Tenlasteleggingen
Gelet op de in eerste aanleg door de rechtbank toegelaten wijziging, alsmede gelet op de door het hof tijdens de regiezitting van 31 januari 2022 toegelaten wijziging, is aan de verdachte tenlastegelegd dat:
1.
primair
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 mei 2016 tot 27 augustus 2017 te Hilversum en/of Amsterdam en/of Saint Tropez (Frankrijk) door geweld of een andere feitelijkheid en/of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid, slachtoffer 1, geboren op 27 augustus 1999, heeft gedwongen tot het ondergaan van een of meer handelingen die bestonden uit of mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van dat slachtoffer, te weten het
- strelen en/of betasten van haar buik en/of vagina, althans haar lichaam en/of
- haar op de mond zoenen en/of tongzoenen
- brengen en/of duwen van zijn vinger(s) in haar vagina en/of
- zich laten aftrekken, althans het laten betasten en/of vasthouden van zijn geslachtsdeel door haar en/of
- brengen en/of duwen van zijn tong in haar vagina en/of (aldus) het likken en/of beffen van haar vagina en/of
- duwen en/of brengen van zijn geslachtsdeel in haar vagina
en bestaande dat geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) en/of die bedreiging met geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) hierin dat verdachte (telkens), zulks terwijl er sprake was van een aanzienlijk leeftijdsverschil tussen verdachte en dat slachtoffer
- haar te benaderen en/of aan te spreken over haar eetstoornis en/of
- (in leidende rol) aanwezig te zijn bij een of meerdere interventie(s) in het kader van (de behandeling van) haar eetstoornis en/of
- (dagelijks) contact en/of gesprekken te hebben met dat slachtoffer over haar eetstoornis en/of
- (aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hem, verdachte, (ook) als haar hulpverlener zag en/of
- ( vervolgens) steeds meer en/of vaker (lichamelijk) contact te zoeken met dat slachtoffer en/of
- (vervolgens) dat slachtoffer bij hem, verdachte thuis uit te nodigen en/of (aldaar) werkzaamheden te laten verrichten voor hem, verdachte, en/of haar in zijn, verdachtes, huis te laten verblijven en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat verdachte steeds meer en/of vaker in de gelegenheid was om fysiek contact met dat slachtoffer te hebben en/of
- tegen haar te zeggen dat hij echt voor haar ging en/of dat hij met haar verder wilde en/of dat hij voor het eerst in zijn leven echt voor een vrouw koos, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- tegen haar te zeggen dat als zij weg zou gaan, hij geen reden meer zou hebben om te leven, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (aangaande bovengenoemde seksuele handelingen) tegen haar te zeggen dat het niet echt oké was en/of dat zij dit echt tegen niemand mocht vertellen en/of dat zij met geen woord over hem mocht praten en/of dat hij er strafbaar voor was, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hun seksuele relatie als exclusief beschouwde en/of geheim diende te houden en/of
- haar (verder) te verwijderen van haar ouders en/of
- (meermalen) tegen haar te zeggen dat haar ouders niet om haar gaven en/of alleen bezig waren met zichzelf en/of een mentale stoornis hadden, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (meermalen) woonruimte(s) voor haar te regelen en/of
- (grotendeels) te voorzien in haar levensonderhoud
- en/of haar in een financieel afhankelijke situatie te brengen en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer ten opzichte van hem, verdachte, in een emotioneel en/of financieel afhankelijke situatie kwam en/of
- haar (daardoor) in een afhankelijkheidsrelatie met hem, verdachte, heeft gebracht en/of met het (psychische) overwicht dat hij, verdachte, (aldus) op haar had verworven (door zijn (uit de hiervoor genoemde feitelijke omstandigheden voortvloeiende) hulpverlenerschap), haar aan zijn, verdachtes, wil heeft onderworpen en/of haar wil heeft gemanipuleerd en/of
- (aldus) een zware druk op haar heeft gelegd en/of (aldus) voor dat slachtoffer een (psychisch) bedreigende situatie heeft doen ontstaan waaraan zij geen weerstand kon bieden
zulks terwijl dat feit (telkens) werd begaan tegen een persoon beneden de leeftijd van achttien jaar bij wie misbruik van een kwetsbare positie werd gemaakt;
1. subsidiair
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 mei 2016 tot 27 augustus 2017 te Hilversum en/of Amsterdam en/of Saint Tropez (Frankrijk) door geweld of een andere feitelijkheid en/of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid, slachtoffer 1, geboren op 27 augustus 1999, heeft gedwongen tot het plegen en/of dulden van een of meer ontuchtige handeling(en), te weten
- strelen /en of betasten van haar buik en/of vagina, althans haar lichaam en/of
- haar op de mond zoenen en/of tongzoenen
- zich laten aftrekken, althans het laten betasten en/of vasthouden van zijn geslachtsdeel door haar en/of
- het likken en/of beffen van haar vagina en/of
en bestaande dat geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) en/of die bedreiging met geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) hierin dat verdachte (telkens), zulks terwijl er sprake was van een aanzienlijk leeftijdsverschil tussen verdachte en haar
- dat slachtoffer te benaderen en/of aan te spreken over haar eetstoornis en/of
- (in leidende rol) aanwezig te zijn bij een of meerdere interventie(s) in het kader van (de behandeling van) haar eetstoornis en/of
- (dagelijks) contact en/of gesprekken te hebben met dat slachtoffer over haar eetstoornis en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hem, verdachte, (ook) als haar hulpverlener zag en/of
door
- ( vervolgens) steeds meer en/of vaker (lichamelijk) contact te zoeken met dat slachtoffer en/of
- (vervolgens) dat slachtoffer bij hem, verdachte thuis uit te nodigen en/of (aldaar) werkzaamheden te laten verrichten voor hem, verdachte, en/of haar in zijn, verdachtes, huis te laten verblijven en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat verdachte steeds meer en/of vaker in de gelegenheid was om fysiek contact met dat slachtoffer te hebben en/of
- tegen haar te zeggen dat hij echt voor haar ging en/of dat hij met haar verder wilde en/of dat hij voor het eerst in zijn leven echt voor een vrouw koos, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- tegen haar te zeggen dat als zij weg zou gaan, hij geen reden meer zou hebben om te leven, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (aangaande bovengenoemde seksuele handelingen) tegen haar te zeggen dat het niet echt oké was en/of dat zij dit echt tegen niemand mocht vertellen en/of dat zij met geen woord over hem mocht praten en/of dat hij er strafbaar voor was, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hun seksuele relatie als exclusief beschouwde en/of geheim diende te houden en/of
- haar (verder) te verwijderen van haar ouders en/of
- (meermalen) tegen haar te zeggen dat haar ouders niet om haar gaven en/of alleen bezig waren met zichzelf en/of een mentale stoornis hadden, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (meermalen) woonruimte(s) voor haar te regelen en/of
- (grotendeels) te voorzien in haar levensonderhoud
- en/of haar in een financieel afhankelijke situatie te brengen en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer ten opzichte van hem, verdachte, in een emotioneel en/of financieel afhankelijke situatie kwam en/of
- haar (daardoor) in een afhankelijkheidsrelatie met hem, verdachte, heeft gebracht en/of met het (psychische) overwicht dat hij, verdachte, (aldus) op haar had verworven (door zijn (uit de hiervoor genoemde feitelijke omstandigheden voortvloeiende) hulpverlenerschap), haar aan zijn, verdachtes, wil heeft onderworpen en/of haar wil heeft gemanipuleerd en/of
- (aldus) een zware druk op haar heeft gelegd en/of (aldus) een voor dat slachtoffer een (psychisch) bedreigende situatie heeft doen ontstaan waaraan zij geen weerstand kon bieden
zulks terwijl dat feit (telkens) werd begaan tegen een persoon beneden de leeftijd van achttien jaar bij wie misbruik van een kwetsbare positie werd gemaakt;
1. meer subsidiair
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 mei 2016 tot 27 augustus 2017 te Hilversum en/of Amsterdam en/of Saint Tropez (Frankrijk), terwijl hij (feitelijk) werkzaam was in de gezondheidszorg en/of maatschappelijke zorg, ontucht heeft gepleegd met slachtoffer 1, geboren op 27 augustus 1999, die zich als patiënt en/of cliënt aan verdachtes hulp en/of zorg had toevertrouwd, door een- of meerma(a)l(en)
- haar buik en/of vagina, althans haar lichaam te strelen en/of te betasten en/of
- haar op de mond te zoenen en/of te tongzoenen en/of
- zich te laten aftrekken althans zijn geslachtsdeel te laten betasten en/of vasthouden door haar
zulks terwijl dat feit (telkens) werd begaan tegen een persoon beneden de leeftijd van achttien jaar bij wie misbruik van een kwetsbare positie werd gemaakt;
