Uitspraken

Bewezenverklaring

Wettig en overtuigend is bewezen dat de verdachte de feiten 1 tot en met 7 heeft begaan op de volgende manier:

Feit 1

Hij op 4 mei 2022 te Vlissingen opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer01] van het leven heeft beroofd, door met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, met een vuurwapen een kogel door het hoofd van die [slachtoffer01] te schieten, ten gevolge waarvan die [slachtoffer01] is overleden.

Feit 2

Hij op 6 mei 2022 te Alblasserdam opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer02] van het leven heeft beroofd, door met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, met een vuurwapen een kogel door het hoofd van die [slachtoffer02] te schieten, ten gevolge waarvan die [slachtoffer02] is overleden.

Feit 3

Hij 6 mei 2022 te Alblasserdam opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer03] van het leven heeft beroofd, door met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, met een vuurwapen een kogel door het hoofd van die [slachtoffer03] te schieten, ten gevolge waarvan die [slachtoffer03] is overleden.

Feit 4

Hij op 6 mei 2022 te Alblasserdam ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om [slachtoffer04] opzettelijk en met voorbedachten rade van het leven te beroven, met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg een kogel heeft afgevuurd waarbij die [slachtoffer04] in haar nek is geraakt, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

Feit 5

Hij op 6 mei 2022, te Alblasserdam ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om [slachtoffer05] , opzettelijk en met voorbedachten rade van het leven te beroven, met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg een kogel op de borst van die [slachtoffer05] heeft afgevuurd, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

Feit 6

Hij op 3 mei 2022 en 4 mei 2022 te Papendrecht [slachtoffer06] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, door

Feit 7

Hij in de periode van 25 april 2022 tot en met 6 mei 2022 te Vlissingen en Alblasserdam een wapen als bedoeld in art. 2 lid 1 Categorie III onder 1º van de Wet wapens en munitie, te weten een vuurwapen in de zin van artikel 1, onder 3º van die wet in de vorm van een pistool, van het merk Glock, model 19 Gen 5, kaliber 9mm en munitie in de zin van artikel 1, lid 1 onder 4, gelet op artikel 2 lid 2 van categorie III van de Wet wapens en munitie, te weten kogelpatronen, kaliber 9mm voorhanden heeft gehad.

Bewijsmotivering

De bewezenverklaring is gebaseerd op de in hoofdstuk 3 van dit vonnis opgenomen redengevende inhoud van de bewijsmiddelen. Die inhoud vormt ook de basis voor de hierna volgende vaststellingen, gevolgtrekkingen en conclusies die bij de bewezenverklaring zijn betrokken.

Onderbouwing van het verweer

Er is bij de verdachte bij de feiten 1 tot en met 5 geen sprake geweest van voorbedachte raad. De verdachte heeft onvoldoende tijd of gelegenheid gehad om zich te beraden op het te nemen of genomen besluit om te gaan doden en om zich daarvan rekenschap te geven. Het is onduidelijk gebleven waarom de verdachte in Vlissingen is gaan schieten. In Alblasserdam is de verdachte pas gaan handelen toen hij het idee kreeg dat iemand zijn vuurwapen zag. Daardoor ontstond paniek bij de verdachte. Verder kan in onvoldoende mate worden vastgesteld of door de verdachte voorbereidingen zijn getroffen, zodat dit evenmin een aanwijzing is voor voorbedachte raad. Bovendien zijn uit de feiten en omstandigheden contra-indicaties voor voorbedachte raad af te leiden omdat een eventuele besluitvorming in hevige drift heeft plaatsgevonden en er een korte tijdspanne zit tussen die besluitvorming en de uitvoering.

Beoordeling

Het doden van [slachtoffer01] in Vlissingen op 4 mei 2022 en het doden van [slachtoffer02] en [slachtoffer03] en proberen te doden van [slachtoffer04] en [slachtoffer05] in Alblasserdam op 6 mei 2022 zijn door de verdachte na kalm beraad en rustig overleg en dus met voorbedachte raad begaan. Daarover kan het volgende worden opgemerkt.

Luttele minuten voorafgaand aan het schietincident in Alblasserdam stuurt de verdachte aan RTL Boulevard een e-mail. Aan het programma schrijft hij dat de dode in Vlissingen - [slachtoffer01] - random is gekozen om zijn vuurwapen te testen en om ‘haat te uiten aan [slachtoffer06] ’. In het 112-gesprek kort na het schietincident in Alblasserdam zegt de verdachte dit weer. Hieruit is planmatig en doelgericht handelen van de verdachte bij het doden van [slachtoffer01] rechtstreeks af te leiden.

Uit het testen van het vuurwapen met de moord in Vlissingen leidt de rechtbank verder af dat de verdachte ook nog een ander doel had met het kort daarvoor - op 25 april 2022 - aangeschafte vuurwapen. Wat dat doel is wordt door de verdachte voorzichtig ingekleurd door: a) de tekst ‘en mijn haat te uiten aan [slachtoffer06] ’ in de hiervoor genoemde e-mail aan RTL en b) het versturen van een foto van de vermoorde [slachtoffer01] met op zijn buik een briefje met daarop ‘ [slachtoffer06] 4-5 Fuck You’. De verdachte legt hiermee een rechtstreeks verband tussen de gebeurtenissen in de schoenmakerij in Vlissingen op 4 mei 2022 en de zorgboerderij in Alblasserdam waar op 6 mei 2022 de feiten 2 tot en met 5 plaatsvonden. Die zorgboerderij is namelijk de plek waar de verdachte en [slachtoffer06] een kortstondige relatie hadden en waar de verdachte vanwege die relatie is weggestuurd. Over dit wegsturen heeft de verdachte verklaard dat hij al een tijd wrok koesterde tegen de moeder van [slachtoffer06] en de eigenaresse van de zorgboerderij. Over de moeder van [slachtoffer06] zegt hij: ‘Als ik toen een vuurwapen had gehad, dan had ik hem gebruikt’. Als hem wordt gevraagd wat er zou zijn gebeurd als hij de eigenaresse van de zorgboerderij op 6 mei 2022 zou zijn tegengekomen zegt hij: ‘Dan was het bij die ene geweest.’ Het genoemde rechtstreekse verband tussen de twee pleegplaatsen en wat daar is gebeurd krijgt hiermee een vooropgezet en doelmatig karakter.

