Uitspraken

Tussen Pluryn enerzijds en AIG en Chubb anderzijds staat vast dat de beursvoorwaarden onderdeel uit maken van de verzekeringsovereenkomst. De beursvoorwaarden kennen bij schade aan gebouwen drie verschillende (gedefinieerde) waardes waarvan wordt uitgegaan bij het bepalen van de waarde voor de schade-uitkering: de herbouwwaarde, de verkoopwaarde en de sloopwaarde, met bij iedere waarde een aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden. Daarbij gaat de rechtbank ervan uit dat slechts een van die waardes in een concreet geval van toepassing is. Bij de sloopwaarde worden twee voorwaarden genoemd (zie 2.5) en ter comparitie hebben alle partijen op vragen van de rechter bevestigd dat dit geen cumulatieve voorwaarden zijn maar dat deze als “of/of” gelezen moeten worden zodat de rechtbank hier ook van uitgaat. Dit betekent dat als aan de eerste voorwaarde voldaan wordt (“verzekerde vóór de schade al het voornemen had het gebouw af te breken”) de sloopwaarde van toepassing is.

De rechtbank is van oordeel dat voldoende is komen vast te staan dat Pluryn voor de brand het voornemen had het pand af te breken. Daartoe overweegt zij als volgt. Bij aankoop van het pand in 2011 was het pand niet in gebruik en was geheel of gedeeltelijke sloop op korte termijn het voornemen van Pluryn, wat volgt uit het door Pluryn ingevulde aanmeldingsformulier (zie 2.3). Ook ten tijde van de brand op 5 september 2016 was het pand niet in gebruik en dichtgetimmerd, en werd het pand door Pluryn zelf als “slooppand” aangemerkt, zoals volgt uit de melding aan Meeùs (zie 2.7). Tot slot blijkt dit uit de koopovereenkomst met OMA waarbij Pluryn zich verplicht had de locatie vrij van opstallen te leveren. Weliswaar heeft Pluryn gesteld dat zij bij het niet doorgaan van deze verkoop zelf tot ontwikkeling had willen overgaan, maar ook als dit vast zou komen te staan – AIG en Chubb hebben dit betwist – betekent dit niet dat niet langer aan genoemde voorwaarde van de sloopwaarde in de beursvoorwaarden is voldaan. Voorts heeft Pluryn nog gesteld – zij het dat zij daar geen eensluidend standpunt over heeft ingenomen – dat het pand in de periode 2011 tot 2015 nog enige tijd in gebruik is geweest als jongerenopvang. Naast het feit dat dit niet aannemelijk is – gezien de staat van het pand en de bestemming “Horeca” – blijft ook als dit waar zou zijn staan dat ten tijde van de brand het pand niet in gebruik was en Pluryn zich op dat moment jegens OMA verplicht had de locatie vrij van opstallen te leveren wat voldoende is om een intentie tot afbraak op te baseren.

De vordering van Pluryn op AIG en Chubb ziet op een uitkering van de herbouwwaarde (primair) dan wel de verkoopwaarde (subsidiair). Nu de rechtbank hiervoor heeft vastgesteld dat aan de voorwaarde voor toepassing van de sloopwaarde is voldaan, volgt daaruit al dat deze vordering van Pluryn moet worden afgewezen. In aanvulling daarop overweegt de rechtbank nog als volgt. De vordering gebaseerd op de herbouwwaarde kan ook daarom niet worden toegewezen omdat dit in strijd zou zijn met het indemniteitsbeginsel: Pluryn zou na uitkering van in totaal € 1.115.400,00 in een aanmerkelijk voordeliger positie verkeren dan voor de brand. Uit de koopovereenkomst met OMA volgt immers dat Pluryn bereid was de locatie zonder opstallen voor € 240.000 te verkopen. Voorts is niet aan de herbouwplicht voldaan nu Pluryn niet binnen 12 maanden na de brand het voornemen heeft medegedeeld tot herstel of herbouw te zullen overgaan en niet binnen 24 maanden na de brand daarmee is aangevangen, zoals de beursvoorwaarden als voorwaarde stellen voor toepassing van de herbouwaarde. Ten aanzien van de verkoopwaarde geldt tenslotte nog dat niet is komen vast te staan dat het pand voor de brand nog enige waarde had nu Pluryn zich jegens OMA verplicht had de locatie vrij van opstallen, waaronder het pand, te leveren. Ook voor zover de vordering ziet op vergoeding van de opgegeven waarde van de inventaris ad € 72.500 (als onderdeel van de
€ 1.115.400,00) zal deze worden afgewezen nu niet is komen vast te staan dat er inventaris in het pand aanwezig was ten tijde van de brand en dus dat Pluryn ten aanzien daarvan schade heeft geleden.

