Uitspraken

De officier van justitie heeft zich, onder verwijzing naar haar schriftelijke requisitoir, op het standpunt gesteld dat zowel de poging tot doodslag als de bedreiging kunnen worden bewezen. Verdachte heeft met een mes een zwaaiende beweging gemaakt in de richting van de buik van aangever [benadeelde partij 1] , geprobeerd hem in de borst te steken en vervolgens in zijn schouder gestoken. Enige tijd later heeft verdachte aangever met een mes in zijn gezicht gestoken. Verdachte heeft met deze handelingen bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat [benadeelde partij 1] zou komen te overlijden. Dat verdachte heeft gehandeld uit zelfverdediging, vindt de officier van justitie onaannemelijk. Deze verklaring komt niet overeen met de verklaringen van [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] en de inhoud van de geluidsopname van de 112-melding, waaruit volgt dat het verdachte is geweest die twee keer de confrontatie met [benadeelde partij 1] heeft opgezocht.

De advocaat heeft, onder verwijzing naar zijn schriftelijke pleitnotities, aangevoerd dat verdachte moet worden vrijgesproken van de poging tot doodslag. Verdachte heeft erkend dat hij [benadeelde partij 1] met een mes in of tegen de schouder heeft gestoken en dat hij een zwaaiende beweging in de richting van zijn gezicht heeft gemaakt, maar hij heeft dit gedaan uit zelfverdediging. Ook indien de rechtbank uitgaat van het verhaal van [benadeelde partij 1] , dan ontbreekt het voorwaardelijk opzet op de dood. Uit het dossier volgt niet dat door de handelingen van verdachte sprake is geweest van een aanmerkelijke kans op het overlijden van [benadeelde partij 1] , laat staan dat verdachte deze kans bewust heeft aanvaard. Daarom kan alleen de poging tot zware mishandeling worden bewezen.

De verdediging heeft geen bewijsverweer gevoerd ten aanzien van de bedreiging.

Ten aanzien van feit 1 (poging tot doodslag)

Voorgestelde alternatieve scenario

Verdachte heeft bekend dat hij aangever [benadeelde partij 1] met een mes in zijn arm heeft gestoken. Hij heeft daarbij verklaard dat hij door [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] bij zijn huis werd opgewacht en aangevallen met een mes en dat hij zich hiertegen heeft moeten verdedigen. Toen verdachte [benadeelde partij 1] korte tijd later weer zag heeft hij, uit angst voor nog een aanval, met een mes een zwaaiende beweging richting het hoofd van aangever gemaakt.

De rechtbank vindt het door verdachte geschetste scenario van zelfverdediging – inhoudende dat [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] een mes bij zich hadden en dat zij verdachte hebben aangevallen – niet aannemelijk. Het dossier bevat geen aanwijzingen die het door verdachte vertelde scenario ondersteunen. Verdachte heeft tijdens zijn eerste verhoren bij de politie en bij de rechter-commissaris geen verklaring afgelegd over de gang van zaken op 7 november 2021. De gang van zaken die zou leiden tot een beroep op zelfverdediging heeft verdachte pas op
6 december 2021 tijdens het verhoor in de raadkamer gevangenhouding afgelegd. De rechtbank gaat ervan uit dat hij op dat moment bekend was met de inhoud van het dossier. De rechtbank vindt het bovendien opvallend dat verdachte op de zitting heeft verklaard dat hij al een mes uit de buddy van zijn scooter had gepakt, nog vóór hij had gezien dat [benadeelde partij 1] of [benadeelde partij 2] een mes bij zich had. Dit valt moeilijk te rijmen met het door verdachte geschetste scenario van zelfverdediging. Opmerkelijk is ook dat verdachte ter zitting heeft verklaard dat hij zelf, nadat de beweerde aanval voorbij was, de confrontatie met [benadeelde partij 1] heeft opgezocht. Dat blijkt overigens ook uit de op de zitting afgespeelde geluidsopname van de 112-melding. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat het door verdachte geschetste scenario niet aannemelijk is geworden.

