Uitspraken

De kantonrechter ontbindt de arbeidsovereenkomst tussen partijen per 1 mei 2024 vanwege een ernstig en duurzaam verstoorde arbeidsverhouding (g-grond). Verwijtbaar dan wel ernstig verwijtbaar handelen van één van partijen kan niet worden vastgesteld, gelet op de familierelatie en de familieruzie die tussen partijen speelt, de bijzondere financiële banden die zij met elkaar hebben, de manier waarop partijen zaken met elkaar doen en het rookgordijn dat als gevolg daarvan is opgetrokken. [verzoekster] moet [verweerder] een transitievergoeding betalen en het achterstallige salaris. De overige verzoeken worden afgewezen. De redenen hiervoor zijn als volgt.

[verweerder] vordert bij wege van voorlopige voorziening ex art. 223 Rv betaling van het achterstallige salaris, dat wil zeggen, voor de duur van deze procedure. Omdat in deze beschikking een finale beslissing wordt gegeven op alle verzoeken over en weer, is er geen reden meer om met toepassing van artikel 223 Rv een voorlopige voorziening voor de duur van de procedure te treffen.

Voor zover [verweerder] op dit moment arbeidsongeschikt is (partijen twisten hierover), staat dit niet aan toewijzing van het ontbindingsverzoek in de weg, aangezien partijen het erover eens zijn dat het verzoek geen verband houdt met deze arbeidsongeschiktheid. 1

Een arbeidsovereenkomst kan alleen worden ontbonden als daar een redelijke grond voor is en herplaatsing van een werknemer binnen een redelijke termijn niet mogelijk is of niet in de rede ligt 2 . [verzoekster] stelt dat [verweerder] (ernstig) verwijtbaar heeft gehandeld (e-grond) en dat dit een redelijke grond voor ontbinding oplevert. De kantonrechter kan in de gegeven omstandigheden niet vaststellen dat er sprake is van (ernstig) verwijtbaar handelen van [verweerder] in arbeidsrechtelijke zin en zal dat hierna uitleggen.

Zoals gezegd zijn [voornaam] , de bestuurder van werkgever en [verweerder] , de werknemer, broers van elkaar. Tussen [verzoekster] , [bedrijf01] , [bedrijf02] en [voornaam] enerzijds en [verweerder] anderzijds bestaan naast de familierelatie verschillende bijzondere financiële banden, die (deels) door elkaar lopen, zoals:

• -

  [verweerder] heeft in 2019, samen met een andere broer, [naam03] (hierna: [naam03] ) (werkzaam bij [verzoekster] als accountant), en [naam04] (hierna: [naam04] ) (officemanager bij [verzoekster] ) het pand van [bedrijf01] gekocht. Dit pand [bedrijf01] huurt vervolgens van hen terug. € 360.500,- van de koopsom zouden [verweerder] , [naam03] en [naam04] schuldig blijven aan [bedrijf01] , waarna [bedrijf01] deze vordering zou cederen aan [verzoekster] .

• -

  Voor het restant van de koopsom hebben [verweerder] , [naam03] en [naam04] een lening afgesloten. [verzoekster] betaalde maandelijks de rente voor deze lening. [bedrijf01] heeft een huurachterstand laten ontstaan, die op de een of andere manier verrekend zou worden met de aflossing op de lening, naar de kantonrechter begrijpt.

• -

  [verweerder] verricht als werknemer van [verzoekster] tevens boekhoudkundige werkzaamheden voor [bedrijf01] .

• -

  [verweerder] heeft geld geleend van [bedrijf02] , waarvan [voornaam] ook indirect bestuurder is.

• -

  [verweerder] heeft geld geleend bij Interbank en het geleende bedrag doorgestort naar [verzoekster] . [verweerder] lost deze lening maandelijks af en [verzoekster] betaalt [verweerder] vervolgens weer terug.

• -

  De echtgenote van [verweerder] staat op de loonlijst bij [bedrijf01] , evenals de echtgenotes van [naam03] en [naam04] . Tijdens de mondelinge behandeling is duidelijk geworden dat deze echtgenotes niet feitelijk werkzaam zijn bij [bedrijf01] , maar dat deze fictieve arbeidsrelaties slechts zijn aangegaan met als doel het salaris van onder meer [verweerder] bij [verzoekster] laag te houden en zodoende minder belasting te moeten betalen.

• -

  Daarnaast hebben [verweerder] , [naam03] , [naam04] en [naam05] (ook een broer van [voornaam] en [verweerder] en werkzaam als salarisadministrateur bij [verzoekster] ) volgens [verzoekster] schulden opgebouwd bij [bedrijf01] . Dit zou bij [verweerder] (en zijn echtgenote) volgens [verzoekster] (productie 32) gaan om een fors bedrag van € 66.139,28. Ter zitting is gebleken dat dit verband houdt met van de Belastingdienst ontvangen en niet doorgestorte kinderopvangtoeslagen voor kinderen. [verweerder] heeft ter zitting verklaard dat hij wel kinderopvangtoeslag heeft ontvangen, maar zijn kinderen geen gebruik maken van de kinderopvang. Of [verweerder] dit bedrag diende af te dragen aan [verzoekster] is onduidelijk gebleven. Hij heeft in ieder geval betwist dat er sprake zou zijn van een schuld aan [verzoekster] .

- [verweerder] heeft in 2021 een boekhoudbedrijf opgericht, [bedrijf04] (hierna: [bedrijf04] ). Dit bedrijf heeft vanuit Turkije werkzaamheden verricht voor (klanten van) [verzoekster] en voor klanten van [bedrijf03] , een bedrijf van [verweerder] .

In de loop van de tijd zijn er fricties ontstaan tussen [voornaam] en [verweerder] op het persoonlijke en het zakelijk vlak. Zo was [verweerder] het niet eens met de bedrijfsvoering door [voornaam] en heeft [verweerder] [naam01] aangesproken op een vermeende verslaving. Medio 2023 heeft [verweerder] een aanvaring gehad met zus [naam02] , kennelijk over een achterstand in het afdragen van kinderopvangtoeslag aan [bedrijf01] . Het salaris van [naam02] is stopgezet, waarna [voornaam] dit op haar verzoek alsnog heeft uitbetaald. Hoewel [verweerder] heeft betwist dat hij het salaris van [naam02] heeft stopgezet, heeft hij naar het oordeel van de kantonrechter de feiten en omstandigheden die [verweerder] in dit verband naar voren heeft gebracht onvoldoende betwist. Zo is bijvoorbeeld onnavolgbaar hoe het kan dat [verweerder] enerzijds niet gemachtigd zou om het loon stop te zetten, terwijl hij anderzijds wel een bedrag van € 8.000,- van dezelfde bankrekening naar zichzelf kon overboeken. Een veelvoud van het loon van zijn zus. [verweerder] heeft verder, nadat [voornaam] alsnog het salaris had betaald aan [naam02] , op 2 augustus 2023 een Whatsappbericht aan [voornaam] gestuurd, waarin hij het volgende schrijft:

[verzoekster] verwijt [verweerder] ook dat hij tijdens het dienstverband met [verzoekster] concurrerende werkzaamheden heeft verricht vanuit zijn ondernemingen [bedrijf04] en/of [bedrijf03] . [verzoekster] heeft niet betwist dat [voornaam] en [verweerder] hebben gesproken over het oprichten van een ‘backoffice’ in Turkije om het invoerwerk aan uit te besteden. Evenmin betwist [verzoekster] dat [bedrijf04] en [bedrijf03] werkzaamheden voor haar klanten hebben verricht, daarbij gebruik hebben gemaakt van de faciliteiten van [verzoekster] en hiervoor niet of nauwelijks kosten in rekening hebben gebracht. Onder deze omstandigheden is niet geloofwaardig dat [verzoekster] er geen weet van had dat [verweerder] bij deze ondernemingen was betrokken. De schermafdrukken die [verzoekster] in het geding heeft gebracht, waaruit zou moeten volgen dat niemand anders dan [verweerder] toegang had tot de ‘gedeelde werkmap’, kunnen in de gegeven omstandigheden niet tot een andere conclusie leiden.

Uit de hiervoor geschetste gang van zaken is af te leiden dat de persoonlijke en zakelijke relatie tussen [verzoekster] / [voornaam] en [verweerder] in de loop der tijd kennelijk is verslechterd. De ruzie in de zomer van 2023 heeft ertoe geleid dat [verweerder] na zijn vakantie niet meer op het werk is verschenen, waarna [voornaam] namens [verzoekster] het salaris van [verweerder] heeft stopgezet en namens [bedrijf01] ook het zogenaamde ‘salaris’ van de echtgenote van [verweerder] . Op 12 september 2023 heeft er ten slotte een ruzie tussen [voornaam] en [verweerder] plaatsgevonden op het kantoor van [verzoekster] , waarbij de politie is gebeld en een andere broer tussenbeide is gekomen om de boel te sussen. Mede door deze uit de hand gelopen (familie)ruzie, tegen de achtergrond van allerlei door elkaar lopende (financiële) banden die een gewone arbeidsrelatie ver te buiten gaan, is ook de arbeidsrechtelijke verhouding tussen [verzoekster] / [voornaam] en [verweerder] onherstelbaar verstoord geraakt. Beide partijen hebben hierin hun eigen aandeel gehad. Niet gezegd kan worden dat dit voor het grootste deel aan één van deze partijen in ernstige mate kan worden verweten. De ‘slachtofferrol’ die [verweerder] zich in het verweerschrift heeft aangemeten, met als strekking dat hij een onderbetaalde werknemer met een laag salaris was, in dienst van de lucratieve onderneming(en) van zijn broer, doet bepaald geen recht aan de feitelijke situatie, in het bijzonder de financiële constructies waarvan [verweerder] volop heeft geprofiteerd. Zoals hiervoor benoemd betrof dit, naast de leningen en verhuur van het bedrijfspand aan [bedrijf01] , onder meer de schijnconstructie met betrekking tot zijn echtgenote, die salaris ontving van [bedrijf01] terwijl zij daar niet werkte (omdat dit ‘fiscaal gunstig was’ voor [verweerder] , volgens eigen zeggen ter zitting), alsmede de van de Belastingdienst ontvangen kinderopvangtoeslag voor zijn kinderen, die ingeschreven stonden bij de kinderopvang van [bedrijf01] , maar daarvan geen gebruik maakten.

