Uitspraken

Het verweer van HGM c.s. strekkende tot niet-ontvankelijkverklaring van de gemeente in haar verzoek, faalt. Ingevolge het tweede lid van artikel 26 Wvg dient het verzoek tot nietigheid door de gemeente te worden gedaan binnen acht weken nadat zij een afschrift heeft ontvangen van de akte waarin de desbetreffende rechtshandeling is vervat. Beslissend is dus niet het moment waarop de gemeente kennis heeft gekregen van het bestaan van de gewraakte rechtshandeling, maar de dag waarop zij een afschrift van de akte heeft ontvangen. De vraag van HGM c.s. wanneer mr. Mus, kantoorgenoot van de advocaat van de gemeente, op de hoogte is geraakt van de inhoud van de aktes is in dit kader dan ook niet relevant. Nu de gemeente onweersproken heeft gesteld dat zij onderhavig verzoek heeft ingesteld binnen acht weken nadat zij afschriften van de aktes heeft ontvangen, is zij ontvankelijk in haar verzoek.

Vervolgens rijst de vraag of de door de gemeente genoemde rechtshandelingen die zijn verricht in de periode van 10 februari 2007 tot en met 3 juli 2007, nietig zijn omdat deze de kennelijke strekking hebben afbreuk te doen aan het voorkeursrecht van de gemeente. Die vraag dient in elk geval ten aanzien van rechthandelingen die zijn verricht vóór de vestiging van het voorkeursrecht, ontkennend te worden beantwoord.

Tegen deze achtergrond kan niet worden aanvaard het betoog van de gemeente dat van rechtshandelingen die zijn verricht nog vóór de vestiging van het voorkeursrecht de nietigheid kan worden ingeroepen op grond van hun kennelijke strekking afbreuk te doen aan het voorkeursrecht van de gemeente. Niet alleen bestond het voorkeursrecht nog niet ten tijde van de gewraakte rechtshandeling (en kon deze dus ook niet de kennelijke strekking hebben daaraan afbreuk te doen) maar bovendien zou aanvaarding van een dergelijke ‘voorbescherming’ een uitdrukkelijke wettelijke basis behoeven.

De omstandigheid dat de op 10, 16 en 20 februari 2007 verrichte rechtshandelingen deel uitmaken van een samenstel van rechtshandelingen dat het oogmerk heeft te ontkomen aan de nadelige gevolgen van een – ten tijde van het verrichten van genoemde rechtshandelingen – aanstaand voorkeursrecht, brengt niet met zich mee dat die vóór de vestiging van het voorkeursrecht verrichte rechtshandelingen onder de werkingssfeer van artikel 26 Wvg komen te vallen.

Voorts had [V] ten tijde van de economische eigendomsoverdracht van de aandelen op 10 februari 2007 nog geen recht op levering verworven met betrekking tot de percelen waarop later een voorkeursrecht werd gevestigd, zodat ook om die reden niet gesproken kan worden van een rechtshandeling die valt onder het bereik van artikel 26 Wvg.

Anders moet worden geoordeeld over de rechtshandelingen die zijn verricht na de vestiging van het voorkeursrecht, voor zover bestaande uit de respectievelijke overdrachten van de aandelen [V] , nu als gevolg van deze rechtshandelingen het economisch belang bij de percelen waarop inmiddels het voorkeursrecht werd gevestigd, in telkens andere handen is overgegaan en die aldus de kennelijke strekking hebben afbreuk te doen aan de gemeentelijke voorkeurspositie ten aanzien van die gronden.

Dat als gevolg hiervan niet het kennelijk door HGM c.s. beoogde resultaat ( [verweerder sub 4] aandeelhouder van [V] als eigenaar van de Wvg-grond) wordt bereikt doet hieraan niet af; dat is een gevolg van de door haar gemaakte keuze bij het opzetten van de respectievelijke transacties en de – naar mag worden aangenomen – in dat verband door haar onderkende risico’s dat deze transacties, voor zover verricht ná de vestiging van het voorkeursrecht, aan nietigheid op de voet van artikel 26 Wvg zouden komen bloot te staan.

Het vorenstaande leidt tot de slotsom dat het verzoek, voor zover het de rechtshandelingen betreft die zijn verricht na 1 maart 2007, zal worden toegewezen. Het betoog van HGM c.s. dat de gemeente geen gerechtvaardigd belang heeft bij uitoefening van het voorkeursrecht, althans dat de uitoefening ervan in strijd is met de redelijkheid en billijkheid, alsook dat de belangen van de gemeente voldoende kunnen worden gewaarborgd door samenwerking met [verweerder sub 4] , leidt niet tot een ander oordeel, reeds omdat de successievelijke (aandelen-)transacties en het als gevolg hiervan telkenmale wijzigend economisch belang bij de betrokken grondpercelen, een – naar de gemeente onweersproken heeft gesteld – prijsopdrijvend effect sorteren. Het gemeentelijk voorkeursrecht beoogt (onder meer) een dergelijke prijsopdrijving tegen te gaan.

Het verzoek tot nietigverklaring van alle andere rechtshandelingen die mogelijk zijn verricht in het kader van voornoemde aandelenconstructie, zal worden afgewezen. Nog daargelaten dat van het bestaan van dergelijke rechtshandelingen op geen enkele wijze is gebleken, valt niet te beoordelen of deze de kennelijke strekking hebben om afbreuk te doen aan het voorkeursrecht van de gemeente.

HGM c.s. zullen als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten.