Uitspraken

Standpunt van de verdediging

De verdediging heeft de nietigheid van de dagvaarding onder 4 bepleit. In de tenlastelegging is onvoldoende feitelijk en specifiek opgenomen om welke beweerdelijk valse inkoop- en verkoopfacturen, creditnota’s of andere documenten het zou gaan.

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft, onder verwijzing naar een aantal arresten van de Hoge Raad (21 april 1998, NJ 1998, 782; 14 november 2000, NJ 2001, 18 en 20 maart 2001, NJ 2001, 330), geconcludeerd dat aan de verdachte, de tenlastelegging gelezen in samenhang met het procesdossier, duidelijk is waartegen hij zich dient te verdedigen, dat de dagvaarding daarom voldoende feitelijk is en voldoet aan de eisen van artikel 261 van het Wetboek van Strafvordering en dat het beroep op nietigheid moet worden verworpen.

Het oordeel van de rechtbank

Aan de verdachte wordt, kort gezegd, verweten het vervalsen van haar bedrijfsadministratie door daarin valse facturen en creditnota’s op te nemen. Dat verwijt wordt nader feitelijk omschreven in die zin dat de verdachte valse inkoopfacturen van [naam bedrijf 1] en [naam bedrijf 2] aan [naam medeverdachte rechtspersoon 1] en valse verkoopfacturen van [naam medeverdachte rechtspersoon 1] aan [naam medeverdachte rechtspersoon 2] , Supermarkt “ [naam supermarkt] ” (hierna: [naam supermarkt] ) en [naam groothandel] in haar administratie zou hebben verwerkt. Daarnaast noemt de tenlastelegging nog ‘andere documenten’ op naam van [naam bedrijf 1] , [naam bedrijf 2] , [naam medeverdachte rechtspersoon 1] , [naam bedrijf 3] , [naam medeverdachte rechtspersoon 2] , [naam supermarkt] en [naam medeverdachte rechtspersoon 2] die in de bedoelde administratie zouden zijn opgenomen, ‘althans een of meer geschriften’.

In het overzichtsprocesverbaal genummerd [proces-verbaalnummer] wordt op pagina 64 en 78 van de doorgenummerde paginering verwezen naar twee processen-verbaal met als kenmerk AMB-105 en AMB-106, waarin het onderzoek naar achtereenvolgens de beweerdelijk valse verkoopfacturen en de valse inkoopfacturen in de administratie van [naam verdachte rechtspersoon] is gerelateerd. De beweerdelijk valse facturen worden voor alle duidelijkheid nog eens opgesomd in twee tabellen op pagina 75-76 en 82-83. Gelet hierop moet aan de vertegenwoordiger van de verdachte duidelijk zijn geweest tegen welk verwijt hij zich diende te verdedigen. Hieraan kan niet afdoen dat in het dossier een groot aantal andere documenten (afleverbonnen, notitiebladen, weekoverzichten, pakbonnen en weeglijsten) worden genoemd, nu duidelijk uit het proces-verbaal naar voren komt dat de verbalisanten die stukken juist als niet-vals beschouwen en de inhoud daarvan bezigen teneinde de valsheid van de eerder genoemde facturen aan te tonen.

Het verweer wordt verworpen.

Standpunt van de verdediging

De verdediging heeft gesteld dat de officier van justitie niet-ontvankelijk moet worden verklaard in de vervolging ten aanzien van de feiten 1, 2 en 4 en heeft daartoe aangevoerd dat de vervolging in strijd is met de ‘Richtlijnen aanmelding en afhandeling fiscale delicten, douane- en toeslagendelicten’. Het benadelingsbedrag is immers lager dan € 125.000 (het grensbedrag genoemd in de richtlijnen zoals die golden tot 1 juli 2015) en ook lager dan
€ 100.000 (het bedrag in de huidige richtlijnen), wat betekent dat de zaak in beginsel voor bestuurlijke afdoening door de Belastingdienst in aanmerking komt. Strafvervolging bij een lager benadelingsbedrag is mogelijk in geval van opzet en wanneer een of meer van de aanvullende wegingscriteria van toepassing zijn. In de onderhavige zaak bedraagt het door de FIOD berekende nadeel € 97.173, terwijl geen sprake is van een der in de regeling genoemde uitzonderingen of aanvullende criteria.

