Uitspraken

Standpunt verdediging

Het openbaar ministerie heeft door de verdachte te vervolgen, in strijd gehandeld met de beginselen van een behoorlijke procesorde. In andere (al dan niet door de verdediging met naam genoemde) met de verdachte vergelijkbare gevallen, is een transactie aangeboden, dan wel is (met uiteenlopende codes) geseponeerd. Geen redelijk denkend lid van het openbaar ministerie had in het geval van de verdachte tot vervolging kunnen overgaan.

Gelet op de onderbouwing van de sepotbeslissing in het geval van Van Mossel Leasing B.V. (hierna: VML), respectievelijk de medewerkers [naam medewerker 1] en [naam medewerker 2] , heeft het openbaar ministerie in strijd gehandeld met het verbod van willekeur, zodat het in de vervolging niet-ontvankelijk moet worden verklaard.

Standpunt officier van justitie

Aan de vervolgingsbeslissing in het geval van de verdachte is een zorgvuldige belangenafweging vooraf gegaan. Van geval tot geval is beoordeeld of tot vervolging diende te worden overgegaan. Het geval van de verdachte verschilt van andere, niet vervolgde respectievelijk geseponeerde gevallen. Van strijd met een of meer beginselen van een behoorlijke procesorde is geen sprake.

Oordeel rechtbank

Bij tussenbeslissing van 16 juni 2017 heeft de rechtbank naar aanleiding van de verzoeken om het horen van getuigen in – volgens de verdediging – met de verdachte vergelijkbare gevallen reeds overwogen dat slechts in uitzonderlijke gevallen plaats is voor een niet-ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie in de vervolging op grond van schending van het gelijkheidsbeginsel en zo’n geval niet aanwezig geacht. Met betrekking tot de thans aangevoerde verweren komt de rechtbank niet tot een andere conclusie. De officier van justitie heeft in de loop van de procedure in een aantal gevallen onderbouwd aangegeven waarom daarin is afgezien van verdere vervolging (sepot of transactie). Voorop staat dat de officier van justitie een ruime mate van beleidsvrijheid heeft om in het geval van de verdachte al dan niet tot vervolging over te gaan. Daargelaten de vraag of de beslissingen in die andere gevallen ten onrechte zijn genomen, kan vergelijking daarmee niet tot de conclusie leiden dat het openbaar ministerie heeft gehandeld in strijd met het gelijkheidsbeginsel, dan wel het verbod van willekeur omdat het in het geval van de verdachte wel tot vervolging is overgegaan.

Standpunt verdediging

De raadsman heeft betoogd dat ontlastende informatie met betrekking tot de leges en de tenaamstellingskosten die de verdachte en/of zijn vorige advocaat en het ministerie van Defensie op verzoek van de Rijksrecherche hebben verschaft, aanvankelijk niet in het dossier is opgenomen. De reden daarvoor is onbekend. Daardoor zijn openbaar ministerie, rechtbank en verdediging op het verkeerde been gezet. Ware dat anders geweest dan zou de officier van justitie misschien tot het oordeel zijn gekomen dat de verdachte en zijn medeverdachte [naam medeverdachte 1] (hierna: de verdachten) de overheid niet hebben benadeeld. Verder zou in dat geval de rechtbank mogelijkerwijs tot een andere beslissing zijn gekomen naar aanleiding van het door de verdachten ingediende bezwaarschrift tegen de dagvaarding. Aldus zijn de verdachten ernstig benadeeld in hun recht op een eerlijk proces, om welke reden de officier van justitie niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in de vervolging.

Standpunt officier van justitie

Dat de betreffende stukken aanvankelijk niet in het dossier zijn gevoegd, berust op een vergissing. Van opzet is geen sprake geweest. Inmiddels maken de stukken wel deel uit van het dossier. Het vormverzuim is derhalve hersteld, waardoor geen ruimte is voor een sanctie. Van nadeel voor de verdachten is geen sprake.