1. meest subsidiair
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 mei 2016 tot 27 augustus 2017 te Hilversum en/of Amsterdam en/of Saint Tropez (Frankrijk) ontucht heeft gepleegd met de aan zijn zorg en/of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige slachtoffer 1, geboren op 27 augustus 1999, door een- of meerma(a)l(en)
- haar buik en/of vagina, althans haar lichaam te strelen en/of te betasten en/of
- haar op de mond te zoenen en/of te tongzoenen en/of
- zich te laten aftrekken althans zijn geslachtsdeel te laten betasten en/of vasthouden door haar
zulks terwijl dat feit (telkens) werd begaan tegen een persoon bij wie misbruik van een kwetsbare positie werd gemaakt;
2. primair
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 27 augustus 2017 tot 3 september 2018 te Amsterdam en/of Londen (Verenigd Koninkrijk) door geweld of een andere feitelijkheid en/of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid, slachtoffer 1, heeft gedwongen tot het ondergaan van een of meer handelingen die bestonden uit of mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van slachtoffer, te weten het
- strelen en/of betasten van haar buik en/of vagina, althans haar lichaam en/of
- haar op de mond zoenen en/of tongzoenen
- brengen en/of duwen van zijn vinger(s) in haar vagina en/of
- zich laten aftrekken, althans het laten betasten en/of vasthouden van zijn geslachtsdeel door haar en/of
- brengen en/of duwen van zijn tong in haar vagina en/of (aldus) het likken en/of beffen van haar vagina en/of
- duwen en/of brengen van zijn geslachtsdeel in haar vagina
en bestaande dat geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) en/of die bedreiging met geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) hierin dat verdachte (telkens), zulks terwijl er sprake was van een aanzienlijk leeftijdsverschil tussen verdachte en dat slachtoffer
- haar te benaderen en/of aan te spreken over haar eetstoornis en/of
- (in leidende rol) aanwezig te zijn bij een of meerdere interventie(s) in het kader van (de behandeling van) haar eetstoornis en/of
- (dagelijks) contact en/of gesprekken te hebben met dat slachtoffer over haar eetstoornis en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hem, verdachte, (ook) als haar hulpverlener zag en/of
door
- ( vervolgens) steeds meer en/of vaker (lichamelijk) contact te zoeken met dat slachtoffer en/of
- (vervolgens) dat slachtoffer bij hem, verdachte thuis uit te nodigen en/of (aldaar) werkzaamheden te laten verrichten voor hem, verdachte, en/of haar in zijn, verdachtes, huis te laten verblijven en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat verdachte steeds meer en/of vaker in de gelegenheid was om fysiek contact met dat slachtoffer te hebben en/of
- tegen haar te zeggen dat hij echt voor haar ging en/of dat hij met haar verder wilde en/of dat hij voor het eerst in zijn leven echt voor een vrouw koos, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- tegen haar te zeggen dat als zij weg zou gaan, hij geen reden meer zou hebben om te leven, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (aangaande bovengenoemde seksuele handelingen) tegen haar te zeggen dat het niet echt oké was en/of dat zij dit echt tegen niemand mocht vertellen en/of dat zij met geen woord over hem mocht praten en/of dat hij er strafbaar voor was, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hun seksuele relatie als exclusief beschouwde en/of geheim diende te houden en/of
- haar (verder) te verwijderen van haar ouders en/of
- (meermalen) tegen haar te zeggen dat haar ouders niet om haar gaven en/of alleen bezig waren met zichzelf en/of een mentale stoornis hadden, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (meermalen) woonruimte(s) voor haar te regelen en/of
- (grotendeels) te voorzien in haar levensonderhoud
- en/of haar in een financieel afhankelijke situatie te brengen en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer ten opzichte van hem, verdachte, in een emotioneel en/of financieel afhankelijke situatie kwam en/of
- haar (daardoor) in een afhankelijkheidsrelatie met hem, verdachte, heeft gebracht en/of met het (psychische) overwicht dat hij, verdachte, (aldus) op haar had verworven (door zijn (uit de hiervoor genoemde feitelijke omstandigheden voortvloeiende) hulpverlenerschap), haar aan zijn, verdachtes, wil heeft onderworpen en/of haar wil heeft gemanipuleerd en/of
