Uitspraken

De kantonrechter stelt voorop dat sprake is van een internationale kwestie, nu [verzoeker] in Polen verblijft en [verweerder] in Nederland is gevestigd. De vraag of de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft in deze internationale kwestie, dient te worden beantwoord aan de hand van de herschikte verordening (EU) Nr. 1215/2012 (Brussel I bis). Op grond van artikel 20 lid 1 jo. artikel 21 lid 1 aanhef en sub a Brussel I bis kan voor individuele verbintenissen uit een arbeidsovereenkomst de werkgever worden opgeroepen voor het gerecht van de lidstaat waar hij zijn woonplaats heeft. In dit geval is dat voor [verweerder] de Nederlandse rechter.

De vraag wat het toepasselijke recht is, dient te worden beantwoord aan de hand van de verordening (EG) Nr. 593/2008 (Rome I). Ingevolge artikel 8 lid 2 Rome I wordt, bij het ontbreken van een rechtskeuze, een individuele arbeidsovereenkomst beheerst door het recht van het land van waaruit de werknemer ter uitvoering van de overeenkomst gewoonlijk zijn arbeid verricht. In dit geval heeft [verzoeker] zijn arbeid verricht voor [verweerder] in Nederland, zodat het Nederlandse recht van toepassing is op de beoordeling van het verzoek.

De opzegging bij brief van 1 juni 2023 door [verweerder] is een ontslag op staande voet. [verweerder] vermeldt in haar brief dat het ontslag terugwerkt tot 1 januari 2022. Een ontslag met terugwerkende kracht is niet mogelijk. Op de mondelinge behandeling heeft [verweerder] dat gecorrigeerd, in die zin dat het ontslag volgens haar in ieder geval dient in te gaan per 1 juni 2023. Nog daargelaten of een ontslag achteraf kan worden gecorrigeerd, is het ontslag niet rechtsgeldig gegeven omdat een dringende reden voor ontslag ontbreekt. De kantonrechter overweegt daarvoor het volgende.

Een ontslag op staande voet is een uiterst middel om een arbeidsovereenkomst te beëindigen gelet op de grote (financiële) gevolgen daarvan voor de werknemer. Een ontslag op staande voet is daarom alleen geldig als daarvoor een dringende reden aanwezig is. Voor de werkgever worden als dringende redenen beschouwd zodanige daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer, die ten gevolge hebben dat van de werkgever redelijkerwijze niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren (artikel 7:678 lid 1 BW).

In haar brief van 1 juni 2023 grondt [verweerder] het ontslag op een aantal omstandigheden die neerkomen op het volgende:

a. [verzoeker] is zonder toestemming naar Polen gereisd,

b. hij had eind 2021 al het plan om niet meer terug te keren naar Nederland,

c. hij heeft in strijd met de waarheid verklaard dat hij niet kon reizen,

d. hij heeft essentiële informatie over zijn verblijfplaats achtergehouden,

e. hij zal nooit gaan re-integreren en kan ook niet re-integreren vanuit Polen.

a. [verzoeker] is zonder toestemming naar Polen gereisd

Volgens [verweerder] volgt dat plan uit de omstandigheden dat [verzoeker] eind 2021 een woning in Polen heeft gekocht, dat hij de huur van zijn woning in Nederland heeft opgezegd en dat hij zijn spullen naar Polen heeft verhuisd.

De kantonrechter overweegt dat [verzoeker] ’s plannen, waarover partijen overigens van mening verschillen, in het midden kunnen blijven. Het gaat erom dat [verzoeker] meewerkt aan zijn re-integratie. Tussen partij is niet in geschil dat [verzoeker] ziek is en daardoor de bedongen arbeid niet kan verrichten. In artikel 7:660a BW zijn de re-integratieverplichtingen voor [verzoeker] opgenomen voor de periode dat hij door ziekte ongeschikt is om de bedongen arbeid te verrichten. Zo dient hij gevolg te geven aan redelijke voorschriften van [verweerder] of een door haar aangewezen deskundige en mee te werken aan door [verweerder] of een door haar aangewezen deskundige getroffen maatregelen (artikel 7:660a lid 1 sub a BW). Ook dient [verzoeker] zijn medewerking te verlenen aan het opstellen, evalueren en bijstellen van een plan van aanpak (7:660a lid 1 sub b BW) en hij dient passende arbeid te verrichten waartoe [verweerder] hem in de gelegenheid stelt (artikel 7:660a lid 1 sub c BW). Zoals uit de beoordeling van de volgende omstandigheden zal volgen, is niet gebleken dat [verzoeker] zijn re-integratieverplichtingen of de voorschriften om dat door [verweerder] te laten controleren heeft verzaakt, althans niet in de mate dat dit leidt tot een dringende reden voor een ontslag op staande voet. Wat de verdere plannen van [verzoeker] voor de toekomst dan zijn, is niet relevant. Daarbij wijst de kantonrechter er op dat volgens vaste rechtspraak (HR 8 oktober 2004, ECLI:NL:HR:2004:AO9549 “Vixia/ [naam 4] ”) het overtreden van re-integratie- en controlevoorschriften in beginsel geen dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert. Een werkgever dient daarvoor de minder vergaande maatregel van een loonsanctie aan te wenden. Dat is slechts anders bij bijzondere omstandigheden.