De verklaring van [benadeelde partij 1] wordt daarentegen wel ondersteund door andere bewijsmiddelen in het dossier, waaronder de verklaring van [benadeelde partij 2] en de inhoud van de geluidsopname van de 112-melding. Weliswaar heeft deze geluidsopname alleen betrekking op de tweede confrontatie tussen [benadeelde partij 1] en verdachte, maar daaruit volgt zonder meer dat verdachte de agressor was en bedreigingen uitte met een mes. De rechtbank heeft verder geen reden om te twijfelen aan de juistheid en betrouwbaarheid van de verklaring van [benadeelde partij 1] dat verdachte degene is geweest die tweemaal de confrontatie heeft opgezocht. Daarbij merkt de rechtbank op dat [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] hun verklaringen vrijwel direct na het geweldsincident afzonderlijk van elkaar hebben afgelegd waaruit volgt dat zij geen tijd kunnen hebben gehad om hun verklaringen op elkaar af te stemmen. Gelet op al het voorgaande vindt de rechtbank de verklaring van verdachte dat hij is aangevallen ongeloofwaardig en verwerpt het daartoe strekkende beroep op zelfverdediging. De rechtbank gaat in het navolgende dan ook uit van de lezing van aangever.

Voorwaardelijk opzet op de dood

De rechtbank stelt vast dat verdachte op 7 november 2021 in Amsterdam met een mes met een lemmet van ongeveer 20 centimeter een zwaaiende beweging heeft gemaakt in de richting van de buik van aangever [benadeelde partij 1] , dat [benadeelde partij 1] het mes heeft ontweken, dat verdachte vervolgens in de richting van zijn borst heeft gestoken en dat [benadeelde partij 1] zijn schouder heeft ingedraaid waardoor hij in zijn schouder is gestoken. Korte tijd later heeft verdachte ook in of tegen het gezicht van [benadeelde partij 1] gestoken. [benadeelde partij 1] heeft als gevolg van deze handelingen een snijwond aan de linkerzijde van de linkerooghoek en een steek-/snijwond op de linker bovenarm opgelopen.

De rechtbank stelt voorop dat voorafgaand aan de eerste confrontatie een woordenwisseling heeft plaatsgevonden en dat het aannemelijk is dat gedurende de eerste en de tweede confrontatie sprake is geweest van een verhitte en chaotische situatie. Door in een dergelijke situatie op korte afstand met een groot mes in de richting van [benadeelde partij 1] te zwaaien en meerdere keren in/tegen hem te steken, heeft verdachte de aanmerkelijke kans aanvaard dat [benadeelde partij 1] levensbedreigend letsel zou oplopen. Verdachte heeft geprobeerd om [benadeelde partij 1] in of tegen de buik te raken en in de borst te steken, maar dat is niet gelukt omdat [benadeelde partij 1] r dit heeft ontweken. Naar algemene ervaringsregels had dit tot de dood van [benadeelde partij 1] kunnen leiden, omdat zich in de omgeving van de buik- en borststreek belangrijke bloedvaten en kwetsbare organen bevinden. Ook heeft verdachte in of tegen het gezicht van [benadeelde partij 1] gestoken, waarbij de kans bestaat dat een slagader wordt geraakt. Zowel verdachte als [benadeelde partij 1] waren in beweging bij deze laatste steek met het mes en dan is de kans aanmerkelijk dat die kwetsbare ader wordt geraakt, met mogelijk een fatale afloop. Gelet op de wijze waarop verdachte [benadeelde partij 1] aldus tweemaal doelgericht heeft aangevallen met een mes kan het niet anders zijn geweest dan dat verdachte bewust de aanmerkelijke kans op deze gevolgen heeft aanvaard. Het verweer van de advocaat dat het voorwaardelijk opzet op de dood ontbreekt, wordt verworpen. De rechtbank vindt bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de poging tot doodslag.

Ten aanzien van feit 2 (bedreiging)

De rechtbank vindt de bedreiging bewezen op grond van de verklaringen van aangevers [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] , de inhoud van de geluidsopname van de 112-melding en de bekennende verklaring van verdachte. Gelet op het standpunt van de officier van justitie en omdat de advocaat geen bewijsverweer heeft gevoerd, hoeft dit oordeel niet nader te worden gemotiveerd.

