Uitspraken

Vanwege de samenhang tussen het verzoek van Lingen Keramiek en de tegenverzoeken van [verweerder01] worden alle verzoeken hierna gezamenlijk beoordeeld.

Het gaat in deze zaak om de vraag of de arbeidsovereenkomst tussen partijen moet worden ontbonden en, zo dat het geval is, of aan [verweerder01] al dan niet een transitievergoeding, billijke vergoeding en/of cumulatievergoeding ter hoogte van de helft van de transitievergoeding moeten worden toegekend.

Een arbeidsovereenkomst kan alleen worden ontbonden als daar een redelijke grond voor is. In het Burgerlijk Wetboek (‘BW’) is bepaald wat een redelijke grond is (artikel 7:669 lid 3 BW). Ook is voor ontbinding vereist dat herplaatsing van de werknemer binnen een redelijke termijn niet mogelijk is of niet in de rede ligt (artikel 7:669 lid 1 BW).

Naar het oordeel van de kantonrechter is er een redelijke grond voor ontbinding. Daartoe wordt het volgende overwogen.

Lingen Keramiek heeft primair om ontbinding van de arbeidsovereenkomst met [verweerder01] op de zogenoemde g-grond verzocht, te weten een verstoorde arbeidsverhouding, zodanig dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren.

De kantonrechter is van oordeel dat uit de stukken en hetgeen tijdens de mondelinge behandeling is besproken genoegzaam is gebleken dat zodanige scheuren zijn ontstaan in de vertrouwensband die noodzakelijk is voor een vruchtbare samenwerking tussen Lingen Keramiek en [verweerder01] , dat die vertrouwensband niet meer kan worden gerepareerd. Daarbij wijst de kantonrechter er in het bijzonder op dat partijen in deze procedure (én in de eerdere ontbindingsprocedure), zowel in de schriftelijke stukken als tijdens de mondelinge behandeling, elkaar over en weer verwijten hebben gemaakt. Dat wederzijdse “steekspel” vormt geen basis om in vertrouwen verder aan een gezonde arbeidsrelatie te werken. Verder in aanmerking nemende dat Lingen Keramiek er blijk van heeft gegeven geen mogelijkheden meer te zien voor een vruchtbare samenwerking, dat [verweerder01] tijdens de mondelinge behandeling ook te kennen heeft gegeven dat hij denkt dat het heel lastig gaat worden om nog bij Lingen Keramiek terug te keren en dat [verweerder01] in deze zaak aanvankelijk een voorwaardelijk tegenverzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst had ingediend, is naar het oordeel van de kantonrechter voldoende gebleken dat sprake is van een verstoorde arbeidsverhouding, zodanig dat van geen van partijen in redelijkheid kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Vanwege de ernst van de vertrouwensbreuk is de kantonrechter ook van oordeel dat herplaatsing van [verweerder01] niet in de rede ligt.

De conclusie is dat de kantonrechter het primaire verzoek van Lingen Keramiek zal toewijzen en de arbeidsovereenkomst dus ontbindt op de g-grond.

Nu de ontbinding van de arbeidsovereenkomst op de g-grond wordt toegewezen, kan in het midden blijven of sprake is van een voldragen h-grond en/of i-grond, zoals subsidiair en meer subsidiair door Lingen Keramiek is verzocht. Aan de beoordeling van het voorwaardelijke verzoek van [verweerder01] om toekenning van een extra vergoeding ter hoogte van de helft van de transitievergoeding komt de kantonrechter, gelet op het voorgaande, dan ook niet toe.

[verweerder01] heeft verzocht om bij het bepalen van de einddatum van de arbeidsovereenkomst op grond van artikel 7:671b lid 9 sub a BW rekening te houden met de voor [verweerder01] geldende opzegtermijn van vier maanden, zonder aftrek van de proceduretijd. [verweerder01] is namelijk van mening dat Lingen Keramiek ernstig verwijtbaar heeft gehandeld.

