Uitspraken

Tussen partijen staat vast dat de ramen in de zijgevel van het gebouw van [gedaagden] zich op de erfgrens bevinden. Daarmee vallen ze binnen de reikwijdte van artikel 5:50 lid 1 BW en artikel 5:51 BW. Hierin staat, samengevat, dat de ramen verboden zijn voor zover ze op het naburige erf uitzicht geven, tenzij ze ondoorzichtig worden gemaakt. De ramen zijn op dit moment niet ondoorzichtig.

De vraag die partijen verdeeld houdt is of voor de beoordeling relevant is in hoeverre de ramen daadwerkelijk uitzicht geven op het erf van [eisers 1], en zo ja, wat daarvan de gevolgen zijn voor de vordering van [eisers 1] Volgens [eisers 1] ervaart hij een inbreuk op zijn privacy en is dat voldoende voor het bestaan van een onrechtmatige situatie. Het is niet doorslaggevend of [naam gedaagde 1] daadwerkelijk in zijn tuin kijkt of kan kijken, ook gelet op de parlementaire geschiedenis van artikel 5:50 BW en de bijbehorende jurisprudentie. Volgens [gedaagden] is wel relevant of de mogelijkheid tot het bekijken van de buren zich daadwerkelijk voordoet, en vindt hij voor dit standpunt steun in de jurisprudentie (vgl. Hof Amsterdam 28 oktober 2014, ECLI:NL:GHAMS:2014:4596).

De rechtbank overweegt als volgt. Uit de parlementaire geschiedenis blijkt dat bij de totstandkoming van artikel 5:50 lid 1 BW door de wetgever uitdrukkelijk is afgezien van een soepeler formulering die zou meebrengen dat “onrechtmatigheid pas bestaat, indien de rechter daartoe, na een redelijke afweging van de belangen van eigenaar en nabuur, heeft besloten”, terwijl in het enkele geval dat de regeling als absurd of bijzonder knellend mocht worden aangevoeld, een beroep op misbruik van bevoegdheid uitkomst kan bieden (MvA II, Parlementaire Geschiedenis Boek 5, p. 205).

Dat betekent dat er in het kader van artikel 5:50 BW in beginsel geen belangenafweging plaatsvindt tenzij de uitkomst als absurd of bijzonder knellend moet worden beoordeeld. Er is dus geen ruimte voor een afweging of er feitelijk sprake is van inbreuk op de visuele privacy zoals [gedaagden] voorstaat.

Het door [gedaagden] aangehaalde arrest van het hof kan hem niet baten, nu het hof daarin overwoog dat een van de ramen zich (volledig) boven ooghoogte bevond en er voor wat betreft dat raam helemaal geen sprake was van uitzicht in de zin van artikel 5:50 lid 1 BW. In het onderhavige geval staat echter tussen partijen vast dat de ramen zich gemeten vanaf de vloer op een hoogte van 1,78 en 1,79 meter bevinden, en dus niet (volledig) boven ooghoogte. Dit wordt bevestigd door het uiterst subsidiaire verweer van [gedaagden] waarmee hij bepleit dat als de ramen al ondoorzichtig gemaakt moeten worden, dit in elk geval niet boven ooghoogte hoeft. Zij bieden dus in beginsel wél uitzicht op het perceel van [eisers 1] Dat [naam gedaagde 1] persoonlijk geen uitzicht heeft op het perceel van [eisers 1] door zijn beperkte lengte maakt dit niet anders, nu hij het gebouw aan derden verhuurt, op wiens lengte en ooghoogte hij geen invloed uitoefent.

De aanwezigheid van de doorzichtige ramen in de zijgevel van het gebouw van [gedaagden] is daarom onrechtmatig.

[gedaagden] heeft zich beroepen op misbruik van bevoegdheid door [eisers 1] door de huidige situatie niet te gedogen. Van misbruik van bevoegdheid kan sprake zijn indien men, in aanmerking nemende de onevenredigheid tussen het belang bij de uitoefening en het belang dat daardoor wordt geschaad, naar redelijkheid niet tot die uitoefening had kunnen komen (artikel 3:13 BW).

Naar het oordeel van de rechtbank weegt het door [gedaagden] gestelde belang van uitzicht op de wolken en betere lichtinval niet op tegen het door de wetgever beschermde belang van [eisers 1] om geen uitzicht op zijn erf te hoeven dulden. Als de vordering wordt toegewezen zal [gedaagden] het heldere glas ondoorzichtig zal moeten maken, hetgeen weliswaar licht en het uitzicht op de wolken zal wegnemen, maar lichtinval blijft nog steeds mogelijk.

Dit maakt dat de toepassing van artikel 5:50 BW in het onderhavige geval niet als absurd of bijzonder knellend moet worden aangemerkt ten aanzien van [gedaagden] [eisers 1] heeft in redelijkheid tot de uitoefening van zijn bevoegdheid kunnen komen. Het verweer van [gedaagden] dat er sprake zou zijn van misbruik van bevoegdheid door [eisers 1] wordt daarom verworpen.

Volgens [gedaagden] is de vordering van [eisers 1] verjaard omdat er al meer dan twintig jaar ondoorzichtige ramen in een muur op de erfgrens aanwezig zijn. [eisers 1] stelt zich op het standpunt dat de ramen pas bij het bestaan van het huidige gebouw, dus sinds 2016 of 2017, gerealiseerd zijn en de verjaringstermijn toen is gaan lopen. Volgens [eisers 1] geldt daarnaast dat de oude ramen sinds 2001 bedekt waren en het vorige gebouw in gebruik was als opslag.