Oordeel rechtbank

De officier van justitie heeft erkend dat de informatie waarop de raadsman doelt in het dossier had moeten worden gevoegd, maar dat dit abusievelijk aanvankelijk niet is gebeurd. Een en ander kan niet anders dan hoogst ongelukkig worden genoemd. Later is dat verzuim echter hersteld, waardoor het voor de verdachten ontstane nadeel is opgeheven. Derhalve doet zich hier niet de situatie voor dat sprake is van een onherstelbaar vormverzuim dat maakt dat geen sprake meer kan zijn van een behandeling van de zaak die aan de beginselen van een behoorlijke procesorde voldoet.

Naar aanleiding van het door de verdachten ingediende bezwaarschrift tegen de dagvaarding heeft de rechtbank bij beschikking van 13 juni 2017 geoordeeld dat, gezien het voorhanden zijnde bewijsmateriaal, het niet hoogst onwaarschijnlijk was dat de strafrechter, later oordelend, het tenlastegelegde geheel of gedeeltelijk bewezen zou verklaren en dat het openbaar ministerie alles in ogenschouw nemend niet lichtvaardig tot vervolging was overgegaan. Het op de leges en de tenaamstellingskosten betrekking hebbende verwijt is slechts een van de verwijten die de verdachten in de tegen hen uitgebrachte dagvaardingen worden gemaakt. Reeds om die reden valt niet in te zien dat de rechtbank tot een andere beslissing zou zijn gekomen wanneer zij op dat moment reeds had beschikt over de aanvankelijk buiten het dossier gelaten informatie.

Het verweer van de verdediging dat de officier van justitie vanwege het genoemde verzuim niet-ontvankelijk moet worden verklaard in de vervolging, wordt dan ook verworpen.

Standpunt officier van justitie

De korting die de overheid in 2010 zou ontvangen op de aanschaf van Renaults is verdeeld tussen de leasemaatschappij die het voertuig van de MIVD ging inzetten, de leverancier VKV (het bedrijf van de verdachte en [naam medeverdachte 1] ) en [naam medeverdachte 2] . Het geld van [naam medeverdachte 2] ging naar een ‘inbouwrekening’ of ‘ [naam] -potje’ die werd bijgehouden door de verdachte. Via een
e-mail van medeverdachte [naam medeverdachte 3] van 4 januari 2010 is medeverdachte [naam medeverdachte 4] van de afdeling Fleetsales van Renault erin gekend. In de periode van januari 2010 tot december 2011 is een bedrag van € 23.078,= ten gunste van [naam medeverdachte 2] gedebiteerd op bedoelde buiten de reguliere administratie gehouden rekening-courant. Verder is door VKV voor zo’n
€ 11.029,= betaald aan VML voor de Audi A5 van [naam medeverdachte 2] en aan ABS Schadeherstel en Den Elzen voor de Fiat 500 van de dochter van [naam medeverdachte 2] . Deze rekening is in de digitale werkomgeving van de verdachte bijgehouden. Uit de e-mails en de vastleggingen van de verdachte en de aan het privéadres van [naam medeverdachte 2] geadresseerde facturen die bij VKV zijn aangetroffen moet worden geconcludeerd dat het voor de verdachte en [naam medeverdachte 1] duidelijk was dat de pot voor [naam medeverdachte 2] bedoeld was en niet voor de MIVD. Ook de bewoordingen van diverse e-mails tussen de verdachte, [naam medeverdachte 1] en [naam medeverdachte 3] tussen 10 maart 2011 en 23 juni 2011 en een telefoongesprek tussen [naam medeverdachte 3] en [naam medeverdachte 2] van 11 december 2012 duiden op bevoordeling van [naam medeverdachte 2] in privé. In de periode van 1 oktober 2010 tot en met 31 juli 2011 heeft VKV tien leasetermijnen van elk € 700,02 aan VML betaald voor de Audi A5 van [naam medeverdachte 2] , welke betalingen als een gift zijn te beschouwen. Deze betalingen, evenals het bedrag van € 23.078,= zijn via de inbouwrekening aan [naam medeverdachte 2] ten goede gekomen en bedoeld om Renault via [naam medeverdachte 2] beter op de kaart te zetten bij Defensie. In antwoord op de verwijzing van de verdediging naar de beslissing om medewerkers van VML niet te vervolgen heeft de officier van justitie gerepliceerd dat de rol van VKV verschilde van die van VML nu VKV het potje beheerde, daaruit aan [naam medeverdachte 2] gerichte facturen betaalde, de korting verdeelde en [naam medeverdachte 2] achteraf ook nog zakelijke leningen verstrekte. Voorts heeft de verdachte geldleningen ter overname van de Audi A5 van € 40.000,= en/of € 16.000,= aan [naam medeverdachte 2] verstrekt in vereniging. Met het voorgaande heeft de verdachte zich schuldig gemaakt aan het medeplegen van artikel 177 (oud) Sr (actieve ambtelijke omkoping).