[verweerder] stelt dat [verzoeker] heeft verklaard dat hij niet naar Nederland kon reizen voor zijn re-integratie, maar dat het haar is gebleken dat [verzoeker] wel degelijk kon reizen. Zij voert daarvoor aan dat [verzoeker] tussen 27 november en 3 december 2021 terug naar Nederland is gereisd om zijn huurwoning in [plaats 3] te ontruimen. Verder voert zij aan dat [verzoeker] 600 kilometer heeft gereisd van [plaats 1] in Polen naar [plaats 4] in Polen en dat hij met eigen vervoer zijn dochter ophaalde bij de kinderopvang in de periode van 15 november 2021 tot en met 31 maart 2023.

De kantonrechter volgt [verweerder] niet in haar stelling. De Poolse [dokter] verklaart dat [verzoeker] niet in staat is om te reizen naar Nederland (zie twee opsommingsteken onder “Recommendations” in rechtsoverweging 2.7). [verzoeker] betwist dat hij in Nederland is geweest voor de ontruiming van zijn huurwoning. Gelet op die betwisting had het op de weg van [verweerder] gelegen om feiten en omstandigheden te stellen waaruit blijkt dat [verzoeker] in Nederland was. Dat heeft [verweerder] niet gedaan. Zij heeft wel een chatconversatie met foto’s overgelegd (bijlage 2 van [verweerder] ). Op die foto’s is te zien dat twee mannen spullen in of uit een aanhanger tillen. Ter zitting heeft [verweerder] verklaard dat zij vermoedt dat [verzoeker] zelf bij de ontruiming van de woning in Nederland aanwezig is geweest, maar dat niet zeker weet. Hij is niet een van de mannen op de foto’s. De kantonrechter kan dan ook niet vaststellen dat [verzoeker] tussen 27 november en 3 december 2021 vanuit Polen naar Nederland is gereisd.

[verzoeker] betwist ook dat hij tussen [plaats 1] en [plaats 4] reist. De gemachtigde van [verzoeker] heeft op de mondelinge behandeling toegelicht dat [verzoeker] bij zijn familie in [plaats 4] verblijft, omdat hij niet de financiële middelen heeft om zelfstandig te wonen. [verweerder] heeft geen feiten en omstandigheden gesteld waaruit blijkt dat [verzoeker] eenmaal of vaker tussen [plaats 1] en [plaats 4] heeft gereisd. Zij heeft een kwitantie van een tolweg in Polen overgelegd (bijlage 4 van [verweerder] ), maar daaruit volgt niet dat dit betrekking heeft op een reis die [verzoeker] heeft gemaakt.

Mogelijk, want niet weersproken, is [verzoeker] wel in staat om met eigen vervoer, waarmee [verweerder] kennelijk bedoelt door het besturen van een auto, zijn dochter bij de kinderopvang op te halen. Dat is echter niet te vergelijken met een reis naar Nederland. Het feit dat de Poolse [dokter] [verzoeker] afraadt om motorvoertuigen te besturen in verband met zijn medicijngebruik (zie derde opsommingsteken onder “Recommendations” in rechtsoverweging 2.7), maakt niet dat hij door zijn dochter op te halen zodanig in strijd handelt met een gegeven voorschrift, dat om die reden een ontslag op staande voet wordt gerechtvaardigd (zie ook hierna rechtsoverweging 4.15). Ook de bedrijfsarts heeft [verzoeker] niet verboden om een auto te besturen (zie rechtsoverweging 2.4 en 2.11).

[verweerder] stelt dat het haar bij het arbeidsdeskundigonderzoek duidelijk werd dat [verzoeker] niet verbleef in [plaats 1] zoals hij aanvankelijk had opgegeven, maar dat hij in plaats daarvan in [plaats 4] verbleef.

