Uitspraken

Forum vordert betaling van contractuele boetes van in totaal € 960.000,00 op grond van het non-concurrentiebeding in de Koopovereenkomst. Zij stelt – en [gedaagde01] betwist – dat [gedaagde01] het non-concurrentiebeding heeft overtreden door 1) een bezoek te brengen aan Valkyrie in de Verenigde Staten en door 2) deel te nemen aan de aanbestedingsprocedure voor Exercise Nighthawk.

De rechtbank heeft ter mondelinge behandeling vastgesteld dat de uitleg van het onder 3.4 geciteerde non-concurrentiebeding niet tussen partijen ter discussie staat. Zij zijn het erover eens dat gedragingen van [gedaagde01] onder het non-concurrentiebeding vallen als cumulatief aan de volgende twee voorwaarden is voldaan:

1. de gedragingen moeten concurrerend zijn met of gelijk zijn aan de huidige activiteiten [onderstreping rechtbank] van de Vennootschappen en/of hun dochtervennootschappen; en

2. deze activiteiten moeten worden ontplooid voor de huidige klanten [onderstreping rechtbank] van de Vennootschappen en/of hun dochtervennootschappen.

Partijen zijn het er in dat verband over eens dat met het woord ‘huidig’ wordt bedoeld: op 1 november 2019, de datum waarop de Koopovereenkomst is gesloten. Dit is door hen desgevraagd op de mondelinge behandeling bevestigd.

Forum moet op grond van artikel 150 Rv concrete feiten en omstandigheden stellen, en bij een voldoende gemotiveerde betwisting door [gedaagde01] bewijzen, waaruit volgt dat de onder 6.1 genoemde gedragingen van [gedaagde01] hebben plaatsgevonden en dat deze gedragingen onder de reikwijdte van het non-concurrentiebeding vallen.

Tussen partijen is niet in geschil dat [gedaagde01] tussen 6 en 11 november 2019, en dus gedurende de looptijd van het non-concurrentiebeding, naar de Verenigde Staten is gereisd en daar een bezoek heeft gebracht aan Valkyrie. Ook is niet in geschil dat Valkyrie op 1 november 2019 een klant was van Forum en de Vennootschappen. De vraag is of het bezoek van [gedaagde01] een concurrerende gedraging is in de zin van de eerste voorwaarde van het non-concurrentiebeding.

Forum stelt dat dat het geval is. [gedaagde01] heeft Valkyrie “vermoedelijk”, zo stelt Forum letterlijk, bezocht om haar te adviseren over een aanbestedingsprocedure van het ministerie van Defensie voor de opdracht “ Airborne Simulation & Airborne Intelligence, surveillance & reconnaissance (ISR) ” (hierna: Airborne ). Valkyrie heeft volgens Forum na het bezoek van [gedaagde01] daadwerkelijk deelgenomen aan Airborne . Dat “moet” op advies van [gedaagde01] zijn geweest, terwijl [gedaagde01] zich daarvan op grond van het non-concurrentiebeding had te onthouden. [gedaagde01] had geen enkele aanleiding om Valkyrie nog te bezoeken na het sluiten van de Koopovereenkomst, aldus Forum.

[gedaagde01] betwist dat hij het non-concurrentiebeding heeft overtreden en dat hij Valkyrie heeft geadviseerd over de deelname aan Airborne . Binnen AEC Skyline was [gedaagde01] verantwoordelijk voor het onderhouden van de zakelijke relaties. Het bezoek aan Valkyrie had volgens [gedaagde01] tot doel om de noodzakelijke nazorg te verlenen omdat er onrust was ontstaan over zijn vertrek bij AEC Skyline en gevreesd werd voor de continuïteit van een al geplande opdracht.

De rechtbank stelt voorop dat tussen Forum en [gedaagde01] geen relatiebeding is overeengekomen en dat het [gedaagde01] dus, met inachtneming van de grenzen van het non-concurrentiebeding, vrij stond om Valkyrie te bezoeken.