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gesteld dat de Belastingdienst hem verzocht heeft om strafvervolging in te stellen en dat hij om die reden ontvankelijk is in de vervolging. Daarnaast is in werkelijkheid sprake van een veel hoger benadelingsbedrag, dat echter niet kan worden vastgesteld omdat de administratie grotendeels ontbreekt.

De officier van justitie heeft geconcludeerd tot verwerping van het verweer.

Het oordeel van de rechtbank

Van toepassing is het ‘Protocol aanmelding en afdoening van fiscale delicten en delicten op het gebied van douane en toeslagen’ (Staatscourant jrg. 2015, nr. 17271, hierna: Protocol AAFD) zoals dit geldt sinds 1 juli 2015. Voor zover hier van belang luidt dit als volgt:

Aanmeldingscriteria

Bij een nadeelbedrag van € 100.000 of meer, wordt de zaak aangemeld voor mogelijke strafrechtelijke afhandeling als sprake is van een vermoeden van opzet.

Bedraagt het nadeel minder dan € 100.000, dan wordt de zaak voor mogelijke strafrechtelijke afhandeling aangemeld als sprake is van een vermoeden van opzet en als een of meerdere van de aanvullende wegingscriteria (zie onderdeel 2.2) daartoe aanleiding geeft.

Aanvullende wegingscriteria

a. De mate van impact op de maatschappij en evenwichtige rechtshandhaving

Strafrechtelijk optreden kan, gelet op de impact van een zaak op de maatschappij, wenselijk zijn om de gestelde norm te handhaven of om een norm te bevestigen. Een evenwichtige rechtshandhaving ziet op rechtshandhaving in het kader van normhandhaving of normbevestiging met het oog op grotere achterliggende te beschermen rechtsbelangen. Bijvoorbeeld in het geval dat fiscale fraude of toeslagen- of douanefraude maatschappelijke gevolgen heeft, zoals gevaar voor de volksgezondheid of veiligheid, of aantasting van de integriteit van het financiële verkeer. Ook de mate waarin onschuldige of naïeve burgers worden geschaad (piramidespelen of uitbuiting van werknemers) kan meewegen. Dit doet zich ook voor als de fraude ertoe leidt dat de verdachte een concurrentievoordeel behaalt ten opzichte van fiscaal integere personen of de fraude een olievlekwerking binnen een branche heeft. Het belang van de openbaarheid speelt hierbij ook mee. In sommige gevallen moet van gepleegde strafbare feiten in het openbaar verantwoording worden afgelegd, bijvoorbeeld tegenover aandeelhoudersvergaderingen, toezichthouders of brancheorganisaties.

De rechtbank is van oordeel dat in dezen het in het Protocol AAFD genoemde aanvullende wegingscriterium a. opgeld doet. Uit het proces-verbaal blijkt immers van sterke aanwijzingen dat de verdachte door de zwarte handel in vlees een concurrentievoordeel heeft behaald ten opzichte van andere handelaren in vlees die zich wel aan de fiscale regels houden. Daarnaast is evenzeer sprake van olievlekwerking binnen de branche, nu in het dossier de vermoedelijke fraude binnen de gehele bedrijfstak – van veehandelaar tot supermarkt – aan het licht is gebracht. Waar uit het dossier evenzeer van een vermoeden van opzettelijk gepleegde fraude volgt, is naar het oordeel van de rechtbank de vervolgingsbeslissing van de officier van justitie in overeenstemming met de geldende richtlijnen en moet het verweer worden verworpen.

Onverlet het voorgaande overweegt de rechtbank nog het volgende. Op pagina 49 van het [proces-verbaalnummer] wordt het volgende gerelateerd:

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat niet alle afleverbonnen van [naam verdachte rechtspersoon] aanwezig zijn. Hierdoor is het niet mogelijk om over de gehele onderzoeksperiode het strafrechtelijk nadeel voor de omzetbelasting vast te stellen. Indien alle afleverbonnen over de gehele onderzoeksperiode wel aanwezig waren zou het strafrechtelijk nadeel een veelvoud zijn geweest van wat thans is berekend.

Gelet op deze redenering en gevolgtrekking – die niet al op voorhand als onaannemelijk moeten worden verworpen – is de rechtbank van oordeel dat de officier van justitie reeds op die grond tot vervolging had kunnen overgaan. Ook op deze grond faalt dus het verweer.

Vrijspraak ten aanzien van feit 3

Met de officier van justitie en de verdediging is de rechtbank van oordeel dat het onder 3 ten laste gelegde niet wettig en overtuigend is bewezen, zodat de verdachte daarvan zonder nadere motivering zal worden vrijgesproken.

Algemene bewijsoverwegingen ten aanzien van de feiten 2 en 4

De rechtbank is van oordeel dat in de bedrijfsadministratie van de verdachte over de periode 1 januari 2010 tot en met 15 april 2016 valse inkoop- en verkoopfacturen zijn opgenomen (feit 4). Als gevolg daarvan voldoet die bedrijfsadministratie in genoemde periode niet aan de eisen die daaraan in artikel 52, eerste lid, van de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen worden gesteld (feit 2). De rechtbank overweegt hiertoe het volgende.

In het proces-verbaal is het onderzoek gerelateerd naar de vermoedelijke valsheid van de inkoopfacturen van [naam bedrijf 1] en [naam bedrijf 2] . gericht aan de verdachte. Daartoe zijn de onderzochte facturen uit de administratie van de verdachte, waarvan een overzicht is opgenomen in de tabel op pagina 82-83 van het [proces-verbaalnummer] , vergeleken met andere tijdens verscheidene bij doorzoekingen in het strafrechtelijk onderzoek aangetroffen schriftelijke bescheiden, te weten afleverbonnen, notitiebladen, weekoverzichten, pakbonnen en weeglijsten die kennelijk betrekking hebben op dezelfde leveringen. Uit deze vergelijking volgt dat de hoeveelheid vlees vermeld op de factuur telkens lager is dan die welke vermeld is op één of meer overige op dezelfde levering betrekking hebbende geschriften. Uit aantekeningen die op de facturen en overige bescheiden zijn geplaatst valt af te leiden dat de factuur telkens per bank werd voldaan, terwijl het meerdere dat niet op de facturen vermeld staat telkens contant werd afgerekend.

Deze bevindingen (neergelegd in AMB-106) vinden steun in de verklaringen van de getuige [naam getuige] , die heeft bevestigd dat er bij de verdachte vlees zwart werd ingekocht, onder meer bij [naam bedrijf 2] . Voor het gedeelte dat per bank betaald werd, aldus [naam getuige] , werd een factuur opgemaakt; de rest werd contant aan de chauffeur betaald.

Met het bewijs dat de verdachte vlees zwart inkocht staat vast dat het bedrijf eveneens vlees zwart verkocht; dit volgt reeds uit het feit dat de boekhouding (aldus [naam getuige] , p. 1640) formeel kloppend was, wat onder meer wil zeggen dat in- en verkochte hoeveelheden met elkaar in overeenstemming moeten zijn geweest.

Uit onderzoek van de verkoopfacturen van de verdachte aan [naam medeverdachte rechtspersoon 2] . volgt eveneens dat deze facturen, waarvan een overzicht is opgenomen op pagina 75-76 van het [proces-verbaalnummer] , vals zijn opgemaakt. Dit volgt uit de navolgende bevindingen (neergelegd in AMB-105): op de afleverbonnen staan telkens grotere hoeveelheden vlees vermeld dan op de bijbehorende facturen, en op de facturen staan nooit andere soorten vlees dan ‘lam’ en ‘mager’ vermeld, hoewel uit de afleverbonnen volgt dat die andere soorten wel geleverd werden. Deze gang van zaken spoort met de ten kantore van de verdachte aangetroffen ‘werkinstructie’ voor [naam getuige] , waarin is opgenomen dat voor Basis-E-Markt uitsluitend voor lam en mager facturen worden opgemaakt, iets dat ook nog eens door [naam getuige] zelf bevestigd is.

Dat de verschillen tussen de afleverbonnen, notitiebladen, weekoverzichten, pakbonnen en weeglijsten enerzijds en facturen anderzijds worden verklaard door fraude van [naam getuige] en een andere medewerker en door retouren, zoals de verdachte heeft gesteld, is volstrekt onaannemelijk. Hoe fraude door [naam getuige] tot al de beschreven verschillen zou kunnen leiden, legt de verdachte niet uit. En verder, uit een afgeluisterd telefoongesprek van 13 januari 2016 blijkt dat de medeverdachte [naam medeverdachte] bij de verdachte een bestelling doet van lam, schaap, contra, mager, stierborst en achtermuis die in haar geheel op de desbetreffende afleverbon is teruggevonden, terwijl op de desbetreffende factuur slechts lam en mager stond. In de periode waarin de verdachte zich in voorlopige hechtenis heeft bevonden, kwamen de afleverbonnen en facturen aan [naam medeverdachte] wel overeen en stonden op de afleverbonnen en facturen ook producten als borst, muis, tartaar en schaap. Tenslotte blijkt uit een telefoongesprek op 16 januari 2016 met [naam bedrijf 2] dat de vertegenwoordiger van de verdachte niet aan [naam bedrijf 2] retourneert: “ [naam medeverdachte rechtspersoon 1] vertelt dat hij standaard iedere week 50, 60 lammetjes heeft en nooit wat terugstuurt”.

Bewijsoverwegingen ten aanzien van feit 1

Gelet op bovenstaande overwegingen en op de overige bewijsmiddelen in het dossier oordeelt de rechtbank dat de aangiften omzetbelasting over de tijdvakken 1 december 2013 tot en met 31 december 2013, 1 januari 2015 tot en met 31 december 2015 en 1 januari 2016 tot en met 28 februari 2016 onjuist en onvolledig zijn gedaan.

Ook ten aanzien van de aangiften voor de loonheffing betreffende de tijdvakken november en december 2015 is de rechtbank op grond van de in de bijlage opgenomen bewijsmiddelen van oordeel dat deze onjuist en onvolledig zijn.

Bewezenverklaring

In bijlage II heeft de rechtbank de inhoud van wettige bewijsmiddelen opgenomen, houdende voor de bewezenverklaring redengevende feiten en omstandigheden. Op grond daarvan, en op grond van de redengevende inhoud van het voorgaande, is wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder ten laste gelegde heeft begaan op die wijze dat:

1.

zij op tijdstippen in de periode van 1 januari 2010 tot en met 15 april 2016 te 's-Gravenhage en te Apeldoorn,

telkens opzettelijk bij de Belastingwet voorziene aangifte(n), als bedoeld in de Algemene wet inzake rijksbelastingen, te weten:

en

onjuist en/of onvolledig heeft gedaan,

immers heeft/ zij - zakelijk weergegeven -(telkens) opzettelijk:

terwijl dat die feiten (telkens) ertoe strekte(n) dat te weinig belasting werd geheven.

2.

zij op tijdstip(pen) gelegen in de periode van 1 januari 2010 tot en met 15 april 2016 Den Haag, althans in Nederland,

als degene(n) die ingevolge de Belastingwet verplicht was tot:

het voeren van een administratie overeenkomstig de daaraan bij of krachtens de Belastingwet gestelde eisen,

opzettelijk een zodanige administratie niet heeft gevoerd,

terwijl dat feit ertoe strekte dat te weinig belasting werd geheven,

immers heeft zij toen aldaar (telkens) opzettelijk:

niet in de administratie van [naam verdachte rechtspersoon] alle inkopen en/of verkopen en/of leveringen en/of omzet en/of lonen/verloningen vastgelegd (zodat niet te allen tijde haar rechten en verplichtingen alsmede de voor de heffing van belasting overigens van belang zijnde gegevens hieruit duidelijk blijken);

4.

zij op tijdstippen in de periode van 1 januari 2010 tot en met 15 april 2016 te ’s-Gravenhage, althans in Nederland,

haar (bedrijfs)administratie.

hebbende dat valselijk opmaken hierin bestaan dat zij in die (bedrijfs)administratie opzettelijk een of meer na te noemen (kopieën van) valse factu(u)r(en) , te weten:

heeft verwerkt ,

bestaande de valshe(i)d(en) hierin dat (telkens) valselijk en in strijd met de waarheid, op/in die (kopieën van) (verkoop- en/of inkoop)facturen :

zulks met het oogmerk om dat/die geschrift(en) als echt en onvervalst te gebruiken of door (een) ander(en) te doen gebruiken;

Kennelijke verschrijvingen zijn in de bewezenverklaring verbeterd. De verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen. De verdachte moet ook daarvan worden vrijgesproken.

Standpunt officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd de in beslag genomen goederen verbeurd te verklaren.

Standpunt verdediging

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de goederen dienen te worden teruggegeven aan de verdachte.

Beoordeling

Ten aanzien van alle in beslag genomen goederen (goednummers 1 tot en met 27) zal een last worden gegeven tot teruggave aan de verdachte.

In het bijzonder merkt de rechtbank op dat de in beslag genomen geldbedragen ad. € 3.320,- (goednummer 1), € 300,- (goednummer 2) en € 10.000,- (goednummer 3) weliswaar aan de verdachte toebehoren, doch niet kan worden vastgesteld dat deze geldbedragen uit de baten van de bewezen feiten zijn verkregen.