- (aldus) een zware druk op haar heeft gelegd en/of (aldus) voor dat slachtoffer een (psychisch) bedreigende situatie heeft doen ontstaan waaraan zij geen weerstand kon bieden;
2. subsidiair
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 27 augustus 2017 tot 3 september 2018 te Amsterdam en/of Londen (Verenigd Koninkrijk) door geweld of een andere feitelijkheid en/of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid, slachtoffer 1, geboren op 27 augustus 1999 en/of die zich in een kwetsbare positie bevond, heeft gedwongen tot het plegen en/of dulden van een of meer ontuchtige handeling(en), te weten het
- strelen /en of betasten van haar buik en/of vagina, althans haar lichaam en/of
- haar op de mond zoenen en/of tongzoenen
- zich laten aftrekken, althans het laten betasten en/of vasthouden van zijn geslachtsdeel door haar en/of
- het likken en/of beffen van haar vagina en/of
en bestaande dat geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) en/of die bedreiging met geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) hierin dat verdachte (telkens), zulks terwijl er sprake was van een aanzienlijk leeftijdsverschil tussen verdachte en haar
- dat slachtoffer te benaderen en/of aan te spreken over haar eetstoornis en/of
- (in leidende rol) aanwezig te zijn bij een of meerdere interventie(s) in het kader van (de behandeling van) haar eetstoornis en/of
- (dagelijks) contact en/of gesprekken te hebben met dat slachtoffer over haar eetstoornis en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hem, verdachte, (ook) als haar hulpverlener zag en/of
- ( vervolgens) steeds meer en/of vaker (lichamelijk) contact te zoeken met dat slachtoffer en/of
- (vervolgens) dat slachtoffer bij hem, verdachte thuis uit te nodigen en/of (aldaar) werkzaamheden te laten verrichten voor hem, verdachte, en/of haar in zijn, verdachtes, huis te laten verblijven en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat verdachte steeds meer en/of vaker in de gelegenheid was om fysiek contact met dat slachtoffer te hebben en/of
- tegen haar te zeggen dat hij echt voor haar ging en/of dat hij met haar verder wilde en/of dat hij voor het eerst in zijn leven echt voor een vrouw koos, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- tegen haar te zeggen dat als zij weg zou gaan, hij geen reden meer zou hebben om te leven, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (aangaande bovengenoemde seksuele handelingen) tegen haar te zeggen dat het niet echt oké was en/of dat zij dit echt tegen niemand mocht vertellen en/of dat zij met geen woord over hem mocht praten en/of dat hij er strafbaar voor was, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer hun seksuele relatie als exclusief beschouwde en/of geheim diende te houden en/of
- haar (verder) te verwijderen van haar ouders en/of
- (meermalen) tegen haar te zeggen dat haar ouders niet om haar gaven en/of alleen bezig waren met zichzelf en/of een mentale stoornis hadden, althans woorden van dergelijke aard en/of strekking en/of
- (meermalen) woonruimte(s) voor haar te regelen en/of
- (grotendeels) te voorzien in haar levensonderhoud
- en/of haar in een financieel afhankelijke situatie te brengen en/of
- ( aldus) ervoor te zorgen dat dat slachtoffer ten opzichte van hem, verdachte, in een emotioneel en/of financieel afhankelijke situatie kwam en/of
- haar (daardoor) in een afhankelijkheidsrelatie met hem, verdachte, heeft gebracht en/of met het (psychische) overwicht dat hij, verdachte, (aldus) op haar had verworven (door zijn (uit de hiervoor genoemde feitelijke omstandigheden voortvloeiende) hulpverlenerschap), haar aan zijn, verdachtes, wil heeft onderworpen en/of haar wil heeft gemanipuleerd en/of
- ( aldus) een zware druk op haar heeft gelegd en/of (aldus) een voor dat slachtoffer een (psychisch) bedreigende situatie heeft doen ontstaan waaraan zij geen weerstand kon bieden;
2. meer subsidiair
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 27 augustus 2017 tot 3 september 2018 te Amsterdam en/of Londen (Verenigd Koninkrijk), terwijl hij (feitelijk) werkzaam was in de gezondheidszorg en/of maatschappelijke zorg, ontucht heeft gepleegd met slachtoffer 1, die zich als patiënt en/of cliënt aan verdachtes hulp en/of zorg had toevertrouwd, door een- of meerma(a)l(en)
- haar buik en/of vagina, althans haar lichaam te strelen en/of te betasten en/of
- haar op de mond te zoenen en/of te tongzoenen en/of
- zich te laten aftrekken althans zijn geslachtsdeel te laten betasten en/of vasthouden door haar.
