Uitspraken

Op 3 juni 2012 heeft RTS in het actualiteitenprogramma ‘Mise au Point’ een reportage uitgezonden van [de documentairemaakster] met de titel ‘Masseur of verkeerde vriend?’. In het door [X] c.s. overgelegde transcript van deze uitzending staat, voor zover van belang, het volgende:

“Inleiding door Pierre-Olivier Volet, presentator:

Uw ervaringen staan in uw voeten gegrifd. Dat is in elk geval wat de [X]-methode onderwijst; een methode van persoonlijke ontwikkeling die is bedacht door de Israëliër [X] en die in Zwitserland veel wordt beoefend. Maar het verhaal gaat verder. Vandaag laten oud-beoefenaars voor het eerst van zich horen. Zij stellen wantoestanden in de organisatie aan de kaak en brengen aan het licht dat, naarmate zij opklommen in de hiërarchie van dit piramidesysteem, deze organisatie steeds meer macht over hen kreeg. Het interview van (…) [de documentairemaakster].

De reportage van (…) [de documentairemaakster]

[A]:

Mijn zelfvertrouwen was volledig verwoest.

[B]:

“Ik had het gevoel dat zij ons volledig onder controle wilden houden..ik voelde me totaal gevangen..

[C]:

Er is druk om klanten en geld aan te brengen, te laten weten wat het werk inhoudt, steeds meer en meer..

Danièle Muller:

Ja, er zijn misstanden,. En in het geval van [X], denk ik dat bevestigd kan worden dat sprake is van misstanden. (…)

Comm: (…) als de cliënt meewerkt, schrijft de methode voor dat de cliënt zich uitkleedt. Volgens de methode kan misbruik dat in de kinderjaren heeft plaatsgevonden, aan het licht worden gebracht, zelfs als de cliënt zich er niets meer van kan herinneren. (…)

Comm: (…) sinds enige tijd ontvangt de verantwoordelijke van een vereniging tot bescherming van slachtoffers van sektarische misstanden, klachten van mensen die de [X]-opleiding hebben gevolgd.

Danièle Muller, voorzitter van de Zwitserse vereniging ter bescherming van het gezin en het individu (…): Ik was verbaasd….Het is voor het eerst dat er zoveel gesproken wordt over een groep van deze omvang, de [X]-groep, en dat de groep zoveel schade aanricht.

Comm: Degenen die hun beklag doen, hebben samen met [X], de stichter van de methode, gewerkt. Ondanks onze verzoeken heeft hij geweigerd om ons een interview toe te staan.

Danièle Muller:

Degenen die dicht bij de leidende groep stonden, hebben mij verteld over de onderwerping die zij stap voor stap moesten ondergaan, waarbij zij geleidelijk in deze afhankelijkheid terecht kwamen zonder dat ze dat beseften.

Comm: Deze therapeuten werden verbannen, nadat ze zich jarenlang volledig voor de Methode hadden ingezet.

Zij verlaten de organisatie zonder iets, als paria’s, ze worden beledigd en de hele groep wordt tegen hen opgezet..

Comm: [A] heeft 15 jaar binnen de methode gewerkt, voordat zij werd verbannen. (…)

Comm: De beoefenaars zijn verplicht om behandelingen te ondergaan en cursussen te volgen bij de leiders van de methode; behandelingen waar ze alles moeten vertellen.

Er wordt gesproken over ons seksleven, onze relatie met onze ouders, met onze vrienden..het is duidelijk dat ze bijna alles over ons weten en dat ze zich permitteren om zich met ons privéleven te bemoeien en daarover adviezen te geven.

Comm: Op een dag dwingt [X] haar een radicaal besluit te nemen.

Hij vertelde me dat seksuele onthouding gedurende 7 jaar voor mij het beste zou zijn, want in 7 jaar konden mijn baarmoeder en mijn aardse energie zich zuiveren van alle relaties die ik kon hebben en energie terugkrijgen als van een tiener die nog maagd is ..(…)

Comm: [X] is haar therapeut, haar docent en ook haar werkgever. Net als alle collega’s ondertekende [A] het licentiecontract waarin werd bepaald dat zij verplicht was 20% van haar inkomsten als royalty’s af te dragen. (…)

[A]:

Ik droeg meer dan 40% van mijn inkomen af..Het staat vast dat ik veel betaalde, maar we waren zo gedrild (…)

