Uitspraken

[bedrijf B] , gedaagde, is gevestigd in het buitenland. De Nederlandse rechter dient ambtshalve haar internationale bevoegdheid toetsen. De Nederlandse rechter komt rechtsmacht toe omdat de onderhavige procedure ziet op de opheffing van conservatoire beslagen die zijn gelegd na verlening van verlof tot beslaglegging door de Nederlandse rechter.

In een kort gedingprocedure tot opheffing van een conservatoir beslag geldt niet het wettelijk vereiste dat sprake moet zijn van een spoedeisend belang. Overigens acht de voorzieningenrechter een spoedeisend belang wel aanwezig, nu aannemelijk is dat [bedrijf A] aanmerkelijke schade lijdt vanwege het beslag tot afgifte. Volgens [bedrijf A] zijn een miljoen zonnepanelen getroffen door het beslag en dat leidt volgens haar niet alleen tot forse opslagkosten, maar ook tot forse claims van afnemers die niet (tijdig) geleverd krijgen wat ze besteld hebben en van vervoerders vanwege geannuleerde vervoersovereenkomsten; bovendien schaadt dit haar marktpositie. Deze stellingen komen voorshands aannemelijk voor.

Volgens [bedrijf A] is het leggen van de onderhavige beslagen niet geoorloofd omdat [bedrijf B] geen houder in Nederland is van het in geding zijnde octrooi, zodat [bedrijf B] in Nederland ook geen vordering kan hebben op [bedrijf A] . Deze stelling faalt zowel om materieelrechtelijke als om procesrechtelijke redenen.

Wat betreft de materieelrechtelijke redenen: [bedrijf B] is houder van het octrooi in onder meer een aantal EU-landen. In de EU is de Handhavingsrichtlijn (RL 2004/48/EG) van toepassing. In de Nederlandse rechtspraak wordt aangenomen dat deze richtlijn ook van toepassing is als het gaat om IE-rechten in andere EU-lidstaten, in die zin dat in Nederland handhavend kan worden opgetreden tegen inbreuken op dergelijke rechten en dat dergelijke inbreuken kunnen worden aangemerkt als onrechtmatig (vzr. Arnhem 1 juni 2007, ECLI:NL:RBARN:2007:BA9615, BIE 2008/2; IER 2007/94 (Synthon/Astellas), Hof Den Haag 12 juli 2011, ECLI:NL:GHSGR:2011:BR1364 (Yell/YPM), Hof Amsterdam 24 april 2012, ECLI:NL:GHAMS:2012:BW4100, BIE 2012/55 (Rhodia/VAT) Dit geldt in voorkomend geval ook bij buitenlandse IE rechten in niet-EU lidstaten (vzr. Rb. Dordrecht 19 april 2012, ECLI:NL:RBDOR:2012:BX0232 (ABB/TurboNed).

Wat betreft de procesrechtelijke redenen: naar Nederlands procesrecht mag na verlofverlening door de voorzieningenrechter conservatoir beslag worden gelegd in Nederland, bij wijze van bewarende maatregel met het oog op toekomstige executie. Dat geldt voor alle vorderingen die een executoriale titel in Nederland kunnen opleveren. Als naar buitenlands recht een vordering bestaat en voor die vordering een executoriale titel kan worden verkregen volstaat dat. Die titel kan een Nederlands vonnis zijn, onder toepassing van het buitenlandse recht dat de vordering erkent, maar ook een buitenlands vonnis. De EEX-Verordening en art. 431 Rv. bevatten bepalingen op grond waarvan een buitenlands vonnis in Nederland een executoriale titel kan opleveren. De voorzieningenrechter gaat er voorshands, als voldoende aannemelijk, vanuit dat [bedrijf B] naar het recht van de landen waar zij houder is van het octrooi, een vordering wegens inbreuk op dat octrooi kan hebben, en daarmee een executoriale titel kan verkrijgen, tot zowel afgifte (ter vernietiging) van inbreuk makende goederen. Dat geldt in elk geval voor de EU-landen, waar de Handhavingsrichtlijn geimplementeerd is dan wel de nationale regelgeving door de rechter richtlijnconform wordt uitgelegd.