Zaak B:
1. primair
hij in of omstreeks de periode van 1 september 2017 tot en met 20 juni 2018 te Amsterdam, in elk geval in Nederland, meermalen, althans eenmaal het recht tot directe of indirecte uitoefening van een beroep in de gezondheidszorg of maatschappelijke zorg heeft uitgeoefend, wetende dat hij daaruit bij rechterlijke uitspraak, te weten bij vonnis van de rechtbank Amsterdam d.d. 20 april 2012, was ontzet voor de duur van 10 (tien) jaren,
immers heeft hij, verdachte, bij vijf, in ieder geval een of meer personen, te weten
- slachtoffer 2 en/of
- slachtoffer 3 en/of
- slachtoffer 4 en/of
- slachtoffer 5 en/of
- slachtoffer 6
als hulpverlener, te weten als behandelaar van de verslaving van die perso(o)nen, opgetreden.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.
Zaak A
Oordeel van het hof ten aanzien van de betrouwbaarheid van de verklaringen van de aangeefster
De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot bewezenverklaring van het onder 1 primair en 2 primair ten laste gelegde en heeft in het licht daarvan aangevoerd dat de verklaringen van de aangeefster betrouwbaar zijn.
De verdediging heeft bepleit dat de verdachte integraal moet worden vrijgesproken van hetgeen hem is ten laste gelegd. Daartoe is kort gezegd aangevoerd dat de verklaringen van de aangeefster onbetrouwbaar zijn. De verdachte ontkent zich schuldig te hebben gemaakt aan het tenlastegelegde. Wel heeft hij een seksuele relatie met de aangeefster gehad, maar dat was volgens hem met wederzijdse instemming en pas nadat de aangeefster 18 jaar oud was.
Het hof is met de rechtbank en de advocaat-generaal van oordeel dat de door de aangeefster afgelegde verklaringen betrouwbaar en geloofwaardig zijn, zodat die verklaringen in beginsel voor het bewijs kunnen worden gebezigd.
Het hof stelt vast dat de aangeefster bij de politie en bij de rechter-commissaris grotendeels consistente, accurate en gedetailleerde verklaringen heeft afgelegd. Ondanks enkele sturende vragen van de recherche in een van de latere verhoren, is de aangeefster consequent bij de kern van haar eerder afgelegde verklaringen gebleven. Dat de aangeefster op enkele onderdelen afwijkend heeft verklaard, doet naar het oordeel van het hof niet af aan de betrouwbaarheid van haar verklaringen als geheel.
Aan de betrouwbaarheid draagt verder bij dat de verklaringen van de aangeefster steun vinden in andere bewijsmiddelen. Zo heeft de aangeefster, enige tijd voordat zij aangifte heeft gedaan, consistent over haar relatie met de verdachte (en de wijze waarop die relatie is verlopen) verklaard tegenover meerdere getuigen, waaronder: haar moeder [getuige 1]1, haar vriendin [getuige 2]2, [getuige 3]3 en [getuige 4]4, de kerkelijk voorganger en zijn vrouw.
Het hof stelt verder vast dat de verklaringen van de aangeefster steun vinden in de diagnose van de therapeut5 van de aangeefster en in zekere zin ook in de verklaring van de verdachte zelf. De verdachte heeft immers gelijkluidend verklaard over hoe hij en de aangeefster elkaar hebben leren kennen en ook over de wijze waarop het contact tot stand is gekomen en hoe de relatie is opgebouwd.
De slotsom is dat het hof de verklaringen van de aangeefster voor het bewijs zal gebruiken.