Op 6 mei 2022 vult de verdachte dat doel dan - ook weer zelf - verder in. Ongeveer een kwartier voor het schietincident in Alblasserdam stuurt hij een bericht naar een vriendin met als inhoud: ‘Je hebt een kettingreactie veroorzaakt in mijn hoofd. Dat stopt nu, volg het nieuws maar’. Enkele seconden later volgt nog een bericht aan haar met daarin een foto van het vuurwapen van de verdachte. De meergenoemde e-mail aan het RTL programma gevolgd door de aankondiging om nieuws te gaan maken met behulp van een vuurwapen vormt een sterke aanwijzing dat de verdachte op dat moment concrete plannen heeft met dat vuurwapen. Wat die plannen waren laat de verdachte enkele minuten na het schietincident weten door berichten te versturen aan drie bekenden en weer aan RTL met als gemeenschappelijke inhoud ‘6 kills’. Door de verdachte wordt aan vrienden en aan de buitenwereld kort vooraf en kort achteraf, zelfs bijna boekhoudkundig, verslag gedaan van zijn handelen en van de resultaten daarvan.

Tussen de aankondiging en de verslaglegging ligt een bijna mechanische uitvoering van het schieten en doden dat er bovendien ook uitziet als planmatig handelen. Als ware het executies schiet de verdachte in twee minuten tijd met ogenschijnlijk gemak en bijna achteloos twee mensen dodelijk door het hoofd en twee anderen raakt hij in de nek en in de borst. Hiermee zijn de twee minuten - ook feitelijk - op niets anders gericht dan op het schieten op en doden van de personen op de zorgboerderij.

Kort en goed is de rechtbank van oordeel dat er een verband bestaat tussen het kopen van het wapen, de dood van [slachtoffer01] in Vlissingen en het schieten en doden in Alblasserdam. Zij vormen als het ware verschillende wagons van dezelfde trein. De uitspraken van de verdachte over zijn wrok jegens de zorgboerderij, de aankondigingen, de planmatige uitvoering van het schieten en de boekhoudkundige verslaglegging daarvan onderschrijven dit planmatig en doelgericht handelen.

Conclusie

Het verweer wordt verworpen.

Onderbouwing van het verweer

Bij [slachtoffer06] heeft in redelijkheid niet de vrees kunnen ontstaan dat zij het leven zou kunnen verliezen. De door de verdachte gebruikte bewoordingen in de WhatsAppberichten zijn onvoldoende duidelijk en houden geen bedreiging in. Ook de omstandigheden waaronder de uitingen zijn gedaan bieden onvoldoende houvast om daaruit de ‘redelijke vrees’ af te kunnen leiden. Het handelen van de verdachte is een zieke poging om met [slachtoffer06] in contact te komen. Een wanhoopsdaad om haar nog een keer onder ogen te komen.

Beoordeling

De verdachte stuurde aan [slachtoffer06] binnen 24 uur en na elkaar twee berichten met foto’s. De rode draad in deze berichten is onmiskenbaar ‘de dood’. Kenmerkend voor die rode draad zijn het vuurwapen, de patronen en de skelethandschoen op de eerste foto en de vastgebonden bebloede persoon op de tweede foto. De tekst op een briefje op de eerste foto ‘ [slachtoffer06] 3-5-22’ in samenhang met de krachtterm ‘ [slachtoffer06] 4-5 Fuck You’ op de tweede foto zetten die rode draad kracht bij en wijzen in de richting van de geadresseerde. Vooral het tweede briefje dat op de buik van de bebloede [slachtoffer01] ligt, is in dat verband als luguber te kwalificeren. Al met al zijn de onverhoedse confrontaties met de foto’s in de berichten van zo een aard en onder zodanige omstandigheden gebeurd dat bij de [slachtoffer06] de redelijke vrees kon ontstaan dat zij het leven zou kunnen verliezen.

Conclusie

Het verweer wordt verworpen.

Wie kan een vordering in een strafzaak indienen?

Artikel 51f lid 1 Sv bepaalt dat degene die rechtstreeks schade heeft geleden door een strafbaar feit zich als benadeelde partij kan voegen in het strafproces om vergoeding van deze rechtstreekse schade te vorderen. Het tweede lid van dit artikel bepaalt dat indien het slachtoffer door het strafbare feit is overleden de erfgenamen zich kunnen voegen ter zake van hun onder algemene titel verkregen vordering. Verder kunnen de personen als bedoeld in artikel 6:108 BW ter zake van de daar bedoelde vorderingen zich voegen voor schadeposten: gederfd levensonderhoud, de kosten van lijkbezorging en affectieschade.

