Uitspraken

De rechtbank stelt op grond van de bewijsmiddelen in de voetnoten het volgende vast.2

Uit gegevens van de Kamer van Koophandel blijkt dat [medeverdachte] een meubelwinkel is die is gevestigd in [vestigingsplaats] . Verdachte is sinds 23 december 2003 bestuurder.3 Verdachte heeft verklaard dat hij de directeur is en dat hij eindverantwoordelijk is voor de hele gang van zaken.4

Op 30 juni 2016 meldt de FIU dat verdachte en [medeverdachte] geen meldingen hebben gedaan.5 In de administratie van [medeverdachte] zijn geen cliëntendossiers aangetroffen.6

Verdachte heeft verklaard dat [medeverdachte] vóór zijn verhoor op 2 maart 2017 nooit meldingen heeft gedaan van contante transacties van € 15.000 of meer. Er werd geen cliëntenonderzoek gedaan.7

De Wwft geeft een aantal verschillende verplichtingen aan bedrijven die als instelling in de zin van de wet kunnen worden aangemerkt. Op grond van de bepalingen uit de Wwft die golden ten tijde van de beschuldiging was [medeverdachte] bij een aantal transacties een instelling in de zin van die wet omdat het gaat om een bedrijfsmatig handelend verkoper van goederen waarbij de betaling van € 15.000 of meer contant plaatsvindt.8 Een instelling als bedoeld in de Wwft moet onderzoek doen naar de cliënten en de gegevens van dat onderzoek bewaren.9 Ook moet de instelling transacties waarbij aanleiding bestaat te vermoeden dat daarbij wordt witgewassen (zogenoemde ongebruikelijke transacties) melden bij de Financial Intelligence Unit (hierna: FIU).10 Genoemde verplichtingen gelden dus steeds alleen als sprake is van een transactie waarbij de betaling van € 15.000 of meer contant gebeurt.

De rechtbank stelt op grond van de bewijsmiddelen in de voetnoten het volgende vast.

In een artikel van de Correspondent van 24 juni 2016 staat dat verdachte tegen de interviewer over een klant van [medeverdachte] heeft gezegd: “Een heel goeie klant, hij kocht vorige week nog voor achttienduizend euro, vertelde dat hij een verkeerscontrole had terwijl er vierenhalve kilo wiet in zijn achterbak lag. Hij zat met een andere vriend in een auto die uitstapte en ging rennen, nou toen is ie weggereden en hebben ze twaalf keer op hem geschoten. Toch kocht hij de volgende dag alweer een nieuw tafeltje.”11 Verdachte heeft hierover verklaard dat dit ongeveer een maand voordat het artikel in de Correspondent speelde en dat de klant een complete huisinrichting kocht.12

In de administratie van [medeverdachte] is een orderbon (78476) van 13 juni 2016 aangetroffen van een contante betaling van € 18.000. De orderbon staat ten name van [naam 2] , [adres] .13 Dit is het adres waarop [naam 2] is ingeschreven. In 2016 is op dit adres bij [naam 2] een hennepkwekerij aangetroffen. In de administratie zijn in 2016 geen andere contante orders van € 18.000 gevonden.14

Bewijsoverweging

De rechtbank stelt op basis van het voorgaande vast dat de klant waarover verdachte de interviewer vertelde [naam 2] is die een order van € 18.000 contant heeft betaald. De omstandigheden waar verdachte over vertelt, vormen duidelijke aanknopingspunten voor een vermoeden van witwassen bij deze klant. Dat maakt de transactie ‘ongebruikelijk’ en daarom had [medeverdachte] die transactie moeten melden. Dat heeft [medeverdachte] niet gedaan.

De rechtbank stelt op grond van de bewijsmiddelen in de voetnoten het volgende vast.

In de administratie van [medeverdachte] staan de volgende contante transacties:

(tenlastegelegd onder 2:)

Op de ritlijst staat dat de laatste drie orders op 3 juli 2017 zijn geleverd op het adres [adres] .17

Ook zijn de volgende orderbonnen aangetroffen in de administratie:

Bij alle drie de orders staat als telefoonnummer [nummer] . Verder staat op alle drie de orderbonnen dat het resterende bedrag na aanbetaling contant wordt betaald.18

Uit de rittenlijst volgt dat deze orders op 20 november 2017 zijn afgeleverd op Schiphol bij Cavelier Logistics B.V.19

De orders zijn door Cavelier Logistics B.V. aangenomen voor het bedrijf [naam bedrijf] . In de stukken die door [naam bedrijf] aan het onderzoeksteam zijn aangeleverd zit een factuur met nummer 81002 van 21 november 2016 met opschrift ‘ [handelsnaam medeverdachte] ’.