Gelet op de grote mate van financiële verwevenheid van [verzoekster] / [voornaam] en [verweerder] op meerdere vlakken, die niet of nauwelijks verband lijkt te houden met de arbeidsrelatie, de financiële constructies waar beide partijen bij betrokken zijn en de (familie-)ruzie op de achtergrond, die al dan niet als gevolg van deze constructies is ontstaan, kan de kantonrechter niet vaststellen dat [verweerder] ernstig verwijtbaar ten opzichte van [verzoekster] heeft gehandeld. Hetzelfde geldt voor de stelling van [verweerder] dat [verzoekster] ernstig verwijtbaar ten opzichte van hem heeft gehandeld. Ook dit kan in de onderhavige zaak niet worden vastgesteld. Voor dit soort dubieuze arbeidsrelaties is het gewone ontslagrecht en meer in het bijzonder het begrip ‘ernstig verwijtbaar handelen’ eigenlijk niet bedoeld.

Partijen zijn het er in ieder geval over eens dat de arbeidsrelatie ernstig en duurzaam is verstoord, dat niet de verwachting bestaat dat deze relatie nog hersteld kan worden en dat herplaatsing binnen [verzoekster] geen optie is. De kantonrechter heeft geen enkele reden om hier anders over te denken en zal de arbeidsovereenkomst daarom ontbinden.

Volgens [verzoekster] is [verweerder] sinds 1 februari 2014 bij haar in dienst, volgens [verweerder] is dit per 2 februari 2007. Het is aan [verweerder] om aan te tonen vanaf wanneer hij een (onafgebroken) dienstverband met [verzoekster] heeft. Met de stukken die hij in het geding heeft gebracht, heeft hij aangetoond dat hij in ieder geval vanaf 10 september 2007 onafgebroken werkzaamheden voor [verzoekster] heeft verricht, zoals hierna wordt uitgelegd. Deze datum zal de kantonrechter als begin van de arbeidsovereenkomst aanmerken.

[verweerder] heeft als bijlage 53 een overzicht van zijn arbeidsverleden van het UWV overgelegd. Hieruit valt op te maken dat hij in ieder geval vanaf 2013 ononderbroken voor [verzoekster] heeft gewerkt. [verweerder] heeft verder als bijlage 53 verschillende documenten in het geding gebracht. Hieruit kan worden afgeleid dat hij al vanaf 10 september 2007 werkzaamheden voor [verzoekster] verrichtte: e-mails uit 2007 en 2008 van [naam03] en [naam04] aan [verweerder] vanuit een e-mailadres van [verzoekster] over werkzaamheden, notulen van overleggen waar [verweerder] bij aanwezig is geweest vanaf 2012 en een e-mail van [verweerder] uit 2008, eveneens vanuit een e-mailadres van [verzoekster] . [verzoekster] is hier in haar antwoordakte niet inhoudelijk op ingegaan, heeft deze stukken niet weerlegd en heeft evenmin uitgelegd waarom deze stukken in haar optiek niet aantonen dat [verweerder] al vanaf werkzaamheden voor haar verrichtte. Onder deze omstandigheden gaat de kantonrechter daarom uit van 10 september 2007 als aanvangsdatum van de arbeidsovereenkomst.

Bij zijn laatste akte heeft [verweerder] overigens nog als bijlage 54 duplicaten aangiften inkomstenbelasting over de jaren 2007 tot en met 2013 overgelegd. [verzoekster] maakt hier terecht bezwaar tegen. Deze stukken worden buiten beschouwing gelaten, omdat [verzoekster] hier niet meer op heeft kunnen reageren. Het bezwaar van [verzoekster] tegen de omvang van het aanvullende verweer met producties van [verweerder] van 6 februari 2024 wordt verworpen. Van strijd met de goede procesorde is geen sprake, aangezien de kantonrechter aan [verweerder] de gelegenheid heeft geboden tot het voeren van aanvullend verweer, gelet op het late tijdstip waarop [verzoekster] nog producties in het geding heeft gebracht voorafgaand aan de zitting (de dag voor de zitting zijn nog drie producties van de zijde van [verzoekster] toegezonden).