Vrijspraak ten aanzien van het in zaak A onder 1 primair en subsidiair en onder 2 primair en subsidiair tenlastegelegde
De advocaat-generaal heeft zich op het standpunt gesteld dat de verdachte de aangeefster door middel van feitelijkheden heeft gedwongen tot het ondergaan van seksuele handelingen en dat daarmee de onder 1 primair en onder 2 primair tenlastegelegde verkrachtingen kunnen worden bewezen.
De raadsman heeft vrijspraak bepleit ten aanzien van het onder 1 primair en 2 primair tenlastegelegde. Daartoe heeft de raadsman onder andere aangevoerd dat geen sprake is van de voor verkrachting vereiste dwang door middel van andere feitelijkheden.
Naar het oordeel van het hof is niet wettig en overtuigend bewezen hetgeen de verdachte in zaak A onder 1 primair en subsidiair en onder 2 primair en subsidiair is tenlastegelegd, zodat de verdachte hiervan moet worden vrijgesproken. Daartoe overweegt het hof als volgt.
In de verklaringen van de aangeefster komt fysiek geweld of de dreiging daarmee niet voor, zodat het hof de verdachte hiervan in ieder geval zal vrijspreken.
Het hof dient vervolgens antwoord te geven op de vraag of de verdachte de aangeefster door middel van een ‘andere feitelijkheid’ heeft gedwongen tot het ondergaan van seksueel contact in de primaire of in de subsidiaire variant. Het betreft hier een uitbreiding van de delicten waarbij het gaat om het tegen de wil van de ander, met dwang, seksuele handelingen verrichten.
Om tot een beantwoording van deze vraag te komen, stelt het hof onder verwijzing naar Hoge Raad
14 juni 2022, ECLI:NL:HR:2022:865, r.o. 2.4 het volgende criterium voorop.
Van door een ‘feitelijkheid dwingen tot het ondergaan van handelingen die bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam’ van het slachtoffer als bedoeld in artikel 242 Sr (kan) slechts sprake zijn als de verdachte door die feitelijkheid opzettelijk heeft veroorzaakt dat het slachtoffer die handelingen tegen zijn/haar wil heeft ondergaan. Van door een feitelijkheid dwingen als hiervoor bedoeld kan sprake zijn als de verdachte opzettelijk een zodanige psychische druk heeft uitgeoefend of het slachtoffer in een zodanige afhankelijkheidssituatie heeft gebracht dat het slachtoffer zich daardoor naar redelijke verwachting niet tegen die handelingen heeft kunnen verzetten, of dat de verdachte het slachtoffer heeft gebracht in een zodanige door hem veroorzaakte (bedreigende) situatie dat het slachtoffer zich naar redelijke verwachting niet aan die handelingen heeft kunnen onttrekken. Of die dwang zich heeft voorgedaan, laat zich niet in het algemeen beantwoorden, maar hangt af van de concrete omstandigheden van het geval. (Vgl. HR 27 augustus 2013, ECLI:NL:HR:2013:494.)
Het hof stelt vast dat de aan de verdachte verweten (andere feitelijke) gedragingen die zouden hebben geleid tot dwang tot het ondergaan van seksuele handelingen bij de aangeefster zich hebben uitgestrekt over een periode van ongeveer 2,5 jaar. De van de gedragingen uitgaande druk op de aangeefster is daarmee opgebouwd gedurende de gehele periode. Dat van die gedragingen in die periode op verschillende momenten een bepaald effect is uitgegaan, waardoor de verdachte ten opzichte van de aangeefster in een (erg) dominante positie is komen te verkeren, neemt het hof – mede gelet op de minderjarigheid (zaak A onder 1) en haar anderszins kwetsbare positie ten opzichte van de verdachte – zonder meer aan. Echter, het hof heeft op basis van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting niet kunnen vaststellen dat er van de gedragingen een zodanig effect is uitgegaan dat op enig moment gedurende de 2,5 jaar sprake was van dwang door ‘andere feitelijkheden’ in de zin van artikel 242 of artikel 246 Sr, zoals in het bovengenoemde criterium is verwoord.
De verdachte dient naar het oordeel van het hof dan ook te worden vrijgesproken van het onder 1 primair en subsidiair en onder 2 primair en subsidiair tenlastegelegde.
Vrijspraak ten aanzien van het in zaak A onder 1 meer subsidiair en onder 2 meer subsidiair tenlastegelegde
De advocaat-generaal heeft zich op het standpunt gesteld dat de hulpverlenersrol die de verdachte innam ten opzichte van de aangeefster langer heeft geduurd dan het interventiegesprek begin maart 2016.