De tenaamstelling en adres van de factuur is [naam 1] met een adres in [woonplaats] .20

Bewijsoverweging

De rechtbank stelt vast dat de in de tenlastelegging genoemde en hiervoor opgenomen transacties, al dan niet in samengestelde vorm, steeds transacties zijn met betrekking tot contante betalingen van meer dan € 15.000. Op grond van de Wwft was [medeverdachte] dus verplicht om bij deze transacties cliëntenonderzoek te doen en de gegevens daaruit te bewaren. [medeverdachte] heeft dit voor geen van de transacties gedaan.

De transacties ten name van [naam 5] (feit 3, derde gedachtestreepje) ziet de rechtbank als samengestelde transactie, met een totaalbedrag van € 27.500. De orders zijn op dezelfde dag en op hetzelfde adres afgeleverd. Ook de transacties ten name van [naam 3] en [naam 4] (feit 3, vierde gedachtestreepje) ziet de rechtbank als samengestelde transactie, met een totaalbedrag van € 27.600. Op de orderbonnen staat hetzelfde telefoonnummer, de orders zijn op dezelfde dag in één levering bij Schiphol afgeleverd en vervolgens naar één adres in Paramaribo verzonden. Dat ook order 81319 contant is betaald, blijkt uit de orderbon waarop staat dat er bij levering contant is betaald aan de chauffeur.

Het niet melden, niet doen van cliëntenonderzoek en het niet bewaren van die gegevens is steeds feitelijk (niet) door medewerkers van [medeverdachte] begaan. Omdat verdachte beschuldigd wordt van het feitelijke leidinggeven aan het door [medeverdachte] begaan van de overtredingen van de Wwft, ziet de rechtbank zich de vraag gesteld of deze gedragingen kunnen worden toegerekend aan de rechtspersoon [medeverdachte] .

Toerekenbaar

De verplichtingen uit de Wwft zijn in dit geval aan [medeverdachte] gericht, omdat [medeverdachte] het bedrijf is dat als instelling in de zin van de wet wordt aangemerkt. In deze zaak valt het telkens niet voldoen aan deze verplichtingen binnen de normale bedrijfsvoering van [medeverdachte] , omdat nooit meldingen of cliëntenonderzoeken werden gedaan. Bovendien heeft het niet voldoen aan de verplichtingen voordeel gehad voor [medeverdachte] , omdat daardoor een betere concurrentiepositie werd verkregen. Het niet voldoen aan de verplichtingen uit de Wwft kan daarom aan [medeverdachte] worden toegerekend.

Opzet

Ook een rechtspersoon kan ‘opzettelijk’ een strafbaar feit plegen. Zo kan onder omstandigheden het opzet van een natuurlijke persoon aan een rechtspersoon worden toegerekend. Het gaat daarbij in dit soort zaken om ‘kleurloos opzet’. Dat wil zeggen dat het opzet alleen hoeft te zien op de handeling die overtreding van de norm oplevert, en niet ook op het overtreden van de norm zelf. Verdachte, directeur van de B.V., heeft verklaard dat nooit meldingen van ongebruikelijke transacties werden gedaan en dat er door hem en zijn medewerkers nooit een cliëntenonderzoek werd verricht. Verdachte heeft daarmee opzettelijk niet voldaan aan genoemde verplichtingen. Verdachte heeft gezegd dat hij niet wist dat [medeverdachte] deze verplichtingen had en dat de Wwft dus niet expres is overtreden. Omdat het hier om kleurloos opzet gaat, maakt dat het oordeel niet anders. Daar komt bij dat verdachte in ieder geval vanaf zijn eerste politieverhoor op 2 maart 2017 wist dat hij deze verplichtingen had, terwijl ook daarna niet (volledig) aan deze verplichtingen is voldaan.

Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat [medeverdachte] kan worden aangemerkt als dader van het opzettelijk niet voldoen aan de meldplicht, het niet doen van cliëntenonderzoek en het niet bewaren van de daaruit verkregen gegevens.

Feitelijke leidinggeven door verdachte

Verdachte is directeur van [medeverdachte] en had de dagelijkse leiding. Verdachte was daarmee verantwoordelijk voor de verplichtingen van de [medeverdachte] en feitelijke leidinggevende aan [medeverdachte] met betrekking tot de bewezen overtredingen van de Wwft.

De rechtbank vindt dat [medeverdachte] een gewoonte heeft gemaakt van het niet doen van cliëntenonderzoek en het niet bewaren van de daaruit verkregen gegevens. [medeverdachte] heeft een lange periode voor meer transacties niet aan deze verplichtingen voldaan en dit was de manier waarop het bij [medeverdachte] ging.

De rechtbank vindt dat de valsheid in geschrift niet kan worden bewezen, niet voor de factuur en ook niet voor de drie orderbonnen. Het dossier bevat weliswaar aanknopingspunten dat de factuur en orderbonnen vals zijn, maar er kan niet worden vastgesteld door wie deze geschriften valselijk zijn opgemaakt. Daardoor kan ook niet worden vastgesteld of het valselijk opmaken aan [medeverdachte] en/of aan verdachte als feitelijke leidinggever daarvan kan worden toegerekend.