Affectieschade bij overlijden

Affectieschade is de immateriële schade die bestaat uit het verdriet en de pijn die is veroorzaakt doordat een persoon waarmee men een affectieve band heeft, overlijdt. In artikel 6:108 lid 4 BW staat een opsomming van de personen die in aanmerking komen voor vergoeding van affectieschade bij overlijden. Hieronder vallen onder andere ouders, kinderen, echtgenoten en levensgezellen. De rechtbank zal de vorderingen van de nabestaanden die onder voornoemde categorie vallen toewijzen conform artikel 1 van het Besluit vergoeding affectieschade.

Affectieschade bij ernstig en blijvend letsel

Of een naaste aanspraak kan maken op vergoeding van affectieschade wegens ernstig en blijvend letsel van de gekwetste hangt in belangrijke mate af van de mate van blijvende functiestoornis bij de gekwetste, waarbij (volgens de wetsgeschiedenis) een zeer bijzondere ernst van letsel is vereist. De wetgever heeft als indicatie genoemd dat bij lichamelijk letsel bij een (aan de hand van de AMA-guides vastgestelde) blijvende functiestoornis van 70% of meer in ieder geval sprake is van ernstig en blijvend letsel’. In de gevallen waarin niet kan worden vastgesteld dat sprake is van een dergelijk hoge en blijvende functiestoornis kan de rechter ook anderszins de invloed van het letsel op het leven van de gekwetste en de naaste betrekken bij zijn beoordeling of een naaste aansprak kan maken op een vergoeding als bedoeld in artikel 6:107 BW.

Hardheidsclausule

Indien een persoon niet onder één van de in artikel 6:108 lid 4 aanhef en a tot en met f gespecificeerde categorieën valt, kan een beroep gedaan worden op de zogenoemde hardheidsclausule van artikel 6:108 lid 4 aanhef en onder g BW waarin de mogelijkheid tot het toekennen van affectieschade is geopend voor een andere persoon die ten tijde van de gebeurtenis in een zodanige nauwe persoonlijke relatie tot de overledene staat, dat uit de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeit dat hij voor de toepassing van lid 3 als naaste wordt aangemerkt. De bedoeling van de wetgever is dat er van die hardheidsclausule niet lichtvaardig gebruik zal worden gemaakt.

Shockschade

Iemand die een ander door zijn onrechtmatige daad doodt of verwondt, kan - afhankelijk van de omstandigheden waaronder die onrechtmatige daad en de confrontatie met die daad of de gevolgen daarvan, plaatsvinden - ook onrechtmatig handelen jegens degene bij wie die confrontatie een hevige emotionele schok teweegbrengt. Het recht op vergoeding van schade is beperkt tot de schade die volgt uit door die laatste onrechtmatige daad veroorzaakt geestelijk letsel.

Gezichtspunten die een rol spelen bij de beoordeling van de onrechtmatigheid jegens degene bij wie een hevige emotionele schok is teweeggebracht als hiervoor bedoeld (het secundaire slachtoffer) zijn onder meer:

(i) de aard, toedracht en gevolgen van de jegens het primaire slachtoffer gepleegde onrechtmatige daad en

(ii) de wijze waarop het secundaire slachtoffer wordt geconfronteerd met de jegens het primaire slachtoffer gepleegde onrechtmatige daad en de gevolgen daarvan en

(iii) de aard en hechtheid van de relatie tussen het primaire en secundaire slachtoffer.

Aan de hand van onder meer deze gezichtspunten moet de rechter van geval tot geval beoordelen of sprake is van onrechtmatigheid. Hierbij geldt dat niet op voorhand aan een van deze gezichtspunten doorslaggevende betekenis toekomt. Als een van deze gezichtspunten geen duidelijke indicatie voor het aannemen van onrechtmatigheid geeft, kan onrechtmatigheid toch worden aangenomen als de omstandigheden daarvoor, bezien vanuit de overige gezichtspunten, voldoende zwaarwegend zijn.

Ten aanzien van de relatie tussen het primaire en het secundaire slachtoffer heeft de Hoge Raad overwogen dat bij het ontbreken van een nauwe relatie niet snel onrechtmatigheid kan worden aangenomen.

Voor vergoeding van shockschade is vereist dat het bestaan van geestelijk letsel, waardoor iemand in zijn persoon is aangetast, in rechte kan worden vastgesteld. Dat zal in het algemeen slechts het geval zijn als sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld.

Ten aanzien van het gezichtspunt onder (i) wordt verwezen naar paragraaf 5.4 van dit vonnis. Wat betreft de gezichtspunten (ii) en (iii) zal hierna in de beoordeling per benadeelde worden ingegaan.

Reis-, parkeer- en verletkosten

Door een groot aantal benadeelden is op diverse gronden verzocht om vergoeding van reis-, parkeer- en verletkosten. Rekening houdend met het gestelde doel van deze kosten (waar gingen de benadeelden naartoe om welke reden) komen op grond van wet en jurisprudentie, alleen de reis-, parkeer- en verletkosten die verband houden medische behandeling voor vergoeding in aanmerking. 40 De benadeelden zullen in de overige reis-, parkeer- en verletkosten niet-ontvankelijk worden verklaard.

Vordering [benadeelde partij01] (benadeelde 1)

Het slachtoffer [benadeelde partij01] heeft zich als benadeelde partij van feit 6 in het strafproces gevoegd. De benadeelde is als gevolg van het bewezenverklaarde op een andere wijze in haar persoon aangetast. Gelet op haar jonge leeftijd, haar kwetsbaarheid, het buitengewone beangstigende en bedreigende karakter van het handelen van de verdachte jegens haar en gelet op de gevolgen daarvan, kent de rechtbank aan de benadeelde een naar billijkheid vast te stellen vergoeding toe van € 1.000,- aan immateriële schade.