Van [verzoeker] mag worden verwacht dat hij [verweerder] op de hoogte houdt van zijn verblijfplaats. Zo kan [verweerder] controleren of [verzoeker] meewerkt aan de re-integratie. [verzoeker] betwist niet dat hij heeft verzuimd om te melden aan [verweerder] dat hij in [plaats 4] verblijft. Anderzijds is het niet zo dat [verzoeker] zich onbereikbaar heeft gehouden. Hij was immers wel bereikbaar voor [verweerder] , alsmede de door haar aangewezen bedrijfsarts en arbeidsdeskundige [arbeidsdeskundige] . Gelet daarop is het verwijt van [verweerder] op dit onderdeel van onvoldoende gewicht om dat aan te merken als een dringende reden voor een ontslag op staande voet.

Bovendien geldt, zoals reeds in rechtsoverweging 4.8 is geoordeeld, dat het overtreden van re-integratie- en controlevoorschriften in beginsel geen dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden. Dergelijke omstandigheden zijn niet gesteld of gebleken.

[verweerder] miskent dat de bedrijfsarts aanvankelijk geen taken in het kader van de re-integratie heeft opgelegd aan [verzoeker] . De bedrijfsarts heeft op 7 december 2021 verklaard dat er geen benutbare arbeidsmogelijkheden waren voor [verzoeker] (zie rechtsoverweging 2.3). Op 16 mei 2022 heeft hij verklaard dat er marginale mogelijkheden waren, maar dat het lastig was omdat hij in Polen verbleef, hetgeen zijn herstel evenwel ten goede kwam (zie rechtsoverweging 2.3). Pas op 10 juli 2023 heeft de bedrijfsarts verklaard dat er marginale mogelijkheden waren voor [verzoeker] in de vorm van thuiswerk (zie rechtsoverweging 2.11). Zonder toelichting van [verweerder] , die ontbreekt, valt niet in te zien waarom dat thuiswerk niet in Polen kan plaatsvinden. Als [verweerder] het niet eens was met de bevindingen van de bedrijfsarts, had zij het UWV om een second opinion/ deskundigenoordeel moeten vragen. Dat heeft zij niet gedaan.

Daarnaast geldt ook op dit onderdeel dat het overtreden van re-integratie- en controlevoorschriften in beginsel geen dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden. Die omstandigheden zijn niet gesteld of gebleken.

De kantonrechter begrijpt uit de verklaringen van [verweerder] ter zitting dat bij haar op grond van alle in de brief van 1 juni 2023 genoemde omstandigheden gezamenlijk de indruk is ontstaan te worden/zijn misbruikt door [verzoeker] . [verweerder] meent kennelijk dat [verzoeker] van aanvang af de bedoeling heeft gehad met behoud van loon en/of uitkering terug naar Polen te verhuizen en nooit de intentie heeft gehad om terug te keren naar Nederland. Dat dit gevoel bij [verweerder] leeft, is vanuit haar oogpunt begrijpelijk. In de door haar aangevoerde feiten en omstandigheden wordt hiervoor echter onvoldoende onderbouwing gevonden, zoals uit voorgaande overwegingen blijkt, ook als die worden bezien in onderlinge samenhang.

Gelet op het bovenstaande oordeelt de kantonrechter dat niet is gebleken van een dringende reden voor een ontslag op staande voet. Het ontslag is daarom niet rechtsgeldig gegeven. De kantonrechter zal conform het verzoek daartoe de opzegging van de arbeidsovereenkomst vernietigen en de verklaring in rechtsoverweging 3.1 onder b afgeven.

Aangezien de arbeidsovereenkomst is voortgezet, is [verweerder] gehouden het loon door te betalen tot het moment dat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig zal zijn geëindigd.

Op grond van artikel 31 van de cao Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf, dat algemeen verbindend is verklaard, heeft [verzoeker] ook in geval van arbeidsongeschiktheid gedurende 104 weken recht op 100% doorbetaling van het loon. Voor de periodes 6 tot en met 8 in het verzoek in rechtsoverweging 3.1 onder c komt hem derhalve een bedrag toe van 3 periodes à € 2.108,43 bruto, derhalve € 6.325,29 bruto. Dat bedrag zal worden toegewezen.

De verschuldigdheid van de wettelijke rente over het loon is niet weersproken. Die zal worden zal toegewezen op de wijze zoals verzocht.

Tot slot is ook de verschuldigdheid van de buitengerechtelijke incassokosten niet weersproken. Op grond van artikel 6:96 lid 2 sub c BW heeft [verzoeker] recht op een vergoeding van redelijke kosten ter verkrijging van voldoening buiten rechte. De kantonrechter zal het verzochte bedrag van € 691,26 toewijzen. Dat bedrag overschrijdt niet het bedrag in de staffel in artikel 2 van het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten.

[verweerder] is de partij die overwegend in het ongelijk wordt gesteld. Zij zal daarom worden veroordeeld in de proceskosten, waaronder de nakosten. Tot aan deze beschikking worden de proceskosten aan de zijde van [verzoeker] als volgt vastgesteld: