDC aan dat Prima Navis slordig, onprofessioneel en ondeskundig heeft gehandeld door hoge risico’s te nemen en geen maatregelen te treffen en dat hierdoor brand is ontstaan. Deze tekortkoming verplicht Prima Navis om de schade die MDC daardoor heeft geleden, te vergoeden. MDC verwijst naar een expertiserapport van Van den Elshout B.V. (productie 2 MDC).

Prima Navis betwist dat zij brand heeft veroorzaakt, dan wel op enige wijze daarbij betrokken is geweest. Zij voert daartoe aan dat de werkzaamheden op het schip waar de brand uitbrak niet alleen werden uitgevoerd door werknemers van Prima Navis, maar ook door werknemers van andere onderaannemers. De werknemers werkten verder onder toezicht en instructies van de heer Igor Rosandic, een bestuurder van MDC. Voorts heeft MDC de facturen van Prima Navis die betrekking hebben op de werkzaamheden in dit project volledig voldaan en heeft er geen opschorting of verrekening plaatsgevonden. Bovendien is Prima Navis in oktober 2016 voor het eerst aangesproken op het veroorzaken van brand. Dat is meer dan een jaar na datum en eerst nadat Prima Navis betaling wenste van het bedrag van € 54.000,00. Dit terwijl MDC ook na de brand in september 2015 verschillende opdrachten heeft verstrekt aan Prima Navis en daarbij nooit heeft gesproken over de brand en de daardoor kennelijk door MDC geleden schade. Daarnaast is het recht van MDC komen te vervallen, omdat MDC niet tijdig heeft geklaagd.

MDC heeft aangevoerd dat het even heeft geduurd voordat zij wist dat zij aansprakelijk werd gesteld voor de brandschade en om welk bedrag het ging. Dit houdt volgens MDC verband met het feit dat de schade is ontstaan aan een schip van opdrachtgever VKV in een loods van MDC, waar Prima Navis in opdracht van MDC werkzaamheden verrichtte. MDC was op haar beurt onderaannemer van Trico, die de opdracht had aangenomen van VKV. Voorts heeft MDC aangevoerd dat zij aanvankelijk in de veronderstelling verkeerde dat het een verzekeringskwestie was die voor haar niet tot schade zou leiden. Pas in of na augustus 2016 bleek dat MDC mogelijk schade zou lijden. MDC heeft overwogen om de schade niet door te belasten aan Prima Navis. Toen Prima Navis evenwel bij brief van 7 oktober 2016 aan MDC rechtsmaatregelen had aangekondigd, heeft MDC besloten om dat wel te doen. Ter zitting heeft MDC nog aangevoerd dat de kosten niet direct zijn verhaald op Prima Navis omdat Prima Navis geen verhaal bood.

De rechtbank verwerpt dit verweer. Ingevolge artikel 6:89 BW kan de schuldeiser op een gebrek in de prestatie geen beroep meer doen, indien hij niet binnen bekwame tijd nadat hij het gebrek heeft ontdekt of redelijkerwijze had moeten ontdekken, bij de schuldenaar ter zake heeft geprotesteerd. Vast staat dat er op 25 september 2015 tijdens ombouwwerkzaamheden aan het achterschip van de “Patrijs” in de door MDC gehuurde loods aan de Oostdijk 29 brand is uitgebroken waardoor accommodatie en stuurhut volledig zijn uitgebrand. MDC heeft onbetwist gesteld dat er op dat moment werknemers van Prima Navis werkzaam waren. Prima Navis heeft onbetwist gesteld dat de werkzaamheden onder toezicht en instructies van Rosandic, bestuurder van MDC, hebben plaatsgevonden. Aangenomen mag dus worden dat MDC het gebrek op 25 september 2015 heeft ontdekt. Vanaf dat moment is de klachttermijn gaan lopen. MDC heeft eerst op 25 oktober 2016 de gestelde schade doorbelast aan MDC, zoals hierboven weergegeven onder 2.10. Dit is tardief. Prima Navis is door dit handelen van MDC ernstig in haar belangen (bewijspositie) geschaad. Immers kon Prima Navis de schade niet meer beperken en is een contra expertise niet meer mogelijk.

Daarnaast geldt nog het volgende. MDC heeft slechts een rapport overgelegd waarin staat dat MDC ondeskundig en onprofessioneel heeft gehandeld en niet dat Prima Navis dat heeft gedaan. Vast staat dat de verzekeraar van MDC de schade aan de opdrachtgever heeft vergoed. De vordering van MDC ziet op opruimingskosten, advocaatkosten, eigen risico en kosten in verband met de huur van de loods. Die gestelde schade is door MDC niet nader met justificatoire bescheiden onderbouwd, terwijl zij daartoe meerdere keren in deze procedure in de gelegenheid is geweest.

Het voorgaande brengt mee dat de vordering zal worden afgewezen.

MDC zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Prima Navis worden begroot op € 894,00 (2,0 punten × factor 0,5 × tarief € 894,00) aan salaris advocaat.