Overigens past de Nederlandse rechter het Nederlands procesrecht toe. Het bewijsbeslag is te beschouwen als een procedurele maatregel, die naar Nederlands recht moet worden beoordeeld.

De voorzieningenrechter ziet geen reden om het bewijsbeslag op te heffen. Dit beslag is inmiddels gelegd en de verkregen gegevens zijn in handen van een gerechtelijke bewaarder gesteld. [bedrijf A] heeft in ieder geval thans geen last meer van de beslaglegging en dit heeft zij desgevraagd ter zitting ook erkend. De voorzieningenrechter sluit geenszins uit dat te zijner tijd in rechte zal worden geoordeeld dat aan [bedrijf B] een recht op inzage in in elk geval een deel van de beslagen gegevens toekomt. In dit oordeel betrekt de voorzieningenrechter hetgeen verderop in het vonnis wordt overwegen over de aannemelijkheid dat [bedrijf A] inbreuk maakt op een of meer octrooien van [bedrijf B] . Bijzondere belangen van [bedrijf A] bij opheffing zijn niet gesteld en een belangenafweging leidt dus niet tot een ander oordeel.

De voorzieningenrechter ziet voorshands onvoldoende reden om het afgiftebeslag volledig op te heffen. Daarbij is het volgende van belang.

De voorzieningenrechter acht voorshands aannemelijk dat een reële kans bestaat dat [bedrijf A] inbreuk maakt of zal maken op octrooien van [bedrijf B] . Voorlopig is het octrooi geldig geacht. De vraag of het desbetreffende octrooi nietig is, respectievelijk oppositie doel zal treffen, kan niet in de onderhavige procedure worden beantwoord. Dat vergt een uitgebreid onderzoek naar de feiten. Daarvoor leent een kort gedingprocedure zich niet. De voorzieningenrechter gaat voorlopig uit van de geldigheid. Dat de zonnepanelen van de aan de orde zijnde typen inbreuk maken op het octrooi in Duitsland is aldaar, in een procedure op tegenspraak, geoordeeld; daarvan zal, hangende het hoger beroep, worden uitgegaan.

Mede in dat licht is de kans dat [bedrijf A] zonnepanelen zal leveren aan afnemers in landen waar [bedrijf B] beschikt over een voorlopig geldig geacht Europees octrooi reëel. Kennelijk wordt dat in elk geval vermoed in de procedure in Frankrijk om inzage te verkrijgen in bescheiden van [bedrijf A] . Dat is voldoende als basis voor het afgiftebeslag.

Er bestaat dus geen reden om het afgiftebeslag volledig op te heffen.

Wel ziet de voorzieningenrechter voldoende aanleiding om het afgiftebeslag gedeeltelijk op te heffen. Niet elk beslagen zonnepaneel maakt per definitie inbreuk op het octrooi van [bedrijf B] . Tussen partijen staat immers vast dat [bedrijf B] niet in alle landen waarmee [bedrijf A] zaken doet houder van het/ een octrooi is of zelfs maar stelt te zijn. [bedrijf A] is dan ook gerechtigd om zonnepanelen in Nederland te verkopen die als bestemming hebben een land waarin [bedrijf B] niet de houder van het octrooi is. De voorzieningenrechter acht voorshands aannemelijk dat [bedrijf A] (ook) zonnepanelen verkoopt aan afnemers in landen waar [bedrijf B] niet de houder van het octrooi is.