Standpunt verdediging

In de jaren 2010 en 2011 hebben drie leasemaatschappijen (waaronder VML) in totaal zes auto’s geleverd aan de MIVD, waarvan twee bij VKV werden besteld onder een afwijkende klantnaam. De opdracht van VML maakte melding van goedkeuring door Renault van een extra korting aan de leasemaatschappij. Bij e-mail van 4 januari 2010 gaf medeverdachte [naam medeverdachte 3] opdracht aan medewerkers van VKV om een deel van het restant van de korting te boeken op een rekening “ [naam rekening] ”. Op 3 februari 2010 gaf [naam medeverdachte 3] de opdracht om de bedragen van een drietal facturen die overeenkwamen met leasetermijnen van de Audi A5 van [naam medeverdachte 2] te crediteren aan VML. Voor deze datum hadden de verdachte en [naam medeverdachte 1] geen weet van deze gang van zaken rond de Audi A5. Zij hadden op de gehanteerde bijzondere constructie van het splitsen van kortingen ook geen invloed en dachten dat deze samenhing met het geheime karakter van de MIVD waar de auto’s voor bestemd waren. De verdachte heeft de betalingen die uit de reserverekening werden voldaan goedgekeurd en de kosten in een specifiek overzicht “ [naam overzicht] ” bijgehouden. VKV ging ervan uit dat [naam medeverdachte 2] als persoon de MIVD vertegenwoordigde.

Met betrekking tot de aankoop van de Audi A5 voor € 40.000,= en de lening (€ 16.000,=) geldt dat de transactie tot inkoop van de Audi A5 vooraf was voorgelegd aan de verdachte. Onder de voorwaarde dat deze marktconform zou zijn, heeft de verdachte deze goedgekeurd. Het is een fout geweest om dit bedrag aan [naam medeverdachte 2] over te maken, in het vertrouwen op een spoedige inlevering van de auto door [naam medeverdachte 2] . Deze heeft een deel van het geld voor andere doeleinden aangewend. Om de dreigende schade van € 40.000,= te beperken hebben de verdachte en [naam medeverdachte 1] het ontbrekende bedrag van € 16.000,= in de vorm van een lening aangeboden aan [naam medeverdachte 2] – een volkomen rationele economische afweging en geen corruptie.

Juridisch kader

Oogmerk in de zin van artikel 177 (oud) Sr is aanwezig wanneer het doen van een ‘gift’ door de gever, naar hij moet hebben beseft, als noodzakelijk en dus voor hem gewild gevolg meebrengt dat de ambtenaar wordt bewogen tot een doen of nalaten in zijn bediening. Het betreft de zwaarste vorm van opzet die bovendien niet op de ‘gift’ maar op het gevolg moet zijn gericht. Voorwaardelijk opzet is niet voldoende.

