Uitspraken

Partijen verschillen onder meer van mening over de vraag of de bonus een arbeidsvoorwaarde is. Volgens [werknemer] is er sprake van een arbeidsvoorwaarde, omdat hij vanaf 2010 -telkens aan het einde van elk jaar- een bonus ter hoogte van een halve dertiende maand heeft ontvangen. [werkgever] heeft betwist dat er sprake is van een arbeidsvoorwaarde. Volgens [werkgever] moet er, in het geval van een arbeidsvoorwaarde, sprake zijn van een situatie waarin alle werknemers gelijk worden behandeld. In dit geval heeft [werkgever] niet aan alle medewerkers een bonus uitgekeerd, maar slechts aan enkele medewerkers. Verder heeft [werkgever] gesteld dat zij in het functionerings-en beoordelingsformulier een voorbehoud heeft gemaakt, waarmee [werknemer] akkoord is gegaan. Hij heeft namelijk alleen de beoordeling van zijn functioneren betwist. Verder heeft [werkgever] gesteld dat zij, gelet op het financiële verlies in 2023, geen andere mogelijkheid zag dan om de bonus niet uit te keren over dat jaar.

Bij beantwoording van de vraag of een vaste gedragslijn als arbeidsvoorwaarde kan worden aangemerkt komt het aan op de betekenis die partijen aan elkaars gedragingen en verklaringen hebben toegekend en in de gegeven omstandigheden mochten toekennen. Daarbij is onder meer van belang de lengte van de periode gedurende welke de werkgever de desbetreffende gedragslijn heeft gevolgd, hetgeen de werkgever en de werknemer in verband met deze gedragslijn jegens elkaar hebben verklaard of juist niet hebben verklaard en de aard en de omvang van de kring van werknemers jegens wie de gedragslijn is gevolgd.

Tussen partijen staat vast dat [werknemer] vanaf 2010 telkens aan het eind van elk jaar een bonus ter hoogte van een halve dertiende maand heeft ontvangen. Er is niet gebleken dat de werkgever bij het uitkeren van de bonus ooit kenbaar heeft gemaakt dat deze onverplicht werd verstrekt. Van de tachtig werknemers krijgen veertien werknemers deze bonus. Het gaat daarbij om werknemers die in dienst zijn bij een specifieke B.V. Gelet op het lengte van de periode, het bestendige gebruik dat steeds en zonder uitzondering op vaste tijdstippen plaatsvond en het feit dat de bonus werd toegekend aan een specifieke groep werknemers, is de kantonrechter van oordeel dat er sprake is van een arbeidsvoorwaarde.

Vervolgens is, in dit geval, aan de orde de vraag of [werknemer] heeft ingestemd met het verbinden van de voorwaarde (“indien resultaat [werkgever] dit toelaat”) aan de toekenning van de bonus. De kantonrechter is van oordeel dat [werknemer] niet heeft ingestemd met het verbinden van de voorwaarde. Dat [werknemer] in 2020 alleen de beoordeling van zijn functioneren heeft betwist, leidt niet tot de conclusie dat hij de eenzijdige wijziging stilzwijgend heeft aanvaard. Bovendien heeft [werknemer] het functionerings- en beoordelingsformulier van 1 juli 2020, waarin de voorwaarde is vermeld, slechts ‘voor gezien’ getekend. Ook heeft [werknemer] bij e-mail van 5 januari 2024 bezwaar aangetekend tegen het niet toekennen van een bonus over 2023.

Daarmee komt de kantonrechter toe aan de vraag of sprake is van een voorstel tot (eenzijdige) wijziging dat [werknemer] had dienen te accepteren. In de arbeidsovereenkomst is geen eenzijdig wijzigingsbeding opgenomen. Dit betekent dat een arbeidsvoorwaarde niet zomaar mag worden gewijzigd, als een werknemer daar niet uitdrukkelijk of stilzwijgend mee heeft ingestemd. De werkgever kan echter ook met een beroep op artikel 7:611 BW (goed werkgever-werknemerschap) arbeidsvoorwaarden eenzijdig wijzigen. Er dient dan sprake te zijn van i) een door de werkgever gedaan redelijk wijzigingsvoorstel, ii) in verband met gewijzigde omstandigheden op het werk en iii) aanvaarding van dat voorstel moet in het licht van de omstandigheden van het geval, in redelijkheid van de werknemer kunnen worden gevraagd.