[verweerder] heeft recht op een transitievergoeding omdat aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan en geen sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten in arbeidsrechtelijke zin aan zijn kant (artikel 7:673 lid 1 en lid 7 BW). Op basis van het loon (€ 3.780,- bruto inclusief vakantietoeslag) en de duur van de arbeidsovereenkomst (vanaf 10 september 2007) is de hoogte van de vergoeding € 20.970,95 bruto. Dit bedrag moet [verzoekster] aan [verweerder] betalen.

[verzoekster] krijgt geen termijn om het verzoek in te trekken, omdat geen billijke vergoeding wordt toegekend (artikel 7:686a lid 6 BW).

De schadevergoeding die [verzoekster] van [verweerder] vordert, wordt afgewezen. Zoals hiervoor is overwogen, is niet aannemelijk dat [verzoekster] / [voornaam] niet op de hoogte was van de nevenactiviteiten van [verweerder] , aangezien [verzoekster] ook zelf gebruik maakte van de diensten van [bedrijf04] en/of [bedrijf03] . Ook als [verzoekster] wordt gevolgd in haar stelling dat sprake was van ‘outsourcing’ is zonder nadere uitleg, die ontbreekt, onbegrijpelijk waarom [verzoekster] / [voornaam] daarover nooit vragen zouden hebben gesteld, aangezien voor deze werkzaamheden niet of nauwelijks kosten bij [verzoekster] in rekening zijn gebracht.

[verzoekster] heeft het loon van [verweerder] vanaf 1 september 2023 stopgezet. De reden hiervoor was de eigenmachtige overboeking van € 8.000,- van [bedrijf01] naar de privérekening van [verweerder] . Zoals hiervoor al is overwogen, had deze overboeking – naar de kantonrechter begrijpt – te maken met onenigheid over kinderopvangtoeslag met [naam02] en de lening van [verweerder] en niet zozeer met de arbeidsovereenkomst met [verzoekster] . Deze overboeking was dan ook geen gegronde reden om het salaris van [verweerder] stop te zetten. [verzoekster] moet het salaris vanaf 1 september 2023 tot het einde van het dienstverband, 1 mei 2024, daarom aan [verweerder] betalen. Voor zover [verzoekster] en/of [voornaam] en/of [bedrijf01] zich op het standpunt stelt/stellen dat [verweerder] geen recht heeft op het bedrag dat hij heeft overgeboekt, dienen zij dit op een andere wijze van [verweerder] terug te vorderen. Een dergelijk verzoek heeft [verzoekster] in de onderhavige procedure – die uiteraard ook niet gevoerd wordt tussen [bedrijf01] en [verweerder] – overigens ook niet gedaan.

[verweerder] verzoekt in de hoofdzaak niet om de wettelijke verhoging, zodat de kantonrechter dit ook niet kan toewijzen. Ditzelfde geldt voor wettelijke rente over het achterstallige loon.

[verweerder] verzoekt [verzoekster] te veroordelen het restant van de lening (€ 1.470,09) aan hem te betalen. Dit verzoek houdt geen verband met het ontbindingsverzoek van [verzoekster] , zodat het op grond van artikel 7:686a lid 3 BW bij gebrek aan connexiteit wordt afgewezen. Niet gesteld of gebleken is dat deze lening enig verband houdt met de arbeidsrelatie, nog afgezien van de onduidelijke status van deze lening, gelet op de bijzonder schimmige financiële “afspraken” tussen partijen over allerhande financiële aangelegenheden.

[verweerder] verzoekt [verzoekster] te gebieden geen inbreuk (meer) te maken op de gegevens van [bedrijf03] , diens klanten en [verweerder] , om [verzoekster] te verbieden bedrijfsinformatie van deze partijen te gebruiken en om werkzaamheden voor klanten uit het klantenbestand van [bedrijf03] te verrichten. Ook deze verzoeken houden geen verband met de arbeidsrelatie en het ontbindingsverzoek van [verzoekster] en worden bij gebrek aan connexiteit afgewezen.

De kantonrechter bepaalt dat partijen de eigen proceskosten dragen, omdat zij over en weer ongelijk hebben gekregen. Dat betekent dat zij geen vergoeding hoeven te betalen voor de kosten die de andere partij heeft gemaakt.

Deze beschikking wordt uitvoerbaar bij voorraad verklaard (artikel 288 Rv).

Wat partijen verder nog hebben aangevoerd behoeft geen bespreking meer, aangezien dit niet tot een ander oordeel kan leiden.