Uitspraken

In een schadestaatprocedure is de rechter bevoegd die in eerste instantie over de hoofdzaak heeft geoordeeld 3 . Dat is in deze zaak de kantonrechter. De kantonrechter vindt echter dat de zaak vanwege de juridische complexiteit en het grote financiële belang ongeschikt is voor behandeling en beslissing door één rechter. Daarom zal de kantonrechter de zaak verwijzen naar een meervoudige kamer van team handel. Hiertoe is het volgende redengevend.

Op grond van artikel 98 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (hierna: ‘Rv’) kan de kantonrechter in bepaalde gevallen een zaak verwijzen naar een meervoudige kamer voor andere zaken dan kantonzaken. Dat gaat volgens de letterlijke wettekst om zaken waarin de kantonrechter naast een vordering die tot zijn bevoegdheid behoort, ook vorderingen moet behandelen en beslissen die op zichzelf genomen niet tot zijn bevoegdheid behoren (artikel 94 lid 2 tot en met 4 en artikel 97 lid 1 Rv). Verwijzing naar een meervoudige kamer voor andere zaken dan kantonzaken is in die gevallen mogelijk als de kantonrechter vindt dat de zaak ongeschikt is – lees: als geheel te ingewikkeld – voor de behandeling en beslissing door één rechter.

Uit de wetsgeschiedenis volgt dat de wetgever er bewust voor heeft gekozen om meervoudige kamers in de sector kanton niet mogelijk te maken (zie in dit verband ook kantonrechter Rechtbank Rotterdam, 7 juli 2022 4 ). Er blijkt echter niet uit de wetsgeschiedenis dat de wetgever er bewust voor heeft gekozen om de hier bedoelde mogelijkheid tot verwijzing alleen mogelijk te maken als de samenhangende vorderingen, die niet tot de bevoegdheid van de kantonrechter behoren maar toch door hem behandeld moeten worden te ingewikkeld zijn. Die mogelijkheid is er als een zaak in zijn geheel te ingewikkeld is om door een kantonrechter te worden behandeld. Het kan bij een verwijzing op grond van artikel 98 Rv dus ook gaan om een combinatie van een ingewikkelde aardvordering en een relatief eenvoudige vordering waarvoor de kantonrechter op zichzelf niet bevoegd is.

De wetgever lijkt in dit verband onvoldoende te hebben onderkend dat er ook zaken kunnen zijn die weliswaar bestaan uit één aardvordering, maar zodanig ingewikkeld zijn dat de zaak eveneens ongeschikt is voor de behandeling door één kantonrechter. De kantonrechter doelt op de volgende passage in de Memorie van Toelichting 5 :

Een redelijke wetsuitleg brengt naar het oordeel van de kantonrechter mee dat het ook mogelijk is om een zaak waarin de kantonrechter één vordering behandelt, die wel tot zijn bevoegdheid behoort, maar die naar zijn oordeel te ingewikkeld is om door één rechter te worden behandeld, te verwijzen naar een meervoudige kamer bij een andere sector. Voor zover artikel 98 Rv al niet rechtstreeks kan worden toegepast in de onderhavige situatie, kan de zaak naar het oordeel van de kantonrechter met overeenkomstige toepassing van artikel 98 Rv wel naar de meervoudige kamer van team handel en haven worden verwezen.

Zoals hiervoor is geoordeeld vindt de kantonrechter dat deze zaak, gelet op de complexiteit en de grote financiële belangen (de primaire vordering bedraagt € 124,8 miljoen), te ingewikkeld is voor een behandeling door één rechter. Het voornemen tot verwijzing is tijdens de mondelinge behandeling met partijen besproken. Partijen hebben aangegeven dat zij zich aan het oordeel van de kantonrechter refereren.

De regel dat dezelfde rechter die bevoegd is voor de hoofdzaak, ook voor de schadestaatprocedure bevoegd is, staat niet aan de hier aangenomen mogelijkheid van verwijzing in de weg. De schadestaatprocedure moet in dit verband als een afzonderlijke procedure worden beschouwd.

De zaak wordt daarom verwezen naar een meervoudige kamer van team handel en haven van deze rechtbank. Volledigheidshalve worden partijen erop gewezen dat zij in het vervolg van de procedure niet in persoon kunnen procederen, maar hiervoor een advocaat nodig hebben.