Uitspraken

I. Mr. Jobs B.V. te bevelen het voeren van de handelsnaam "Mr. Jobs" of enige daarop gelijkende handelsnaam met onmiddellijke ingang te staken en gestaakt te houden;

II. Mr. Jobs B.V. te bevelen om binnen 5 dagen na betekening van het te dezen te wijzen vonnis, alles te doen wat noodzakelijk is om te bewerkstelligen dat de domeinnamen onder www.mr-jobs.nl en www.mr-jobs.info op naam worden gezet van P-P Consult Rct B.V. of van een nader door P-P Consult Rct B.V. aan te wijzen derde, waaronder het geven van opdrachten aan nationale domeinbeheerders tot de registratie van de domeinnamen op naam van eiseres of een nader door eiseres aan te wijzen derde, alsmede de domeinnaam te verhuizen naar een nader door eiseres aan te wijzen internetserviceprovider;

het gevorderde onder I & II op verbeurte van een dwangsom van € 5.000,00 voor elke dag, of gedeelte daarvan, dat Mr. Jobs B.V. in gebreke blijft geheel aan deze bevelen te voldoen;

III. voor recht te verklaren dat Mr. Jobs B.V. aansprakelijk is voor alle schade die het gevolg is van de door haar gepleegde inbreuk op het handelsnaamrecht van eiseres;

IV. Mr. Jobs B.V. op de voet van artikel 1019h wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering te veroordelen in de volledige redelijke en evenredige kosten van het geding, althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf vijf dagen na betekening van het te dezer zake te wijzen vonnis tot de dag der volledige voldoening.

In het eindvonnis van 8 juni 2022 heeft de rechtbank de vordering van PP Consult afgewezen en PP Consult op de voet van artikel 1019h Rv - en conform opgave door Mr. Jobs B.V. - in de volledige proceskosten veroordeeld.

De rechtbank heeft hierbij o.m. overwogen:

“4.3. Als niet betwist staat vast dat P-P Consult Rct B.V. de handelsnaam Mister Jobs rechtmatig voert en dat zij zich van deze handelsnaam bediende voordat Mr. Jobs B.V. van haar handelsnaam gebruik maakte. Of verwarring te duchten valt, moet volgens vaste jurisprudentie worden beoordeeld met inachtneming van alle omstandigheden van het geval. Bij een en ander komt het aan op een globale beoordeling van de volledige handelsnamen wat betreft hun visuele, auditieve en begripsmatige kenmerken, in relatie tot de aard van de ondernemingen en alle overige omstandigheden van het geval. Tot de visuele kenmerken behoren ook gebruikte logo's en eventuele andere visuele vormgeving. Verder dient de vraag of verwarring te duchten valt, te worden beoordeeld vanuit het perspectief van het normaal oplettende publiek en zijn eventuele (specialistische) kennis van het desbetreffende marktsegment. Hoewel de wet aan de handelsnaam niet het vereiste stelt van het onderscheidend vermogen, speelt het onderscheidend vermogen wel een rol bij de vraag of er verwarring te duchten is.

Ter zake het oordeel van de rechtbank aangaande de domeinnaam (r.o. 4.6 van het vonnis waarvan beroep) heeft PP Consult geen specifieke grief geformuleerd.

Voor zover PP Consult impliciet heeft beoogd dit oordeel in het kader van de grieven tegen de beslissing aangaande de handelsnaam ook ter discussie te stellen, nu haar vordering aangaande de domeinnamen wel in hoger beroep is gehandhaafd, zal het hof hier apart aandacht aan schenken, nu Mr. Jobs B.V. op dit punt wel verweer heeft gevoerd.

Uitgangspunt voor de beoordeling van deze zaak wordt gevormd door de antwoorden van de Hoge Raad in de prejudiciële procedure HR 19 februari 2021, ECLI:NL:HR:2021:269 inzake Dairy Partners, zoals door partijen zelf ook onderkend:

“De bescherming van handelsnamen in het algemeen

"Het is verboden een handelsnaam te voeren, die, vóórdat de onderneming onder die naam werd gedreven, reeds door een ander rechtmatig gevoerd werd, of die van diens handelsnaam slechts in geringe mate afwijkt, een en ander voor zover dientengevolge, in verband met de aard der beide ondernemingen en de plaats, waar zij gevestigd zijn, bij het publiek verwarring tussen die ondernemingen te duchten is."