De raadsman heeft bepleit dat de verdachte ook van het meer subsidiaire moet worden vrijgesproken, omdat er onvoldoende wettig en overtuigend bewijs is voor de vaststelling dat de verdachte tijdens de periode van de tenlastegelegde ontucht (feitelijk) optrad als hulpverlener van de aangeefster. De verdachte zelf heeft ter terechtzitting in hoger beroep verklaard dat zijn hulpverlenersrol uitsluitend zag op het interventiegesprek dat hij heeft gevoerd en ná het genoemde interventiegesprek is opgehouden.
Het hof overweegt als volgt.
Op basis van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting staat vast dat de verdachte op 3 maart 20166 bij de aangeefster thuis een interventiegesprek met de aangeefster en haar ouders heeft geïnitieerd en geleid. Dit gesprek had als doel de aangeefster te helpen bij het overwinnen van haar eetprobleem. Het hof stelt vast dat op dat moment sprake was van een hulpverlener-patiënt/cliëntrelatie tussen de verdachte en de aangeefster. Het hof is echter van oordeel dat het dossier onvoldoende wettig bewijs bevat voor de vaststelling dat deze hulpverlener-patiënt/cliëntrelatie ook (nog) bestond enkele maanden na dit (eenmalige) interventiegesprek, namelijk ten tijde van de eerste seksuele handelingen zoals die door de aangeefster in haar verklaringen zijn beschreven. Weliswaar informeerde de verdachte na het gesprek nog wel naar de eetgewoonten, maar van een duidelijke patiënt/cliënt-relatie is naar het oordeel van het hof dan geen sprake meer.
Naar het oordeel van het hof is derhalve niet wettig en overtuigend bewezen hetgeen de verdachte in zaak A onder 1 en onder 2 meer subsidiair is tenlastegelegd, zodat de verdachte hiervan moet worden vrijgesproken.
Bewijsoverweging ten aanzien van het in zaak A onder 1 meest subsidiair tenlastegelegde
Aan het meest subsidiair tenlastegelegde is door de advocaat-generaal en de verdediging in het requisitoir en het pleidooi geen (expliciete) aandacht besteed.
Het hof ziet zich bij het in zaak A onder 1 meest subsidiair tenlastegelegde voor de vraag gesteld of de aangeefster ‘aan de zorg en/of waakzaamheid van de verdachte was toevertrouwd’. Het hof beantwoordt die vraag bevestigend.
Uit de bewijsmiddelen die zich in het dossier bevinden, leidt het hof af dat de verdachte de aangeefster gedurende de ten laste gelegde periode van de ontucht tegen betaling diverse werkzaamheden heeft laten verrichten. Deze werkzaamheden bestonden uit het scannen van documenten7, het doen van ‘papierwerk’ voor de verdachte8 en het oppassen op de kinderen van de verdachte9. Ook heeft de aangeefster op initiatief van en onder de begeleiding van de verdachte in ruil voor een vliegticket en een verblijf in Saint Tropez een hulpbehoevende jongen gecoacht.10 De genoemde werkzaamheden – uitgevoerd door een minderjarige – kunnen naar het oordeel van het hof worden beschouwd als een situatie waarin de aangeefster was toevertrouwd aan de zorg en/of waakzaamheid van de verdachte.
De aangeefster had naast de vergoedingen die zij voor deze werkzaamheden van de verdachte ontving, weinig tot geen andere inkomstenbronnen. Het hof is van oordeel dat de aangeefster gelet op onder meer die omstandigheid in hoge mate financieel afhankelijk was van de verdachte en dat de verdachte van deze afhankelijkheidssituatie op de hoogte was11. Voorts acht het hof redengevend dat er sprake was van een groot leeftijdsverschil en dat de werkzaamheden overwegend plaatsvonden in de woning van de verdachte.12 De verdachte was op de hoogte van het feit dat de aangeefster bij tijden erg somber was en worstelde met haar eetstoornis13 en dat zij een zeer instabiele thuissituatie had.14 Gelet op deze omstandigheden acht het hof tevens bewezen – zoals tenlastegelegd - dat de aangeefster zich in een kwetsbare positie bevond en dat de verdachte hiervan misbruik maakte.