Ten aanzien van de vordering van Pluryn op Meeùs, gebaseerd op een schending van de zorgplicht, stelt de rechtbank het volgende voorop. Op basis van de rechtspraak van de Hoge Raad dient een assurantietussenpersoon tegenover zijn opdrachtgever de zorg te betrachten die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsgenoot mag worden verwacht. Tot zijn taak behoort het waken voor de belangen van de verzekeringnemers bij de tot zijn portefeuille behorende verzekeringen.

Voor toewijzing van de vordering zal Pluryn moeten aantonen dat Meeùs niet aan die maatstaf heeft voldaan. Bovendien is nodig dat komt vast te staan dat als de vereiste zorg wél in acht genomen zou zijn Pluryn een hogere uitkering zou hebben ontvangen. Als dat laatste niet het geval is kan de vordering van Pluryn op Meeùs niet worden toegewezen omdat er dan geen schade en dus ook geen aansprakelijkheid is.

Aan deze voorwaarde (dat vast komt te staan dat bij een andere opstelling van Meeùs Pluryn een hogere uitkering zou hebben ontvangen) is in deze procedure niet voldaan. Daartoe overweegt de rechtbank als volgt. AIG en Chubb hebben aangevoerd dat als zij op de hoogte zouden zijn geweest van de status van het pand – een voormalig horecapand dat al langere tijd leeg stond – zij het pand niet verzekerd zouden hebben. Pluryn heeft dit tijdens de comparitie bevestigd. Dit betekent dat als Meeùs haar zorgplicht had ingevuld zoals Pluryn stelt dat zij dat had moeten doen – kort gezegd door het pand als onderdeel van de portefeuille te (laten) inspecteren – de status van slooppand kenbaar was geweest bij verzekeraars en het pand niet onder de verzekering zou zijn gebracht. Pluryn zou bij brand dan in het geheel geen uitkering hebben ontvangen zodat zij met de coulance-uitkering nog beter af is. Maar ook in de hypothetische situatie dat het pand met die kennis wel zou zijn verzekerd zou dat niet tot een uitkering van de herbouwwaarde hebben geleid. Zoals hierboven reeds opgemerkt zou dat in strijd zijn met het indemniteitsbeginsel en zou het ver af staan van het genoemde uitgangspunt dat een schadeverzekering als de onderhavige strekt tot een vergoeding van vermogensschade. Voorts zou de herbouwaarde niet van toepassing zijn omdat niet aan de toepasselijke voorwaarde uit de beursvoorwaarden zou zijn voldaan: Pluryn heeft er zelf voor gekozen het pand niet te herbouwen en (dus) ook geen voornemen daartoe kenbaar gemaakt. Dat in deze hypothetische situatie een verkoopwaarde zou zijn uitgekeerd die hoger is dan de coulance-uitkering is ten slotte niet gesteld en ook anderszins niet komen vast te staan.

Nu Pluryn geen schade heeft geleden, heeft Pluryn ook geen belang bij de gevorderde verklaring voor recht dat Meeùs tekort is geschoten in haar zorgplicht zodat die vraag niet beantwoordt hoeft te worden.

Dit betekent dat ook de vordering van Pluryn op Meeùs zal worden afgewezen.

Gezien het vorenstaande behoeven de overige stellingen van partijen geen behandeling meer. Pluryn zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld.

De kosten aan de zijde van Meeùs worden begroot op:

- griffierecht 3.946,00

- salaris advocaat 7.712,00 (2,0 punten × tarief € 3.856,00)

Totaal € 11.658,00

De kosten aan de zijde van AIG en Chubb worden begroot op:

- griffierecht 3.946,00

- salaris advocaat 7.712,00 (2,0 punten × tarief € 3.856,00)

Totaal € 11.658,00