Als een nabuur een ongeoorloofd venster (en dergelijke) gedurende twintig jaren toelaat zonder zich te verzetten, dan verjaart zijn vordering tot wegnemen (art. 3:306 en 3:314 BW).

Tussen partijen staat vast dat de ramen waarvan [eisers 1] het ondoorzichtig maken vordert zijn gerealiseerd bij de bouw van het huidige gebouw in of omstreeks 2016. Door [gedaagden] is niet betwist dat de ramen op een andere plek en een andere hoogte zitten dan de ramen van het gebouw dat voorheen op deze plaats stond, en dat ze een andere grootte hebben. Bij de bouw van het huidige gebouw is dan ook voor de toepassing van artikel 5:50 lid 1 BW, anders dan [gedaagden] betoogt en anders dan het geval in het door hem aangehaalde arrest van het hof, een wezenlijk andere situatie ontstaan met betrekking tot de ramen. Daarmee staat vast dat geen sprake is van een situatie die twintig jaar onafgebroken heeft voortgeduurd. De verjaringstermijn is dan ook aangevangen bij het ontstaan van de huidige situatie omstreeks 2016, zodat de vordering van [eisers 1] niet is verjaard.

De vraag vanaf wanneer en waarmee de ramen in het vorige gebouw afgeschermd waren behoeft daarom geen bespreking meer.

[gedaagden] lijkt ook het verweer te hebben willen voeren dat [gedaagden] een erfdienstbaarheid heeft verkregen. Bij gebrek aan onderbouwing van dit verweer zal de rechtbank hieraan echter voorbij gaan.

De conclusie is dat de vordering tot het ondoorzichtig maken van de vensters zal worden toegewezen.

[eisers 1] vordert oplegging van een dwangsom van € 150,00 voor iedere dag of elk dagdeel dat niet voldaan wordt aan de veroordeling tot het ondoorzichtig maken van de ramen. Deze vordering komt de rechtbank in de gegeven omstandigheden redelijk voor, en [gedaagden] heeft geen verweer gevoerd tegen dit onderdeel van de vordering. De dwangsom zal dan ook worden toegewezen zoals gevorderd.

Ten slotte vordert [eisers 1] hoofdelijke veroordeling van [naam gedaagde 1] en [naam gedaagde 2]. Op grond van artikel 6:6 BW geldt dat, wanneer een prestatie door twee schuldenaren is verschuldigd, zij ieder voor een gelijk deel zijn verbonden, tenzij uit wet, gewoonte of rechtshandeling voortvloeit dat zij hoofdelijk verbonden zijn. Gesteld noch gebleken is dat uit wet, gewoonte of rechtshandeling voortvloeit dat [naam gedaagde 1] en [naam gedaagde 2] hoofdelijk verbonden zijn. Zij zijn daarom ieder voor een gelijk deel verbonden het gevorderde te voldoen.

[eisers 2] heeft een reconventionele vordering ingesteld die strekt tot het snoeien en gesnoeid houden van de overhangende takken van de eikenboom die in de tuin van [verweerders] staat. Hij heeft aan zijn vordering artikel 5:44 BW ten grondslag gelegd.

Hier staat niet dat de eigenaar van de boom gedwongen kan worden om die takken te verwijderen. Dit wetsartikel geeft [eisers 2] slechts het recht om zelf die takken weg te snoeien, als hij eerst [verweerders] daartoe heeft aangemaand om dat te doen en [verweerders] dit nalaat.

Voor zover [eisers 2] heeft willen stellen dat dat [verweerders] onrechtmatig handelt omdat de takken van de eikenboom over de perceelgrens hangen en hij hierdoor ontoelaatbare hinder ervaart, heeft hij dit onvoldoende onderbouwd. Hij heeft enkel gesteld dat overhangende takken voor “troep, verminderd uitzicht, algenaanslag en belemmering van zijn zoninval” zorgen en is hier verder niet op in gegaan. Ook heeft hij dit niet gemotiveerd met foto’s of andere stukken waaruit dit blijkt.

Daartegenover staat de onderbouwde betwisting van [verweerders] dat de takken over het erf van [eisers 2] hangen en dat deze voor hinder zorgen. [verweerders] heeft daarbij aangevoerd dat hij zorg draagt voor het periodiek snoeien van de eikenboom door een hovenier, dat dit snoeien voor het laatst op 22 maart 2021 is gebeurd en daarvoor op 9 juni 2020. Aan de hand van foto’s, waarvoor geldt dat [eisers 2] de situatie die daarop zichtbaar is niet heeft betwist, stelt de rechtbank vast dat de takken van de eikenboom op 9 juni 2020 en 20 november 2020 niet of nauwelijks over het perceel van [eisers 2] hingen. Op de foto van de situatie van 22 maart 2021 is de boom zo ver teruggesnoeid dat de takken ruim binnen het perceel van [verweerders] blijven.

Gelet op de gemotiveerde en met stukken onderbouwde betwisting van [verweerders] had het op de weg van [eisers 2] gelegen beter te motiveren dat de takken van de eikenboom over de perceelgrens komen en hij daarvan onrechtmatige hinder ervaart. In rechte is dus niet vast komen te staan dat daarvan sprake is.

De vordering tot het snoeien en gesnoeid houden van de eikenboom zal dan ook worden afgewezen. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor de gevorderde dwangsom.

[eisers 2] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten aan de zijde van [eisers 1] worden veroordeeld, tot op heden begroot op:

De apart gevorderde nakosten zullen worden toegewezen als hierna vermeld, nu de proceskostenveroordeling hiervoor reeds een executoriale titel geeft en de rechtbank van oordeel is dat de nakosten zich reeds vooraf laten begroten.