De reiskosten zijn geen rechtstreekse materiële schade, zodat de benadeelde in dit deel van haar vordering niet-ontvankelijk is.

Vorderingen nabestaanden [slachtoffer01] (benadeelden 2 t/m 8)

De nabestaanden [benadeelde partij02] , [benadeelde partij03] , [benadeelde partij04] , [benadeelde partij05] , [benadeelde partij06] en [benadeelde partij08] hebben zich als benadeelde partij van feit 1 in het strafproces gevoegd.

Immateriële schade: affectieschade (2a, 3a, 4a, 5a, 6a en 7a)

De door de benadeelden gevorderde vergoedingen van affectieschade worden toegewezen.

Materiële schade: reiskosten uitvaart (3b, 4b, 5b, 6b en 7b)

De reiskosten, waarvan is gesteld dat de benadeelden deze hebben gemaakt voor het ondersteunen van hun moeder na het overlijden, het regelen van de begrafenis, de voorbereiding van de begrafenis en de begrafenis, kunnen niet zonder nadere onderbouwing als kosten lijkbezorging of rechtstreekse schade anderszins worden aangemerkt. De benadeelden zijn niet-ontvankelijk in dit deel van hun vorderingen.

Materiële schade: reis-, parkeer- en verletkosten (2b, 3c, 4c, 5c, 6c en 7c)

De benadeelden worden in dit deel van hun vorderingen niet-ontvankelijk verklaard.

Materiële schade: overig schadeposten (3d/e, 5d en 7d/e)

Deze schadeposten komen gelet op het exclusieve karakter van artikel 6:108 BW niet voor vergoeding in aanmerking, zodat de vorderingen in zoverre worden afgewezen.

Toekomstige schade: eventueel hoger beroep (2c, 3f, 4d, 5e, 6d en 7f)

De benadeelden hebben een bedrag van € 2.000,- gevorderd in verband met een eventuele hoger beroep procedure. De benadeelden zijn, nu op dit moment niet is vast te stellen dat sprake is van schade, niet-ontvankelijk in dit deel van hun vorderingen.

De vordering van [benadeelde partij08] (8)

De gevorderde materiële schade kan niet worden aangemerkt als rechtstreekse schade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in haar vordering.

Vorderingen nabestaanden [slachtoffer02] (benadeelden 9 t/m 14)

De nabestaanden [benadeelde partij09] , [benadeelde partij10] , [benadeelde partij11] , [benadeelde partij12] , [benadeelde partij13] en [benadeelde partij14] hebben zich als benadeelde partij van feit 2 in het strafproces gevoegd.

Immateriële schade: affectieschade (9a, 10a, 11a)

De door de benadeelden gevorderde vergoedingen van affectieschade worden toegewezen.

Immateriële schade: affectieschade (12a)

Gebleken is van een zodanig nauwe persoonlijke relatie tussen de benadeelde en het slachtoffer dat uit de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeit dat zij als naaste in de zin van artikel 6:108 lid 3 BW dient te worden aangemerkt. Zij hadden als zussen en als beste vriendinnen een hechte relatie. Daar komt bij dat de benadeelde was belast met een groot deel van de zorg voor het slachtoffer. Deze zorgrelatie maakt dat zij over en weer extra gehecht waren aan elkaar. De vordering tot affectieschade zal daarom op grond van de hardheidsclausule worden toegewezen tot een bedrag van € 17.500,-.

Immateriële schade: shockschade (9b, 10b, 11b, 12d en 13a)

De benadeelden vorderen als naasten van het overleden slachtoffer vergoeding van shockschade. Al deze benadeelden zijn geconfronteerd met de gevolgen van de schietpartij. Benadeelden 9, 10 en 11 hebben het slachtoffer in mortuarium geïdentificeerd en zijn daarbij geconfronteerd met de schotverwonding en de sectielittekens op haar lichaam. Benadeelden 12 en 13 zijn ergens anders geconfronteerd met de schotverwonding en de sectielittekens op haar lichaam. Daarbij hebben zij gezien: het inzakken van de neus, de opengescheurde huid op het gezicht, het verder openscheuren van die huid en het gat in het hoofd. De confrontatie heeft bij de benadeelden geleid tot een hevige emotionele schok.

De benadeelden staan in een nauwe en affectie relatie tot het primaire slachtoffer: als levensgezel, vader, moeder, zus en broer.

Benadeelden 9, 12 en 13 hebben met medische stukken onderbouwd dat bij hen sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. De omvang wordt, rekening houdend met alle omstandigheden van het geval en gelet op vergelijkbare gevallen, naar maatstaven van billijkheid als volgt begroot. Benadeelde 9: € 30.000,-. Benadeelde 12: € 20.000,-. Benadeelde 13: € 15.000,-.

De rechtbank begrijpt goed dat de confrontatie met de gewelddadige dood van [slachtoffer02] veel impact heeft gehad op haar ouders. Benadeelden 10 en 11 worden toch niet-ontvankelijk verklaard in de vordering, omdat het bestaan van geestelijk letsel niet is onderbouwd. Een nadere onderbouwing daarvan levert een onevenredige belasting van het strafproces op.

Materiële schade: kosten lijkbezorging (9c)

De vordering met betrekking tot de kosten lijkbezorging wordt toegewezen. Deze kosten houden rechtstreeks verband met de uitvaart van het slachtoffer, zijn in overeenstemming met de omstandigheden van het slachtoffer en voldoende onderbouwd.

Materiële schade: reis- parkeer, verletkosten (9d, 12a en 13b)

De benadeelden worden in dit deel van hun vorderingen niet-ontvankelijk verklaard.