Als dat oogmerk niet (volledig) blijkt uit een door de gever daartoe strekkende verklaring, dient (mede) aan de hand van de feiten en omstandigheden, oftewel de uiterlijke verschijningsvorm van de feiten en omstandigheden van en rondom de ‘gift’, te worden bepaald of de gever met zijn ‘gift’ het oogmerk had om de ambtenaar te bewegen tot een doen of nalaten in zijn bediening. Om de bewijsrechtelijke drempel van oogmerk te halen, dient op die manier minst genomen komen vast te staan dat het niet anders kan zijn dan dat de gever een ‘gift’ aan een ambtenaar heeft gedaan met als doel daar iets voor terug te krijgen: dat kan een concrete tegenprestatie zijn, maar hoeft dat niet te zijn. Het kan er ook om gaan een speciale relatie te doen ontstaan die zal (kunnen) leiden tot een voorkeursbehandeling.

Tegen deze achtergrond beoordeelt de rechtbank het handelen van de verdachte als volgt.

Onderdeel 1)

Betalingen leasebedragen Audi A5 en lease- en schadeherstelbedragen Fiat 500

Reserveringsrekening

Op 13 december 2012 zijn tijdens de doorzoeking van het kantoorpand van VKV in [plaats] documenten in beslag genomen die behoorden tot de (digitale) administratie van de verdachte. Daarin bevonden zich onder meer e-mailcorrespondentie met [naam medeverdachte 3] uit april 2011, twee Exceldocumenten met financiële gegevens die betrekking hadden op de verkoop / levering van twee civiele dienstvoertuigen voor het ministerie van Defensie en een derde Exceldocument, “ [naam Exceldocument] ”, met – volgens de verbalisanten – een opsomming van inkomsten en uitgaven die gerelateerd kunnen worden aan zowel de betrokkenheid van [naam medeverdachte 2] bij de aankoop van tenminste vier civiele dienstvoertuigen als de betalingen van de termijnbedragen van het leasecontract voor de voertuigen van [naam medeverdachte 2] en diens dochter aan VML en ABS Schadeherstel / Den Elzen in 2011.

Voorts is een aantal PDF-documenten aangetroffen die alle fotokopieën betroffen van de facturen die leasemaatschappij VML maandelijks naar [naam medeverdachte 2] stuurde voor de lease van de Audi A5 en de facturen die ABS Schadeherstel maandelijks of periodiek naar [naam medeverdachte 2] stuurde voor de lease van een Fiat 500. De door VKV verrichte betalingen werden bijgehouden door de verdachte in het overzicht ' [naam overzicht] ' waaruit kan worden opgemaakt dat VKV in totaal € 11.029,= aan betalingen voor leaseauto’s voor haar rekening heeft genomen. De Rijksrecherche is bij onderzoek van deze documenten tot de conclusie gekomen dat waarschijnlijk sprake is geweest van een zogenoemde ‘extracomptabele administratie’: financiële gegevens werden wel administratief binnen de organisatie vastgelegd maar er bestond vermoedelijk geen directe koppeling met een grootboekrekening.

De verdachte heeft over het bijhouden van deze administratie verklaard dat hij na een verzoek van [naam medeverdachte 3] per e-mail in november 2010 een reservering heeft aangelegd ten behoeve van de MIVD. Hij heeft de administratie van de reservering – in verband met de geheimhouding omdat het de MIVD betrof – buiten de reguliere administratie gehouden en een en ander bijgehouden in een spreadsheet met de aanduiding ‘ [naam Exceldocument] ’. [naam medeverdachte 1] was volgens de verdachte eerst ook niet op de hoogte van deze reservering omdat het geheim was. [naam medeverdachte 3] heeft verklaard dat de constructie van de reservering door [naam medeverdachte 2] was bedacht. [naam medeverdachte 2] heeft dit zelf ontkend: hij was wel op de hoogte van het bestaan van Jaho Rentals B.V. maar de “inbouwreserve” in relatie tot Jaho Rentals B.V. zegt hem niets.

Splitsen van kortingen

In samenhang met de constructie die is gehanteerd bij het reserveren van bedragen op genoemde reserveringsrekening is in het dossier sprake van het zogenaamde “splitsen” van kortingen. [naam medeverdachte 1] heeft bij de rechter-commissaris verklaard dat Defensie om dat splitsen had verzocht. Hij heeft een daartoe ondertekende afspraak op papier gezien. Renault, Defensie en de betrokken leasemaatschappijen ING Car Lease B.V., VML en Athlon Car Lease Nederland B.V. zouden daarover afspraken hebben gemaakt.

