Uitspraken

Een deel van alle rechterlijke uitspraken wordt gepubliceerd op rechtspraak.nl. Dit gebeurt gepseudonimiseerd.

Deze uitspraak is gepseudonimiseerd volgens de pseudonimiseringsrichtlijn

ECLI:NL:RBAMS:2014:1615

Rechtbank Amsterdam
04-03-2014
01-04-2014
C/13/560472 / KG ZA 14-288
Civiel recht
Kort geding

Gevorderde publicatieverbod afgewezen. Gedaagden hebben van de journalistieke vrijheid gebruik gemaakt door een Infographic van Jones Lang Lasalle in magazine LOCUS te zetten. Dit kan niet als onrechtmatig worden aangemerkt.

Rechtspraak.nl

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel

zaaknummer / rolnummer: C/13/560472 / KG ZA 14-288 HJ/TF

Vonnis in kort geding van 4 maart 2014

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

JONES LANG LASALLE B.V.,

gevestigd te Amsterdam,

eiseres bij gelijkluidende dagvaardingen op verkorte termijn van 3 maart 2014,

advocaat mr. W.A.J. Hoorneman te Utrecht,

tegen

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

PROPERTYNL B.V.,

gevestigd te Amsterdam,

2. [gedaagde sub 2],

wonende te Bilthoven,

gedaagden,

advocaten mrs. M. Heerma van Voss en R.C. Heijna te Amsterdam.

Eiseres zal hierna Jones Lang Lasalle worden genoemd. Gedaagden zullen hierna afzonderlijk Propertynl en [gedaagde sub 2] worden genoemd.

1 De procedure

Ter terechtzitting van 4 maart 2014 heeft Jones Lang Lasalle gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding, met dien verstande dat zij haar eis heeft gewijzigd als na te melden. Gedaagden hebben verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorzieningen. Beide partijen hebben producties en pleitnota’s in het geding gebracht. In verband met de spoedeisendheid van de zaak is heden mondeling de beslissing gegeven. Ter zitting is meegedeeld dat de schriftelijke uitwerking daarvan zal volgen op 19 maart 2014.

Ter zitting waren voor zover van belang aanwezig:

aan de zijde van Jones Lang Lasalle: [persoon 1] (Director Corporate Communication & PR, hierna [persoon 1]), [persoon 2] (Head of Research Strategic Advisory, hierna[persoon 2]),[persoon 3] (Corporate Communication & PR) met mr. Hoorneman,

aan de zijde van gedaagden:[gedaagde sub 2] (hoofdredacteur van LOCUS), [persoon 4] (Marketing Director), [persoon 5] (gedelegeerd hoofdredacteur, hierna [persoon 5]) met mrs. Heerma van Voss en Heijna.

2 De feiten

2.1.

Jones Lang Lasalle is adviseur op het gebied van vastgoed. Het betreft een wereldwijde onderneming. Jones Lang Lasalle werkt regelmatig mee aan publicaties in de media over vastgoed.

2.2.

Propertynl is uitgever van tijdschriften onder meer op het gebied van vastgoed. Propertynl is verantwoordelijk voor het nieuwe magazine LOCUS dat voor het eerst op 7 maart 2014 als bijlage bij het Financieel Dagblad (FD) zal verschijnen.

2.3.

Deze eerste uitgave van LOCUS zal onder meer gaan over

het Rotterdam Central District. Jones Lang Lasalle heeft onderzoek gedaan naar (de

ontwikkeling) van het Rotterdam Central District en daarover een rapport

geschreven. Jones Lang Lasalle heeft ook een bijdrage geleverd aan

het artikel dat vanaf bladzijde 11 in LOCUS is opgenomen. Het gaat (onder

meer) om de Infographic die op bladzijde 13 is vermeld en hierna wordt

weergegeven. De Infographic bestaat uit een figuratieve weergave (met diepte) van

kantoorpanden in Rotterdam Central District. De panden zijn aangegeven met

nummers en kleur en enkele huurders zijn door gebruik van hun bedrijfslogo in deze

grafische weergave genoemd. Daaronder staat een lijst van namen van de gebouwen

en de daarin aanwezige huurders, lopende van 1 tot en 19.