Materiële schade: eigen risico (9e, 12c en 13c)

De gevorderde vergoedingen van het eigen risico 2022, worden toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

Toekomstige schade: eventueel hoger beroep (9f, 10c, 11c, 12e en 13d)

De benadeelden hebben een bedrag van € 2.000,- gevorderd in verband met een eventuele hoger beroep procedure. De benadeelden zijn, nu op dit moment niet is vast te stellen dat sprake is van schade, niet-ontvankelijk in dit deel van hun vorderingen.

De vordering van [benadeelde partij14] (14)

De gevorderde materiële schade kan niet worden aangemerkt als rechtstreekse schade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in zijn vordering.

Vorderingen nabestaanden [slachtoffer03] (benadeelden 15 en 16)

De nabestaanden [benadeelde partij15] en [benadeelde partij16] hebben zich als benadeelde partij van feit 3 in het strafproces gevoegd.

Immateriële schade: affectieschade (15a en 16a)

De vorderingen ter zake van affectieschade zullen worden toegewezen.

Immateriële schade: shockschade (15b en 16b)

De benadeelden hebben via het nieuws vernomen dat er een schietpartij had plaatsgevonden op de zorgboerderij waar hun 16-jarige dochter op dat moment was. Onderweg naar de zorgboerderij hebben zij telefonisch van de politie te horen gekregen dat hun dochter was overleden. De benadeelden hebben hun dochter geïdentificeerd en zijn daarbij op zeer indringende wijze geconfronteerd met de gewelddadige dood van hun dochter. Dit alles is blijkens de door de benadeelden afgelegde slachtofferverklaringen en de toelichting op de vorderingen als traumatisch ervaren. De benadeelden zijn gediagnosticeerd met PTSS. De benadeelden hebben recht op vergoeding van shockschade. De hoogte van de vergoeding van de shockschade wordt naar billijkheid begroot op € 30.000,-.

Materiële schade (15c t/m f en 16c)

De schadepost 15c, kosten lijkbezorging wordt toegewezen. Dit zijn kosten die rechtstreeks verband houden met de begrafenis van het slachtoffer en in overeenstemming zijn met de omstandigheden van het slachtoffer en voldoende onderbouwd. Het onder 15d, 15e, 15f en 16c gevorderde wordt toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

Toekomstige schade (15g en 16d)

De benadeelden hebben een bedrag van € 5.000,- gevorderd in verband met toekomstige kosten. De benadeelden zijn, nu op dit moment niet is vast te stellen dat sprake is van schade, niet-ontvankelijk in dit deel van hun vorderingen.

Vorderingen [slachtoffer04] en naasten (benadeelden 17 t/m 20)

Het slachtoffer [slachtoffer04] , haar moeder [benadeelde partij18] , haar vader [benadeelde partij19] en haar broer [benadeelde partij20] hebben zich als benadeelde partij van feit 4 in het strafproces gevoegd.

[slachtoffer04] (17)

Immateriële schade: smartengeld (a)

[slachtoffer04] is in het ziekenhuis opgenomen en tijdens een operatie is de kogel uit haar nek verwijderd. Zij mist een stukje van haar schedel waardoor een deel van de cerebrale cortex onvoldoende bescherming heeft. In geval van beschadiging kan dit invloed hebben op de motoriek en het gehoor. Daarnaast heeft [slachtoffer04] als gevolg van het schietincident tinnitus opgelopen in beide oren. In verband met haar klachten heeft [slachtoffer04] fysiotherapie ondergaan en vanwege de psychische gevolgen staat zij onder behandeling van een psycholoog. De vordering ter zake van smartengeld wordt toegewezen.

Immateriële schade: shockschade (b)

De 21-jarige benadeelde heeft van heel dichtbij gezien dat haar beste vriendin [slachtoffer02] door het hoofd is geschoten. De benadeelde is vrijwel direct daarna zelf neergeschoten. Zij kwam bij en lag naast het levenloze lichaam van [slachtoffer02] . Het is evident dat de benadeelde door de confrontatie met [slachtoffer02] hevig emotioneel geschokt is geraakt. De benadeelde is als gevolg hiervan gediagnosticeerd met PTSS. De benadeelde heeft recht op vergoeding van shockschade. De omvang wordt naar billijkheid begroot op € 15.000,-.

Materiële schade (c t/m j)

Het onder c, d, f, g, h en i gevorderde wordt toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

Ook het onder e gevorderde wordt volledig toegewezen. Uit het dossier volgt dat de benadeelde vijf dagen in het ziekenhuis opgenomen is geweest, zodat zij op grond daarvan in aanmerking komt voor de forfaitaire ziekenhuisdaggeldvergoeding. Schadepost j, kosten rijbewijs, is toewijsbaar tot een bedrag van € 750,-.

[benadeelde partij18] (18)

Immateriële schade: affectieschade (a)

Er is in onvoldoende mate gesteld dat het letsel van het slachtoffer te kwalificeren is als ernstig en blijvend letsel zoals dat wel is vereist om volgens de wet aanspraak te kunnen maken op affectieschade. Dit betekent dat de benadeelde niet-ontvankelijk is in haar vordering.

Immateriële schade: shockschade (b)

De benadeelde is kort nadat [slachtoffer04] is neergeschoten in het ziekenhuis geconfronteerd met de directe gevolgen daarvan. De benadeelde staat als moeder in een nauwe en effectieve relatie tot [slachtoffer04] . De benadeelde heeft met medische stukken onderbouwd dat sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. De omvang wordt naar billijkheid begroot op € 10.000,-.