De advocaat heeft bij pleidooi, indien de rechtbank tot een bewezenverklaring van de poging tot doodslag komt, een beroep gedaan op noodweer omdat de handelingen van verdachte zijn toegebracht bij wijze van zelfverdediging. Verdachte moet daarom worden ontslagen van alle rechtsvervolging. De advocaat heeft daartoe aangevoerd dat bij de eerste confrontatie tussen aangever [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] enerzijds en verdachte anderzijds sprake is geweest van een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding, omdat verdachte bij zijn huis door hen werd opgewacht en aangevallen met een mes. Bij de tweede confrontatie tussen aangever en verdachte is sprake geweest van een onmiddellijk dreigend gevaar voor aanranding, omdat aangever met zijn hand in zijn zak een stap richting verdachte deed en hij bang was om opnieuw met een mes geconfronteerd te worden.

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het beroep op noodweer niet slaagt, omdat – zowel bij de eerste als de tweede confrontatie – geen sprake is geweest van een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding gericht tegen verdachte, dan wel een onmiddellijk dreigend gevaar daarvoor.

De rechtbank stelt voorop dat een beroep op noodweer pas slaagt als de verdediging is gericht tegen een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding van het eigen of andermans lijf, eerbaarheid of goed.

Zoals onder 3.3. overwogen volgt de rechtbank verdachte niet in zijn verklaringen en gaat uit van de feitelijke toedracht zoals door aangever geschetst en ook uit de overige bewijsmiddelen volgt. Gelet daarop is de rechtbank van oordeel dat niet aannemelijk is geworden dat sprake is geweest van een noodweersituatie en verwerpt het beroep op noodweer.

Er is verder geen andere rechtvaardigingsgrond aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluit, zodat deze strafbaar zijn.

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de vorderingen van de benadeelde partijen [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] in het geheel kunnen worden toegewezen, vermeerderd met de wettelijke rente en dat de schadevergoedingsmaatregel moet worden toegepast.

De advocaat heeft ter zitting primair betoogd dat de benadeelde partijen [benadeelde partij 1] en
[benadeelde partij 2] niet ontvankelijk moeten worden verklaard in hun vorderingen, omdat deze te laat zijn ingediend en de verdediging niet voldoende in de gelegenheid is geweest om zich voor te bereiden op een reactie.

Subsidiair heeft de advocaat, onder verwijzing naar vergelijkbare rechtspraak, aangevoerd dat het door benadeelde partij [benadeelde partij 1] gevorderde immateriële schadebedrag moet worden gematigd tot een bedrag van € 5.000,00 euro. Ten aanzien van de benadeelde partij
[benadeelde partij 2] heeft de advocaat verzocht het gevorderde immateriële schadebedrag af te wijzen, omdat de benadeelde partij – gelet op de rechtspraak over schok- of shockschade – onvoldoende heeft onderbouwd dat sprake is van geestelijk letsel en een nauwe relatie tussen het primaire en het secundaire slachtoffer.

Verder heeft de advocaat zich op het standpunt gesteld dat het door benadeelde partij
[benadeelde partij 1] gevorderde materiële schadebedrag slechts voor een lager bedrag toewijsbaar is, nu de kosten van littekencrèmes en de gederfde inkomsten onvoldoende zijn onderbouwd. Daarnaast moeten de kosten van kleding en schoenen op een lager bedrag worden vastgesteld omdat de nieuwprijs is gevorderd, terwijl het om oudere goederen gaat. Ook het door benadeelde partij [benadeelde partij 2] gevorderde materiële schadebedrag moet naar beneden worden bijgesteld, nu de kosten van de bril en de jas onvoldoende zijn onderbouwd. Ten aanzien van de kosten van de oordopjes geldt dat dit bedrag naar beneden moet worden bijgesteld omdat de nieuwprijs is gevorderd, terwijl het om een ouder goed gaat.