Comm: En dan plots is er de breuk..tijdens een massage vertelt [A] in vertrouwen dat zij heeft deelgenomen aan een gokspel, een vliegspel. [X] beroept zich op de ethiek en sluit haar uit staande haar behandeling en eist 150.000 CHF schadevergoeding. (…)

Comm: Het creëren van machtsoverwicht is een proces met vreemde en schokkende bewegingen, die [B] ons wil laten zien. [B] die is opgeleid tot danseres, is ook verbannen. [X] eiste volledige overgave van zijn pupillen. Het individu onderwerpt zich aan de groepswet en critici werden verbannen…

[B]:

(…)

De stichter wil niet dat banden tussen een man en een vrouw mogelijk zijn..er zijn geen koppels meer...telkens als er een koppel is, wordt dat verbroken. (…)

Comm: [B] wordt uit de Methode verbannen..haar echtgenoot vraagt echtscheiding aan, zet hun huis te koop, houdt haar zoon bijna 3 maanden bij haar weg, [B] verliest alles, plotseling. (…)

Comm: Doel zou (…) zijn om te verhinderen dat erover zouden praten, volgens de psychiater die meerdere leden van de [X]-methode heeft behandeld. (…)

Franceline James, psychiater

Er zijn veel mensen die zeggen: dat zal mij nooit overkomen. Ook wordt wel beweerd: volwassenen zijn nooit slachtoffer omdat ze meewerken-.-dat soort beweringen miskennen volledig het proces waar het hier om gaat. (…)

Er wordt gezegd dat je lichaam een waarheid over jezelf kent waarvan je hoofd niet op de hoogte is en ik, als therapeut en masseur, ga je vertellen wat je lichaam voelt..het is een onwaarschijnlijke truc, het afbreken van alle mogelijkheden om privacy te behouden..en dat is het ergste van het proces van het creëren van machtsoverwicht.

Comm: [C] en [D] hebben zich omhoog gewerkt tot bovenin de piramide. En daar werd de grond te heet onder hun voeten. (…)

Comm: [D] was de nummer 4 van de groep geworden. Het was haar taak toezicht te houden op de hele piramide en van alles wat zij hoorde verslag aan [X] uit te brengen..

[D]:

Ik kende heel wat van zijn geheimen en om er voor te zorgen dat ze niet uitlekten en ik ze zou bewaren, moest ik me aan hem onderwerpen, dat wil zeggen: onderwerpen in seksuele zin..dat stond mij niet aan..dat paste niet bij me..

Terwijl hij mijn lichaam behandelde, stelde hij vragen als: wat voel je? wie zie je? wat zij hij tegen he? voel je dat hij je aanraakt? Het ging zover dat hij voorwerpen inbracht. toen was het genoeg (…) na deze behandeling, geloofde ik dat mijn neef mij had misbruikt door voorwerpen in mijn vagina te brengen. (…) ik [werd] geacht ook geen weerstand aan hem te bieden.. Toen ik dat weigerde, kon hij mij alleen nog maar kapot maken en mij in ieders ogen voor gek laten doorgaan.

Comm: Voor de groep wordt [D] een psychopaat, een manipulator. Zij wordt verbannen en heeft geen toegang meer tot de [X]-methode. Haar echtgenoot wordt opgeroepen voor vier dagen van intensieve behandelingen: tijdens deze behandelingen overtuigen de leiders hem ervan dat zijn vrouw ziek is en iedereen schade toebrengt.

[C]:

Ze zijn erin geslaagd me zo in de war te brengen dat ik haar voor haar eigen bestwil naar een plek heb gebracht waar zij kon uitrusten.. (…) in een psychiatrisch ziekenhuis. (…)

Comm: We hebben [X] herhaaldelijk gevraagd om een reactie op deze kritiek. Ze hebben geweigerd om mee te werken aan een interview. Hun advocaat heeft ons geantwoord dat het om ongegronde geruchten zou gaan die afkomstig zijn van mensen met wie zij een conflict hebben en met wie zij concurreren. (…)

Studio: Interview van (…) [de documentairemaakster] door Pierre-Olivier Volet

(…) [de documentairemaakster]: (…) Het gaat er niet om te beweren dat alle beoefenaars slecht zijn en het gaat er niet om te beweren dat de [X]-methode wezenlijk slecht is, maar om te laten weten dat er risico’s zijn van misstanden. (…)