De e-mailwisseling die voorafging aan het afdrukken van LOCUS inclusief hiervoor afgebeelde Infographic.

2.4.

Bij e-mail van 14 februari 2014 om 14:22 uur is door [persoon 1] van Jones Lang Lasalle een ruw ontwerp van de Infographic aan Propertynl gestuurd. Dit betreft de onder 2.3 weergegeven Infographic zonder logo’s. In de e-mail staat voor zover van belang het volgende:

Zoals vanmiddag beloofd ontvang je hierbij het ruwe ontwerp van de Infographic die je kunt gebruiken bij het artikel in de FD special over RCD. Wij zijn in staat om a.s. woensdag de finale versie aan te leveren bij je.

Ik hoor graag of je dit wil dan kan ik maandag aan de slag met de ontwerpers en met [persoon 2] die tekent voor de content op de Infographic. (…)

Ik zou heel graag het artikel voor publicatie nog zien ter controle op feitelijke onjuistheden. Wil je me laten weten of dat gaat lukken gezien het korte tijdsbestek?

2.5.

In een e-mail van 17 februari 2014 om 08:32 uur van [persoon 1] aan [persoon 5] van Propertynl staat voor zover van belang het volgende:

Vanmiddag ontvang je via [persoon 2] een nieuwe, bijgewerkte versie van de Infographic. Wij horen dan graag van je welke uitsnede je wil gebruiken zodat we je die in high res kunnen aanleveren as woensdag. (…)

2.6.

Bij e-mail van 18 februari 2014 om 09:24 uur heeft [persoon 5] bij Jones Lang Lasalle naar de nieuwe versie van de Infographic gevraagd. Bij e-mail van 18 februari 2014 om 09:30 uur heeft[persoon 2] van Jones Lang Lasalle aan [persoon 5] voor zover van belang het volgende meegedeeld:

(…) Ik heb nog een conceptversie. Ik verwacht vanmiddag de definitieve versie te ontvangen. Heeft het zin dat ik je nu nog het laatste concept doorstuur? (…)

Een uur later, om 10:28 uur, heeft [persoon 5] als reactie de volgende e-mail aan [persoon 2] gestuurd:

Kunnen wij het als vector bestand krijgen, dan kunnen we het formaat opschalen naar behoeven. En het gaat me dus om de tekening met de legenda.

Bij e-mail van 10:58 uur heeft [persoon 2] het volgende aan [persoon 5] meegedeeld:

Wij hebben het plaatje helaas alleen als jpg, maar ik zal de ontwerpers vragen het plaatje apart in groot formaat aan te leveren.

Wij hebben overigens besloten in onze publicatie alleen de gebouwnamen in de legenda op te nemen. De namen van de huurders zijn aan verandering onderhevig en niet compleet weer te geven in de beperkte ruimte. Op dit moment zijn er al een aantal huurders die wij noemen op zoek naar andere ruimte of hebben ze zelfs al een intentie getekend.

Bij e-mail van 11:36 heeft [persoon 5] aan[persoon 2] het volgende meegedeeld:

Dat zou ik wel betreuren, het is juist leuk om te weten waar een Shell precies zit. Kunnen jullie niet de namen handhaven van huurders waarvan op dit moment bekend is dat ze voorlopig blijven zitten? Juist de huurdersnamen is voor ons de meerwaarde van het geheel.

Bij e-mail van 16.06 uur heeft [persoon 2] vervolgens het volgende aan [persoon 5] meegedeeld:

We hebben het nu anders opgelost. We hebben logo’s van de belangrijkste partijen in de figuur erbij gezet. Zie bijlage.

Hier staat nog een klein foutje in (Houthoff Buruma staat bij het verkeerde gebouw).

Zodra dat is aangepast stuur ik je een highres afbeelding van de definitieve plattegrond toe. Die heb je vanmiddag/avond nog. Akkoord?