Ontvankelijkheid benadeelde partijen

De rechtbank stelt voorop dat artikel 51f, eerste lid, Wetboek van Strafvordering (Sv) bepaalt dat degene die rechtstreeks schade heeft geleden door een strafbaar feit, zich als benadeelde partij kan voegen in het strafproces met een vordering tot vergoeding van die schade. Gelet op artikel 51g, derde lid, Sv, kan de benadeelde zich op de zitting voegen uiterlijk voordat het requisitoir van de officier van justitie is aangevangen. De vorderingen van de benadeelde partijen [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] zijn door de advocaat van de benadeelde partijen op de ochtend van de zittingsdag aan de rechtbank, het Openbaar Ministerie en de verdediging verstrekt. De rechtbank merkt op dat dit onwenselijk is, omdat niet alleen de verdediging maar ook de rechtbank daardoor niet optimaal voorbereid is voor de behandeling van de vordering op de zitting. Nu echter de wet deze ruimte laat, het hier gaat om vorderingen van betrekkelijk eenvoudige aard en de rechtbank de zitting nog heeft onderbroken voor overleg tussen raadsman en verdachte over de vorderingen, is de rechtbank van oordeel dat de verdediging voldoende in de gelegenheid is geweest om inhoudelijk op de vorderingen te reageren. De benadeelde partijen zijn dan ook ontvankelijk in hun vorderingen.

Benadeelde partij [benadeelde partij 1]

Materiële schade

De rechtbank is van oordeel dat aannemelijk is geworden dat aan de benadeelde partij
[benadeelde partij 1] door de bewezen verklaarde poging tot doodslag en bedreiging rechtstreeks materiële schade is toegebracht. De verschillende posten van de vordering zijn met bewijsstukken onderbouwd. De rechtbank is ambtshalve van oordeel dat de gevorderde proceskosten niet zijn aan te merken als rechtstreekse schade in de zin van artikel 51f, eerste lid, Sv. Daarnaast moet op het gevorderde bedrag aan kosten van litteken crèmes de door de verkoper aangeboden 50% korting in mindering worden gebracht en wordt als gevolg hiervan het toe te wijzen schadebedrag gewaardeerd op € 217,90. Verder is ten aanzien van de kosten van kleding en schoenen geen afschrijvingspercentage gehanteerd. De rechtbank doet dit wel waardoor het toe te wijzen schadebedrag wordt gewaardeerd op € 750,-. Tot slot vindt de rechtbank de gederfde inkomsten onvoldoende onderbouwd.

De rechtbank concludeert dat de vordering tot vergoeding van materiële schade zal worden toegewezen tot een bedrag van € 1.563,23 (zegge: vijftienhonderddrieënzestig euro en drieëntwintig eurocent), te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment van het ontstaan van de schade tot het moment van algehele voldoening. De benadeelde partij zal voor het overige niet-ontvankelijk worden verklaard. Dit deel van de vordering kan derhalve slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.

Immateriële schade

De rechtbank is van oordeel dat aan benadeelde partij [benadeelde partij 1] door de bewezen verklaarde poging tot doodslag en bedreiging rechtstreeks immateriële schade is toegebracht wegens aantasting in de persoon als bedoeld in art. 6:106, aanhef en
onder b, van het Burgerlijk Wetboek (BW). Op grond van de onderbouwing van de geleden immateriële schade kan de rechtbank naar objectieve maatstaven vaststellen dat sprake is van lichamelijk en geestelijk letsel. Uit de stukken volgt dat de benadeelde partij als gevolg van de poging tot doodslag een ontsierend blijvend litteken in het gezicht heeft opgelopen. Ook is bij hem de diagnose posttraumatische stress-stoornis gesteld, hetgeen direct is te relateren aan het geweldsincident en waarvoor hij behandeling ondergaat/heeft ondergaan.

De hoogte van de vordering is ter zitting betwist. Op grond van de door de benadeelde partij gestelde omstandigheden, rekening houdend met de vergoedingen die in soortgelijke zaken worden toegekend, begroot de rechtbank de immateriële schadevergoeding naar billijkheid op een bedrag van € 7.500,- (zegge: vijfenzeventighonderd euro) en zal dit toewijzen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment van het ontstaan van de schade tot het moment van algehele voldoening. De benadeelde partij zal voor het overige
niet-ontvankelijk worden verklaard. Dit deel van de vordering kan derhalve slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.

De benadeelde partij en verdachte zullen ieder de eigen kosten dragen.

Schadevergoedingsmaatregel

De rechtbank zal de hierna te noemen schadevergoedingsmaatregel opleggen, omdat verdachte jegens de benadeelde partij [benadeelde partij 1] naar burgerlijk recht aansprakelijk is voor de schade die door de bewezen verklaarde poging tot doodslag en bedreiging is toegebracht. De rechtbank waardeert deze schade op een bedrag van € 9.063,23
(zegge: negenduizenddrieënzestig euro en drieëntwintig eurocent), te vermeerderen met de wettelijke rente.