Daarbij komt het volgende. Het beslag onder [bedrijf A] zelf heeft geen doel getroffen. Het beslag onder bewaarnemer [bedrijf C] wel. Niet in geding is immers dat [bedrijf C] dié zonnepanelen voor [bedrijf A] houdt. Ter zitting is echter gebleken dat er ook nog (circa) 372.000 zonnepanelen zijn beslagen die zich niet bij [bedrijf C] in de opslag bevinden maar elders in de haven in Rotterdam, of mogelijk zich (zelfs) nog bevinden in schepen. Verlof is verleend om beslag te mogen op de locaties, en onder de voorwaarden, als geciteerd in rov. 2.4. De deurwaarder was ter zitting (deels) aanwezig en hij heeft desgevraagd verklaard dat zijns inziens onder het beslag ook vallen de goederen die [bedrijf A] uit hoofde van een reeds bestaande rechtsverhouding zal verkrijgen van een derde. De voorzieningenrechter onderschrijft dat standpunt niet. Het gaat hier niet om een conservatoir verhaalsbeslag (dat ook toekomstige vorderingen kan treffen die voortvloeien uit een reeds bestaande rechtsverhouding). Het gaat hier om een conservatoir beslag tot afgifte. Het beslagverlof is blijkens de tekst daarvan beperkt tot de goederen “in Nederland ten aanzien waarvan tijdens de beslaglegging concrete aanwijzingen worden gevonden dat in beslag te nemen zaken door gerekwestreerde of door (een) derde(n) voor gerekwestreerde worden gehouden.” De voorzieningenrechter heeft ter zitting aan [bedrijf B] gevraagd waarom zij mag menen dat het (bij de zonnepanelen die zijn beslagen buiten de locatie van [bedrijf C] ) gaat om zonnepanelen die door of voor [bedrijf A] worden gehouden. [bedrijf B] ging ervan uit dat het beslag slechts was gelegd op de panelen op de locatie van [bedrijf C] (en in de daar aanwezige vrachtwagens, die ook in het beslagverlof zijn vermeld). Bij gebreke van concrete aanwijzingen dat het gaat om zonnepanelen die door of voor [bedrijf A] worden gehouden, zal besloten worden tot opheffing van het beslag van de zonnepanelen buiten de locatie van [bedrijf C] .

Ter voorkoming van executieproblemen zal de voorzieningenrechter (ook) beslissen dat zij zelf het beslag opheft, indien en voorzover, en zodra, ten genoege van de deurwaarder is aangetoond dat de desbetreffende lading bestemd is voor een land waarin [bedrijf B] niet het octrooi houdt. Hetzelfde zal beslist worden voor de zonnepanelen die (mogelijk) zijn beslagen buiten de locatie van [bedrijf C] .

Een vonnis waarbij de voorzieningenrechter een conservatoir beslag zelf, bij uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis, het beslag opheft heeft constitutieve werking. Daarom is het niet nodig om een dwangsom aan [bedrijf B] op te leggen teneinde haar medewerking aan de opheffing te bevorderen.

Een beslissing over opheffing van een conservatoir beslag dient te worden genomen met inachtneming van de wederzijdse belangen. De voorzieningenrechter vindt in de over en weer gestelde belangen van partijen geen reden voor een andersluidende beslissing.

De voorzieningenrechter acht het belang van [bedrijf A] dat is gediend met uitvoerbaarverklaring van het vonnis zwaarder wegen dan het tegenovergestelde belang van [bedrijf B] .

Vordering B zal worden afgewezen. Ter zitting is gebleken dat [bedrijf B] geen nieuwe beslagen heeft laten leggen in de periode tussen 1 en 6 juli 2021. Dan is het ook niet nodig om die (niet-gelegde) beslagen op te heffen.

Vordering C strekt tot verkrijging van een beslissing in goede justitie. Deze vordering zal worden afgewezen, behoudens voor zover de beslissing met betrekking tot vordering A als een beslissing in goede justitie kwalificeert.

