Uitspraken

In deze zaak over autocascoverzekering heeft de rechtbank de toen nog in de kern op diefstal gebaseerde schadeclaims van Bosporus (zie rov. 3 van het eindvonnis) afgewezen op de grond (zie rov. 4 van dat vonnis) dat de auto slechts uitgerust was met een klasse 1 alarm, startonderbrekers, en niet, zoals dat in de dekkingsomschrijving op de polis staat vermeld, met een klasse 3 alarm. Daarop heeft de rechtbank geen uitzondering willen maken. Ook oordeelde de rechtbank dat ASR Bosporus voldoende had gewaarschuwd dat de polis alleen dekking bood indien de auto was voorzien van een alarminstallatie van klasse 3.

1. verklaring voor recht dat de door Bosporus geleden schade gedekt is onder de ASR-verzekering, meer specifiek onder artikel 4 lid 1 sub a (brandschade) althans artikel 4 lid 1 sub c (diefstalschade) van de door ASR gehanteerde bijzondere voorwaarden personenautoverzekering casco compleet;

2. veroordeling van ASR om over te gaan tot afwikkeling van de door Bosporus als gevolg van de brand althans diefstal geleden schade overeenkomstig de voorwaarden van de polis, meer specifiek onder artikel 4 lid 1 sub a (brandschade) althans artikel 4 lid 1 sub c (diefstalschade) van de door ASR gehanteerde bijzondere voorwaarden personenautoverzekering casco compleet, althans in ieder geval de (schrootwaarde) van de auto te vergoeden;

3. veroordeling van ASR in de kosten van zowel de procedure in eerste aanleg als in hoger beroep, te vermeerderen met de wettelijke rente, de nakosten daaronder begrepen;

subsidiair

1. verklaring voor recht dat de door Bosporus geleden schade gedeeltelijk is gedekt onder de ASR-verzekering, meer specifiek onder artikel 4 lid 1 sub a (brandschade) althans artikel 4 lid 1 sub c (diefstalschade) van de door ASR gehanteerde bijzondere voorwaarden personenautoverzekering casco compleet en wel voor het door het hof in goede justitie vast te stellen percentage dat het hof onder de gegeven omstandigheden - in het kader van een belangenafweging - rechtvaardig acht;

2. veroordeling van ASR om over te gaan tot afwikkeling van de door Bosporus als gevolg van de brand althans diefstal geleden schade overeenkomstig de voorwaarden van de polis, meer specifiek artikel 4 lid 1 sub a (brandschade) althans artikel 4 lid 1 sub c (diefstalschade) van de door ASR gehanteerde bijzondere voorwaarden personenautoverzekering casco compleet, met inachtneming van het door het hof vastgestelde dekkingspercentage, althans in ieder geval de (schrootwaarde) van de auto te vergoeden;

3. veroordeling van ASR in de kosten van zowel de procedure in eerste aanleg als in

hoger beroep, te vermeerderen met de wettelijke rente, de nakosten daaronder begrepen.

ASR bestrijdt een en ander gemotiveerd.

Afgezien van de diefstalschade heeft Bosporus zich over deze nieuwe verweren in verband met de brandschade en over de producties bij memorie van antwoord nog niet uitgelaten. Daartoe moet zij op grond van het fundamentele beginsel van hoor en wederhoor in de gelegenheid worden gesteld. De zaak zal daarvoor naar de rol worden verwezen.

In rov. 4.1 van haar eindvonnis heeft de rechtbank geoordeeld en ook in hoger beroep geldt als uitgangspunt dat de auto slechts uitgerust was met een klasse 1 alarm, startonderbrekers, en niet met een klasse 3 alarm, zoals dat in de dekkingsomschrijving op de polis staat vermeld. Dat is in hoger beroep niet bestreden.

