Uitspraken

In het tussenarrest heeft het hof overwogen dat het beroep van [appellant] op dringend eigen gebruik slaagt, zodat de huurovereenkomsten rechtsgeldig zijn opgezegd, en dat het hof bij het eindarrest de einddatum van alle huurovereenkomsten zal bepalen op 14 december 2018. Voorts heeft het hof het bedrag dat [appellant] aan [geïntimeerden] . dient te betalen indien later mocht blijken dat de wil tot persoonlijke duurzame ingebruikneming van het gehuurde in werkelijkheid niet aanwezig is geweest, bepaald op € 300.000,=. Ten slotte heeft het hof bepaald dat nog een aktewisseling moest plaatsvinden over de door [geïntimeerden] . verzochte tegemoetkoming in de verhuis- en inrichtingskosten, waarbij [geïntimeerden] . is opgedragen het door hem gevraagde bedrag nader te motiveren en te adstrueren, waarbij hij tevens aandacht diende te besteden aan zijn wens en mogelijkheden om ergens anders een nieuwe restaurant te openen en aan de omstandigheid dat artikel 7:297 BW niet rept van een volledige schadeloosstelling, maar van een tegemoetkoming.

Bij zijn akte heeft [geïntimeerden] . een, wat wordt genoemd, “eerste voorlopig overzicht” van de door hem te maken verhuis- en herinrichtingskosten overgelegd, dat sluit op € 257.211,80 exclusief btw en afgezien van omzetderving en verhuiskosten. Hij schat dat het totaalbedrag zal uitkomen op circa € 285.000,= exclusief btw. [geïntimeerden] . stelt dat hij in verband met de door het hof in het tussenarrest genoemde einddatum van 14 december 2018 “logischerwijs” nog niet in staat is geweest een passende alternatieve bedrijfsruimte te vinden om het restaurant in voort te zetten en dat hij dus ook niet een concrete, complete en volledig onderbouwde kostenbegroting kan overleggen. Hij verzoekt de zaak op dit punt aan te houden tot eind 2018. Tevens verzoekt hij het hof een deskundige te benoemen om op basis van een nog op te sporen alternatieve horecalocatie een definitieve begroting op te stellen. Hij biedt bewijs aan van zijn stellingen en verwijst naar jurisprudentie waaruit volgens hem blijkt dat er een tendens bestaat in de richting van hogere tegemoetkomingen. Hij verzoekt het eindarrest op het punt van de beëindiging van de huurovereenkomst en de veroordeling tot ontruiming niet uitvoerbaar bij voorraad te verklaren en tussentijds hoger beroep open te stellen tegen een eventueel nog te wijzen tussenarrest.

Het overzicht van de verhuis- en inrichtingskosten van [geïntimeerden] . houdt het volgende in:

Het hof heeft [geïntimeerden] . in de gelegenheid gesteld het door hem verzochte bedrag nader te motiveren en te adstrueren. Hoewel [geïntimeerden] . op dit moment kennelijk nog niet een vervangende bedrijfsruimte heeft gevonden, valt niet in te zien waarom hij niet in staat zou zijn met behulp van offertes en richtprijzen en uitgaande van een soortgelijke bedrijfsruimte als de thans gehuurde, een compleet overzicht te geven van de totale te verwachten kosten. Het hof zal dan ook niet een deskundige benoemen om te doen wat [geïntimeerden] . zelf had behoren te doen en, tot op zekere hoogte, ook daadwerkelijk heeft gedaan. Evenmin bestaat aanleiding [geïntimeerden] . nog een bewijsopdracht te verstrekken. Verder acht het hof aanhouding van de beslissing over de tegemoetkoming in de verhuis- en inrichtingskosten tot na december 2018, de door het hof in het vooruitzicht gestelde einddatum van de huurovereenkomsten, onwenselijk omdat [geïntimeerden] . zo snel mogelijk duidelijkheid dient te krijgen over het bedrag aan tegemoetkoming waarop hij bij een verhuizing recht heeft, opdat hij daarmee bij zijn planning rekening kan houden. [appellant] heeft er op zijn beurt eveneens belang bij op korte termijn duidelijkheid te krijgen over de hoogte van het door hem te betalen bedrag.