Materiële schade (c t/m f)

Het onder c en d gevorderde wordt toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd. Ook het onder e gevorderde wordt toegewezen, nu dit rechtstreekse schade betreft. De benadeelde is niet-ontvankelijk in haar vordering wat betreft het onder f gevorderde. Het opnemen van ziekteverlof in verband met de zorg voor [slachtoffer04] is geen materiële shockschade.

[benadeelde partij19] (19)

Het is invoelbaar dat de benadeelde zich, als vader van [slachtoffer04] , veel zorgen heeft gemaakt om zijn dochter en dat hij nog steeds zorgen heeft om haar. Dit is geen grondslag voor toekenning van shockschade. In de (schriftelijke) toelichting is niet gesteld dat sprake is geweest van een confrontatie en evenmin is het bestaan van geestelijk letsel gesteld. Bij die stand van zaken is niet voldaan aan de eisen die de wet en de jurisprudentie aan toekenning van shockschade stellen. De benadeelde is om die reden niet-ontvankelijk in zijn vordering.

[benadeelde partij20] (20)

Het is begrijpelijk dat de benadeelde zich, als broer van [slachtoffer04] , zorgen heeft gemaakt om zijn zus. Het dagelijkse leven is ook voor de benadeelde op een voor hem belastende wijze veranderd als gevolg van het feit dat zijn zus is neergeschoten. Door de benadeelde is echter onvoldoende onderbouwing van de shockschadevordering aangevoerd. Voor zover bedoeld is het bestaan van affectieschade ten grondslag te leggen aan de vordering, is de vordering evenmin toewijsbaar reeds om de reden dat ernstig en blijvend letsel niet is komen vast te staan. De benadeelde is daarom niet-ontvankelijk in zijn vordering.

[slachtoffer05] (21)

Immateriële schade: smartengeld (a)

[slachtoffer05] is door zijn borst geschoten en heeft een schotverwonding in zijn linker bovenarm. Als gevolg van het schietincident heeft hij ook een klaplong en heeft hij twee ribben en een borstwervel gebroken. [slachtoffer05] is vanwege deze levensbedreigende verwondingen opgenomen geweest op de intensive care afdeling van het ziekenhuis. Er zijn ontsierende littekens achtergebleven en de benadeelde heeft nog last van ‘trekkend’ littekenweefsel. Daarnaast heeft hij te kampen met grote psychische gevolgen van het incident waaronder angst- en paniekklachten. De vordering ter zake van smartengeld wordt toegewezen.

Immateriële schade: shockschade (b)

De 12-jarige [slachtoffer05] , die als cliënt aanwezig was op de zorgboerderij, heeft gezien dat zijn beste vriendin [slachtoffer03] door het hoofd is geschoten en vervolgens in een rare houding op de grond lag met haar hoofd in een plas bloed. [slachtoffer05] is vervolgens zelf neergeschoten en lag vlakbij haar. Het is evident dat de benadeelde door de confrontatie met [slachtoffer03] hevig emotioneel geschokt is geraakt. Er is (nog) geen diagnose van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. De overgelegde verklaringen van begeleiders, de complexe problematiek en de binnenkort te starten traumaverwerkingstherapie maken dat in voldoende mate is komen vast te staan dat sprake is van ernstig geestelijk letsel. [slachtoffer05] heeft recht op vergoeding van shockschade. De omvang wordt naar billijkheid begroot op

€ 15.000,-.

Materiële schade (c t/m f)

Het onder c, d, e en f gevorderde wordt toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

Vordering [benadeelde partij22] (22)

Er is in onvoldoende mate gesteld dat het letsel van [slachtoffer05] te kwalificeren is als ernstig en blijvend letsel zoals dat wel is vereist om volgens de wet aanspraak te kunnen maken op affectieschade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in zijn vordering.

[benadeelde partij23] (23)

Immateriële schade: affectieschade (a)

Er is in onvoldoende mate gesteld dat het letsel van [slachtoffer05] te kwalificeren is als ernstig en blijvend letsel zoals dat wel is vereist om volgens de wet aanspraak te kunnen maken op affectieschade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in haar vordering.

Immateriële schade: shockschade (b)

De benadeelde is kort nadat [slachtoffer05] is neergeschoten in het ziekenhuis geconfronteerd met de directe gevolgen daarvan. De benadeelde staat als moeder in een nauwe en effectieve relatie tot [slachtoffer05] De benadeelde heeft met medische stukken onderbouwd dat sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. De omvang wordt naar billijkheid begroot op € 10.000,-.

[benadeelde partij24] (24)

De benadeelde vordert als werkgever van twee werknemers vergoeding van doorbetaald loon in de periode dat zij niet hebben kunnen werken als gevolg van het bewezenverklaarde. De benadeelde is, vanwege de omstandigheid dat geen sprake is van rechtstreekse schade, niet-ontvankelijk in de vordering.

[benadeelde partij25] (25)

De benadeelde was in het weiland achter de zorgboerderij. Hij hoorde schoten en is naar de zorgboerderij gerend. Daar aangekomen is hij geconfronteerd met de dodelijk getroffen en zwaargewonde slachtoffers. De rechtbank begrijpt dat de benadeelde veel verdriet heeft over wat er is gebeurd en wat hij heeft waargenomen. De benadeelde wordt toch niet-ontvankelijk verklaard in de vordering, omdat het bestaan van geestelijk letsel niet is onderbouwd. Een nadere onderbouwing daarvan levert een onevenredige belasting van het strafproces op.