Daarmee is voldaan aan de alarmklasseclausule dat, bij schade aan of verlies van het motorrijtuig ontstaan door diefstal, is gebleken dat de verzekerde zich niet aan de verplichting heeft gehouden om het voorgeschreven anti-diefstalsysteem in te schakelen. Op grond hiervan heeft ASR volgens die clausule het recht om de schade niet te vergoeden. Anders dan Bosporus aanvoert, was ASR niet naar redelijkheid verplicht om haar bij het aangaan van de verzekering erop te wijzen dat het ontbreken van het juiste alarm conform de alarmklasseclausule steeds leidt tot verval van dekking of in ieder geval haar daartoe de bevoegdheid gaf. Bosporus is geen consument maar een rechtspersoon die volgens haar benaming een transportonderneming dreef. Verder werd zij bij het aangaan van de verzekering bijgestaan door assurantietussenpersoon [Assurantietussenpersoon] . Daarnaast is nog van essentieel belang dat het polisblad zelf de alarmklasseclausule bevat, zodat Bosporus dit al op het eerste blad meteen eenvoudig had kunnen lezen. Het gaat hier om een bevoegdheid van ASR. Die kan worden misbruikt, onder meer volgens artikel 3:13 lid 2 BW, in geval ASR, in aanmerking nemende de onevenredigheid tussen het belang bij de uitoefening en het belang dat daardoor wordt geschaad, naar redelijkheid niet tot die uitoefening had kunnen komen. Daarop heeft Bosporus niet met zoveel woorden een beroep gedaan, maar zij meent wel, onder verwijzing naar artikel 6:248 lid 2 BW, dat het beroep van ASR op deze clausule in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is.

Bij de toepassing van dit artikel 6:248 lid 2 BW zal de rechter de nodige terughoudendheid moeten betrachten. Er moet nogal wat aan de hand zijn voordat een beroep op een contractuele bepaling naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Bosporus beroept zich op het arrest HR 9 juni 2006, ECLI:NL:HR:2006:AV9435 (zweeftoestel), maar de alarmklasseclausule bevat onmiskenbaar een uitgesloten risico, bevat als zodanig, naar Bosporus erkent, een primaire dekkingsomschrijving en is dan ook een kernbeding. Volgens het arrest is terecht het uitgangspunt dat waar een verzekeraar in de primaire omschrijving van de dekking bepaalde evenementen heeft uitgesloten, een beroep op de primaire dekkingsomschrijving niet met succes kan worden afgeweerd met de stelling dat een beroep van de verzekeraar daarop naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is met als argument dat de redenen waarom de verzekeraar dit soort evenementen niet wil verzekeren zich in het concrete geval niet voordoen. Met de dekkingsomschrijving heeft de verzekeraar immers de grenzen omschreven waarbinnen hij bereid was dekking te verlenen, hetgeen hem vrijstond, aldus de Hoge Raad. Of het vereiste alarm de diefstal in dit concrete geval zou hebben voorkomen, behoeft dus geen beslissing.

Volgens Bosporus vertegenwoordigde de teruggevonden auto een zekere (schroot-) waarde, die ASR aan haar zou moeten vergoeden. ASR heeft (bij memorie van antwoord onder 30 met verwijzing naar productie 7 bij die memorie) aangevoerd dat zij niet eigenares is geworden van de auto, dat de auto niet op haar naam heeft gestaan, dat de verklaring van eigendomsoverdracht door Bosporus standaard plaatsvindt na een diefstal omdat ASR anders niet uitkeert en dat in dit geval van afwijzing van de claim de eigendomsoverdracht niet is geëffectueerd. Op grond van het beginsel van hoor en wederhoor mag Bosporus daarop nog bij akte reageren.

De zaak zal naar de rol worden verwezen opdat Bosporus zich bij akte uitlaat naar aanleiding van de verweren en producties van ASR zoals vermeld in rov. 5.1 en 5.7. Het is niet de bedoeling dat ASR daarop nog weer reageert.

Iedere verdere beslissing zal worden aangehouden.