Forum baseert haar verwijt aan [gedaagde01] op haar overtuiging dat [gedaagde01] Valkyrie wel moet hebben geadviseerd omdat Valkyrie (volgens Forum) na het bezoek van [gedaagde01] heeft deelgenomen aan de aanbestedingsprocedure voor Airborne . Die overtuiging van Forum is echter niet met concrete feiten onderbouwd. Het enkele feit dat [gedaagde01] eerst Valkyrie heeft bezocht en dat Valkyrie daarna aan een aanbesteding heeft meegedaan, kan niet gelden als onderbouwing voor de gestelde schending van het non-concurrentiebeding, al helemaal niet nu [gedaagde01] ter zitting onweersproken heeft gesteld dat het platform voor deelname aan die aanbesteding voor iedereen toegankelijk was.

Het gemotiveerde verweer van [gedaagde01] dat hij naar Valkyrie is afgereisd om nazorg te verlenen en omdat zijn eigen professionele reputatie op het spel stond is door Forum ook niet met nadere concrete feiten of omstandigheden weersproken. Daarbij komt dat [gedaagde01] zijn betwisting nog heeft onderbouwd met een verklaring van de toenmalige General Manager van Valkyrie. In het licht van dit alles heeft Forum haar stellingen onvoldoende gemotiveerd gehandhaafd.

De ter zitting pas door Forum ingenomen stelling dat het bezoek van [gedaagde01] aan Valkyrie mede heeft plaatsgevonden met het oog op het oprichten van ISR Support en de voorbereiding van concurrerende werkzaamheden, maakt het voorgaande niet anders. Ook deze stelling is door Forum immers niet met concrete feiten of omstandigheden onderbouwd en niet meer dan een vermoeden gebleven. Nog los daarvan biedt een dergelijk niet gemotiveerd vermoeden geen tegenwicht aan het al bij conclusie van antwoord gevoerde gemotiveerde verweer van [gedaagde01] en gaat de rechtbank daaraan voorbij.

Gezien het voorgaande kunnen de stellingen van Forum aangaande het bezoek van [gedaagde01] aan Valkyrie de vorderingen van Forum niet dragen. De rechtbank zal dit onderdeel van de vordering van Forum afwijzen.

Forum vordert op grond van deze (gestelde) overtreding van het non-concurrentiebeding betaling van een boete van € 910.000,00, bestaande uit € 50.000,00 (de boete voor de overtreding) en € 860.000,00 (een bijkomende boete van € 5.000,00 per dag dat de aanbestedingsprocedure en daarmee de overtreding heeft voortgeduurd).

Ter zitting heeft [gedaagde01] verklaard dat hij vanuit zijn adviseursrol bij JetSupport heeft deelgenomen aan de aanbestedingsprocedure voor de Exercise Nighthawk. Tussen partijen is daarmee niet in geschil dat [gedaagde01] betrokken is geweest bij Exercise Nighthawk . Tussen partijen is wel in geschil of [gedaagde01] daarmee een concurrerende activiteit heeft ontplooid (de eerste voorwaarde van het non-concurrentiebeding).

Forum stelt in dit kader dat de deelname van [gedaagde01] aan Exercise Nighthawk een concurrerende activiteit is als bedoeld in het non-concurrentiebeding, omdat AEC Skyline en haar dochtermaatschappijen al sinds jaar en dag (in elk geval sinds 2019) vergelijkbare of dezelfde werkzaamheden uitvoeren voor het ministerie van Defensie. Zij leveren Intelligence, Surveillance en Reconnaissance (ISR) diensten en -adviezen en ondersteuning tijdens militaire trainingsoperaties. Zij verzorgden in dat kader ook Flight-Support diensten. Exercise Nighthawk had betrekking op deze diensten en daarom valt de deelname van [gedaagde01] aan de aanbestedingsprocedure onder de reikwijdte van het non-concurrentiebeding.