Volgens deze bepaling is dus noodzakelijk en voldoende voor een verbod op het voeren van een handelsnaam, dat het gebruik daarvan bij het publiek kan leiden tot verwarring tussen de onderneming die deze handelsnaam wil gaan voeren en een onderneming die al eerder onder dezelfde naam, of een daarvan slechts in geringe mate afwijkende naam werd gedreven. Daarbij kan het gaan om directe verwarring (het publiek houdt de ene onderneming voor de andere), of indirecte verwarring (het publiek neemt aan dat de beide ondernemingen economisch met elkaar zijn verbonden). Of verwarring te duchten valt, moet worden beoordeeld met inachtneming van alle omstandigheden van het geval.
Bij een en ander komt het aan op een globale beoordeling van de volledige handelsnamen wat betreft hun visuele, auditieve en begripsmatige kenmerken, in relatie tot de aard van de ondernemingen en alle overige omstandigheden van het geval.
Tot de visuele kenmerken behoren ook gebruikte logo's en eventuele andere visuele vormgeving. Voorts dient de vraag of verwarring te duchten valt, te worden beoordeeld vanuit het perspectief van het normaal oplettende publiek en zijn eventuele (specialistische) kennis van het desbetreffende marktsegment.

De vrijhoudingsbehoefte

De wetgever heeft in de hiervoor in 2.6 genoemde ontwikkelingen tot op heden geen aanleiding gezien de Handelsnaamwet te wijzigen. Gevaar voor verwarring is daarin nog steeds de enige maatstaf.

Die maatstaf biedt voldoende ruimte om geen, of slechts geringe bescherming te bieden aan handelsnamen die, respectievelijk voor zover zij beschrijvend zijn. De vraag of verwarring tussen de betrokken ondernemingen te duchten is, moet immers worden beantwoord met inachtneming van alle omstandigheden van het geval (zie hiervoor in 2.5.2).

In de eerste plaats impliceert de eis dat verwarring te duchten valt, dat het relevante publiek de oudere handelsnaam kent en deze in verband brengt met de onderneming ten gunste waarvan de bescherming wordt ingeroepen. Een geheel beschrijvende handelsnaam heeft in beginsel geen onderscheidend vermogen, tenzij het publiek een zodanige naam door de intensiteit van het gebruik ervan is gaan associëren met de onderneming die haar voert ('inburgering').

Voorts is van belang dat, nu het gebruik van beschrijvende aanduidingen is toegenomen (zie hiervoor in 2.6), aangenomen mag worden dat het publiek eraan gewend is dat ondernemingen beschrijvende handelsnamen gebruiken, en minder snel in verwarring zal raken als meer (rechts)personen onder dezelfde, of slechts in geringe mate afwijkende, beschrijvende handelsnamen aan het economische verkeer deelnemen. Mocht verwarring dreigen, dan kan een kleine variatie in de naam dat gevaar al wegnemen. Omgekeerd kan worden aangenomen dat, naarmate een handelsnaam meer onderscheidend vermogen heeft, eerder verwarring te duchten valt. Het is immers aannemelijk dat het publiek in dat geval, bij kennisneming van eenzelfde of een slechts in geringe mate afwijkende naam, die naam eerder in verband zal brengen met de onderneming die de oudere handelsnaam voert.

Het hof is van oordeel dat ‘Mister Jobs’, in deze woordcombinatie, als handelsnaam in hoge mate beschrijvend is voor de aard van de daaronder gedreven onderneming van PP Consult . Zoals tijdens de mondelinge behandeling ter zitting in hoger beroep besproken en partijen voorgelegd, leveren zoekopdrachten op internet met de zoekterm ‘Jobs’ wereldwijd miljarden hits op. Het door Mr. Jobs B.V. gestelde gebruik van de aanduiding ‘Mister’ en vooral de mate waarin deze toevoeging wordt gebruikt, is door PP Consult niet weersproken.