Volgens de verdachte bestond de reservering uit het verschil van de korting die op basis van de tender aan de leasemaatschappij zou moeten worden gegeven en de daadwerkelijke korting die werd gevraagd door de leasemaatschappij.1In dit geval is ten behoeve van de klant een deel van de korting op een aparte rekening gezet. [naam medeverdachte 3] en [naam medeverdachte 4] hebben verklaard dat het splitsen van kortingen niet ongebruikelijk is. Getuigen uit de autowereld hebben dit bevestigd.2 In de reeks verklaringen van verdachten en getuigen heeft de rechtbank geen aanknopingspunten gevonden voor het vermoeden dat het al eerder is voorgekomen dat namens de overheid werd gevraagd om een deel van de korting niet uitbetaald te krijgen, maar te reserveren voor toekomstige andere doeleinden of om op een later moment uitgekeerd te krijgen. In deze zin was en is de gehanteerde constructie vermoedelijk bijzonder. Dit geldt temeer voor het gegeven dat de reservering buiten de reguliere boekhouding werd gehouden. De constructie riep in deze vorm in ieder geval vragen op bij financiële medewerkers van VKV, zodanig dat de verdachte zich genoodzaakt zag om daar via [naam medeverdachte 1] navraag over te doen bij Renault. Voor zover de rechtbank begrijpt had deze laatste navraag betrekking op de splitsing van de korting als zodanig en niet op het “extracomptabele” karakter daarvan. Volgens [naam medeverdachte 1] en [naam medeverdachte 3] had [naam medeverdachte 4] aan dat eerste zijn goedkeuring gegeven. [naam medeverdachte 4] heeft dit bevestigd.

De constructie was dus bijzonder en riep vragen op. De officier van justitie gaat er op basis van een reeks van e-mails tussen de verdachte, [naam medeverdachte 3] , [naam medeverdachte 4] en [naam medeverdachte 1] vanuit dat de gereserveerde bedragen niet alleen ten goede kwamen aan [naam medeverdachte 2] privé (doordat hij in staat werd gesteld om in een geleasede Audi A5 te rijden) dan wel diens dochter (via de betaling van schadeherstel- en leasefacturen), maar dat genoemde medeverdachten en de verdachte dit ook wisten. Wat hiervan verder zij, bij het beoordelen van de beschuldiging aan het adres van de verdachte, [naam medeverdachte 1] , [naam medeverdachte 3] en [naam medeverdachte 4] van (actieve) omkoping van de ambtenaar [naam medeverdachte 2] , is de vraag of er sprake is geweest van een gift gericht op (kort gezegd) het verkrijgen van een tegenprestatie. De rechtbank komt tot het oordeel dat dit niet het geval is op grond van het volgende.

Met betrekking tot de leaseconstructie van de Audi A5 moet worden geconstateerd dat deze al in 2008 tot stand is gekomen, buiten bemoeienis van de verdachten. Zij hebben zich op voorzet van [naam medeverdachte 3] en met goedvinden van [naam medeverdachte 4] kennelijk aangesloten bij een bestaande constructie en om zakelijke redenen de betalingen gedurende een tiental maanden van oktober 2010 tot en met half juli 2011 verricht aan VML. Gesteld kan worden dat deze betalingen evenals de betaling van de schadeherstel- en leasefacturen achteraf gezien rechtstreeks ten goede lijken te zijn gekomen aan [naam medeverdachte 2] , althans diens gebruik van de Audi A5. De verdachte en [naam medeverdachte 1] hebben dan ook met het op zich nemen van deze leasetermijnen en het vergoeden van schade, wat hun motieven verder waren, een groot risico genomen in het contact met een ambtenaar die – zoals zij dat zelf ook hebben aangegeven – in zakelijk opzicht belangrijk voor hen kon zijn. [naam medeverdachte 3] heeft in het reserveren van gelden uit de splitsing van kortingen onmiskenbaar een stimulerende, zelfs tamelijk dwingende rol gespeeld, terwijl het lijkt of [naam medeverdachte 4] onvoldoende alert is geweest op wat er met zijn formele goedkeuring op dit punt van de splitsing van kortingen gebeurde. [naam medeverdachte 3] is vervolgens later in de strategie van de verdachte en [naam medeverdachte 1] met betrekking tot de betaling van leasebedragen voor de Audi A5 meegegaan. Dit is achteraf, ook in zakelijk opzicht, op zijn minst onverstandig gebleken. Maar wat hadden deze verdachten voor ogen?