[gedaagde01] heeft ter betwisting van deze stellingen betoogd dat Forum en/of de Vennootschappen zich op 1 november 2019 helemaal niet bezig hielden met de activiteiten of diensten die werden vereist bij de aanbesteding Exercise Nighthawk . Tijdens de op deze aanbesteding gebaseerde militaire oefening werd een nieuw concept Informatie Gestuurd Optreden (IGO) getest. IGO houdt in: het verwerken en distribueren van informatie verkregen vanaf land of zee of vanuit de lucht door middel van geavanceerde vliegtuigapparatuur. Daarvoor was een specifiek vliegtuig nodig dat met geavanceerde techniek aan boord in staat zou moeten zijn om te fungeren als een vliegend datacenter voor de gevechtseenheden op de grond. Forum en de Vennootschappen voerden geen activiteiten op het gebied van IGO uit. Zij hielden zich alleen bezig met de zogenoemde klassieke oefenactiviteiten ( close air support, electronic warfare en doelslepen) op grond van de raamovereenkomst met LCW. AEC Skyline was ook in praktische zin niet in staat om de vereiste IGO activiteiten uit te voeren omdat de daarvoor noodzakelijke certificeringen ontbraken.

De rechtbank is van oordeel dat het deelnemen door [gedaagde01] aan Exercise Nighthawk geen concurrerende of gelijkstrekkende activiteit is in de zin van de eerste voorwaarde van het non-concurrentiebeding omdat Forum onvoldoende heeft onderbouwd dat zijzelf dan wel AEC Skyline of één van haar andere dochtervennootschappen zich op 1 november 2019 bezig hielden met de voor Exercise Nighthawk vereiste activiteiten. Daartoe is het volgende redengevend.

In reactie op het hiervoor weergegeven betoog van [gedaagde01] over de activiteiten van Forum en de Vennootschappen op 1 november 2019, heeft Forum haar verwijt aan [gedaagde01] gehandhaafd, maar nagelaten haar stellingen op dit punt nader te onderbouwen en toe te lichten. De gemotiveerde betwisting van [gedaagde01] had Forum aanleiding moeten geven om inzichtelijk te maken en te onderbouwen welke activiteiten zij en/of de Vennootschappen per 1 november 2019 precies verrichtte(n) en dat dat ook de gevraagde IGO activiteiten waren die nodig waren voor de opdracht Exercise Nighthawk . Dat heeft Forum niet gedaan.

Daar komt bij dat Forum ter gelegenheid van de mondelinge behandeling heeft verklaard dat tussen Forum en het ministerie van Defensie discussie is geweest over de vraag of de trainingsoperatie Exercise Nighthawk onder de raamovereenkomst met het LCW viel. Het ministerie vond dat dat niet zo was en heeft om die reden een aanbestedingsprocedure voor Exercise Nighthawk opgestart. Die aanbestedingsprocedure zou niet nodig zijn geweest als (ook het ministerie van Defensie van mening was dat) Exercise Nighthawk onder de raamovereenkomst viel, zo begrijpt de rechtbank dit betoog van Forum. Ook heeft Forum tijdens de zitting verklaard dat het ministerie van Defensie de enige klant van AEC Skyline is. Dit alles vormt daarmee juist een sterke aanwijzing voor de conclusie dat Forum en/of AEC Skyline zich op 1 november 2019 dus kennelijk niet bezig hielden met het uitvoeren van IGO activiteiten. Forum heeft tijdens de mondelinge behandeling geen uitlatingen gedaan die haar betoog in een ander licht plaatsen.

In het licht van het voorgaande heeft Forum haar stelling dat de deelname van [gedaagde01] aan Exercise Nighthawk een concurrerende of gelijkstrekkende activiteit is onvoldoende gemotiveerd gehandhaafd en wordt niet toegekomen aan bewijslevering door Forum. De vordering van Forum kan daarom ook niet op deze vermeende overtredingen van het non-concurrentiebeding worden gebaseerd.

Omdat de vorderingen van Forum op grond van het voorgaande moeten worden afgewezen nu niet is voldaan aan de eerste voorwaarde van het non-concurrentiebeding, hoeft de rechtbank in dit vonnis niet te oordelen over de standpunten van partijen over de vraag of voldaan is aan de tweede voorwaarde van het non-concurrentiebeding en over de hoogte van de gevorderde boete (of matiging daarvan).

Forum zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten in conventie worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [gedaagde01] worden begroot op:

- griffierecht € 2.277,00

- salaris advocaat € 6.826,00 (2,0 punten × tarief € 3.413,00)

Totaal € 9.103,00

Uit de uitspraak van 10 juni 2022 van de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2022:853), onder nummer 2.3, leidt de rechtbank af dat in dit vonnis geen aparte beslissingen hoeven te worden genomen over nakosten en wettelijke rente daarover.

[gedaagde01] vordert een verklaring voor recht dat het door Forum en [naam01] verspreiden van onjuiste informatie over [gedaagde01] om zijn eer en goede naam te schaden, onrechtmatig is.

[gedaagde01] grondt zijn vordering op onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW). Zijn verwijten aan Forum komen er samengevat op neer dat (de advocaat van) Forum op 14 februari 2022 de onder 3.8 geciteerde brief aan Valkyrie heeft gestuurd waarin [gedaagde01] zonder enig voorbehoud of enige nuance is beschuldigd van het overtreden van het non-concurrentiebeding en het bewust lekken van bedrijfsgevoelige informatie van Forum, terwijl die beschuldigingen alleen op vermoedens zijn gebaseerd en Forum die vermoedens niet (nader) op juistheid heeft onderzocht. Volgens [gedaagde01] is daardoor blijvende schade aan zijn professionele reputatie veroorzaakt.

Forum betwist dat zij onrechtmatig heeft gehandeld en dat sprake is van blijvende schade aan de professionele reputatie van [gedaagde01] .

De rechtbank zal deze vordering van [gedaagde01] afwijzen, omdat hij onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat het handelen van Forum tot blijvende schade heeft geleid. Duidelijk is dat de brief aan Valkyrie geen recht doet aan het gegeven dat Forum zich slechts op vermoedens baseerde (zie de beoordeling in conventie). [gedaagde01] heeft echter noch in zijn conclusie van eis in reconventie noch tijdens de zitting op enigerlei wijze geconcretiseerd dat hij als gevolg van die brief blijvende reputatieschade heeft opgelopen, ook niet nadat Forum juist op dit punt concreet verweer had gevoerd. Van [gedaagde01] had, gelet op zijn verwijt aan Forum, die concretisering wel mogen worden verwacht. Nu deze ontbreekt, kan niet worden vastgesteld dat [gedaagde01] schade heeft geleden en is niet voldaan aan de vereisten van artikel 6:162 BW.

[gedaagde01] vordert om Forum waaronder [naam01] te verbieden om uitlatingen te doen die lasterlijk zijn of de goede eer en naam van [gedaagde01] kunnen aantasten. Aan die vordering legt [gedaagde01] ten grondslag dat zijn recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer zwaarder weegt dan het recht van Forum om uitlatingen over hem te doen en daarmee geruchten te verspreiden in de markt.

Forum heeft onder meer aangevoerd dat er geen aanleiding bestaat voor een verbod.

De rechtbank zal ook het gevorderde verbod afwijzen omdat een voldoende belang daarbij ontbreekt. Niet gesteld of gebleken is dat Forum na de brief van 14 februari 2022 aan Valkyrie verdere onjuiste of mogelijk schadelijke uitlatingen over [gedaagde01] heeft gedaan in de markt waarin partijen actief zijn, terwijl deze uitlatingen van Forum waren gerelateerd aan het (inmiddels uitgewerkte) non-concurrentiebeding en de door haar gestelde overtreding daarvan door [gedaagde01] . Ter mondelinge behandeling heeft [gedaagde01] desgevraagd ook niet kunnen bevestigen of onderbouwen dat er een concrete aanleiding of vrees bestaat om te veronderstellen dat Forum in de toekomst nog lasterlijke uitlatingen zal doen over [gedaagde01] . Gelet hierop heeft [gedaagde01] bij deze vordering geen rechtens te respecteren belang.

[gedaagde01] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten in reconventie worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Forum bestaan uit salaris advocaat en worden begroot op € 598,00 (2,0 punten × 0,5 × tarief € 598,00; de rechtbank kent halve punten toe gelet op de samenhang met de vordering in conventie).

Uit de uitspraak van 10 juni 2022 van de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2022:853), onder nummer 2.3, leidt de rechtbank af dat in dit vonnis geen aparte beslissingen hoeven te worden genomen over nakosten en wettelijke rente daarover.