[werkgever] heeft echter niet voldaan aan het vereiste dat er sprake moet zijn van een wijzigingsvoorstel. Een dergelijk voorstel is namelijk niet gedaan, niet in 2020, maar ook niet in 2023. Dat [werkgever] in het functionerings- en beoordelingsformulier van 1 juli 2020 een passage heeft opgenomen dat zij “indien het resultaat van [werkgever] dit toelaat” een bonus uitkeert, betekent niet dat [werkgever] hiermee aan [werknemer] heeft verzocht om al dan niet in te stemmen met het verbinden van een voorwaarde aan de toekenning van de bonus. Bovendien is niet gesteld dat in 2020 al sprake was van gewijzigde omstandigheden, zodat ook niet is voldaan aan het vereiste van het bestaan van gewijzigde omstandigheden. Ook in de e-mail van 28 december 2023 wordt [werknemer] niet gevraagd om zijn instemming. Integendeel, er wordt medegedeeld dat de bonus over 2023, die normaliter in december zou zijn betaald, dit jaar niet wordt uitgekeerd.

Uit het voorgaande volgt dat de primair gevorderde verklaring voor recht dat de aanspraak op de bonus een verworven recht is (een arbeidsvoorwaarde is) zal worden toegewezen. Ook de gevorderde verklaring voor recht dat er geen overeenstemming is bereikt over de bonusvoorwaarden die in 2020 in het functioneringsgesprek- en beoordelingsformulier van [werknemer] werden opgenomen zal worden toegewezen.

Verder zal [werkgever] worden veroordeeld tot betaling van een bedrag van € 2.447,67, te vermeerderen met de wettelijke rente hierover vanaf de dag van verzuim tot aan de dag van de volledige betaling. De kantonrechter ziet, gelet op de gegeven omstandigheden van het geval, aanleiding de wettelijke verhoging te matigen tot 10%. De gevorderde veroordeling van [werkgever] tot het verstrekken van een bruto/netto specificatie binnen 14 dagen zal ook worden toegewezen. De dwangsom wordt afgewezen, nu de kantonrechter ervan uitgaat dat [werkgever] binnen de gestelde termijn de verzochte specificatie zal verstrekken. Nu aan de wettelijke eisen voor een vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten is voldaan, is het gevorderde bedrag van € 367,15 toewijsbaar.

[werkgever] heeft verzocht om een eventueel toewijzend vonnis niet uitvoerbaar bij voorraad te verklaren, dan wel aan de uitvoerbaarheid bij voorraad een zekerheidstelling te verbinden.

Op grond van artikel 233 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering kan de rechter een vonnis uitvoerbaar bij voorraad verklaren, tenzij uit de wet of de aard van de zaak anders voortvloeit. Aangezien [werkgever] verweer heeft gevoerd, moeten de belangen van partijen worden afgewogen in het licht van de omstandigheden van het geval. Een eventueel in te stellen rechtsmiddel zal daarbij buiten beschouwing worden gelaten. Een partij die (onder meer) veroordeling tot betaling van een geldsom vordert, zoals [werknemer] , wordt vermoed het vereiste belang bij uitvoerbaar bij voorraadverklaring te hebben. Het door [werkgever] daartegenover gestelde restitutierisico is onvoldoende onderbouwd. De kantonrechter zal de gevorderde uitvoerbaarverklaring bij voorraad dan ook toewijzen en ziet geen aanleiding om daaraan de voorwaarde van het stellen van zekerheid te verbinden.

[werkgever] is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van [werknemer] worden begroot op:

De gevorderde wettelijke rente over de nakosten wordt toegewezen als vermeld in de beslissing.