De situatie dat een werkgever ernstig verwijtbaar handelt, zal zich alleen voordoen in uitzonderlijke gevallen en als een werkgever de verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst in ernstige mate schendt ( Kamerstukken II , 2013-2014, 33 818, nr. 3, pag. 34). In dit geval is geen sprake van dergelijk ernstig verwijtbaar handelen of nalaten. Daarbij heeft de kantonrechter de volgende omstandigheden meegewogen.

Naar het oordeel van de kantonrechter is niet gebleken dat Lingen Keramiek doelbewust naar beëindiging van de arbeidsovereenkomst heeft gestreefd en, in het verlengde daarvan, is ook niet gebleken dat Lingen Keramiek ten aanzien van het ontstaan van de vertrouwensbreuk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Integendeel, naar het oordeel van de kantonrechter is het ontstaan van de vertrouwensbreuk vooral aan [verweerder01] zelf te wijten. Hij is het immers geweest die, als leidinggevende, de verkopers van Lingen Keramiek bij e-mail van 4 juni 2020, voorafgaand aan een gesprek met de directie op 23 juni 2020, insinuerende vragen heeft gesteld, zoals “ Waar wordt te weinig over gecommuniceerd? ”, “ Wat moet er anders/beter? ”, “ Welke irritaties? ”, “ Wat vinden jullie van het functioneren van directie? ”, “ Wat gaat er allemaal niet goed bij Lingen? ”, “ Wat frustreert het meest? ” en “ Welke dingen absoluut veranderen? ”. Daarnaast is de toonzetting van die e-mail van [verweerder01] suggestief en negatief. Daarbij wijst de kantonrechter op de volgende zinsneden: “ (…) zijn er binnen Lingen Keramiek met grote maten enorme irritaties en frustraties. Dit is natuurlijk niet iets van de laatste weken of maanden en het wordt van kwaad tot erger totdat de bom ontploft. (…) Ook wordt er nauwelijks ondersteuning en waardering door de directie geboden. (…) ”. Anders dan [verweerder01] is de kantonrechter van oordeel dat de oorsprong van de vertrouwensbreuk tussen partijen in dit incident moet worden gezocht. Daarbij heeft de kantonrechter ook meegewogen dat [verweerder01] de directie van Lingen Keramiek op geen enkele wijze vooraf heeft geïnformeerd over zijn actie om onder de verkopers een enquête te houden, hoewel kort tevoren een MT-overleg heeft plaatsgevonden om de bespreking met de verkopers voor te bereiden. Begrijpelijk is dat de directieleden hogelijk verbaasd waren toen zij op de ochtend van het gesprek met de verkopers het uitgebreide document van [verweerder01] in hun mailbox aantroffen.

Dat Lingen Keramiek [verweerder01] de toegang tot de systemen van het bedrijf direct na zijn ziekmelding heeft ontzegd, acht de kantonrechter niet onbegrijpelijk. [verweerder01] meldde zich immers een dag na het gesprek met de directie ziek, nadat hij boos was vertrokken bij het gesprek. Dat gesprek was bovendien niet verlopen op de wijze zoals [verweerder01] dat kennelijk voor ogen had. Het is invoelbaar dat Lingen Keramiek vervolgens niet meer wilde dat [verweerder01] toegang tot haar systemen had, omdat zij vreesde dat hij kwaad in de zin had. Verder heeft het UWV geoordeeld dat Lingen Keramiek haar re-integratieverplichtingen is nagekomen (bijlage 2 bij het verweerschrift, pagina 3), zodat - anders dan [verweerder01] stelt - geen sprake is van schending van de re-integratieverplichtingen door Lingen Keramiek. Dat een afvaardiging van de directie van Lingen Keramiek tijdens de arbeidsongeschiktheid van [verweerder01] bij hem thuis is geweest en hem heeft voorgesteld de arbeidsovereenkomst met een vaststellingsovereenkomst te laten eindigen, is niet ernstig verwijtbaar aan Lingen Keramiek, te meer nu niet is gebleken dat [verweerder01] - zoals hij zelf stelt - daarbij onder druk is gezet om een vaststellingsovereenkomst te ondertekenen. Dat Lingen Keramiek nooit beoordelingsgesprekken met [verweerder01] zou hebben gevoerd, dat er sprake was van pestgedrag over de seksuele geaardheid van [verweerder01] en dat Lingen Keramiek nooit heeft geprobeerd om de arbeidsongeschiktheid van [verweerder01] te voorkomen, zijn alle omstandigheden die - als zij al zouden komen vast te staan - niet tot de ontbinding van de arbeidsovereenkomst hebben geleid en die bovendien geen ernstig verwijtbaar handelen van Lingen Keramiek opleveren. Dat geldt ook voor de omstandigheid dat Lingen Keramiek een eerdere ontbindingsprocedure tegen [verweerder01] heeft gevoerd. Dat is immers een recht van Lingen Keramiek.