[benadeelde partij26] (26)

De benadeelde was niet aanwezig op de zorgboerderij ten tijde van het schietincident. Nadat zij vernam over de schietpartij is zij naar de zorgboerderij gesneld. Daar aangekomen zag zij twee slachtoffers op de grond liggen. De rechtbank begrijpt dat de benadeelde is geschrokken van hetgeen zij heeft gezien. De benadeelde is niet direct geconfronteerd met de schietpartij, zij was niet kort na de schietpartij ter plaatse en de uiteindelijke confrontatie met de slachtoffers was niet onverhoeds nu zij telefonisch op de hoogte was gesteld van de schietpartij en dat daarbij slachtoffers dodelijk waren getroffen. Dit maakt dat de benadeelde geen recht heeft op vergoeding van shockschade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in haar vordering.

[benadeelde partij27] (27 )

Zoals hiervoor overwogen heeft de verdachte tegenover de politie verklaard dat hij dacht dat de benadeelde op 6 mei 2022 op de zorgboerderij aanwezig zou zijn en dat als hij haar had gezien “dan was het bij die ene geweest”. Het feit dat de benadeelde er niet was, betekent niet dat de verdachte anderen heeft gedood dan wel proberen te doden met het oogmerk om de benadeelde immateriële schade toe te brengen. Dit heeft de verdachte zelf niet verklaard en is anderszins ook niet komen vast te staan.

De subsidiaire grondslag (het bestaan van shockschade) slaagt evenmin. De benadeelde bevond zich op 6 mei 2022 in Canada. Zij is telefonisch op de hoogte gesteld van de gebeurtenissen en is de volgende dag terug naar Nederland gegaan om ‘een aantal zaken te regelen’ en is aanwezig geweest op de begrafenissen van [slachtoffer02] en [slachtoffer03] . Hoewel de rechtbank begrijpt dat het nieuws een diepe impact heeft (gehad) op de benadeelde, is hetgeen is gesteld ten aanzien van de wijze van confrontatie met de jegens de primaire slachtoffers gepleegde onrechtmatige daad onvoldoende voor de toekenning van de vordering uit hoofde van shockschade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in haar vordering.

[benadeelde partij28] (28)

De benadeelde zag van dichtbij dat [slachtoffer02] door haar hoofd werd geschoten schoot en dat [slachtoffer04] daarna werd neergeschoten. De benadeelde onderhield als zorgverlener een nauwe relatie met [slachtoffer02] en [slachtoffer04] . Bij de benadeelde is vastgesteld dat zij als gevolg van het waarnemen van de schietpartij PTSS heeft opgelopen. Zij zal binnenkort starten met een behandeling hiervoor. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot € 10.000,-. Het onder b gevorderde, reiskosten medisch, wordt conform het besluit reiskostenvergoeding als rechtstreekse schade toegewezen tot € 23,76. Het onder c gevorderde wordt toegewezen. Deze schadepost is niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd. Het verlies aan inkomen is onvoldoende onderbouwd en nadere onderbouwing levert een onevenredige belasting van het strafproces op, zodat de benadeelde ten aanzien van schadepost d niet-ontvankelijk is in haar vordering.

[benadeelde partij29] (29)

De benadeelde is vrijwel direct nadat zij schoten heeft gehoord het terrein van de zorgboerderij opgelopen en daar trof zij de zojuist door het hoofd geschoten [slachtoffer02] aan. De benadeelde stond als zorgverlener in een nauwe relatie tot [slachtoffer02] . Bij de benadeelde is vastgesteld dat zij als gevolg van het waarnemen van de directe gevolgen van de schietpartij PTSS heeft opgelopen en dat zij daardoor kampt met angstklachten. Zij heeft daarvoor diverse therapieën en behandelingen ondergaan. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot € 10.000,-. Het onder b gevorderde, reiskosten medisch, wordt conform het besluit reiskostenvergoeding als rechtstreekse schade toegewezen tot € 519,82. Het onder c t/m h gevorderde wordt toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

[benadeelde partij30] (30)

De benadeelde zag dat de verdachte op [slachtoffer02] en [slachtoffer04] schoot en dat zij neervielen. De benadeelde had als vrijwilliger een nauwe relatie met de slachtoffers. Door meerdere professionele hulpverleners is gerapporteerd over de psychische gevolgen die de benadeelde ervaart als gevolg van het waarnemen van de schietpartij. Zij zal binnenkort starten met een traumabehandeling. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot € 10.000,-. Het onder b gevorderde, reiskosten medisch, wordt conform het besluit reiskostenvergoeding als rechtstreekse schade toegewezen tot € 42,42. Het onder c, d en e gevorderde wordt toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

[benadeelde partij31] (31)

De benadeelde, werkzaam als stagiaire op de zorgboerderij, hoorde een schot, zag een meisje in een plas bloed op de grond liggen en is geconfronteerd met de kort daarvoor neergeschoten en zwaargewonde [slachtoffer05] . De benadeelde is naar buiten gerend om hulp te halen. Buiten zag zij de verdachte met het vuurwapen. Bij de benadeelde is vastgesteld dat zij als gevolg van het waarnemen van de directe gevolgen van de schietpartij PTSS heeft opgelopen en heeft daarvoor diverse therapieën en behandelingen ondergaan. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot € 10.000,-. Het onder b gevorderde, reiskosten medisch, wordt conform het besluit reiskostenvergoeding als rechtstreekse schade toegewezen tot € 594,70. Het onder c, d en e gevorderde wordt toegewezen. Deze schadeposten zijn niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd. De vordering kan ook wat betreft het onder f gevorderde worden toegewezen, nu genoegzaam is aangetoond dat zij studievertraging heeft opgelopen en het aannemelijk is dat deze schade in rechtstreeks verband staat met het bewezenverklaarde.

