Uitspraken

Nu Euro-Aviation niet in Nederland is gevestigd, heeft het geschil een internationaal element. Bij dagvaarding heeft Euro-Aviation onderbouwd gesteld dat met Flevo Aviation overeenstemming is bereikt dat deze rechtbank bevoegd is en Flevo Aviation heeft deze bevoegdheid niet betwist zodat de rechtbank daarvan uitgaat.

De rechtbank zal het geschil naar Nederlands recht beoordelen nu beide partijen in het partijdebat daar vanuit gaan en dit overeenkomt met hetgeen voor deze casus volgt uit het bepaalde in Verordening (EG) nr. 593/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (Rome I), in het bijzonder artikel 4 daarvan.

Tussen partijen is niet in geschil dat de schade aan de Cessna, waarvan Euro-Aviation verhaal zoekt, is ontstaan door een krachtige januaristorm die de overheaddeur van de hangar naar binnen heeft doen slaan (2.5).

Toewijzing van de primaire vordering vereist dat sprake is van een verplichting uit de stallingsovereenkomst die Flevo Aviation niet is nagekomen. Partijen zijn het erover eens dat [naam] en Flevo Aviation een stallingsovereenkomst hebben gesloten en over de schriftelijke vastlegging daarvan (2.3), maar leggen die overeenkomst anders uit.

Om vast te stellen welke verplichtingen Flevo Aviation onder de stallingsovereenkomst heeft, moet deze overeenkomst worden uitgelegd. De vraag hoe in een schriftelijk contract de verhouding van partijen is geregeld kan niet worden beantwoord op grond van alleen maar een zuiver taalkundige uitleg van de bepalingen van dat contract. Voor de beantwoording van die vraag komt het immers aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepalingen mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten (vgl. HR 13 maart 1981, ECLI:NL:HR:1981:AG4158; (Haviltex), waarnaar ook beide partijen hebben verwezen).

Anders dan Euro-Aviation in de dagvaarding nog stelt, is in dit geval geen sprake van een bewaarnemingsovereenkomst. Daarvoor is vereist dat sprake is van een zaak die door partij A aan partij B wordt toevertrouwd om te bewaren en terug te geven (vgl. artikel 7:600 Burgerlijk Wetboek (BW)). De titel van het toepasselijke regelement (huurders van een stallingsplaats) en verdere gebruik van de termen huurder en verhuurder in de overeenkomst is een aanwijzing dat het om een huurovereenkomst gaat (vgl. artikel 7:201 BW). Voorts is de kern van de overeenkomst, omschreven in artikel 1 (huurder heeft recht op 1 stalling plek voor 1 vliegtuig), dat Flevo Aviation een plek aan [naam] ter beschikking stelt waar [naam] zijn vliegtuig kan stallen. Dat is iets anders dan dat [naam] zijn vliegtuig aan Flevo Aviation afgeeft om het later weer van Flevo Aviation terug te ontvangen. Het dossier bevat geen aanwijzingen dat het in de praktijk anders is gegaan dan [naam] en Euro-Aviation op grond van artikel 1 van de overeenkomst voor ogen stond. Dit alles betekent dat geen sprake is van een bewaarnemingsovereenkomst ten aanzien van de Cessna.

De uitleg van Euro-Aviation houdt in dat [naam] als huurder ervan uit mocht gaan dat het te stallen vliegtuig veilig en afgeschermd zou zijn en beschermd tegen het onvoorziene geval dat schade aan het vliegtuig ontstaat, veroorzaakt door storm, bliksem, of ander onheil. Deze uitleg wordt door de rechtbank niet gevolgd en daartoe overweegt zij als volgt.

De kern van de stallingsovereenkomst betreft de huur van een stallingsplek voor een vliegtuig (4.6). Dit houdt in de Flevo Aviation als verhuurder de plek ter beschikking moet stellen aan de huurder zodat deze de plek kan gebruiken. Zonder andersluidende afspraak is Flevo Aviation als verhuurder ten aanzien de bescherming van de plek tegen invloeden van buiten tot niet meer gehouden dan de zorg die een goed huisvader betaamt. Dit houdt in dit geval in dat van Flevo Aviation verwacht mag worden dat zij de hangar voldoende onderhoudt en afsluit. Specifiek ten aanzien van de overheaddeur (waarmee de schade is ontstaan) heeft Flevo Aviation onderbouwd aangevoerd dat zij een servicecontract heeft voor het onderhoud daarvan en dat deze op 10 maart 2017 voor het laatst is gecontroleerd. Dat zij tot meer of ander onderhoud gehouden zou zijn is niet gesteld of gebleken zodat de rechtbank van oordeel is dat Euro-Aviation op dit punt aan haar verplichting heeft voldaan.

