Uitspraken

Het hof stelt voorop dat hoewel [belanghebbenden] als belanghebbenden zijn opgeroepen en verschenen, het hof na verwijzing alleen kan oordelen in het geding tussen [geïntimeerden] en [appellant] dat door de Hoge Raad naar dit hof is verwezen.

Na verwijzing heeft [appellant] alleen nog belang bij een beslissing op zijn vordering tot betaling van een schadevergoeding als gevolg van de wijziging van de erfdienstbaarheid. Daarbij neemt het hof in aanmerking dat onweersproken vaststaat dat de door hem geleden schade is verdisconteerd in artikel 13 leden 3 en 4 van de koopovereenkomst die door [appellant] is gesloten met [belanghebbenden] en dat de schadevergoeding aan [appellant] toekomt. Voor zover partijen daarover een ander standpunt innemen, verwerpt het hof dit.

Tussen partijen staat – gelet op de uitlatingen tijdens de mondelinge behandeling van 23 april 2019 volgens het daarvan opgemaakte proces-verbaal – vast dat de erfdienstbaarheid is gewijzigd per 1 maart 2017, zijnde de datum van het vonnis van de rechtbank waarbij dat is bepaald. Dit is dan ook de peildatum voor de vaststelling van de schadevergoeding.

Het hof zal uitgaan van de toepasselijkheid van artikel 5:81 lid 1 BW. Dat artikel geeft de rechter een ruime discretionaire bevoegdheid. Onder de daarin vermelde voorwaarden is de mogelijkheid van een schadevergoeding begrepen. De rechter zal bij de begroting van de hoogte daarvan alle omstandigheden in aanmerking hebben te nemen en de vergoeding naar redelijkheid en billijkheid moeten bepalen. Om die reden is het debat over de al dan niet overeenkomstige toepassing van de Onteigeningswet niet relevant.

Voor zover in dit geding bekend heeft [appellant] zelf geen kosten gemaakt in verband met de wijziging van de erfdienstbaarheid. Het gaat dus om een schatting van het nadeel dat is ontstaan als gevolg van de wijziging van de erfdienstbaarheid. Bij de begroting van dit nadeel houdt het hof rekening met de aard en omvang van de wijziging en de gevolgen daarvan voor het heersend erf. Het hof neemt bij de begroting van de schade aan dat het feit dat [appellant] de eigendom van zijn percelen aan [belanghebbenden] heeft overgedragen geen rol speelt.

Het hof oordeelt als volgt. De wijziging van de erfdienstbaarheid levert enig nadeel op voor het heersende erf omdat de rechtstreekse verbinding met de [straatnaam] vervalt. Voorts zijn er kosten voor herinrichting en aanpassing van het erf en een stuk tuin. Het hof acht het aannemelijk dat – zoals in de kern ook volgt uit het door het [geïntimeerden] overgelegde rapport – enige waardedaling van het onroerend goed een rechtstreeks gevolg is van de wijziging van de erfdienstbaarheid. [appellant] heeft ook in hoger beroep de door hem gestelde schade niet dan wel in volstrekt onvoldoende mate onderbouwd. De gestelde waardedaling en de kosten van herinrichting zoals door zijn deskundige getaxeerd zijn naar het oordeel van het hof disproportioneel hoog en staan niet in een redelijke verhouding met de wijziging van de erfdienstbaarheid. Het hof gaat uit van de juistheid van de door de rechtbank vastgestelde kosten en voegt daaraan op grond van de billijkheid ook een waardevermindering van € 11.000,-- (exclusief omrijschade) toe. Daarbij is aansluiting gezocht bij het door (de deskundige van) [geïntimeerden] geschatte bedrag. Het door [geïntimeerden] genoemde bedrag van overige kosten ter grootte van € 200,-- acht het hof aan de lage kant. Om voorgaande redenen wordt de totale schadevergoeding naar billijkheid en schattenderwijs bepaald op € 28.000,--. Het hof acht zich niet gebonden aan de voorwaarden die [geïntimeerden] aan hun aanbod hebben verbonden. Er is ook geen reden om aan te nemen dat de waardedaling past binnen de grenzen van een voor [appellant] normaal maatschappelijk risico. De overige verweren van [geïntimeerden] behoeven geen behandeling omdat het hof, met de rechtbank, gebruik maakt van de aan de rechter gegeven bevoegdheid tot het stellen van een voorwaarde als bedoeld in artikel 5:81 lid 1 BW. Het hof acht deze schadevergoeding een redelijke en passende voorwaarde.

Het hof ziet geen reden voor vergoeding van de kosten van deskundigen omdat de vordering van [appellant] slechts in geringe mate kan worden toegewezen. Deze kosten zijn bovendien excessief en grotendeels nodeloos gemaakt. Omdat beide partijen deels in het ongelijk worden gesteld en omdat beide partijen een groot aantal stellingen hebben aangevoerd waarvan het nut in dit hoger beroep niet is gebleken, worden de proceskosten in beide instanties tussen hen gecompenseerd als in de beslissing vermeld.