Bij e-mail van 19:57 uur heeft [persoon 5] tot slot voor zover van belang het volgende aan [persoon 2] meegedeeld:

Dank, ik heb alle spullen. De oplossing met de logo’s is een leuke.

Ik ga er morgen met de vormgevers mee aan de gang. Als ik nog iets nodig heb, hoor je het van me. (…)

2.7.

Bij e-mail van 27 februari 2014 heeft [persoon 2] van Jones Lang Lasalle, nadat Jones Lang Lasalle kennis had genomen van de drukproef van LOCUS met de onder 2.3 weergegeven Infographic, het volgens aan[persoon 2] van Propertynl meegedeeld:

(…) Wil je mij zsm terugbellen want er staan grote, ernstige fouten in de FD-publicatie over het RCD! Op 14 februari heeft Ingrid Wallisch je een ruw ontwerp van onze infographic gestuurd. Daarin stonden in concept indicatief namen van huurders.

In onze mailwisseling van 18 febuari heb ik aangegeven dat wij deze huurdersnamen niet wensen op te nemen in onze publicatie, omdat dit verre van compleet was bijvoorbeeld vanwege huurders die al geruime tijd geleden verhuisd zijn. Zo kloppen de gegevens niet: Regardz, Reclassering NL en ROC Zadkine zijn verhuisd.

Vervolgens heb ik je de definitieve versie van de kaart toegestuurd voor gebruik bij het artikel, in deze versie hebben wij logo’s gebruikt van de huurders die we kunnen noemen. Jij hebt mij ook bevestigd dat je met die laatste versie aan de slag zou gaan met jullie vormgevers.

Vandaag spraken wij met Peter Schuit en zagen wij de drukproef. Tot onze grote schrik zagen wij dat hierin tocht de lijst met huurdersnamen is opgenomen. Het is voor ons onbespreekbaar dat deze versie van de FD bijlage wordt gedrukt/verspreid, wij worden immers als bron bij dit overzicht genoemd. Dit leidt tot ernstige schade van ons imago, zowel waar het onze researchkennis betreft als onze leasingactiviteiten in het Rotterdamse. Kun je ons per omgaande bevestigen dat deze versie (de plattegrond met daaronder de foute lijst met huurders) niet zal worden gedrukt/verspreid?

2.8.

Bij brief van 28 februari 2014 heeft de advocaat van Jones Lang Lasalle gedaagden gesommeerd - kort gezegd - onder meer te bevestigen dat LOCUS zal worden herdrukt en de foutieve lijst aan huurders niet zal worden gepubliceerd. Gedaagden hebben hier niet aan voldaan.

2.9.

Gedaagden zijn, ondanks het protest van Jones Lang Lasalle, van plan de eerste publicatie van LOCUS op 7 maart 2014 door te zetten. De editie van LOCUS is al gedrukt. Het gaat om een oplage van 70.000 stuks. Gedaagden hebben zich bereid verklaard tot een rectificatie in de volgende uitgave van LOCUS.

3 Het geschil

3.1.

Jones Lang Lasalle vordert na wijziging en vermeerdering van eis - kort samengevat -:

I gedaagden op straffe van een dwangsom te verbieden:

om de foutieve lijst, zoals nader gedefinieerd in de dagvaarding onder 10, in LOCUS te publiceren zowel in papieren als digitale vorm, danwel subsidiair gedaagden op straffe van een dwangsom te gebieden bij de uitgave van LOCUS waarin voormelde foutieve lijst is opgenomen, een inlegvel te voegen uitsluitend bestaande uit een rectificatie, geplaatst binnen een kader in hetzelfde lettertype en met dezelfde lettergrootte als gebruikt in LOCUS en met een vette kop in hoofdletters, met de in het petitum van de dagvaarding onder I vermelde tekst, dan wel een in goede justitie te bepalen tekst;

II gedaagden op straffe van een dwangsom te verbieden om inbreuk te maken op het auteursrecht van Jones Lang Lasalle op de Infographic in LOCUS in papieren of in digitale vorm.

Jones Lang Lasalle vordert tot slot gedaagden hoofdelijk te veroordelen in de

kosten van dit geding.

3.2.

Jones Lang Lasalle stelt hier toe het volgende.

Op 14 februari 2014 heeft Jones Lang Lasalle slechts een ruw ontwerp aan

Propertynl gestuurd. Voor Jones Lang Lasalle was duidelijk dat de namen van de

huurders slechts indicatief in het concept waren opgenomen en vanwege de

onvolledigheid en onjuistheid niet in de publicatie konden worden opgenomen.

De fouten in de lijst zijn dat Regardz niet meer is gevestigd in het onder 3 weergegeven Weena Point,

in het onder 11 weergegeven gebouw Weena UPC de huurder Reclassering Nederland niet meer is gevestigd

en in het onder 16 weergegeven Hofplein tot slot ROC Zadkine niet meer is gevestigd. Nummer 17 bevat

bovendien nog een storende spelfout omdat daar Farimount staat in plaats van Fairmount.

Jones Lang Lasalle heeft aan Propertynl meegedeeld dat het publiceren van deze

Infographic met onjuistheden schadelijke gevolgen heeft en de eer en goede naam

van Jones Lang Lasalle zal aantasten. Het desondanks doorzetten van de

onrechtmatige publicatie levert dan ook een onrechtmatige daad jegens Jones Lang

Lasalle op. Jones Lang Lasalle heeft een goede reputatie in de vastgoedwereld en

kan wereldwijd als de nummer 1 adviseur worden beschouwd. Haar reputatie heeft

zij opgebouwd door haar deskundigheid en nauwkeurigheid in onder meer

informatievoorziening. LOCUS zal worden verspreid onder de doelgroep van

Jones Lang Lasalle hetgeen de reputatieschade vergroot. Bovendien zullen

concurrenten niet nalaten op de onnauwkeurigheden in te spelen. In het artikel wordt

Jones Lang Lasalle een aantal keer als expert aangehaald terwijl de Infographic

onjuist is.

Er zal een belangenafweging tussen partijen dienen plaats te vinden. De belangen

van gedaagden zijn alleen van financiële en praktische aard (de kosten van een

herdruk). Deze belangen zijn ondergeschikt aan de grote belangen van Jones Lang

Lasalle bij het niet publiceren van de Infographic. [gedaagde sub 2] is als hoofdredacteur van

LOCUS in persoon mede verantwoordelijk voor de publicatie. De vordering richt

zich derhalve ook tegen hem.

Er is nog een grond om publicatie tegen te gaan. De Infographic bestaat uit een

grafische weergave van het Rotterdam Central District en kan worden beschouwd

als een auteursrechtelijke werk waarvan Jones Lang Lasalle de maker is. Het werk

bezit een eigen oorspronkelijk karakter en draagt het persoonlijk stempel van de

maker. De Infographic is gemaakt door[persoon 2]. Op grond van artikel 7 van de

Auteurswet kan Jones Lang Lasalle als werkgever van[persoon 2] als de maker en

auteursrechthebbende op het werk worden beschouwd. Jones Lang Lasalle heeft dan

ook het uitsluitend recht om de Infographic openbaar te maken en/of te

verveelvoudigen ex artikel 1 van de Auteurswet. Aangenomen zou kunnen worden

dat Jones Lang Lasalle een impliciete licentie heeft verleend aan gedaagden om de

Infographic te publiceren. Zij heeft dit echter gedaan onder de uitdrukkelijke

voorwaarde dat zij zou kunnen instemmen met de vorm waarin dat gebeurt. Dit

betekent zonder de foutieve lijst. Door publicatie van de Infographic maken

gedaagden inbreuk op het auteursrecht van Jones Lang Lasalle. Jones Lang Lasalle

heeft een spoedeisend belang bij haar vorderingen. Met de huidige druktechnieken

is het goed mogelijk om een oplage van70.000 exemplaren op korte termijn opnieuw

af te drukken. LOCUS kan daarbij ook nog enkele dagen later verschijnen. De

kosten van een herdruk worden geschat tussen de € 10.000,00 en € 30.000,00.

3.3.

Gedaagden voeren verweer. Hierop wordt hierna bij de beoordeling voor

zover van belang nader ingegaan.

4 De beoordeling

4.1.

Vaststaat dat bij e-mail van 14 februari 2014 [persoon 1] een ruw ontwerp van de Infographic aan gedaagden heeft verstrekt, die volgens haar kon worden gebruikt. In de e-mail heeft zij te kennen gegeven dat op woensdag de finale versie zou volgen. Vervolgens heeft een paar dagen later, op 18 februari 2014, een uitgebreide e-mailwisseling tussen Jones Lang Lasalle en Propertynl plaatsgevonden. Jones Lang Lasalle heeft in deze e-mailwisseling om 10:58 uur te kennen gegeven dat zij in haar eigen publicatie, naar de voorzieningenrechter begrijpt: haar (concept) rapport over het Rotterdam Central District dat zij voornemens is om te publiceren, de huurders niet in de legenda bij de Infographic zal opnemen. Als reden heeft Jones Lang Lasalle - kort gezegd – genoemde dat een lijst van namen van huurders aan verandering onderhevig is en niet compleet is weer te geven. Zij heeft daaraan toegevoegd dat er al huurders zijn die op zoek zijn naar andere ruimte en zelfs al een intentieverklaring hebben getekend. Propertynl heeft daarop geantwoord dat deze informatie over huurders voor haar juist een meerwaarde heeft. Daaropvolgend heeft Jones Lang Lasalle een nieuwe Infographic aan Propertynl gestuurd waarin de namen van de huurders zijn weggelaten en logo’s bij de gebouwen zijn vermeld.

Uit de bij de feiten onder 2.6 weergegeven e-mailwisseling kan niet worden afgeleid dat Jones Lang Lasalle uitdrukkelijk te kennen heeft gegeven dat de eerst Infographic niet meer mocht worden gepubliceerd en dat alleen de nieuwe Infographic met de logo’s mocht worden gepubliceerd. Uit de e-mailwisseling hebben gedaagden ook niet kunnen afleiden dat bepaalde huurders al niet in meer in deze lijst thuishoorden en er dus al fouten in de lijst stonden. Na de e-mail van 19:57 uur is er vervolgens een open einde ontstaan. Partijen hebben geen contact meer gehad tot de e-mail van 27 februari 2014 waarin Jones Lang Lasalle, nadat zij kennis heeft genomen van de drukproef van LOCUS, haar beklag doet en de foutieve huurders in de Infographic noemt.

4.2.

Wie informatie aanlevert aan een journalist zal er rekening mee moeten houden dat de journalist daarvan gebruikt wat hem in het kader van zijn artikel nuttig voorkomt en dat bijvoorbeeld eerdere en latere informatie gecombineerd kan worden. Dat is de journalistieke vrijheid van de journalist. Gedaagden hebben van deze vrijheid gebruik gemaakt door een Infographic met huurdersnamen én logo’s in LOCUS te zetten. Dit kan niet als onrechtmatig worden aangemerkt. Men kan weliswaar bedingen dat informatie alleen op een bepaalde manier gebruikt mag worden, maar dat zal men dan wel heel expliciet moeten doen en dat is in deze zaak niet gebeurd. Hoewel Jones Lang Lasalle misschien wel de verwachting had dat alleen de laatste Infographic zou worden gebruikt, was die verwachting niet gerechtvaardigd. Uit de bij de feiten onder 2.6 vermelde e-mailwisseling en hetgeen is overwogen onder 4.2 volgt dat hierover geen duidelijke afspraken zijn gemaakt.

4.3.

Jones Lang Lasalle heeft nog betoogd dat[persoon 1] in haar e-mail van 14 februari 2014 te kennen heeft gegeven dat zij het artikel voor publicatie heel graag nog wil zien ter controle op feitelijke onjuistheden. De voorzieningenrechter volgt het standpunt van Jones Lang Lasalle dat voor Propertynl duidelijk moet zijn geweest dat daar ook de Infographic onder viel. Niet kan echter worden aangenomen dat uit de e-mail van 14 februari 2014 volgt dat voorwaarde voor publicatie was dat achteraf nog controle moest plaatsvinden. Nu daar geen duidelijke afspraken over zijn gemaakt en Wallisch in dezelfde e-mail nog aan Jones Lang Lasalle heeft gevraagd om te laten weten of gezien het korte tijdsbestek een controle nog zou lukken, kon Jones Lang Lasalle er niet zomaar vanuit gaan dat zij nog de gelegenheid zou krijgen om het artikel te controleren. Haar is niet expliciet meegedeeld dat het artikel nog aan haar zou worden voorgelegd. Dat de publicatie afhankelijk is gesteld van de goedkeuring van Jones Lang Lasalle is niet gebleken.

4.4.

Gezien het voorgaande is er geen sprake van onrechtmatig handelen door gedaagden jegens Jones Lang Lasalle door het op 7 maart 2014 publiceren van het artikel met de Infographic. Het publicatieverbod op deze grond zal dan ook worden afgewezen. Een verdere belangenafweging hoeft niet plaats te vinden. Niets staat er overigens aan in de weg om, zoals gedaagden al hebben toegezegd, in het volgende nummer van LOCUS nog een rectificatie te plaatsen.

4.5.

Jones Lang Lasalle heeft zich ook op haar auteursrecht beroepen. Niet is betwist dat Jones Lang Lasalle het auteursrecht heeft op zowel de eerste versie als de tweede versie van de Infographic die zij bij Propertynl heeft aangeleverd. Beide versies zijn aangeleverd met het doel dat deze zouden dienen om gebruikt te worden in een redactioneel artikel in LOCUS. Dat betekent dat een impliciete licentie is gegeven voor dat doel. Het betoog van Jones Lang Lasalle komt er op neer dat zij de toestemming tot publicatie van de eerste Infographic heeft ingetrokken door toezending van de tweede. Zoals uit het voorafgaande kan worden afgeleid behoefde Propertynl gezien de bij toezending van de tweede versie tussen partijen gewisselde e-mails niet te begrijpen dat hiermee de toestemming tot publicatie van de eerste Infographic vervallen was. Een verbod om inbreuk te maken op het auteursrecht is dan ook niet aan de orde. De vordering jegens Propertynl op deze grondslag zal eveneens worden afgewezen.

4.6.

Nu de vorderingen jegens Propertynl worden afgewezen, zullen de vorderingen jegens [gedaagde sub 2] eveneens worden afgewezen.

4.7.

Jones Lang Lasalle zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van gedaagden worden begroot op:

- griffierecht 608,00

- salaris advocaat 816,00

Totaal € 1.424,00

5 De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1.

weigert de gevraagde voorzieningen;

5.2.

veroordeelt Jones Lang Lasalle in de kosten van dit geding, tot heden aan de zijde van gedaagden begroot op € 1.424,00;

5.3.

verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. R.H.C. Jongeneel, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. G.H. Felix, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 4 maart 2014.1

1 type: GHF coll:

De gegevens worden opgehaald

Hulp bij zoeken

Er is een uitgebreide handleiding beschikbaar voor het zoeken naar uitspraken, met onder andere uitleg over:

Selectiecriteria

De Rechtspraak, Hoge Raad der Nederlanden en Raad van State publiceren uitspraken op basis van selectiecriteria:

  • Uitspraken zaken meervoudige kamers
  • Uitspraken Hoge Raad en appelcolleges
  • Uitspraken met media-aandacht
  • Uitspraken in strafzaken
  • Europees recht
  • Richtinggevende uitspraken
  • Wraking

Weekoverzicht

Selecteer een week en bekijk welke uitspraken er in die week aan het uitsprakenregister zijn toegevoegd.