Er zijn in het e-mailverkeer tussen de verdachte, [naam medeverdachte 3] , [naam medeverdachte 4] en [naam medeverdachte 1] in het dossier in overvloed aanwijzingen dat betalingen vanaf de inbouwrekening te maken hadden met Defensie, Jaho Rentals dan wel [naam medeverdachte 2] . Los van de vraag of de betalingen in die gevallen aan [naam medeverdachte 2] privé ten goede zijn gekomen, moet worden geconstateerd dat het haast ondenkbaar is dat de constructie buiten [naam medeverdachte 2] om zou zijn opgezet door bijvoorbeeld Renault/VKV en/of VML. Daarop wijst naast de aanduiding “Jaho-rentals” (voorletters [naam medeverdachte 2] ), de omstandigheid dat de kortingsbedragen werden gerelateerd aan de aanschaf van auto’s voor de MIVD (waarvoor [naam medeverdachte 2] zegt zich te hebben ingezet). Het is onaannemelijk dat [naam medeverdachte 2] – zoals hij lijkt te beweren – aan het tot stand komen van deze constructie in het geheel geen bijdrage heeft geleverd. De rechtbank kent dan ook tegenover de ontkenning van [naam medeverdachte 2] dat het potje [naam] door hem was bedacht, meer betekenis toe aan de daarmee strijdige verklaringen van de verschillende medewerkers van Renault/VKV dat die constructie juist het idee van [naam medeverdachte 2] zelf was.

Vervolgens is de vraag waarom [naam medeverdachte 2] hierover anders verklaart, en zelfs tegenovergesteld aan anderen in het dossier. De verklaring hiervoor lijkt slechts te kunnen zijn: om zijn eigen rol hierin te maskeren. Dit laatste dan vanwege de dubieuze wijze waarop hij via deze inbouwrekening en zijn rol bij de bestelling van MIVD-voertuigen kennelijk persoonlijk voordeel heeft genoten in de vorm van het enkele jaren met beperkte kosten kunnen rijden in de Audi A5, mogelijk ten koste van zijn werkgever. In ieder geval op een wijze die hem, zo stelt de rechtbank op grond van een reeks verklaringen in het dossier vast, als ambtenaar niet paste en die grensde aan, respectievelijk over de grens was van bedrog dan wel oplichting.