Alles overwegende is de kantonrechter van oordeel dat geen sprake is van een “uitzonderlijk geval”, zoals in 5.10. bedoeld. Van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten door Lingen Keramiek is dan ook geen sprake.

Gelet op het voorgaande en gelet op het feit dat Lingen Keramiek niet heeft gesteld dat sprake is van ernstig verwijtbaar handelen aan de zijde van [verweerder01] , wordt het einde van de arbeidsovereenkomst bepaald op 1 februari 2023. Dat is de datum waarop de arbeidsovereenkomst bij regelmatige opzegging zou zijn geëindigd, verminderd met de duur van deze procedure (artikel 7:671b lid 9 BW).

Lingen Keramiek en [verweerder01] hebben verzocht om de wettelijke transitievergoeding aan [verweerder01] toe te kennen, in het geval dat de arbeidsovereenkomst wordt ontbonden.

Partijen zijn het erover eens dat bij het bepalen van de hoogte van de aan [verweerder01] toekomende transitievergoeding uit moet worden gegaan van de ingangsdatum van de arbeidsovereenkomst van 1 juni 2007. Voor wat betreft het aan [verweerder01] toekomende loon gaat de kantonrechter uit van een bedrag van € 5.353,37 per maand, te vermeerderen met 8% vakantietoeslag en een gemiddelde bonus van € 2.023,33 per maand. De kantonrechter ziet geen aanleiding om in deze procedure rekening te houden met het principeakkoord van de toepasselijke CAO. Daarop kan [verweerder01] in een eventuele bodemprocedure - die hij waarschijnlijk toch nog gaat instellen, omdat hij van mening is dat hij nog een loonvordering op Lingen Keramiek heeft - wellicht aanspraak maken, als daadwerkelijk een akkoord is bereikt. Nu de arbeidsovereenkomst met ingang van 1 februari 2023 wordt ontbonden, heeft [verweerder01] gelet op het voorgaande recht op toekenning van de transitievergoeding ten bedrage van € 40.766,42 bruto. Dat bedrag is toewijsbaar, te vermeerderen met de wettelijke rente in de zin van artikel 6:119 BW vanaf 1 maart 2023.

De kantonrechter ziet geen reden om aan [verweerder01] een billijke vergoeding toe te kennen. Een billijke vergoeding kan immers alleen worden toegekend als de ontbinding van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever (artikel 7:671b lid 9 BW) en daarvan is - zoals in overwegingen 5.10. tot en met 5.13. is overwogen - geen sprake.

Lingen Keramiek hoeft niet in de gelegenheid te worden gesteld om het verzoek in te trekken, omdat aan de ontbinding geen billijke vergoeding wordt verbonden en zij niet heeft verzocht om een intrekkingstermijn in het geval geoordeeld zou worden dat [verweerder01] recht heeft op de transitievergoeding (zie de uitspraak van de Hoge Raad van 29 augustus 2018, gepubliceerd onder ECLI:NL:HR:2018:1812).

In de omstandigheden dat beide partijen hebben bijgedragen aan het ontstaan van een verstoorde arbeidsverhouding en geen van partijen ernstig verwijtbaar heeft gehandeld of nagelaten, ziet de kantonrechter aanleiding om de proceskosten te compenseren. Iedere partij draagt derhalve de eigen proceskosten.

De beschikking wordt, zoals verzocht, uitvoerbaar bij voorraad verklaard.