Zoals tijdens de mondelinge behandeling eveneens ter sprake kwam, leveren de zoektermen ‘mister jobs’ naast de website van PP Consult en die van Mr. Jobs ook vrijwel meteen als hit op “Mister Job BV’’, met de aanduiding “Mister Job is een intermediair met jarenlange ervaring binnen de arbeidsbemiddeling (….)”. Tussen partijen is in confesso dat laatstgenoemde handelsnaam/aanduiding al langer wordt gebruikt dan de aanduiding van PP Consult (of Mr. Jobs B.V.).
Dat inmiddels deze handelsnaam van PP Consult zodanig is ingeburgerd dat het relevante publiek bij lezing van de woordcombinatie ‘Mister Jobs’ meteen aan de onderneming van PP Consult denkt en aldus als onderscheidend dient te worden aangemerkt, is in het licht van de verweren van Mr. Jobs B.V. onvoldoende gemotiveerd gesteld dan wel gebleken.

Visueel beschouwd zijn de handelsnamen niet volledig gelijk: ‘mister’ is niet hetzelfde als ‘mr.’, terwijl in het Nederlands, de (hoofd)taal van het land van vestiging van zowel PP Consult als Mr. Jobs B.V., ‘mr.’ ook een bekende afkorting is van ‘meester’(in de rechten).
Dat de respectieve logo’s en websites van PP Consult en Mr. Jobs B.V. een sterk van elkaar afwijkende vormgeving hebben zodat van verwarring tussen beide ondernemingen op dat vlak niet snel sprake kan zijn, zoals de rechtbank heeft vastgesteld, is in hoger beroep terecht niet in discussie.

Voor zover PP Consult in het kader van grief V bepleit dat voor de beoordeling van visuele kenmerken of gelijkenis van handelsnamen geen aandacht mag worden besteed aan visuele vormgeving of logo’s waarin de handelsnamen worden weergegeven, volgt het hof PP Consult daarin niet. Blijkens de uitspraak van de Hoge Raad in Dairy Partners moeten bij de globale beoordeling van de volledige handelsnamen hun visuele kenmerken, zowel beoordeeld worden in relatie tot de aard van de ondernemingen als (juist ook) in het licht van alle overige omstandigheden van het geval. Hierbij behoren ook gebruikte logo's en eventuele andere visuele vormgeving tot de visuele kenmerken (zie ook HR 4 december 2015, ECLI:NL:HR:2015:3477 inzake LMR advocaten).
Het gaat hierbij om feiten en omstandigheden die uiteindelijk mede bepalend zijn voor het verwarringsgevaar tussen beide ondernemingen.
Voor zover PP Consult echter bedoeld heeft dat ook verwarring kan ontstaan in situaties waarbij bepaalde visuele kenmerken (zoals logo’s en vormgeving van haar website) van haar handelsnaam niet aan de orde zijn of minder prominent op de voorgrond treden, zoals bij acquisitie via LinkedIn (zie grieven VI en VII), zal het hof dat nader bezien in het kader van het te beoordelen verwarringsgevaar. De afwezigheid of beperkte zichtbaarheid van de respectieve logo’s zal in bepaalde gevallen - als door het hof te bezien - immers ook een relevante omstandigheid kunnen zijn.

PP Consult heeft betoogd en in hoger beroep nader onderbouwd aan de hand van diverse producties, dat zij in het hele land actief is. Hierbij neemt het hof in aanmerking dat dit mede voortvloeit uit het gebruik van internet en sociale media, waaraan een landelijk (of zelfs ruimer) bereik inherent is (zie verder hierna in r.o. 3.8.2.1 t/m 3.8.2.4).
Dat PP Consult overwegend in het midden van het land daadwerkelijk werft of geworven heeft, zoals Mr. Jobs B.V. aanvoert, doet hieraan niet af. Hetzelfde geldt voor haar verweer dat zijzelf slechts feitelijk (daadwerkelijk) actief is in Midden-Limburg: daarmee beweegt zij zich aldus in een gebied waar PP Consult ook actief is, hoezeer wellicht slechts beperkt zoals Mr. Jobs B.V. heeft aangevoerd.Bovendien opereert Mr. Jobs B.V. via internet en sociale media, hoezeer in haar beleving passief, ook landelijk (zie hiervoor).
Het hof zal deze landelijke activiteit van PP Consult en Mr. Jobs B.V. meenemen bij de beoordeling van de vraag of sprake is van te duchten verwarringsgevaar tussen de beide ondernemingen. In zoverre slaagt grief VIII als zodanig, zonder dat dit aanstonds tot vernietiging van de besteden uitspraak leidt.

3.8.2.1. PP Consult stelt dat haar klanten zowel werkzoekenden zijn als werkgevers die medewerkers zoeken. PP Consult geeft aan dat de overgelegde voorbeelden door haarzelf en door Mr. Jobs B.V. betrekking hebben op ICT-vacatures voor hoger opgeleiden, maar dit betekent niet dat haar bedrijf daarop haar focus richt, aldus PP Consult . Het betekent slechts dat op de website van PP Consult dergelijke vacatures zijn gepubliceerd. Als zich werkgevers uit andere sectoren aandienen - naar het hof begrijpt in de toekomst - dan zal PP Consult die zeker willen en kunnen bedienen. Bovendien vindt – anders dan de rechtbank vooronderstelt - , aldus PP Consult , het grootste gedeelte van acquisitie plaats via LinkedIn.

De kern van beide activiteiten betreft arbeidsbemiddelingsdiensten, ook al is sprake van accentverschillen. Dat doet immers niet af aan de soortgelijkheid van dienstverlening door beide ondernemingen.

3.8.2.2. Mr. Jobs B.V. heeft in hoger beroep haar standpunt gehandhaafd dat zij zich richt op personeel op MBO-niveau in de sectoren bouw & techniek, commercie & administratie en productie & logistiek, en wel ten aanzien van arbeidsbemiddeling die wel locatie gebonden is. Het betreft dan bijvoorbeeld voor de bouw functies waarbij thuiswerken niet mogelijk is, aldus Mr. Jobs B.V..

3.8.2.3. PP Consult heeft de doelgroep van Mr. Jobs B.V. op zich onvoldoende weersproken. Maar dat partijen in beginsel in elkaars vaarwater op het gebied van arbeidsbemiddeling (kunnen) komen vanwege PP Consults landelijke activiteiten (zie hiervoor) is hiermee onvoldoende door Mr. Jobs B.V. weersproken. Daarbij heeft PP Consult zich beroepen op indirect verwarringsgevaar, bij bijvoorbeeld haar leveranciers en ‘overheidsinstellingen’.
Dat PP Consult zich vooral richt op functies/werknemers op MBO-niveau, al dan niet op verzoek van klanten/werkgevers, is voorshands onvoldoende gebleken.

3.8.2.4. PP Consult richt zich aldus net zoals Mr. Jobs B.V. op arbeidsbemiddelingsdiensten aan werkgevers en werknemers, al ligt het accent van laatstgenoemde vooral op de lokale markt van Midden-Limburg en werknemers op MBO-niveau.

Naar het oordeel van het hof zullen op een gebruikelijke wijze oplettende klanten van PP Consult en andere geïnteresseerden in arbeidsbemiddeling bij raadpleging van het internet via Google en Facebook (Meta), mede gezien het overwogene onder 3.6.3., de verschillen tussen beide ondernemingen zonder meer waarnemen, waarbij bepalend zal zijn het - zij het - beperkte doch evidente verschil in schrijfwijze van de respectieve handelsnaam, en de presentatie van beide ondernemingen inclusief het door PP Consult gebruikte logo, zodat op dat punt geen relevante directe verwarring tussen beide ondernemingen te duchten valt. Dat PP Consult enkele voorbeelden heeft genoemd van (buitenlandse) werknemers die op zoek waren naar Mr. Jobs en bij PP Consult zouden zijn uitgekomen, maakt dit niet anders. Voorbeelden van klanten of geïnteresseerden die op zoek naar specifiek PP Consult eerst bij Mr. Jobs uitkwamen heeft PP Consult niet genoemd.

Hetzelfde geldt voor de door PP Consult gestelde indirecte verwarring, nu ook daarvoor geldt dat een oplettende raadpleger van internet de hierboven genoemde verschillen tussen beide ondernemingen zal waarnemen, en ook kennis zal nemen van “Mr. Job” als eerder genoemd (r.o. 3.6.3). De ervaring leert dat een geringe afwijking in schrijfwijze van verschillende namen juist tot extra alertheid zal leiden bij degene die internet raadpleegt.

PP Consult heeft daarnaast in hoger beroep benadrukt dat werving door PP Consult veelal plaatsvindt via LinkedIn, waarbij – naar het hof begrijpt – logo’s en visuele verschillen niet (aanstonds) waarneembaar zijn. Op LinkedIn zullen - naar het hof begrijpt - werkzoekenden of toekomstige werkgevers/klanten van PP Consult (of Mr. Jobs B.V.) actief zijn en dan dreigt - aldus PP Consult - zowel direct als indirect verwarringsgevaar.

Door Mr. Jobs B.V. is aangevoerd dat op LinkedIn verwarring niet goed denkbaar is omdat men als werkzoekende op een vacature reageert en er dan via links kan worden doorgeklikt naar degene die de vacature aanstuurt. PP Consult heeft dat niet of onvoldoende weersproken.

Het hof gaat dan ook ervan uit dat voor LinkedIn geldt dat er gereageerd wordt op een concrete vacature, en dat tevens ook hier sprake zal zijn van op gebruikelijke wijze oplettende klanten, die vervolgens via de links als opgenomen in de vacaturetekst vanzelf bij PP Consult zullen belanden. Hierbij is – aldus begrijpt het hof – bovendien de vacature en de daarin vervatte informatie leidend en niet zozeer de ook genoemde handelsnaam van de bemiddelaar.

Tenslotte heeft PP Consult zich beroepen op het feit dat bij haar leveranciers dan wel ‘overheidsinstellingen’ een reële kans zou bestaan op (indirect) verwarringsgevaar tussen haar onderneming en die van Mr. Jobs B.V..

PP Consult heeft niet onderbouwd op welke wijze haar eigen leveranciers in verwarring zouden kunnen komen noch voorbeelden ter verduidelijking genoemd.

Evenmin is verduidelijkt welke verwarring bij (niet nader genoemde) ‘overheidsinstellingen’ zou kunnen ontstaan, zowel in directe zin (verwarring tussen de ondernemingen van PP Consult en Mr. Jobs B.V.) als in indirecte zin (het leggen van enig verband tussen beide ondernemingen en de context waarin dat vervolgens ‘te duchten zou zijn’).

PP Consult heeft geen aparte grief gericht tegen het oordeel van de rechtbank over de door Mr. Jobs B.V. gehanteerde domeinnamen. Voor zover PP Consult geacht moet worden dit punt impliciet aan de orde te hebben gesteld (zie r.o. 3.4.3), heeft te gelden dat het hof het oordeel van de rechtbank op dit punt overneemt en tot het zijne maakt.

Bij gebreke van te duchten reëel verwarringsgevaar tussen beide handelsnamen – zoals hiervoor overwogen - wordt door Mr. Jobs B.V. niet onrechtmatig gehandeld door gebruik van de domeinnamen ‘ www.mr-jobs.nl ” en “ www.mr-jobs.info ”. Dat zij door het registreren en gebruiken van deze domeinnamen anderszins onrechtmatig jegens PP Consult handelt, is verder niet (nader) gesteld en onderbouwd dan wel in de gegeven feiten en omstandigheden gebleken.

PP Consult zal als in het ongelijk gestelde partij in de kosten van het hoger beroep van Mr. Jobs B.V. worden veroordeeld. Door Mr. Jobs B.V. is onder overlegging van een specificatie en raming op de voet van artikel 1019h Rv aangaande de daadwerkelijk gemaakte en te verwachten kosten € 12.295,42 exclusief BTW en exclusief griffierecht gevorderd.

PP Consult heeft hiertegen op het punt van evenredigheid en redelijkheid geen verweer gevoerd, waarbij het hof nog opmerkt dat PP Consult overigens zelf opgave heeft gedaan van een veelvoud van dit bedrag qua door haar gemaakte kosten in hoger beroep.
PP Consult heeft hierbij aangetekend dat per definitie een appellant meer kosten maakt dan een geïntimeerde.
Het door Mr. Jobs B.V. gevorderde bedrag valt als zodanig binnen de bandbreedte van de IE-indicatietarieven (voor deze zaak tussen € 8.000,= en € 20.000,=) en zal door het hof worden toegewezen, vermeerderd met de wettelijke rente als gevorderd.