De rechtbank acht het echter aannemelijk dat dit handelen van [naam medeverdachte 2] voor privégewin voor de verschillende betrokkenen – zoals deze gaandeweg in hun verhoren bij de Rijksrecherche respectievelijk de rechter-commissaris met steeds meer kracht hebben benadrukt – niet vanaf het begin duidelijk was, mede omdat uit het dossier kan worden afgeleid dat [naam medeverdachte 2] ook inderdaad namens de MIVD optrad en in auto’s van de MIVD reed. Wanneer de persoonlijke bevoordeling van [naam medeverdachte 2] wel aan respectievelijk de verdachte, [naam medeverdachte 1] , [naam medeverdachte 3] en [naam medeverdachte 4] duidelijk is geworden, is op basis van het dossier maar moeizaam vast te stellen. Dat zou dan opgemaakt moeten worden uit e-mails die over en weer zijn verstuurd en waaruit verwijzingen naar privévoordeel van [naam medeverdachte 2] vaak slechts indirect en dikwijls op ironische toon moeten worden gedestilleerd. Later, in een aantal e-mails in maart en mei 2011 is duidelijk verontwaardiging bij [naam medeverdachte 1] en de verdachte te lezen over kennelijke verzoeken om bedragen aan “ [naam medeverdachte 2] potje” respectievelijk “het tegoed van [naam medeverdachte 2] ” toe te voegen. Ontegenzeggelijk wordt in de door de officier van justitie als “definitief bewijs” aangehaalde e-mail van 3 mei 2011 van de verdachte aan [naam medeverdachte 1] uiteindelijk geklaagd over het blijven “fêteren” van [naam medeverdachte 2] .3 [naam medeverdachte 3] droeg kennis van de constructie rond de Audi A5 al lijkt hij, daarop bevraagd bij de rechter-commissaris, ook later niet zeker te zijn of die auto, die op naam van [naam medeverdachte 2] stond, een privéauto van [naam medeverdachte 2] was dan wel feitelijk van de MIVD. Voorts is niet onaannemelijk dat de facturen voor de auto van de dochter van [naam medeverdachte 2] zoals [naam medeverdachte 3] verklaart door [naam medeverdachte 2] aan hem zijn gepresenteerd als schadegevallen van de MIVD.

Het geheel overziend rijst uit de verklaringen en de e-mails van [naam medeverdachte 2] zelf in de tenlastegelegde periode voor de rechtbank evenwel het beeld op van een (deels duistere) financiële constructie rond de (feitelijk wel gebeurde) aanschaf van ‘geheimzinnige’ MIVD-auto’s, die van verschillende zijden (VML, Renault, VKV) is gefaciliteerd en waarin [naam medeverdachte 2] persoonlijk, door een slinkse, mogelijk ook overdonderende aanpak een belangrijke manipulatieve rol heeft gespeeld door van die geheimzinnigheid rond tenaamstelling en kentekens van auto’s gebruik te maken. Tegelijkertijd doet dit beeld afbreuk aan de gedachte dat het oogmerk van de verdachte, [naam medeverdachte 1] , [naam medeverdachte 3] en [naam medeverdachte 4] zonder meer en ondubbelzinnig gericht was op het bevoordelen van [naam medeverdachte 2] teneinde daar zelf ten behoeve van hun rechtspersonen op enige wijze voordeel van te trekken, ook al zouden zij in een latere fase wetenschap hebben gekregen van het privévoordeel van [naam medeverdachte 2] uit de betalingen.

De omkopingsgedraging moet immers worden verricht met het oogmerk om de ambtenaar te bewegen in zijn bediening iets te doen of na te laten. Volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad is voorwaardelijk opzet niet voldoende voor het bewijs van het oogmerk. De rechtbank acht niet wettig en overtuigend bewezen dat dit oogmerk bij de gestelde omkopers aanwezig was. Om deze reden wordt de verdachte vrijgesproken van dit onderdeel van de tenlastelegging.

Onderdeel 3) Geldbedragen van € 40.000,= en/of € 16.000,=

De rechtbank komt tot een zelfde conclusie ten aanzien van deze geldbedragen die respectievelijk op 4 augustus en 12 december 2011 naar de bankrekening van [naam medeverdachte 2] zijn overgemaakt. De verdachte en [naam medeverdachte 1] hebben onderbouwd bepleit dat de achtergrond van de betaling van deze bedragen kan worden gevonden in het beperken van de schade die zij dreigden te lijden door het niet afgeven van de Audi A5 door [naam medeverdachte 2] . Dit wordt ondersteund door de later door de rechter toegewezen civiele vordering tot teruggave van deze auto. Bezien tegen de achtergrond van dit conflict, dat vanaf 2012 is geculmineerd in een rechtsstrijd over de auto, kan van een oogmerk bij de verdachte, [naam medeverdachte 1] dan wel [naam medeverdachte 3] om [naam medeverdachte 2] te bevoordelen teneinde daarvan (bijvoorbeeld) later via hun rechtspersoon voordeel te ondervinden, niet worden gesproken. Ook van dit onderdeel wordt de verdachte vrijgesproken.