Vordering [benadeelde partij32] (32)

De benadeelde is cliënte op de zorgboerderij en was aanwezig in de kantine toen zij knallen hoorde. Toen zij [slachtoffer03] zag omvallen en bebloed op de grond zag liggen besefte zij dat er geschoten werd is zij in shock geraakt en gaan rennen. Zij is zeer angstig geworden. De benadeelde kwam vier dagen per week op de zorgboerderij en kende [slachtoffer03] goed. Uit overgelegde stukken blijkt dat sprake is van oplopende angstklachten en gevoel van onveiligheid en de testuitslagen zijn indicatief voor PTSS. De benadeelde heeft EMDR therapie ondergaan. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot € 10.000,-. Het onder b gevorderde, reiskosten medisch, wordt conform het besluit reiskostenvergoeding als rechtstreekse schade toegewezen tot € 107,04. De vordering van € 100,- in verband met de eigen bijdrage voor kosten rechtsbijstand zullen als proceskosten worden toegewezen.

[benadeelde partij33] (33)

De benadeelde was als cliënte aanwezig op de zorgboerderij. Zij hoorde schoten en zag de neergeschoten [slachtoffer02] en [slachtoffer04] op de grond liggen. Ook de doodgeschoten [slachtoffer03] heeft zij in een plas bloed op de grond zien liggen. Zij kende [slachtoffer03] goed. Bij de benadeelde is vastgesteld dat zij als gevolg van het waarnemen van de directe gevolgen van de schietpartij PTSS heeft opgelopen en EMDR-behandelingen en andere traumabehandelingen heeft ondergaan. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot een € 10.000,-. Het onder b gevorderde, reiskosten medisch, wordt conform het besluit reiskostenvergoeding als rechtstreekse schade toegewezen tot € 34,08. De benadeelde wordt niet-ontvankelijk verklaard ten aanzien van de vordering aanschaf en opleiding hulphond, omdat deze schadepost onvoldoende onderbouwd is. Een nadere onderbouwing levert een onevenredige belasting van het strafproces op.

[benadeelde partij34] (34)

Deze benadeelde was als cliënt aanwezig in de kantine van de zorgboerderij. Hij heeft schoten gehoord en zag daarna de verdachte de kantine binnen komen en schieten. De benadeelde heeft gezien hoe [slachtoffer05] in elkaar is gezakt en bloedend op de grond lag. Ook heeft hij het levenloze lichaam van [slachtoffer03] zien liggen. De benadeelde kende [slachtoffer05] en [slachtoffer03] goed als medecliënten van de zorgboerderij en hij beschouwde [slachtoffer05] als één van zijn beste vrienden. Uit overgelegde stukken blijkt dat de benadeelde getraumatiseerd is door de gebeurtenis, onder andere kampt met angstklachten en boosheid, moeite heeft zijn emoties te uiten en EMDR-therapie heeft ondergaan. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot € 10.000,-. Het onder b gevorderde, reiskosten medisch, wordt conform het besluit reiskostenvergoeding als rechtstreekse schade toegewezen tot € 151,56. Het onder c, gevorderde wordt toegewezen. Deze schadepost is niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

[benadeelde partij35] (35)

De benadeelde, die cliënte is op de zorgboerderij, hoorde harde knallen en vernam dat er werd geschoten, waarna zij in paniek het weiland in is gevlucht. De rechtbank begrijpt dat deze gebeurtenissen buitengewoon beangstigend zijn geweest voor de benadeelde. Hoe ingrijpend de schietpartij ook is, onder deze omstandigheden, is niet voldaan aan het confrontatievereiste. Dit maakt dat de benadeelde geen recht heeft op vergoeding van shockschade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in haar vordering.

[benadeelde partij36] (36)

De benadeelde, die cliënt is op de zorgboerderij, heeft de verdachte zien lopen, hoorde daarna schoten en zocht dekking. Vervolgens zag hij de verdachte weglopen en iets met zijn wapen doen. De benadeelde is het terrein opgerend en werd geconfronteerd met de gewonde en gedode slachtoffers. Hij heeft zorg aan [slachtoffer04] verleend totdat de ambulance er was. De confrontatie met de schietpartij en de gevolgen daarvan hebben grote impact op de benadeelde die onder andere kampt met stress- en angstklachten. De benadeelde heeft stukken ingediend waaruit blijkt dat hij PTSS heeft opgelopen en EMDR-behandelingen heeft ondergaan. De immateriële shockschade wordt toegewezen tot € 10.000,-. Het onder b gevorderde wordt als materiële shockschade toegewezen. Deze schadepost is niet betwist, het rechtstreekse gevolg van het bewezenverklaarde en voldoende onderbouwd.

[benadeelde partij37] (37)

De benadeelde, de partner van cliënt [benadeelde partij36] , was aan het wandelen met haar honden. Zij hoorde sirenes en zag een traumahelikopter nabij de zorgboerderij landen. Zij heeft de honden thuisgebracht, zag dat ze was gebeld door haar man en is naar de zorgboerderij gegaan. Op de zorgboerderij heeft zij een voor haar onbekend dodelijk getroffen slachtoffer zien liggen. Ook heeft zij gezien dat een gewonde naar de ambulance werd gebracht. De rechtbank begrijpt dat de benadeelde dit als schokkend heeft ervaren. De benadeelde was geen directe getuige, de confrontatie was niet onverhoeds en daar komt bij dat zij heeft geen nauwe affectie relatie met de slachtoffers. Dit maakt dat de rechtbank van oordeel is dat de benadeelde geen recht heeft op vergoeding van shockschade. De benadeelde is niet-ontvankelijk in de vordering.