Uitspraken

In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

(i) De werkneemster was in dienst van een bewindvoerderskantoor (hierna: de voormalige werkgever) dat door de rechtbank Noord-Nederland in een aantal zaken op de voet van art. 1:435 BW is benoemd als bewindvoerder. De werkneemster is niet zelf als bewindvoerder benoemd; zij verrichtte werkzaamheden in verband met de bewindvoering.

(ii) In maart 2018 heeft de voormalige werkgever de kantonrechter ingelicht over onregelmatigheden in dossiers waarin de werkneemster werkzaamheden had verricht. Dit betrof het in de administratie handmatig verlagen van banksaldo’s van cliënten, waardoor die cliënten in aanmerking zouden kunnen komen voor bijzondere bijstand. De voormalige werkgever meende dat de werkneemster valsheid in geschrifte had gepleegd.

(iii) De kantonrechter heeft de werkneemster en de directeur van de voormalige werkgever uitgenodigd voor een gesprek. Ten tijde van dit gesprek, op 28 maart 2018, was de werkneemster al in dienst getreden bij een ander bewindvoerderskantoor (hierna: de nieuwe werkgever). Tijdens het gesprek deelde de kantonrechter mee dat hij als toezichthouder een beslissing moest nemen over de vraag of de werkneemster nog langer bewindvoerderstaken mocht verrichten. Alvorens de beslissing te nemen, wenste hij de stukken te bekijken waarin onregelmatigheden waren geconstateerd. Van het gesprek is een proces-verbaal opgemaakt. De voormalige werkgever heeft de kantonrechter de stukken diezelfde dag toegezonden. Ook heeft de voormalige werkgever aangifte gedaan, waarna een politieonderzoek is gestart.

(iv) De kantonrechter heeft de werkneemster op 29 maart 2018 een brief gestuurd, met afschrift aan haar nieuwe werkgever en aan het Landelijk Kwaliteitsbureau CBM (hierna: Kwaliteitsbureau). Daarin heeft hij de werkneemster medegedeeld:

“(…) dat genoegzaam is vast komen te staan dat er door u onregelmatige handelingen zijn verricht. Als toezichthouder accepteer ik het, met onmiddellijke ingang, niet langer dat u bewindvoerderstaken uitoefent. Mocht u of uw werkgever zich daar niet aan houden dan zal ik overgaan tot verdergaande maatregelen. Ik heb er geen bezwaar tegen dat u administratieve taken voor uw werkgever blijft verrichten. Een afschrift van dit schrijven zal naar het Landelijk Kwaliteitsbureau worden gestuurd. Daarnaast zal uw huidige werkgever op de hoogte worden gesteld.”

(v) Het Kwaliteitsbureau heeft op 5 juni 2018 een e-mail verzonden aan de nieuwe werkgever van de werkneemster, naar aanleiding van een verzoek van deze werkgever om geregistreerd te blijven als bewindvoerder. In de e-mail stond onder meer dat uit een eerder toegezonden verslag blijkt dat de werkneemster, in strijd met het haar opgelegde verbod, bij haar nieuwe werkgever dossier-gerelateerde taken uitvoert. In de e-mail wordt verwezen naar een niet-limitatieve lijst van dossier-gerelateerde taken, die alleen mogen worden uitgevoerd door bevoegde bewindvoerders of assistent-bewindvoerders.

(vi) Op 15 juni 2018 vond een gesprek plaats tussen onder meer de kantonrechter en de werkneemster, nadat de werkneemster aan de kantonrechter had laten weten dat de juridische grondslag van de brief van 29 maart 2018 haar onduidelijk was. In dit gesprek heeft de kantonrechter toegezegd de reikwijdte van het verbod te zullen verduidelijken. Op 2 juli 2018 heeft de rechtbank de nieuwe werkgever van de werkneemster een brief gestuurd, met daarin de mededeling dat de kantonrechter zich aansluit bij de lijst van taken waarnaar het Kwaliteitsbureau eerder verwees, en dat de werkneemster andere werkzaamheden dan in die lijst genoemd mag blijven verrichten.

(vii) Op 5 juli 2018 verzocht het Kwaliteitsbureau de nieuwe werkgever uitdrukkelijk te bevestigen dat de werkneemster met ingang van 3 juli 2018 niet langer inhoudelijke taken in bewindvoerdersdossiers verricht, aan de hand van een aangepaste en ondertekende functieomschrijving. De arbeidsovereenkomst tussen de nieuwe werkgever en de werkneemster is daarop beëindigd per 1 september 2018.

(viii) De werkneemster heeft op 10 juli 2018 een klacht ingediend bij het bestuur van de rechtbank. De klacht houdt primair in dat de kantonrechter zijn bevoegdheden in het kader van het beschermingsbewind te buiten is gegaan en subsidiair dat de kantonrechter haar niet vooraf heeft geïnformeerd over de aard en strekking van het gesprek op 28 maart 2018, geen hoor en wederhoor heeft toegepast met betrekking tot de door de voormalige werkgever nader toegezonden stukken en zich niet heeft gehouden aan zijn toezegging dat de werkneemster ondersteunende werkzaamheden voor een bewindvoerder zou mogen blijven verrichten.

(ix) Het bestuur van de rechtbank heeft deze klacht niet-ontvankelijk verklaard, omdat deze volgens het bestuur ziet op een beslissing van een rechter. Hieronder vallen ook beslissingen die een rechter neemt in het kader van zijn toezichthoudende taak in bewindvoeringszaken, aldus het bestuur.

(x) Bij brief van 30 januari 2019 heeft de officier van justitie aan de werkneemster gemeld dat zij naar aanleiding van de aangifte niet verder wordt vervolgd omdat er onvoldoende bewijs is van een strafbaar feit.

“Naar het oordeel van de Hoge Raad heeft de kantonrechter gehandeld in de uitoefening van zijn rechterlijke functie, nu hij de maatregel jegens [de werkneemster] heeft genomen in het kader van zijn toezichthoudende taak. Die maatregel moet daarom worden aangemerkt als een rechterlijke beslissing in de zin van art. 13a lid 1 RO, aangezien de maatregel ingrijpt in de uitvoering van de bewindvoeringen waarin [de werkneemster] en haar werkgever zijn betrokken. Dit brengt mee dat in het kader van de klachtregeling van art. 13a RO niet kan worden onderzocht of de kantonrechter met deze maatregel buiten de grenzen van zijn wettelijke bevoegdheid is getreden.”