Vordering D, strekkende tot afgifte van een contra-bankgarantie door [bedrijf B] , zal worden afgewezen. De voorzieningenrechter acht het belang van [bedrijf A] voldoende gediend met de beslissingen dat de zonnepanelen moeten worden vrijgegeven die als bestemming hebben een land waar [bedrijf B] niet de houder van het octrooi is en dat het beslag (ook) wordt opgeheven ten aanzien van de zonnepanelen die zijn beslagen buiten de locatie van [bedrijf C] . Daarbij komt dat voorshands aannemelijk is dat [bedrijf A] wel inbreuk maakt of dreigt te maken op de octrooien van [bedrijf B] . Dat maakt minder aannemelijk dat [bedrijf A] een vordering uit hoofde van onrechtmatige beslaglegging heeft of zal krijgen.

Vordering E behelst een verbod aan [bedrijf B] om in de toekomst nieuwe conservatoire beslagen te leggen. De voorzieningenrechter zal deze vordering afwijzen. Een nieuw beslagverzoek zal op zijn eigen merites beoordeeld moeten worden. Niet valt uit te sluiten dat [bedrijf B] gegronde redenen kan hebben om in de toekomst opnieuw beslag te leggen ten laste van [bedrijf A] . Wel zal zij dan dit vonnis dienen over te leggen. [bedrijf A] kan tegen een nieuwe beslaglegging weer opkomen in kort geding.

Vordering F ziet op de proceskosten. De voorzieningenrechter zal deze vordering afwijzen. Als over weer deels in het ongelijk gesteld zullen de proceskosten tussen partijen worden gecompenseerd.

[bedrijf A] vordert onder G een vergoeding van de kosten die voortvloeien uit de opheffing van het beslag. Deze vordering zal worden afgewezen. Het gaat hier kennelijk niet om proceskosten want die vordert [bedrijf A] al apart onder F. De voorzieningenrechter begrijpt dat het hier om beslagschade gaat. Dat is een geldvordering. Voor een geldvordering in kort geding gelden de cumulatieve eisen dat 1) de vordering voldoende aannemelijk moet zijn, 2) er sprake is van een spoedeisend belang en 3) ook het eventuele restitutierisico moet worden meegewogen. [bedrijf A] stelt niet dat en waarom zij een spoedeisend belang heeft bij deze geldvordering. Bovendien is ook de omvang van de vordering niet duidelijk.

[bedrijf A] vordert onder H dat [bedrijf B] wordt veroordeeld in de kosten van de door haar, [bedrijf B] , ten laste van [bedrijf A] gelegde beslagen. De voorzieningenrechter zal deze (minder begrijpelijke) vordering afwijzen. [bedrijf A] vordert hier, naar de voorzieningenrechter begrijpt, dat [bedrijf B] haar eigen beslagkosten moet dragen. Beslagkosten maken onderdeel uit van de proceskosten en die worden zoals gezegd gecompenseerd.

In conventie is het beslag gedeeltelijk opgeheven. Daarmee is de voorwaarde voor het instellen van de eis in reconventie vervuld.

Volgens het toepasselijke procesreglement dient een eis in reconventie in beginsel uiterlijk 24 uur voor de zitting ingediend te worden. De onderhavige eis in reconventie is, gelet op deze termijn, nog nét op tijd ingediend. [bedrijf A] heeft bezwaar aangetekend tegen omvang en tijdstip van indiening van de eis in reconventie. [bedrijf A] stelt dat zij te weinig tijd heeft gehad om een adequaat verweer te kunnen formuleren tegen de omvangrijke eis in reconventie. De voorzieningenrechter heeft, partijen gehoord hebbend ter zitting van 6 juli 2021 dit bezwaar in zoverre gehonoreerd dat de vordering in reconventie nog niet op dat moment zou worden behandeld. Anders zou het verdedigingsbelang van [bedrijf A] te zeer in het geding zijn gekomen. De griffie zal in overleg met partijen zo spoedig mogelijk een nieuwe zitting plannen waarop de vordering in reconventie behandeld kan worden.

Iedere nadere beslissing zal worden aangehouden.