POV [de presentator, vzr.]: (…) in de gesprekken die u met verschillende oud-beoefenaars hebt gevoerd, is het u opgevallen dat velen van hen u hebben verteld dat ze er, tijdens een behandeling, van overtuigd werden dat ze slachtoffer waren van seksueel misbruik in hun leven. Iets waarvan ze zich niets konden herinneren (…)

AFW [[de documentairemaakster], vzr.]: Alle mensen met wie we hebben gesproken, hebben ons verteld dat dat is gebeurd. (…) Ze bieden dan ook workshops aan, meestal in groepsverband, waarin mensen hun herinneringen kunnen terugroepen en waarin opnieuw aan hen wordt geopenbaard dat zij in hun kinderjaren zijn misbruikt. (…)

POV: We hebben in het bijzonder [A] met haar advocaat gezien en alle oud-beoefenaars die wij hebben gesproken hebben een advocaat, maar toch hebben ze nu nog geen aanklacht ingediend, Waarom?

AFW: Dat is de grote vraag die ik hun natuurlijk ook heb gesteld. Het antwoord was steeds hetzelfde. Ze zeiden: “ik had niet genoeg geld en ook niet de kracht om de zaak voor de rechter te brengen. (…) wat betreft de persoonlijke kracht om de zaak voor de rechter te brengen, werd het beste antwoord, denk ik, gegeven door Anne Reiser, de advocaat die u in de reportage hebt gehoord. Zij vertelde mij: “als een aanklacht over sektarische misstanden voor de rechter wordt gebracht, moet worden bewezen wat er wordt gesteld. (…)

POV: [X] op zijn beurt, wilde niet meewerken aan deze reportage en onze vragen beantwoorden. Er is echter wel contact gelegd; we hebben hem namelijk gesproken, door tussenkomst van zijn advocaat.

AFW: Natuurlijk hadden we graag gewild dat [X] zou hebben toegestemd in een interview om ons zijn standpunt uit te leggen. Hij heeft ervoor gekozen (…) dit niet te doen en via zijn advocaat te reageren dat het om ongegronde geruchten zou gaan. Vrijdag heeft hij nog een andere (…) actie ondernomen, want [X] heeft een rechtszaak aangespannen en geëist dat wij deze reportage niet zouden uitzenden, omdat er sprake zou zijn van aantasting van zijn persoonlijkheid. De rechter heeft uitspraak gedaan zonder de reportage gezien te hebben en zonder onze argumenten te horen. De rechter oordeelde dat het publiek recht had op informatie en geïnformeerd moest worden over mogelijk misbruik (…)”

In Le Journal van RTS van 1 juli 2012 is een reportage van [de documentairemaakster] uitgezonden, getiteld ’Herinneringen van misbruik of misbruik van herinneringen’. In het door [X] c.s. overgelegde transcript van deze uitzending staat onder meer het volgende:

“(…) Vanavond komen we terug op de [X]-methode (…) Aan het begin van de maand werd in een interview, dat door het programma Mise au Point werd uitgezonden, de aandacht gevestigd op bepaalde misstanden (…) een nieuwtje in deze zaak. We horen dat een jongeman die de opleiding tot beoefenaar van de [X]-methode volgde, een rechtszaak heeft aangespannen tegen zijn docente wegens discriminatie en aantasting van de persoonlijkheid. Het is een interview van (…) [de documentairemaakster].

De reportage van (…) [de documentairemaakster]

Deze man hechtte zoveel waarde aan het onderricht van de [X]-methode, dat hij begon met een opleiding om beoefenaar van deze methode te worden. Totdat alles veranderde..

Oud-student en beoefenaar van de [X]-methode:

“Wat mij is overkomen, is verboden discriminatie. Ik ben uitgesloten als student van de [X]-methode omdat ik mijn seropositiviteit bekend heb gemaakt. Het meest weerzinwekkend is, dat werd beweerd dat ik mijn collega’s in gevaar had kunnen brengen.” Dit is de aangetekende brief waarin zijn docente hem te kennen heeft dat hij zijn werkzaamheden onmiddellijk moet beëindigen. Reden: hij zou het leven van anderen in gevaar brengen en de reputatie van de [X]-methode aantasten. De docente voert ook aan dat hij heeft gelogen, omdat hij ontkennend heeft geantwoord op de (…) vraag van de gezondheidsvragenlijst (…)

Oud-leerling en beoefenaar van de [X]-methode:

“Ik kies ervoor mijn seropositiviteit niet bekend te maken omdat die behoort tot mijn privéleven en je weet nooit hoe mensen gaan reageren op deze bekendmaking.” (…) Er is contact opgenomen met de docente, die zojuist de [X]-methode heeft verlaten, maar weigerde commentaar te geven. (…) Los van zijn aanklacht, betreurt onze jongeman deze (…) praktijk. Tijdens een bijeenkomst vertelt hij aan zijn docente zijn eerste seksuele ervaring,,een ervaring waaraan hij goede herinneringen heeft.

Oud-student en beoefenaar van de [X]-methode:

“Ik was 15 en er was een leeftijdsverschil van meer dan een tiental jaar met de persoon met wie ik de relatie had en dus hebben ze besloten dat er sprake was van misbruik..het werd als een verkrachting beschouwd.”

Zijn docente moedigde hem aan om een cursus te volgen die bestemd was voor misbruikslachtoffers en daar zorgde zij voor een tweede onthulling:

Oud-student en beoefenaar van de [X]-methode:

“In mijn jeugd ben ik misbruikt. dat heeft zijn sporen achtergelaten in mijn voeten en in mijn lichaam..gevolg is dat seksualiteit iets smerigs wordt en ik niemand meer kan vertrouwen..” (…)

Studio: interview met mevrouw Danièle Muller (…)

(…) presentatrice:

“Wij willen benadrukken dat we de leiders van de [X]-methode naar hun standpunt hebben gevraagd, maar dat zij hebben geweigerd dat te geven met als reden, ik citeer: “De gestelde vragen gaan over een aanhangige rechtszaak tussen derden.”

“Mevrouw Danièle Muller, goedenavond (…) Sinds de uitzending van ons interview in Mise au Point, heeft u verschillende getuigenissen ontvangen waarin de risico’s van het creëren van onware herinneringen worden bevestigd (…)

Danièle Muller (…):

“Ja, dat is volkomen waar. De eerste uitzending van Mise au Point heeft er (…) voor gezorgd dat mensen naar buiten zijn getreden en contact hebben opgenomen met de vereniging om te vertellen wat ze hebben meegemaakt.” (…)”

[X] c.s. vordert samengevat en na vermindering van eis -:

I. RTS c.s. te veroordelen iedere uitlating waarin wordt gesteld of de indruk wordt gewekt dat [X] zich schuldig zou hebben gemaakt aan seksueel misbruik, dat de [X] methode volledige overgave zou eisen van haar studenten, dat de [X] methode seksueel misbruik in het verleden zou kunnen vaststellen, dat TGBH haar beoefenaren en leraren financieel uitbuit, dat de [X] methode misbruik zou maken van een machtspositie en dat de [X] Methode zich schuldig zou maken aan discriminatie te staken en gestaakt te houden;

II. RTS te veroordelen de onder I genoemde uitlatingen van de website www.rts.ch te verwijderen;

III. RTS te veroordelen tot betaling van een dwangsom van € 200.000,- voor iedere keer dat zij in strijd handelt met het gevorderde onder I en II;

IV. RTS te veroordelen op de homepage van www.rts.ch een rectificatie te plaatsen;

V. RTS te veroordelen om, door middel van een search page removal request, de eigenaren c.q. beheerders van de internetzoekmachines Google, Bing, WolframAlpha. DuckDuckGo en Yahoo opdracht te geven de onder I genoemde uitlatingen van de betrokken media als ook uit hun digitale archieven te (doen) verwijderen en verwijderd te (doen) houden en mr. Bousie kopieën te zenden van alle daartoe gegeven opdrachten en verzonden en ontvangen correspondentie, alsmede al het redelijke te doen om te bewerkstelligen dat de onder I genoemde uitlatingen niet langer op het internet kunnen worden gevonden;

VI. RTS te bevelen om ervoor zorg te dragen dat alle andere sites die de uitzendingen vermelden de uitlatingen genoemd onder I verwijderen en mr. Bousie de kopieën te zenden van alle gegeven instructies en verzonden en ontvangen correspondentie, alsmede al het redelijke te doen om te voorkomen dat de onder I genoemde uitlatingen kunnen worden aangetroffen op de websites;

VII. RTS te veroordelen tot betaling van een dwangsom van € 10.000,- voor iedere keer dat zij in strijd handelt met het onder IV, V en VI gevorderde;

VIII. [de documentairemaakster] te veroordelen tot betaling van een dwangsom van € 10.000,- voor iedere keer dat zij in strijd handelt met het onder I gevorderde;

IX. RTS c.s. hoofdelijk te veroordelen in de kosten van dit geding.