In eerste aanleg heeft [geïntimeerden] . aanspraak gemaakt op vergoeding van het verlet van het personeel en eigen inkomsten, totaal begroot op € 36.000,= per maand. In hoger beroep is dit bedrag ongemotiveerd verhoogd tot € 94.000,=, nog afgezien van de daarnaast opgevoerde omzetderving (PM). [appellant] wijst terecht erop dat het genoemde bedrag geen steun vindt in de overgelegde jaarstukken en dat niet is duidelijk gemaakt waarom hij daaraan zou moeten meebetalen. Verder heeft [geïntimeerden] . niet duidelijk gemaakt hoe, naast de afzonderlijk opgevoerde verhuis- en installatiekosten, twee maanden salaris als verhuis- en inrichtingskosten zijn te beschouwen. Het bedrag van € 94.000,= wordt dan ook buiten beschouwing gelaten. Dit zelfde geldt voor de post “derving huur 2 maanden ivm verhuizing” nu die, zonder nadere toelichting, die ontbreekt, naast de post “derving omzet dec 2018 en jan 2019” moet worden geacht dubbelop te zijn. De andere posten acht het hof in beginsel alle relevant, nu die posten rechtstreeks voortvloeien uit de verhuizing.

Het hof begrijpt de opstelling van [geïntimeerden] . aldus dat aan de linkerzijde, naast drukwerk, advertenties en huurderving, is vermeld wat de verwachte kosten zijn van het verplaatsen en herinstalleren van alle apparatuur van het restaurant en aan de rechterzijde de historische kosten staan van aanschaf van de inrichting. De totale kosten van verplaatsing en herinstallatie bedragen ongeveer € 145.000,=. Daarbij komen dan nog de echte verhuiskosten (PM). De overgelegde offertes zijn niet erg gespecificeerd, zodat de juistheid van de hoogte daarvan niet goed kan worden beoordeeld. Voorts komen de kosten ten opzichte van de waarde van de inrichting, die grotendeels al een zekere leeftijd heeft, het hof hoog voor. Anderzijds acht het hof voldoende aannemelijk dat de opgevoerde werkzaamheden alle zullen moeten worden verricht en dat daaraan forse kosten zijn verbonden. De opgevoerde kosten van drukwerk, reclameborden en advertenties acht het hof van een realistische omvang.

Gelet op het voorgaande en op het feit dat de wet niet spreekt van een schadeloosstelling maar van een tegemoetkoming in de kosten en mede in acht genomen de duur van de huurovereenkomsten (de eerste overeenkomst heeft vijftien jaar geduurd, maar de tweede en derde veel korter) en de reden voor de huuropzegging (de wens van [appellant] het gehuurde tezamen met zijn dochters uit te baten, ook met het oog op een daarmee te behalen economisch voordeel) stelt het hof ex aequo en bono de tegemoetkoming vast op een bedrag van € 55.000,=.

Het hof ziet aanleiding de tegemoetkoming voorwaardelijk toe te kennen, omdat op dit moment niet voldoende zeker is dat [geïntimeerden] . zijn restaurant daadwerkelijk in een andere bedrijfsruimte zal voortzetten. De termijn waarbinnen het restaurant moet worden voortgezet wordt gesteld op zes maanden na de datum van het einde van de huurovereenkomsten. Er bestaat naar het oordeel van het hof geen aanleiding ook geografische grenzen aan de voortzetting te stellen.

Het voorgaande leidt ertoe dat thans een eindarrest kan worden gewezen. Het bestreden vonnis zal worden vernietigd en de vorderingen van [appellant] zullen alsnog worden toegewezen op de wijze als hierna vermeld. Er bestaat geen grond de beëindiging van de huurovereenkomsten en de veroordeling tot ontruiming uitvoerbaar bij voorraad te verklaren, nu niet kan worden gezegd dat het door [geïntimeerden] . gevoerde verweer evident kansloos was. Aan [geïntimeerden] . wordt een voorwaardelijke tegemoetkoming in de verhuis- en inrichtingskosten toegekend. Nu partijen over en weer op onderdelen in het ongelijk zijn gesteld zullen de gedingkosten in beide instanties worden gecompenseerd.