Euro-Aviation heeft nog gesteld dat de stallingsovereenkomst, in het bijzonder artikel 4.4, een riscoverdeling inhoudt waarbij schade aan de Cessna voor rekening van Flevo Aviation komt. De rechtbank volgt ook deze stelling niet. In de eerste plaats is een dergelijke risicoverdeling niet opgenomen in genoemd artikel. In de tweede plaats volgt deze ook niet als dit artikel wordt uitgelegd tegen de achtergrond van de overeenkomst als geheel en de kernprestatie van Flevo Aviation. Uitgangspunt van de overeenkomst is dat Flevo Aviation gehouden is een plek te verschaffen en niet gehouden is tot vergoeding van schade aan een gestald vliegtuig. Met artikel 4.4. neemt Flevo Aviation de verplichting op zich een opstalverzekering ten behoeve van de hangar te sluiten én wordt vastgelegd dat Flevo Aviation geen aansprakelijkheid aanvaardt als andere gebruikers schade veroorzaken. De door Euro-Aviation voorgestane a-contrario redenering (Flevo Aviation aanvaardt dus wel aansprakelijkheid als schade niet door andere gebruikers wordt veroorzaakt) vindt onvoldoende steun in de omstandigheden van dit geval. Zo is artikel 4.4 in combinatie met 4.3 een op zich zelf consistente regeling waarbij is vastgelegd dat gebruikers onderling aansprakelijk zijn voor door hen veroorzaakte schade en dat dit niet via de verhuurder (Flevo Aviation) loopt. Deze regeling past bij deze specifieke verhuur, waarbij het gebruikers is toegestaan vliegtuigen van anderen te verplaatsen indien noodzakelijk (vgl ook artikel 6 van het reglement). De verplichting van de verhuurder is in deze regeling beperkt tot het afsluiten van een opstalverzekering. De uitleg van Euro-Aviation zou als onderdeel van deze regeling betekenen dat Flevo Aviation wél aansprakelijkheid aanvaardt voor schade aan het vliegtuig door andere oorzaak dan in de regeling genoemd en daarmee een bijzondere en vergaande uitbreiding van aansprakelijkheid zijn die de huurder ( [naam] ) niet in redelijkheid mocht verwachten. Daarbij geldt dat ook de verschuldigde huurprijs van
€ 200 per maand (sinds de start in 2011) niet zodanig hoog is dat de huurder in redelijkheid mocht verwachten dat dit inclusief een schadeverzekering voor de gestalde vliegtuigen was.

De overige door Euro-Aviation aangevoerde omstandigheden leiden niet tot een ander oordeel. Zo kan in het midden blijven hoe actief Flevo Aviation was in de hanger en of daar vooral vliegtuigen van haarzelf (of [vereniging] ) stonden. Ook als de situatie zo was als Euro-Aviation voorstelt, levert dat nog geen verplichting voor Flevo Aviation op de schade aan de Cessna te vergoeden. Hetzelfde geldt voor de – door Flevo Aviation betwiste – stelling dat de plekken niet voldoende gemarkeerd zouden zijn en dat er teveel vliegtuigen stonden. Partijen zijn het erover eens dat de Cessna een vaste plek vooraan in de hangar had, op circa anderhalve meter van de overheaddeur. Voorts was het aan de gebruiker (of gebruiker van een ander vliegtuig) om de Cessna na gebruik weer neer te zetten op haar plek, zodat de feitelijke locatie in de hangar geen verantwoordelijkheid van Flevo Aviation betreft. Datzelfde geldt voor het vastzetten van de Cessna en het plaatsen van zogenaamde chocks (remblokken). Tot slot maakt ook het schudden en trillen van de overheaddeur bij eerdere stormen – waarvan [naam] en Flevo Aviation op de hoogte waren – niet dat de schade die zich heeft voorgedaan voorzienbaar was. Flevo Aviation heeft onbetwist aangevoerd dat de storm van 18 januari 2018 extreem was en in Nederland voor circa € 90 miljoen schade heeft veroorzaakt en de overheaddeur eerdere stormen heeft doorstaan. Euro-Aviation heeft bovendien nageleten onderbouwd te stellen dat dit schudden en trillen voor Flevo Aviation reden had moeten zijn, ondanks de jaarlijkse controle door het onderhoudsbedrijf, nadere maatregelen te treffen, waarbij geldt dat [naam] ook zelf had kunnen verifiëren of zijn Cessna, die vooraan in de hangar stond, voldoende veilig stond.

Nu van een schending van een verplichting uit de stallingsovereenkomst niet is gebleken zal de primaire vordering van Euro-Aviation worden afgewezen.

Aan haar subsidiaire vordering heeft Euro-Aviation ten grondslag gelegd dat Flevo Aviation onrechtmatig heeft gehandeld door inbreuk te maken op het eigendomsrecht van [naam] . Ook deze vordering wordt afgewezen en daartoe overweegt de rechtbank als volgt.

Uit hetgeen hiervoor is overwogen, in het bijzonder onder 4.8 en 4.10, volgt dat Flevo Aviation aan haar zorgplicht heeft voldaan en geen nadere maatregelen behoefde te nemen in aanloop naar de storm van 18 januari 2018. Dat er bijkomende omstandigheden zijn die maken dat Flevo Aviation desondanks uit onrechtmatige daad aansprakelijk is jegens Euro-Aviation is niet gesteld of gebleken.

Nu de vorderingen van Euro-Aviation worden afgewezen zal Euro-Aviation als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Flevo Aviation worden begroot op:

- griffierecht € 1.992

- salaris advocaat € 1.390twee punten × tarief III = € 695)

Totaal € 3.382

De nakosten en wettelijke rente zullen worden toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.