Uitspraken

Onderdeel 1 van het middel is gericht tegen het oordeel van het hof in rov. 5.7 dat het verzoek van de man om een DNA-onderzoek niet toewijsbaar is. Onderdeel 2 bestrijdt rov. 5.13, waarin het hof heeft overwogen dat niet is voldaan aan de wettelijke vereisten voor een omgangsregeling. Onderdeel 3 is gericht tegen de afwijzing in rov. 5.11 van het verzoek tot vaststelling van een informatieregeling. Het hof heeft volgens de onderdelen bij deze oordelen miskend dat, indien de man de biologische vader van het kind is, zijn uit art. 8 EVRM voortvloeiende rechten op bescherming van intended family life en private life meebrengen dat bij de beoordeling van zijn verzoeken een belangenafweging moet plaatsvinden. In het bijzonder volgt uit de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (hierna: EHRM) dat bij de beantwoording van de vraag of een omgangsregeling moet worden vastgesteld tussen de biologische vader en het kind, een belangenafweging moet worden gemaakt. Het hof heeft voorts miskend dat daaruit volgt dat ook de beslissing op het verzoek tot medewerking aan een DNA-onderzoek dient te berusten op een belangenafweging, aldus het middel.

De Hoge Raad behandelt de onderdelen gezamenlijk en stelt het volgende voorop. De echtgenoot was op de dag van de geboorte van het kind met de moeder gehuwd en wordt daarom, op de voet van art. 1:199, aanhef en onder a, BW, aangemerkt als de vader van het kind. De man beoogt in deze procedure niet het wettelijke vaderschap van de echtgenoot aan te tasten en zelf het kind te erkennen. De wet biedt degene die stelt de verwekker te zijn, ook niet de mogelijkheid om uitsluitend het biologische ouderschap in rechte vast te doen stellen. Het vaderschap van de verwekker kan wel op verzoek van de moeder (totdat het kind de leeftijd van zestien jaar heeft bereikt) of op verzoek van het kind gerechtelijk worden vastgesteld (art. 1:207 BW). Dat de wet degene die stelt verwekker te zijn, niet de mogelijkheid biedt zodanig verzoek te doen, is niet in strijd met art. 8 EVRM omdat dit volgens de rechtspraak van het EHRM binnen de margin of appreciation van de verdragsstaten valt.3

De verzoeken van de man strekken ertoe dat hij regelmatig contact met en informatie over het kind verkrijgt. Het verzoek van de man tot medewerking aan een DNA-test dient ter vaststelling van zijn, door de verweerders betwiste, biologische vaderschap, teneinde omgang met en informatie over het kind te verkrijgen. In feitelijke aanleg heeft de man zich beroepen op rechtspraak van het EHRM over de bescherming van privéleven als bedoeld in art. 8 EVRM. Uit het procesdossier kan geen andere conclusie worden getrokken dan dat de man voldoende gemotiveerd heeft gesteld dat hij de verwekker van het kind is. Hij heeft aangevoerd dat hij al voor de geboorte van het kind aan de moeder te kennen heeft gegeven, betrokken te willen zijn bij het kind, en dat de moeder contact tussen hem en het kind heeft verhinderd.

Art. 1:377a lid 1 BW bepaalt dat een minderjarig kind recht heeft op omgang met zijn ouders en met degene die in een nauwe persoonlijke betrekking tot hem staat. Degene die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind, kan op de voet van art. 1:377a lid 2 BW de rechter verzoeken een omgangsregeling vast te stellen. Een nauwe persoonlijke betrekking bestaat niet reeds op grond van de biologische verwantschap tussen het kind en de verwekker. Een verzoek van de verwekker van een kind die niet tevens ouder van het kind is, om omgang te mogen hebben, is dus slechts toewijsbaar indien er bijkomende feiten en omstandigheden zijn, aan de hand waarvan een nauwe persoonlijke betrekking kan worden vastgesteld.

Uit de rechtspraak van het EHRM, weergegeven in de conclusie van de Advocaat-Generaal onder 2.13-2.67, volgt dat een (beweerde) verwekker die omgang met en informatie over het kind wenst, een beroep kan doen op art. 8 EVRM ter bescherming van zijn privéleven (private life) en ter bescherming van zijn beoogde familieleven (intended family life). Meer in het bijzonder heeft het EHRM geoordeeld dat bij de beslissing op een zodanig verzoek van een beweerde verwekker moet worden vastgesteld, met inachtneming van de belangen van alle betrokkenen en de bijzonderheden van het concrete geval, of – aangenomen dat de verzoeker de verwekker is – omgang en het verstrekken van informatie in het belang van het kind is en dat slechts als dat het geval is de vaststelling van het biologische vaderschap zo nodig aan de orde komt.4

De slotsom is dat de hiervoor in 3.1 weergegeven klachten van het middel doel treffen en dat het bestreden arrest niet in stand kan blijven.

Opmerking verdient nog het volgende. Anders dan de man heeft aangevoerd, volgt uit het recht van het kind om te weten van wie het biologisch afstamt, niet dat het verzoek van de man om de verweerders te verplichten mee te werken aan een DNA-onderzoek, uitsluitend wegens zeer bijzondere en zwaarwegende omstandigheden kan worden afgewezen. Weliswaar kan een verzoek van het kind op de voet van art. 1:207 BW tot vaststelling van het ouderschap van de verwekker niet worden afgewezen op grond van een belangenafweging,6 maar in deze zaak heeft het kind niet verzocht om vaststelling van het biologische ouderschap van de man.