Benadeelde partij [benadeelde partij 2]

Materiële schade

De rechtbank is van oordeel dat aannemelijk is geworden dat aan de benadeelde partij
[benadeelde partij 2] door de bewezen verklaarde bedreiging rechtstreeks materiële schade is toegebracht. De verschillende posten van de vordering zijn met bewijsstukken onderbouwd. De rechtbank is ambtshalve van oordeel dat de gevorderde proceskosten niet zijn aan te merken als rechtstreekse schade in de zin van artikel 51f, eerste lid, Sv. Ten aanzien van de kosten van de bril en oordopjes is geen afschrijvingspercentage gehanteerd. De rechtbank doet dit wel, zodat het toe te wijzen schadebedrag zal worden gewaardeerd op respectievelijk
€ 500,- en € 75,-. Ten aanzien van de gevorderde kosten van de jas geldt dat de benadeelde partij bij de politie heeft verklaard over een lager schadebedrag dan thans gevorderd. Hoewel de hoogte van de schade aan de kleding niet precies is vast te stellen, zal de rechtbank op basis van het in de aangifte genoemde bedrag het toe te wijzen schadebedrag waarderen op
€ 500,-.

De rechtbank concludeert dat de vordering tot vergoeding van materiële schade zal worden toegewezen tot een bedrag van € 1.698,- (zegge: zestienhonderdachtennegentig euro), te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment van het ontstaan van de schade tot het moment van algehele voldoening. De benadeelde partij zal voor het overige
niet-ontvankelijk worden verklaard. Dit deel van de vordering kan derhalve slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.

De benadeelde partij en verdachte zullen ieder de eigen kosten dragen.

Immateriële schade (en schok- of shockschade)

De rechtbank is van oordeel dat de benadeelde partij [benadeelde partij 2] onvoldoende concrete gegevens heeft aangedragen waaruit blijkt dat door de bewezen verklaarde bedreiging rechtstreeks immateriële schade is toegebracht wegens aantasting in de persoon. Hoewel de bedreiging door verdachte zonder twijfel impact zal hebben gehad op het functioneren van de benadeelde, kan niet naar objectieve maatstaven worden vastgesteld dat sprake is van geestelijk letsel. Ook de aard en ernst van de normschending en de gevolgen daarvan voor de benadeelde, zoals die blijken uit de onderbouwing van het verzoek tot schadevergoeding, zijn in dit geval niet zo voor de hand liggend dat een aantasting in de persoon als bedoeld in art. 6:106, aanhef en onder b, BW kan worden aangenomen.

De rechtbank is ook van oordeel dat toekenning van de gevorderde immateriële schade in de vorm van schok- of shockschade thans niet mogelijk is. De rechtbank vindt dat de benadeelde partij onvoldoende heeft onderbouwd dat bij hem, door de directe confrontatie met de gevolgen van de poging tot doodslag, een hevige emotionele schok is teweeggebracht waaruit geestelijk letsel voortvloeit. Zoals reeds overwogen kan niet naar objectieve maatstaven worden vastgesteld dat sprake is van geestelijk letsel. In het algemeen is dit slechts het geval indien sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. Maar ook anderszins kan niet op grond van een rapportage van een deskundige worden vastgesteld dat sprake is van geestelijk letsel dat gelet op de aard, duur en/of gevolgen ernstig is en in voldoende mate objectiveerbaar om tot toewijzing van schadevergoeding over te gaan. De doorverwijzing van de huisarts naar een psycholoog, is daarvoor in dit stadium onvoldoende. De benadeelde partij zal voor de gevorderde immateriële schade niet-ontvankelijk worden verklaard. Dit deel van de vordering kan derhalve slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.

Schadevergoedingsmaatregel

De rechtbank zal de hierna te noemen schadevergoedingsmaatregel opleggen, omdat verdachte jegens de benadeelde partij [benadeelde partij 2] naar burgerlijk recht aansprakelijk is voor de schade die door de bewezen verklaarde bedreiging is toegebracht. De rechtbank waardeert deze schade op een bedrag van € 1.698,- (zegge: zestienhonderdachtennegentig euro), te vermeerderen met de wettelijke rente.